Prof. Dr. Nuray EKŞİ Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi ULUSLAR ARASI TİCARİ SÖZLEŞMELERİN HAZIRLANMASI VE UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜM YOLLARI Prof. Dr. Nuray EKŞİ Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi
KONULAR I. Uluslararası Ticari Sözleşmelerin Hazırlanması, İfası ve Sona Erdirilmesi 1. Uluslararası Ticari Sözleşmelerin Hazırlanması 2. Uluslararası Ticari Sözleşmelerin İfası 3. Uluslararası Ticari Sözleşmelerin Sona Erdirilmesi 4. Uluslararası Ticari Sözleşmeler Konu Malların Gözetimi ve Uluslararası Gözetim Şirketleri Tarafından Hazırlanan Raporların Tararların Sorumluluklarına Etkisi II. Uluslararası Ticari Sözleşmelerden Doğan Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları 1. Uluslararası Ticari Sözleşmelerden Doğan Uyuşmazlıkların Ulusal Mahkemelerde Çözümü 2. Uluslararası Ticari Sözleşmelerden Doğan Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümü 3. Yabancı Mahkemelerden veya Tahkim Heyetlerinden Alınan Kararların Türkiye’de İcrası
MİLLETLERARASI TİCARÎ SÖZLEŞMELERDE BULUNMASI GEREKEN HÜKÜMLER (1) Tarafların açık kimlikleri ve adresleri Tasdik şerhi (Apostille) Off shore şirketleri (2) Sözleşmenin konusu ve kapsamı %+5-10tolerans farkı ve fire (3) Malın hangi bedelle satılacağı (4) Teslim şekli EXW FCA CPT CIP DAT DAP DDP FAS FOB CFR CIF (5) Ödeme şekli peşin ödeme alıcı firma prefinansmanı kabul kredili ödeme vesaik mukabili ödeme mal mukabili ödeme akreditifli ödeme (6) Ambalaj ve taşıma şekli (7) Uluslararası gözetim (8) Force majeur/mücbir sebep (9) Sözleşmeden doğan uyuşmazlıkların hangi ülkenin hukukuna göre çözümleneceği (10) İhtilafların çözüm yolları (11) İmza, tarih ve sözleşmenin yapıldığı yer
ULUSLARARASI TİCARETE İLİŞKİN ÖNEMLİ DAVALAR Motorola v. Uzan New York Eyalet Mahkemesi kararı Muduroğlu Ltd. v. TC Ziraat Bankası Üzeyir Garih v. ABD Savunma Bakanlığı (İncirlik Üssü Tahkim Davası) Taşıyıcı şirket v. ABD Savunma Bakanlığı (Sinop Üssünden askeri malzemelerin İncirli Üssüne taşınması sözleşmesi) Asil Nadir/Polly Peck International plc
ULUSLARARASI DAVALARDA DİKKAT EDİLECEK TEMEL HUSUSLAR Yabancı mahkemelerin “exorbitant yetkisi” Yurtdışı tebligat Yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de tanınması ve tenfizi
19. HD, E. 1632, K. 9151, T. 2.11.1995 Amerika Birleşik Devletleri ile Türkiye Cumhuriyeti arasında NATO Anlaşması çerçevesinde yapılmış olan ikili anlaşmaya göre, Sinop ilinde kurulmuş olan Hava Üssünün, 1991 yılında tasfiyesi yolunda varılan anlaşma doğrultusunda, bu Üs'te bulunan teçhizatın Sinop'tan, Adana'da bulunan İncirlik Hava Üssüne nakli hususunda davacı ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti tarafından yetkili kılınmış olan mukavele amiri arasında bir nakliye sözleşmesi yapılmıştır. Bu sözleşme doğrultusunda davacı, nakliye, boşaltma ve depolama işlemlerini gerçekleştirdiğini; bu işlemlere ilişkin harcamalarını gösteren 404, 406, 407 numaralı faturaları kestiğini; kesilen faturaları Sinop Noterliği'nin ihtarnamesi ile davalının yetkili temsilcisi olduğu iddia edilen Bill Sherren'e gönderdiğini ve faturalara itiraz edilmemesine rağmen bunların ödenmediğini iddia ederek fatura bedellerinin davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde, taraflar arasında yapılan sözleşmeye göre yetkili mahkemenin Amerika Birleşik Devletlerinde bulunan ve sözleşme ile kararlaştırılan mahkeme olduğunu; yapılan sözleşmede, uyuşmazlıkların Amerika Birleşik Devletleri hukukuna göre çözümleneceğinin kararlaştırıldığını; kaldı ki, yargı muafiyeti bulunduğundan Amerika Birleşik Devletlerine kaşı dava açılmayacağını belirtmiştir.