Kur’ân Buluşmaları: 3 Fatiha Sûresi: 5-7 ÜMİT ŞİMŞEK
Ancak Sana ibadet eder ve ancak Senden yardım isteriz Fatiha 5 إياك نعبد وإياك نستعين Ancak Sana ibadet eder ve ancak Senden yardım isteriz
Fatiha 5 İltifat: Gaipten huzur ve hitap makamına geçiş / yükseliş İlk âyetlerde “O” idi. Tariflerden Onu tanıma iştiyakı Huzura kabul ediliş
Artık doğrudan doğruya Ona hitap ediyoruz. “Rabbine, sanki Onu görüyormuşsun gibi ibadet et.” Buharî, İman: 37; Müslim, İman: 1, 5, 7; Ebu Dâvud, Sünnet: 16; Tirmizî, İman: 4; Nesâî, İman: 5, 6; İbni Mâce, Mukaddime: 9
Fatiha 5 İBADET Genel mânâsı: Allah’ın rızasına ulaştıran her fiil Özel mânâsı: Allah ve Resulü tarafından yapılması istenen belirli davranış biçimleri
Fatiha 5 İbadet / içerdiği anlamlar: Muhabbet Hayret Saygı Korku İtaat Tesbih Tenzih İstiğfar Hamd Şükür Dua
Fatiha 5 İnsanlardan öylesi de var ki, başkalarını Allah’a denk tutar da, Allah’ı sever gibi onları sever. İman edenlerin Allah’a olan sevgisi ise daha güçlüdür. Bakara, 2:165 De ki: Eğer Allah’ı seviyorsanız bana uyun ki Allah da sizi sevsin. Âl-i İmrân, 3:31
Fatiha 5 İsrailoğulları! Size bağışladığım nimetimi hatırlayın ve Bana verdiğiniz sözü tutun ki, Ben de size verdiğim sözü yerine getireyim. Bir de, sadece Benden korkun. Bakara, 2:40 Allah buyurdu ki: İki ilâh edinmeyin. Sizin ilâhınız tek bir ilâhtır. Onun için yalnız Benden korkun. Nahl, 16:51
Fatiha 5 Rabbiniz buyurdu ki: Bana dua edin, size cevap vereyim. Bana kulluk etmeyi kibirlerine yediremeyenler ise, hor ve hakir şekilde Cehenneme gireceklerdir. Mü’min, 40:60 Dua ibadetin özüdür. Tirmizî, Daavat: 1
Fatiha 5 Ben cinleri ve insanları ancak Bana ibadet etsinler diye yarattım. Ben onlardan bir rızık istemiyorum; Beni doyurmalarını da istemiyorum. Bütün rızıkları veren o Allah’tır ki, sarsılmaz ve karşı konulmaz kuvvet sahibidir. Zâriyât, 51:56-58
Fatiha 5 Ey insanlar, sizi ve sizden öncekileri yaratan Rabbinize ibadet edin ki takvâya erişesiniz. O Rabbiniz ki, size yeri bir döşek, göğü bir tavan yaptı. Gökten bir su indirdi; o suyla size ürünlerden rızık çıkardı. Bütün bunları bile bile kimseyi Allah’a denk tutmayın. Bakara, 2:21-22
Fatiha 5 Elif lâm râ. Bu öyle bir kitaptır ki, hikmeti herşeyi kuşatan ve herşeyden haberdar olan Allah tarafından âyetleri kesin delillerle sapasağlam düzenlenmiş ve iyice açıklanmıştır. Tâ ki Allah’tan başkasına ibadet etmeyesiniz. Ben de Onun tarafından size bir uyarıcı ve müjdeleyiciyim. Bir de Rabbinize dönerek Ondan bağışlanma dileyin ki O da sizi belirlenmiş bir vakte kadar güzel bir şekilde nasiplendirsin ve her fazilet sahibine hakkını versin. Ama yüz çevirirseniz, başınıza gelecek büyük bir günün azabından korkarım. Hud, 11:1-3
Fatiha 5 Mescidler Allah içindir; sakın Allah ile beraber başka birisine dua etmeyin. Cin, 72:18 Kim Rabbine kavuşmayı umuyorsa, güzel işler yapsın ve Rabbinin ibadetine hiç kimseyi ortak etmesin. Kehf, 18:110
Fatiha 5 Onlar hahamlarını, rahiplerini ve Meryem oğlu İsa’yı Allah’ın yanı sıra rab edindiler. Oysa onlar sadece tek bir Tanrıya ibadet etmekle emrolunmuşlardı. Ondan başka hiçbir tanrı yoktur. O, onların ortak koştukları şeylerden münezzehtir. Tevbe, 9:31 Onlar hahamlarına ve rahiplerine ibadet etmediler. Fakat hahamları ve rahipleri birşeyi onlara helâl kılınca helâl sayıyor, haram kılınca da haram sayıyorlardı. Tirmizî, Tefsir 9:10
Fatiha 5 Secde et ve yaklaş. Alâk, 96:19
Fatiha 5 “Biz” kimiz? Bütün organ, hücre ve zerrelerimizle her birimiz İçinde yer aldığımız cemaatler: aynı cami, aynı şehir, aynı ülke, bütün dünya, bütün zamanlar Bütün mahlûkat
Fatiha 5 Allah size yardım ederse, kimse size üstün gelemez. Eğer Allah sizi yardımsız bırakacak olursa, Ondan başka size yardım edecek kim var? Onun için, mü’minler yalnız Allah’a tevekkül etsinler. Âl-i İmrân, 3:160 Onlar öyle kimselerdir ki, halk onlara “İnsanlar size karşı toplandı; onlardan korkun” dediği zaman, bu onların imanını arttırdı ve dediler ki: “Bize Allah yeter; ne güzel vekildir O.” Âl-i İmrân, 3:173
Fatiha 5 Zulmedenlere meyletmeyin; yoksa ateş size de dokunur. Sizin Allah’tan başka dostunuz zaten yoktur; sonra hiç kimseden yardım görmezsiniz. Hud, 11:113
Fatiha 5 Sabır ve namazla yardım isteyin. Ancak bu, huşû sahiplerinden başkasına pek ağır gelir. Bakara, 2:45 Ey iman edenler, sabır ve namazla yardım isteyin. Çünkü Allah sabredenlerle beraberdir. Bakara, 2:153
Fatiha 5 Yusuf’un gömleğini de üzerine yalandan bir kan sürüp getirmişlerdi. Babaları “Belli ki nefsiniz sizi bir işe sürüklemiş,” dedi. “Artık güzel bir sabır gerek. Anlattıklarınıza karşı ancak Allah’tan yardım istenir.” Yusuf, 12:18 Peygamber dedi ki: Rabbim, Sen hak ile hükmünü ver. Rabbimiz o Rahmân’dır ki, sizin yakıştırdıklarınıza karşı ancak Ondan yardım beklenir. Enbiya, 21:112
Fatiha 5 İbni Abbas (r.a.) anlatıyor: Hz. Peygamberin (s.a.v.) terkisindeydim; bana dedi ki: Yavrum, sana bazı şeyleri öğreteyim. Sen Allah’ın buyruklarını gözet ki, Allah da seni gözetip korusun. Sen Allah’ın buyruklarını gözetirsen, Allah’ı önünde bulursun. Birşey isteyeceğin zaman Allah’tan iste. Yardım isteyeceğin zaman Allah’tan yardım iste. Şunu bil ki, sana bir menfaat sağlamak için bütün ümmet bir araya gelse, senin için Allah’ın yazdığından başka bir menfaat temin edemezler. Sana bir zarar vermek için bütün ümmet bir araya gelse, yine senin için Allah’ın yazdığından başka bir zarar veremezler. Çünkü kalemler kaldırılmış, sayfaların mürekkebi kurumuştur. Tirmizî, Kıyamet: 59
Fatiha 5 İyilik ve takvâda yardımlaşın; günahta ve düşmanlıkta yardımlaşmayın. Mâide, 5:2 Ey iman edenler! Siz Allah’a yardım ederseniz O da size yardım eder ve sebat verir. Muhammed, 47:7
Fatiha 5 Kulun yardımı Kesb (Fiilî dua) Allah’ın yardımı Halk (Yaratma)
Bizi sırat-ı müstakîme ilet Fatiha 6 اهدنا الصراط المستقيم Bizi sırat-ı müstakîme ilet
Fatiha 6 Sizin de, benim de Rabbimiz Allah’tır; Ona kulluk edin. Sırat-ı müstakîm işte budur. Âl-i İmrân, 3:51 İsa onlara “Allah sizin de, benim de Rabbimizdir; Ona kulluk edin. Sırat-ı müstakîm işte budur” demişti. Meryem, 19:36
Fatiha 6 Gerçek şu ki, sen onları sırat-ı müstakîme çağırıyorsun. Âhirete inanmayanlar ise yoldan sapıyorlar. Mü’minûn, 23:73-74 Allah dilediğini sırat-ı müstakîme ulaştırır. Bakara, 2:142, 213
Fatiha 6 Size Allah’ın âyetleri okunurken, Allah’ın Resulü de aranızda iken siz nasıl inkâra dönersiniz? Kim Allah’a sığınır ve Ona bağlanırsa, işte o zaman sırat-ı müstakîme iletilmiş demektir. Âl-i İmrân, 3:101 Allah’a iman ederek Ona sımsıkı sarılanları, Allah kendi katından bir rahmet ve lutfa eriştirecek ve kendisine ulaşan sırat-ı müstakîme iletecektir. Nisâ, 4:175
Fatiha 6 İtikadda sırat-ı müstakîm: İslâm / Ehl-i Sünnet Aklın sırat-ı müstakîmi: Hikmet Amelde sırat-ı müstakîm: yiğitlik, iffet...
Fatiha 6 Dikkat! Her “orta yol” sırat-ı müstakîm değildir. Allah’ı ve peygamberlerini inkâr eden, “Kimine inanır, kimini reddederiz” diyerek Allah ile peygamberlerinin arasını ayıran ve böyle bir orta yol bulmak isteyenlere gelince: Öyleleri kelimenin tam anlamıyla gerçek kâfirlerin tâ kendisidir. Biz ise o kâfirlere aşağılayıcı bir azap hazırlamışızdır. Nisâ, 4:150-151
Fatiha 6 “Rabbimiz Allah’tır” deyip sonra da dosdoğru istikamet üzere olanlara ise melekler inerler ve “Korkmayın ve üzülmeyin,” derler. “Size vaad edilen Cennetle sevinin. “Biz dünya hayatında da, âhirette de sizin dostunuzuz. Orada canınızın çektiği herşey vardır; orada istediğiniz herşey sizindir. “Bu, çok bağışlayıcı ve çok merhamet edici olan Allah’tan bir ikramdır.” Fussılet, 41:30-32
Fatiha 6 “Rabbimiz Allah’tır” deyip sonra da dosdoğru istikamet üzere olanlar için ne bir korku vardır, ne de mahzun olurlar. Onlar Cennet ehlidirler; yaptıklarına karşılık ebediyen orada kalacaklardır. Ahkaf, 46:13-14 Herkes ‘Rabbimiz Allah’tır’ der; sonra da çoğu inkâra sapar. Kim bu söz üzere ölmüşse, istikamet üzere olanlardandır. Tirmizî, Tefsir 41:3
Kendilerine nimetler verdiğin kimselerin yoluna. Fatiha 7 صراط الذين أنعمت عليهم Kendilerine nimetler verdiğin kimselerin yoluna.
Fatiha 7 Onlar, Âdem’in soyundan, Nuh ile beraber gemide taşıdıklarımızdan, İbrahim ile Yakub’un ve hidayet verip seçkin kıldığımız kimselerin soyundan, Allah’ın nimetler verdiği peygamberler idi. Onlara Rahmân’ın âyetleri okunduğunda, ağlayarak secdeye kapanırlardı. Meryem, 19:58
Fatiha 7 Kim Allah’a ve Peygambere itaat ederse, işte onlar Allah’ın nimetler verdiği peygamberler, sıddıklar, şehitler ve salihlerle beraberdir. Bunlar ise ne güzel arkadaştır! Nisâ, 4:69
Fatiha 7 Nereden yola çıkarsan çık, yüzünü Mescid-i Harama çevir. Nerede olursanız olun, yüzünüzü o yöne çevirin ki, insanların size karşı öne sürecekleri bir bahaneleri kalmasın. Zulmedenler ise başka; siz onlardan korkmayın, Benden korkun. Tâ ki, Ben size olan nimetimi tamamlayayım; siz de doğru yola erişmiş olun. Bakara, 2:150
Fatiha 7 İnkâr edenler, bugün sizin dininizden ümitlerini kesmiş durumdadır; siz onlardan korkmayın, Benden korkun. Bugün sizin dininizi kemale erdirdim, üzerinizdeki nimetimi tamamladım, sizin için din olarak İslâmı seçtim. Mâide, 5:3
Gazabına uğramış olanların, sapmış olanların yoluna değil. Fatiha 7 غير المغضوب عليهم ولا الضالين Gazabına uğramış olanların, sapmış olanların yoluna değil.
Fatiha 7 “Allah’ın gazabı” Yahudiler hakkında özellikle kullanılır: “Allah’tan bir ceza olarak bundan daha kötüsünü size haber vereyim mi?” de. “Allah’ın lânet ettiği, gazabına uğrattığı, kimini de maymuna ve hınzıra çevirdiği, tâğuta kulluk edenler en kötü bir mevkidedirler; onlar dosdoğru yoldan sapmışlardır.” Mâide, 5:60
Fatiha 7 Allah hakkında kötü zan besleyen münafık erkekleri ve münafık kadınları, müşrik erkek ve müşrik kadınları da azaplandırır. Kötülük kendi başlarına gelsin! Allah onlara gazap etmiş, onları lânetlemiş ve onlar için Cehennemi hazırlamıştır. Gidilecek ne kötü bir yerdir orası! Fetih, 48:6
Fatiha 7 Gazaba uğrayanlar Allah’ın kitabını inkâr etmek: Bakara, 2:90 Mü’mini kasten öldüren: Nisâ, 4:93 Savaştan kaçan: Enfâl, 8:16 İman ettikten sonra gönül rızasıyla kâfir olan: Nahl, 16:106 Allah’ın çizdiği helâl-haram sınırında haddi aşan: Tâhâ, 20:81
Fatiha 7 Onlar kötülük işlediklerinde birbirlerini bundan alıkoymazlardı. Ne kötü birşeydi işleyip durdukları! Onlardan birçoğunun kâfirleri dost edindiklerini görürsün. Kendi elleriyle Allah’ın gazabını davet etmeleri ne kötü birşeydir! Onlar azapta sürekli kalacaklardır. Mâide, 5:79-80 Yahudiler gazaba uğrayanlar, Hıristiyanlar da dalâlete düşenlerdir. Tirmizî, Tefsir: 1
Fatiha 7 Dalâlet de birçok âyette geçer, bazı yerlerde de Hıristiyanlara izafe edilir: De ki: Ey Kitap Ehli! Dininizde haktan uzaklaşıp da aşırılığa kaçmayın. Daha önce sapmış, pek çoklarını saptırmış ve yolun doğrusundan ayrılmış bir topluluğun heveslerine uymayın. Mâide, 5:77
Fatiha İmam “Âmin” deyince siz de “Âmin” deyin. Çünkü melekler de “Âmin” derler. Kimin “Âmin”i meleklerin “Âmin”ine denk gelirse, geçmiş günahları bağışlanır. Buharî, Ezan: 111; Müslim, Salât: 72; Nesâî, İftitah: 33
Fatiha: Allah ile kul arasında bir sözleşme 1-4. âyetler Allah’ın hukuku ve kuluna iyilikleri 5. âyet Kulun yükümlülükleri 6-7. âyetler Kulun hakları
Fatiha - Yâ Muaz b. Cebel! - Buyur yâ Resulallah. - Bilir misin, Allah’ın kulları üzerindeki hakkı nedir? - Allah ve Resulü daha iyi bilir. - Allah’ın kulları üzerindeki hakkı, hiçbir şeyi ortak koşmaksızın sadece Ona ibadet etmeleridir. . / ..
Fatiha . / .. - Yâ Muaz b. Cebel! - Buyur yâ Resulallah. - Kullar bunu yerine getirdikleri takdirde onların Allah üzerindeki hakkı nedir, bilir misin? - Allah ve Resulü daha iyi bilir. - Onlara azap etmemektir. Müslim, İman: 10
İnternet adresleri iman_ilmihali@googlegroups.com utesav.org.tr facebook.com/yazarumitsimsek