PAZARLAMA KARMA ELEMANLARI FİYAT
Pazarlama Karması Ürün İnsan Fiyat Süreçler Fiziksel kanıtlar İnsan Tutundurma Dağıtım
FİYAT Fiyat, pazarlama yöneticileri tarafından kontrol edilebilen bir pazarlama karması elemanıdır. Diğer elemanlar genelde giderlerle ilgili iken, fiyat gelirle ilgili tek pazarlama karmasıdır.
FİYAT Fiyat, pazarlama değişkenleri arasında en az anlaşılan faktördür. Fiyat, pazarın denetlenmesine ve düzenlenmesine de olanak sağlar.
Fiyat, en genel anlamıyla, turizm ürünlerine yüklenen değer veya miktardır. Fiyat; değer ve yarar kavramları ile ilişkisi olan bir kavramdır.
Fiyatlamaya etkide bulunan hususlar şunlardır; Yeni bir turizm ürünü için fiyat, yeni bir pazar bölümüne girmek için etkin bir araçtır, Fiyatlama, pazar payının ve rakipler karşısında rekabet gücünün korunması amacıyla kullanılan taktiksel bir araçtır. Finansal amaçlara ulaşmada fiyatlama stratejisi bir araç olarak kullanılabilir.
Fiyatın Önemi 1. Fiyat, ekonomik sistemin temel düzenleyicisidir. Pazar fiyatı, ücretleri, kiraları, faiz oranlarını ve karları etkiler.
Fiyatın Önemi 2. Fiyat, işletmenin pazarlama eylemlerinin yürütülmesinde önemli rol oynar. Dolayısıyla, işletmenin rekabet durumunu, pazar payını, gelirini ve karını da etkiler.
Fiyatın Önemi 3. Fiyat, tüketicilerin turizm ürünlerini algılamalarında önemli bir ölçüttür. Fiyatın bir de psikolojik etkisi bulunmaktadır. Fiyat yükseldikçe, tüketiciler ürünü daha kaliteli olarak algılamaktadır.
Fiyatlamayı Etkileyen Etmenler Turizm işletmelerinin fiyatlama kararlarını etkileyen etmenler, kendi arasında içsel ve dışsal veya işletme içi ve işletme dışı etkenler olarak ikiye ayrılmaktadır. Ekonomik olan ve ekonomik olmayan etkenler şeklinde bir ayrıma da gidilebilmektedir.
Fiyatlamayı Etkileyen Etmenler İşletme içi etkenler denetim altında tutulabilirken, işletme dışı etkenlerin denetim altında tutulması olanaksızdır.
Fiyatlamayı etkileyen etmenler Maliyetler Rakipler Aracılar Yasal düzenlemeler Arz ve talep Pazarın yapısı Fiyatlama amaçları Ürünün nitelikleri Tüketici davranışları Ekonomik durum
Fiyatlama Amaçları Turizm pazarlamasında fiyatlama amaçları; Rekabete yönelik, Savunma amaçlı, Kar amaçlı, Mevcut durumu koruma amaçlı, Turizm pazarına nüfuz etme amaçlı olabilir. Bu amaçlar, fiyatın belirlenmesinde etkili olmaktadır.
Fiyatlamanın Amaçları Fiyatlama amaçları Kar elde etmek Rekabeti karşılamak Kendini savunmak Mevcut durumu korumak Pazarda nüfuz etmek
KAR ELDE ETMEK: Turizm işletmeleri, geleceği ve çalışanlarına yönelik yükümlülüklerini yerine getirmesi için kar elde etmelidir.
REKABETİ KARŞILAMAK: Rekabet turizm ürünleri arasında olabildiği gibi, turizm bölgeleri arasında da meydana gelebilir. Rekabet ortamında karlı çıkabilmek için, fiyatın rekabeti karşılayıcı olması gereklidir.
SAVUNMAK: Turizm işletmeleri, turizm sektörünün ve ulusal ekonominin koşullarının değişiminden kendilerini savunmak amacıyla fiyatlama kararlarını düzenleyebilirler.
MEVCUT DURUMU KORUMAK: Dinamik içerik taşımayan, rekabetten çekinen, talep düzeyleri düşmekte olan turizm işletmeleri, mevcut durumu korumak amacıyla fiyatlama yapabilir.
TURİZM PAZARINA NÜFUZ ETMEK: Yeni bir turizm ürününün pazara sunulması ya da yeni pazarlara açılma esnasında pazara nüfuz etmeye yönelik fiyatlama amaçları belirlenebilir.
Fiyatlama Süreci Fiyatlama amacını seçme Talebi tahmin etme Maliyetlerin hesaplanması Rakiplerin fiyatlarının analizi Fiyat politikasının seçimi Fiyatlama yönteminin seçimi Fiyatın belirlenmesi
Fiyat Politikaları Turizm işletmelerinin uygulayabileceği fiyat politikaları 9 grupta incelenebilir. Bunlar; 1.Pazarın kaymağını alma, 2.Pazara girme, 3.Psikolojik fiyatlama, 4.Reklam amaçlı fiyatlama, 5.İndirim, 6.Coğrafi bölgelere göre fiyatlama, 7.Farklı fiyatlama, 8.Garantili fiyatlama, 9.Sezonluk fiyatlamadır.
1.Pazarın Kaymağını Alma Turizm ürününün fiyatının yüksek düzeyde tutularak pazara sunulmasına pazarın kaymağını alma denir. Bu politikanın izlenmesi için; Turizm ürününe olan talebin yaşam sürecinin ilk dönemlerinde inelastik olması, Bir turizm ürününe yüksek fiyat ödeyebilecek pazar bölümünün turizm işletmesi için tatmin edici düzeyde olması, Rekabetle hemen karşılaşmayacak bir pazar bölümü olması gereklidir. Örnek….?
2. Pazara Girme Turizm işletmesi, uzun vadede sağlıklı bir gelişmeyi amaçlayarak fiyatını düşük tutmak suretiyle, daha geniş bir tüketici kitlesinin satın alma kararı vermesini sağlayabilir. Bu politikaya pazara girme politikası adı verilir.
2. Pazara Girme Bu politikaya daha çok ulaştırma ve konaklama işletmelerinde rastlanmaktadır. Otobüs işletmelerinin pazara giriş döneminde fiyatı düşük tutmaları ya da bir dönem termal turizm işletmelerinin daha fazla sayıda turist çekebilmek için uyguladıkları politika gibi.
3. Psikolojik Fiyatlama Psikolojik fiyatlama, esas olarak bir fiyatlama yöntemi değildir. Sadece belirlenen fiyatın tüketicileri etkileyecek biçimde sunulmasını sağlar.
4. Reklam Amaçlı Fiyatlama Örneğin; konaklama işletmelerinde eğlence, sauna, Türk hamamı, gece klübü gibi ünitelerde sunulan hizmetlerin fiyatlarının gerekenden düşük tutulması, reklam amaçlı fiyatlamadır.
5. İndirim Turizm işletmeleri, yüksek sezon dışında kalan dönemlerde sıkça fiyat indirimlerine gitmektedir. İndirim, özellikle belirli sayıdaki satın almalarda geçerlidir.
6. Coğrafi Bölgelere Göre Fiyatlama Örneğin; Hilton otellerinin fiyatı, New York Hilton Oteli’nde farklı, İstanbul Hilton Oteli’nde farklı olabilir. Benzer şekilde, İstanbul-Ankara arasında ulaştırma hizmeti sunan bir otobüs işletmesinin İstanbul çıkışlı fiyatı ile Ankara çıkışlı fiyatları birbirinden farklı olabilmektedir.
7. Farklı Fiyatlama Örneğin; Antalya’da faaliyet gösteren bir konaklama işletmesi, Y acentesine farklı, Z acentesine farklı fiyatlar uygulayabilmektedir. Bunun nedeni ise seyahat acenteleri ile konaklama işletmeleri arasındaki ilişkilerin sürekliliğidir. Pazarlık uygulaması..
8. Garantili Fiyatlama Örneğin; bir ay öncesinden bir konaklama işletmesine rezervasyon yaptıran bir tüketici, eğer ödemesinin tamamını veya bir kısmını yapmış ise, o günkü fiyattan konaklama fiyatını ödemiş olmaktadır.
9. Sezonluk Fiyatlama Sezonluk fiyatlamada, turizm işletmesi, talebe bağlı olarak fiyatları belirler. Sezonluk fiyatlamanın talebe göre fiyatlamadan ayrılan yönü, turizm işletmelerinin “yüksek sezon” adı verilen, dönemlerde farklı uyguladıkları fiyatlardır.
Fiyatlama Yöntemleri Turizm işletmelerinin izleyebilecekleri fiyatlama yöntemleri üçe ayrılmaktadır. Bunlar; Maliyete göre fiyatlama, Talebe göre fiyatlama ve Rekabete göre fiyatlamadır.
1. Maliyete Göre Fiyatlama Hesaplamadaki kolaylığı nedeniyle en çok kullanılan yöntemdir. Bu fiyatlama yöntemi, aynı zamanda en az tüketici odaklı olan yöntemdir. İki şekilde uygulanmaktadır.
1. Maliyete Göre Fiyatlama A) Maliyete bir yüzde eklenmesi: Bu yöntemde, birim sabit maliyet ile birim değişken maliyet toplanarak toplam maliyet bulunur. Toplam maliyetin üzerinde pazarlama yönetimince belirlenen bir yüzde oran, kar payı olarak eklenir.
1. Maliyete Göre Fiyatlama B) Belirli bir geri ödeme hedefli fiyatlama: Bu yöntem, tahmin edilen satış ile yatırımlar üzerinden belirlenen geri ödeme oranının kullanımına dayanmaktadır.
2. Talebe Göre Fiyatlama Bu yöntemde talebin yoğunluğu dikkate alınarak fiyat belirlenir. Talep fazla ise fiyat yükseltilir, talep düşükse fiyat düşürülür. Özellikle deniz kıyısındaki işletmelerde uygulanır. Konaklama işletmesi ile tur operatörü karşılıklı anlaşmayla fiyatı belirlerler.
3. Rekabete Göre Fiyatlandırma Bu yöntemde pazardaki rakiplerin fiyatları gözönünde bulundurulur. Turizm işletmesi, ürününü rakiplerin fiyatından satabildiği gibi, daha düşük ya da daha yüksek bir fiyat da uygulayabilir. Bu yöntemin iki ayrı uygulama şekli bulunmaktadır.
3. Rekabete Göre Fiyatlandırma A) Cari pazar fiyatı: İşletme, pazarda uygulanan fiyatı esas alır. Maliyetlerin hesaplanması güç ise ve turizm işletmesinin belirleyeceği fiyatın tüketiciye yüksek gelmesi nedeniyle benimsenmeme olasılığı var ise, turizm işletmesi pazar fiyatını kabul eder.
3. Rekabete Göre Fiyatlandırma B) Eksiltme fiyatı: Örgütsel turizm pazarlarında büyük ölçekli alımlar yapılırken, ihale yoluyla ürün sağlamaya gidilir. İhaleye giren işletmeler, aynı anda ve birbirinden habersiz olarak ihalede fiyat teklifi verirler. Yöntemin uygulanma temeli, en düşük fiyatın önerilmesidir.