ZAMİRLER
İsim olmadıkları halde isim gibi kullanılan,isimlerin yerini tutan kelimelere zamir denir. ÖNCEKİ SONRAKİ
Zamirler sözcük ve ek durumunda olmak üzere ikiye ayrılır. A)Sözcük Halindeki Zamirler Kişi Zamirleri İşaret Zamirleri Belgisiz Zamirler Soru Zamirleri B)Ek Halindeki Zamirler İlgi Zamirleri İyelik Zamirleri ÖNCEKİ SONRAKİ
A)SÖZCÜK HALİNDEKİ ZAMİRLER Sözcük durumundaki adıllar da kendi aralarında şahıs,gösterme(işaret),belgisiz ve soru olmak üzere dörde ayrılır. ÖNCEKİ SONRAKİ
1)Şahıs(kişi) Zamirleri Sadece insan isimlerinin yerini tutan zamirlerdir.Sözü söyleyenle diğerlerini ayırmada kullanılır.Üç tekil,üç de çoğul olmak üzere altı şahıs zamiri vardır.Bunlara kişi adılı da denir. Bu zamirler BEN,SEN,O,BİZ,SİZ,ONLAR’ dır. …Size ben yardım ederim… …O,sana mektup göndermiş… ÖNCEKİ SONRAKİ
…Bu kitabı ben kendim yazdım… Şahıs zamirlerinin yerine kullanılabilen ama esas olarak şahıs zamirleriyle birlikte kullanılarak cümledeki anlamı pekiştiren kendi zamiri vardır.Bu zamire dönüşlülük zamiri de denir.Dönüşlülük zamirlerinin asıl görevleri cümledeki anlamı pekiştirmektir. …Bu kitabı ben yazdım… …Bu kitabı ben kendim yazdım… ÖNCEKİ SONRAKİ
ÖRNEK Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi zamiri bir isim tamlamasının tamlayanı görevinde değildir? A)Onun görüşlerine tamamıyla katılıyorum B)Senin gülüşünü seviyorum C)Başkalarının derdiyle uğraşamam şimdi D)Benim arabam daha güzeldi CEVAP:C ÖNCEKİ SONRAKİ
2)İşaret (Gösterme) Zamirleri İsimleri,yerini işaret yoluyla,göstererek tutan zamirlerdir. Gösterme adılları tekil veya çoğul olarak bulunabilir.Asıl işaret zamirleri ‘BU,ŞU,O,BUNLAR,ŞUNLAR,ONLAR’ dır. …Bu bana dedemden kaldı… …Şunlar neden masanın üzerinde duruyor… ÖNCEKİ SONRAKİ
İşaret zamirleri varlıkların mesafesini belirtmek için kullanılır… Yakında olan için:bu Biraz uzakta olan için:şu En uzakta olan için:o …işaret zamirleri kullanılır. ÖNCEKİ SONRAKİ
…O,tatilde dayısının yanına gidecek… “o ve onlar” zamirleri hem işaret zamiri hem de şahıs zamiri olarak kullanılabilir. Bu zamirler insan isimleri yerine kullanılırsa şahıs,insan dışındaki nesnelerin yerine kullanılırsa işaret zamiridir. …O,tatilde dayısının yanına gidecek… …Onlar,okulun en çalışkan öğrencileridir… cümlelerindeki altı çizili zamirler insanların yerine kullanıldığı için şahıs zamiri; …O,okula giderken cebinden düşmüş… …Onlar,bayatladığı için çöpe atıldı… cümlelerindeki altı çizili zamirler,insan dışındaki nesneleri karşıladığı için işaret zamiridir. ÖNCEKİ SONRAKİ
ÖRNEK “şu” kelimesi aşağıdakilerin hangisinde işaret zamiri olarak kullanılmıştır? A)Şu kitabı almak istiyorum B)Şu size daha çok yakışır. C)Şu evi bir görelim mi? D)Şu çocuklar ne yapıyorlar? CEVAP:B ÖNCEKİ SONRAKİ
…Biri bizi gözetliyor… …Herkes Fatih-Harbiye’ yi okusun… 3)Belgisiz Zamirler İsimlerin yerini belli belirsiz,kesin olmayacak şekilde tutan zamirlerdir.Hangi varlığın yerini tuttukları açıkça belli değildir.Bunlara belirsizlik adılı da denir. Bazısı,kimi,çoğu,hapsi,birkaçı,birçoğu,tümü,tamamı,herkes,hiçbiri,biri,falan,şey… …Biri bizi gözetliyor… …Herkes Fatih-Harbiye’ yi okusun… ÖNCEKİ SONRAKİ
ÖRNEK “Sürekli olarak yaptığımız şey ne ise biz oyuz;o halde mükemmellik,bir eylem değil,bir alışkanlıktır…” cümlesinde kullanılan belgisiz zamir aşağıdakilerden hangisidir? A)şey B)ne C)o D)bir CEVAP:A ÖNCEKİ SONRAKİ
…Bana hanginiz seslendi?.. 4)Soru Zamirleri İsimlerin yerini soru yoluyla tutan zamirlerdir.Esas soru zamirleri KİM-NE dir.Bunun yanında soru bildiren diğer sözcükler de soru zamiri olarak kullanılabilir. …Ali sana ne dedi?.. …Bana hanginiz seslendi?.. Soru zamiri olarak kullanabileceğimiz diğer sözcükler şunlardır:nere,nereye,nereden,nerede,kime,kimde,kimden,kimi,kaçı,kaçımız,hanginiz… ÖNCEKİ SONRAKİ
ÖRNEK “O dün okulda sana ne dedi?” cümlesindeki altı çizili sözcükler çeşidi bakımından aşağıdakilerden hangisine uygundur? A)işaret zamiri-kişi zamiri-soru zarfı B)kişi zamiri-kişi zamiri-soru zamiri C)işaret sıfatı-işaret zamiri-soru sıfatı D)işaret zamiri-işaret sıfatı-soru zamiri CEVAP:B ÖNCEKİ SONRAKİ
B)EK DURUMUNDAKİ ZAMİRLER 1)İyelik zamirleri İsimlere getirilerek,onların ait oldukları kişiyi bildiren zamirlerdir. 1.tekil-m 1.çoğul-miz 2.tekil-n 2.çoğul-niz 3.tekil-ı 3.çoğul-ları …Okulumuz ana yolun kenarındadır… …Annesi güzellik salonu açmış… Kısacası,isim tamlamalarının tamlananlarında bulunan eklere iyelik zamiri denir.İyelik ekleri aynı zamanda iyelik zamirleridir.
ÖRNEK “Bu yıl tarih konularımız çok kolay” cümlesindeki zamir çeşidi aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır? A)Senin kalemin mi sarı? B)Evlerinde kedi besliyorlar C)Resimdeki manzara çok hoş D)Yonca’nın sınavı kötü geçmiş CEVAP:B ÖNCEKİ SONRAKİ
…Benim Barbie’m seninkinden daha güzel… …Bahçedekiler içeri girsin… 2)İlgi Zamirleri Cümlede daha önce geçen bir ismin ya da isim tamlamalarında tamlamanın yerini tutan ek halindeki “-ki” zamiridir.Bu zamir kendinden önceki kelimeye bitişik yazılır. …Benim Barbie’m seninkinden daha güzel… …Bahçedekiler içeri girsin… ÖNCEKİ SONRAKİ
ÖRNEK Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ilgi zamiri vardır? A)Vitrindeki değerli bir vazoya benziyor. B)Karşıdaki okul bu sene açıldı C)Çantadaki delikten kalemlerim düşmüş D)Akşamki filmi herkes çok beğenmiş CEVAP:A ÖNCEKİ BAŞA DÖN