MULTİPL SKLEROZ
MULTİPL SKLEROZ (MS) Myelin hasarına yol açan hastalıklardan en sık görüleni Genetik olarak yatkın kişilerde, kritik bir yaşta, virüslerin ? (veya bir yada birkaç nörotropik etkenin) tetiklemesi ile başlayan oto-immün bir süreç sonucu, merkezi sinir sisteminde demyelinizasyon alanları (demyelinizan plak) ile karakterize 1866 Vulpian ve Charcot ~ 3,5 milyon Dünya, ~ 300 bin Kuzey Amerika, ~ 30-40 bin Türkiye
COĞRAFİ DAĞILIM Epidemiology of Multiple Sclerosis Back Epidemiology of Multiple Sclerosis This map demonstrates unequal distribution of multiple sclerosis around the world. Back
Atak / Relaps / Eksaserbasyon / Alevlenme / Episod
Atak Ataklarda Sık Görülen Semptomlar Monoküler görme kaybı (kimi zaman ağrılı); enflamatuvar optik nörit Diplopi; Sıklıkla internükleer oftalmoplejiye Yüz yada ekstremitede tek taraflı hissizlik parestezi; sıklıkla aynı yada karşı ekstremiteye veya gövdeye yayılır Ekstremiteyi kullanmada beceriksizlik; faydasız el Bir veya daha fazla ekstremitede kuvvetsizlik Yürüyüş veya gövde ataksisi Bulantı ve kusma; disequlibrium
Temel patolojik bulgu (plak) Yeni-aktif plak / Eski-aktif plak / Kronik plak / Sessiz plak
MULTİPL SKLEROZ OTO-İMMUN SÜREÇ NÖROPSİKİYATRİK SEMPTOMATOLOJİ PSİKO-NÖRO-İMMÜNOLOJİ
PATERN IV PATERN III PATERN II PATERN I Myelin sheaths destroyed Oligodendrocytes survive T cell and macrophage infiltrates No IgC or complement deposition Rapid and almost complete remyelination T cell and macrophage activation Plasma cells within lesions Deposition of IgG and/or complement in regions of active myelin breakdown Loss of oligodendrocytes, possibly by lysis Rapid recruitment of progenitor cells expressing proteolipid protein (PLP) mRNA PATERN IV PATERN III PATERN II PATERN I Myelin sheath and oligodendrocytes exhibit signs of dystrophy Infiltration of few T cells , Microglial activation No IgG or complement deposition Dysregulated myelin expression - selective loss of myelin-associated glycoprotein, selective overexpression of myelin oligodendrocyte glycoprotein - leading to apoptotic cell death Axonal damage Primary degeneration of oligodendrocytes in periplaque white matter Lesions infiltrated by macrophages and T cells Total loss of oligodendrocytes within lesions Multipl Skleroz- Malatya 28.05.2002
MS type Pattern (n) I 6 1 9 II 20 4 39 III 22 IV 3 46 11 8 73 Acute (n) Relapsing Remitting Secondary Progressive Primary Progressive Total I 6 1 9 II 20 4 39 III 22 IV 3 46 11 8 73 *Luchinetti C ve ark. Ann Neurol 47:707, 2000 Multipl Skleroz- Malatya 28.05.2002
Multipl Skleroz- Malatya 28.05.2002
OTOİMMÜN SÜREÇ
T hücrelerini aktive eden antijen ? Şu ana kadar belirlenemedi Olası antijenik yapılar myelin basic protein proteolipid protein myelin-oligodendrosit glikoprotein myelin associated protein minor myelin protein heat shock protein
Atak MS’de ani kötüleşme hastalığın en çok bilinen özelliklerinden Relaps Eksaserbasyon Alevlenme Episod MS’de ani kötüleşme hastalığın en çok bilinen özelliklerinden Uzun süredir hasta için atak; Kanıksama Hastane yatma / İşten uzaklaşma / Yeni ve belirsiz tedaviler / Steroid yan etkileri / Masraf / vs. Yeni bir hasta / hasta yakını için atak; Panik / Öfke Güvensizlik
MULTİPL SKLEROZ OTO-İMMUN SÜREÇ NÖROPSİKİYATRİK SEMPTOMATOLOJİ PSİKO-NÖRO-İMMÜNOLOJİ
Mental semptomlar Erken dönemde verbal bellekte bozukluk Serebral atrofi oluştukça demansiyel bulgu Progresif form ve hemisfer tutulumu varsa mental gerileme belirgin
MS’de semptomlar Psikoz Hastalığa bağlı Hastalığın tedavisinde kullanılan ilaçlara bağlı Steroid ve İnterferon
MS’de semptomlar Patlar tarzda gülme yada ağlama krizleri Depresyon Periventriküler bölgedeki plaklarla ilgili Dopaminerjik yolların hasarıyla ilişkilendirilir Depresyon Sık Beyin hasarı Hastalığın kronik özürlülüğüne bağlı
Diğer semptomlar Çabuk yorulma Sıkça ortaya çıkan bir durum Aniden başlar ve önemli sosyal kısıtlılık nedeni Genellikle çevre ısının arttığı durumlarda yaz aylarında veya sıcak suyla duş sonrası Ateşli hastalıklar Yeni bir atak sanılan tablo ısı artışı engellendiğinde düzelir
Psikiyatrik Bozukluk Prevalansı
MULTİPL SKLEROZ OTO-İMMUN SÜREÇ NÖROPSİKİYATRİK SEMPTOMATOLOJİ PSİKO-NÖRO-İMMÜNOLOJİ
Effect of stress on exacerbations in multiple sclerosis Mohr, D. C et al. BMJ 2004;328:731 Copyright ©2004 BMJ Publishing Group Ltd.
Temporal model Stress resolution hypothesis Development of chronic stress: glucocorticoid resistance Stress onset: the mast cell hypothesis