Prof.Dr.Salih Çanakçıoğlu Dr.Hasan Mercan KROMALİNLER Prof.Dr.Salih Çanakçıoğlu Dr.Hasan Mercan

Kromonlu İlaçlar SODYUM KROMOGLİKAT NEDOKROMİL SODYUM KETOTİFEN

Etki Mekanizması 1 Klasik bilgi solunum yollarındaki mast hücrelerinin membranlarını stabilize ederek bronkokonstriktör etkili otoakoidlerin salınımını inhibe ettikleri şeklindedir ancak etkileri oldukça karmaşık ve multifaktöryeldir.

Etki Mekanizması 2 Mast hücrelerinden IgE aracılı mediatör salınımını inhibe ederler. Diğer inflamatuar hücrelerin aktivasyonunu ve mediatör salınımını inhibe ederler. Mast hücre proteini(aktin-binding protein) üzerindeki etkiyle(fosforilasyon) degranülasyonu inhibe ederler.

Etki Mekanizması 3 Volüm-activated klor kanalları üzerindeki inhibitör etkisiyle(Non-Adrenerjik Non-Kolinerjik Otonom S.S. yoluyla) antiinflamatuar etki oluştururlar. Eikazonoid mediatörleri ve eozinofil kemotaktik proteini inhibe ederler. PAF ve LTB4’e karşı hücrelerin kemotaktik cevabını bozarlar.

Etki Mekanizması 4 ICAM-1, VCAM-1 ve ELAM-1 ekspresyonunu inhibe ederler. C liflerinin etkisini azaltarak nörojenik inflamasyonu baskılarlar.

Salınmış olan histaminin etkilerini antagonize edemezler, bu yüzden astım krizinin tedavisinde etkileri yoktur. Sadece astım krizinin önlenmesi için proflaktik olarak kullanılırlar.

Endikasyonları 1 Beta agonistlerle kontrol altına alınamayan ve teofilin kullanımı gerektiren hafif-orta astımlı olgularda, Yavaş salınan teofilin ve düzenli inhale ve/veya oral beta agonist kullanımına ek veya alternatif olarak,

Endikasyonları 2 Gerektiğinde kullanılan bronkodilatörlerle yeterince kontrol altına alınamayan hafif-orta astmalı hastalarda kortikosteroidlere alternatif olarak, Alerjik rinit tedavisinde, Atopik dermatit tedavisinde, Ürtiker ve alerjik konjonktivit tedavisinde kullanılır.

Kullanım Şekli ve Dozu 1 Nedokromil Sodyum: 12 yaş üzerinde günlük doz 2-4 kez 4 mg’dır. 1-2 hafta içinde semptomlarda iyileşme görülür. 4 mg inhalasyonla maksimum plazma konsantrasyonuna 20 dakikada ulaşır.

Kullanım Şekli ve Dozu 2 Nedokromil Sodyum: Ülkemizde aerosol formu bulunmaktadır. Ayrıca nazal ve oftalmik solüsyonları da vardır. Metabolize olmaz, değişmeden safra ve idrarla atılır, vücutta depolanmaz.

Kullanım Şekli ve Dozu 3 Sodyum Kromoglikat(Kromalin Sodyum): Günde 4-6 kez 10 mg şeklinde kullanılır. Sık uygulama gereği hasta uyumunu olumsuz etkilemektedir. Terapötik etkinin ortaya çıkması 2-4 haftayı bulabilir.

Kullanım Şekli ve Dozu 4 Sodyum Kromoglikat(Kromalin Sodyum): İntranazal kullanımı steroidlere göre daha az etkilidir. Nazal solüsyon, oftalmik solüsyon, oral kullanım için kapsül, kuru toz ya da astım tedavisi için nebulizer form gibi çeşitli formları mevcuttur.

Kullanım Şekli ve Dozu 5 Ketotifen: Günlük doz 3 yaş üzerindeki çocuklarda 2 mg’dır. Erişkinlerde günlük doz 2-4 mg’dır. Günlük doz ikiye bölünerek verilebilir. Tablet, damla ve şurup formları mevcuttur.

Yan Etkiler 1 Kromalin Sodyum: Yan etkilerinin düşüklüğü sebebiyle gebelerde ve çocuklarda rahatlıkla kullanılabilir. En sık görülen yan etki dermatittir. Farenks ve larenks irritasyonu, Ağızda acı tat, Hapşırmaya yol açabilir.

Yan Etkiler 2 Nedokromil Sodyum: En sık yan etki ağızda kötü tat bırakmasıdır. Ayrıca bulantı-kusma, Boğazda tahriş, Öksürük ve baş ağrısı da görülebilir.

Yan Etkiler 3 Ketotifen: Kilo alımı, Sedayon, Ağız kuruluğu, Baş dönmesi ve Trombosit disfonksiyonuna yol açabilir.

Kaynaklar Lippincott’s Farmakoloji, ikinci baskı(sy.220). Modern Tıp Seminerleri, sayı:4, Editör: Prof.Dr.A.Fuat KALYONCU(Güneş Kitabevi, 1999). Ballenger Otorinolaringoloji, sy:144-145, 15.baskı(Nobel Tıp Kitabevi, 2000). Essential Otolaryngology, sy:1002, sekizinci baskı(Güneş Kitabevi, 2004).

TEŞEKKÜRLER