TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN TOPRAK TİPLERİ

Türkiye’de Görülen Topraklar A)Zonal Topraklar 1-Kahverengi orman toprakları 2-Terra Rossa toprakları 3-Kahverengi ve kestanerenkli bozkır toprakları 4-Çernozyom toprakları

1. KAHVERENGİ ORMAN TOPRAKLARI: Nemli orta kuşağın yayvan yapraklı orman alanlarında oluşurlar. Humus bakımından zengindir. -Karadeniz dağlarının denize bakan yamaçlarında, ormanlık alanların altında görülür. -Yıkanmış kireçsiz,humusça zengin,verimli topraklardır. ZONAL TOPRAK

2.KIRMIZI TOPRAKLAR( Terra Rossa ) : Akdeniz iklim bölgesinde Kalkerler üzerinde oluşan topraklardır. Demiroksitten dolayı rengi kırmızıdır. Kıyı Ege,Akdeniz,Güney Marmara ve GDA’nun batısında görülür. ZONAL TOPRAK

3. KAHVERENGİ VE KESTANE RENKLİ BOZKIR TOPRAKLARI Orta kuşağın Bozkır alanlarında oluşan topraklardır.Ülkemizde; denizden uzak iç kesimlerde yarı kurak karasal iklimde Bozkırların altında görülür. Yağış azlığından dolayı kireç , A horizonunun alt kesimlerinde birikmiştir. Humusça fakirdir.

Kestane Renkli Bozkır Toprağı ZONAL TOPRAK

4. ÇERNEZYOM (KARA)TOPRAKLAR: Karasal iklimin yarı nemli sahalarında, çayır bitki örtüsü altında oluşan topraklardır. En verimli zonal topraktır. Örnek: Erzurum-Kars Platosu ve Doğu Karadeniz’in yaylaları. ZONAL TOPRAK

İNTRAZONAL TOPRAKLAR A. Halomorfik(tuzlu) Topraklar: Kurak ve yarı kurak bölgelerde,suyla eriyik halde bulunan karbonat ve tuzun, suyun buharlaşmasıyla toprağın yüzeyinde birikmesiyle oluşurlar. Bunlar; Tuzlu Topraklar ve Tuzlu-Sodik topraklar olmak üzere iki gruba ayrılırlar.

İNTRAZONAL TOPRAK(Tuzlu topraklar)- Tuz gölü çevresinde görülür.

B. Hidromorfik Topraklar: Bataklık alanlarda yada taban suyu seviyesinin yüksek olduğu sahalarda oluşurlar.Muş ve Erzurum ovalarında, taban suyunun yüzeye yakın olduğu kesimlerinde rastlanır. C. Kalsimorfik Topraklar: a)Vertisoller: Yumuşak kalker ve Marn ( killi kireç taşı) üzerinde oluşan topraklardır. Kireç yönünden zengindir.Özellikle Trakya’da rastlanır.

b) Rendzinalar: Yumuşak kireçtaşları üzerinde oluşan bu topraklar, genellikle koyu renkli olup alt kısmında kireç birikimi olur.İAB,DAB ve Ege’de bu tür topraklara rastlanır. Ergene Bölümü’nde özellikle… RENDZİNA VERTİSOL İNTRAZONAL TOPRAK İNTRAZONAL TOPRAK

AZONAL ( Taşınmış) TOPRAKLAR 1. ALÜVYAL TOPRAKLAR: Akarsuların taşıyıp biriktirdikleri malzemelerden oluşan topraklardır.Tüm akarsu boylarında, deltalarda, ovaların yüzeyinde bu tür topraklar görülür.Ülkemizde en yaygın görülen taşınmış toprak tipidir. Çok verimli topraklardır.

Alüvyal Toprak AZONAL TOPRAK

2-Kolüvyal Topraklar:Sel ve dereler taşıdıkları malzemeleri dağ eteklerinde biriktirerek oluşurlar.Ülkemizde özellikle sıradağların eteklerinde yaygın olarak görülürler. AZONAL TOPRAK

3.REGOSOL Volkanlardan çıkan kum boyutundaki malzeme, Akarsuların biriktirdiği depolar, Ya da; yamaç eteklerindeki kumlu Kolüvyal depolar üzerinde oluşan topraklardır.DAB ve İAB’ndeki volkanik araziler üzerinde görülürler.Organik madde bakımından fakir topraklardır. AZONAL TOPRAK

4. LİTOSOLLER: Dağ yamaçlarında, ince malzemeler yağmur sularıyla sürekli taşındığından iri malzemeler kalır. Böylece yamaçlarda taşlı topraklar ( Litosol’ler ) oluşur. AZONAL TOPRAK

Tarımda Toprak Kullanımı

TÜRKİYE’DEKİ ARAZİLERİN ORANSAL DAĞILIŞI % 27,64 22,78 22,78 21,85 14,47 5,6 3,87 2,91 0,88

TÜRKİYE’DEKİ ÜRÜNLERİN ORANSAL DAĞILIŞI % 1,8 3,8 7,6 8,8 8 78

Soru:Ülkemizde neden tarım ürünü çeşidi oldukça fazladır? Yanıt:İklimin çeşitli olması. Soru:Yıllara göre buğday üretimimizde dalgalanmalar olur.Neden? Yanıt:Yağış miktarının yıldan yıla değişmesi. Soru:En fazla tahıl üretiyoruz.Buna rağmen tahıl ihracatımız yok hatta zaman zaman ithal ediyoruz.Neden? Yanıt:Nüfusun ihtiyacını ancak karşılayabilmesi.

TARIMDA TOPRAK Farklı topraklarda farklı ürünler.. -Yıkanmış tuzsuz kireçsiz toprak>Çay ve kivi -Kumlu gevşek toprak> Yumrulu bitki(patates vb.) -Kumlu-Çakıllı toprak> Üzüm bağları -Terra rossa(kireçli)> Turunçgiller ve zeytin -Kurak kireçli toprak> Antep fıstığı

Terra Rossa:Zeytin ağacı

Terra RossaTurunçgiller

Kumlu gevşek toprakYumrulu bitkiler(Patates vb)

Kumlu-çakıllı gevşek toprak(Alüvyal))Üzüm bağları

Kahverengi yıkanmış orman toprağıÇay

Kahverengi yıkanmış orman toprağıKivi

Kireçli kurak bölge toprağı-Antep fıstığı

Toprağın Hayvancılıkta Kullanımı

Bozkırlar---Küçük baş hayvancılık

Bozkırlar-Küçük baş hayvancılık

ÇayırBüyük baş hayvancılık

Meyve bahçeleri,çiçekli bitkiler ve çam ağaçlarıArıcılık

Makilik ve çalılık alanlarKıl(dağ) keçisi

Toprağın Ormancılıkta Kullanımı

Ormanlardan Elde Edilen Ürünler Ana Ürünler Yan Ürünler Tomruk Defne yaprağı Odun Sığla yağı Mobilya,parke vb. Çiçek,kozalak Sunta Ihlamur Keçi boynuzu Reçine

Ormanların Ekolojik Önemi(Ekolojik Faydaları) 1-Yer altı sularını besler. 2-Sel baskınlarını önler. 3-Erozyonu önler. 4-Havayı temizler,oksijen üretir. 5-Doğal yaşam alanı sağlar(Habitat) 6-Doğayı güzelleştirir.

Toprağın Sanayide Kullanımı Soru:Neden 1984’den sonra tuğla,kiremit fayans vb. gereçler üreten çok sayıda tesis kurulmuştur? Yanıt:Kentleşmenin hızlanmasına bağlı olarak inşaat sektöründe yaşanan gelişme Soru: İnşaat sanayisi iklime bağımlı mıdır? Yanıt: Hayır,bağımsızdır. Soru:Ülkemizden bazı Avrupa ülkelerine önemli miktarda hangi toprak unsurunu ihrac ediyoruz? Yanıt:Kil

Seramik sanayisinin geliştiği başlıca alanlar İstanbul Kocaeli Çanakkale Bilecik Kütahya İzmir

Kütahya seramik

Bilecik(Bozüyük) seramik fabrikası

Tuğla ve kiremit üreten tesislerin bulunduğu başlıca alanlar Bartın Kastamonu Çorum Tokat Eskişehir Kütahya Manisa Uşak İzmir