Principles of Economics, Third Edition PowerPoint® Lecture Presentation to accompany Principles of Economics, Third Edition N. Gregory Mankiw Prepared by Mark P. Karscig, Central Missouri State University.

1 GİRİŞ

1 İktisadın on ilkesi

Ekonomi / İktisat ~ Fr économie 1. iktisat bilimi, 2. tutumluluk ~ EYun oikonomía οικονομία ev idaresi < EYun oikonómos οικονόμος ev idare eden, kâhya, vekilharç § EYun oíkos οίκος ev + EYun nomós νομός yönetim, düzen ~ Ar *iḳtiṣād إقتصاد ḳṣd  < Ar ḳaṣd قصد 1. tam hedefe yönelme, 2. doğru yol, amaca uygun, mutedil

İKTİSADIN ON İLKESİ Bir ekonomi pek çok farklı konuda karar vermek zorundadır: Kimler çalışacaklar/üretecekler? Hangi mallar üretilmeli? Ne kadar üretilmeli? Üretimde hangi kaynaklar kullanılmalı? Üretilen mallar hangi fiyatlardan satılmalı?

İKTİSADIN ON İLKESİ Toplum ve kıt kaynaklar: Toplumun kaynaklarının yönetimi önemli, çünkü kaynaklar kıt. Kıtlık. . . toplumun sınırlı kaynaklara sahip olduğu ve bu nedenle insanların istediği tüm mal ve hizmetlerin üretilemeyeceği anlamına gelir.

İktisat toplumun kıt kaynaklarının nasıl idare edileceğini inceler. İKTİSADIN ON İLKESİ İktisat toplumun kıt kaynaklarının nasıl idare edileceğini inceler.

İKTİSADIN ON İLKESİ İnsanlar nasıl karar verirler? İnsanlar bir şeyi alırken başka bir şeyden mahrum olurlar. Bir şeyin maliyeti, onu elde etmek için vazgeçtiğiniz şeydir. Rasyonel insanlar marjinde (sınırda) düşünürler. İnsanlar müşevviklere göre hareket ederler.

İKTİSADIN ON İLKESİ İnsanlar birbirleriyle nasıl etkileşimde bulunurlar? Ticaret her iki tarafı da daha iyi yapabilir. Piyasalar iktisadî faaliyetleri organize etmenin genellikle iyi bir yoludur. Devletler bazen iktisadî sonuçları daha iyi hale getirebilirler.

İKTİSADIN ON İLKESİ Ekonominin bir bütün olarak nasıl çalıştığını etkileyen güçler ve eğilimler: Hayat standardı bir ülkenin üretimine bağlıdır. Devlet çok para bastığında fiyatlar artar. Toplum kısa vadede enflasyon ile işsizlik arasında bir ikilem yaşar.

İlke 1: İnsanlar bir şey kazanırken başka bir şeyi kaybederler. “Bedava yemek yoktur!”

İlke 1: İnsanlar bir şey kazanırken başka bir şeyi kaybederler. Genellikle bir şeyi elde etmek için başka bir şeyden vazgeçmek zorunda kalırız. Silaha karşı tereyağı Gıdaya karşı giysi Boş vakte karşı iş Etkinliğe karşı eşitlik. Karar vermek, hedefler/amaçlar arasında seçim yapmayı gerekli kılar.

İlke 1: İnsanlar bir şey kazanırken başka bir şeyi kaybederler. Etkinlik – Adalet Etkinlik toplumun kıt kaynaklarından elde edebileceğinin en fazlasını elde ettiği anlamına gelir. Adalet kıt kaynakların getirilerinin toplumun üyeleri arasında adil bir şekilde dağıldığı anlamına gelir. 9

İlke 2: Bir şeyin maliyeti, onu elde etmek için vazgeçilen şeydir. Karar vermek için alternatiflerin maliyetlerini faydaları ile karşılaştırmak gerekir. Okula mı gitmeli yoksa çalışmalı mı? Ders mi çalışmalı yoksa arkadaşla mı buluşmalı? Sabah derse mi gitmeli yoksa uyumalı mı? Bir şeyin fırsat maliyeti, onu elde etmek için vazgeçilen şeydir. 10

İlke 2: Bir şeyin maliyeti, onu elde etmek için vazgeçilen şeydir. LA Laker’ın basketbol yıldızı Kobe Bryant, liseden sonra üniversiteye gitmek yerine doğrudan profesyonel lige geçmeyi tercih etti ve milyonlarca dolar kazandı. 10

İlke 3: Rasyonel insanlar marjinde düşünürler. Mevcut bir eylem planı üzerindeki küçük, ek değişiklikler marjinal değişikliklerdir. İnsanlar marjindeki maliyetleri ve faydaları karşılaştırarak karar verirler. 11

İlke 4: İnsanlar müşevviklere (incentives) göre hareket ederler. Maliyetlerdeki ve faydalardaki marjinal değişiklikler insanların davranışlarını etkiler. Bir alternatifin marjinal faydası onun marjinal maliyetinin üzerindeyse o alternatif diğer alternatiflere tercih edilir! 12

İlke 5: Ticaret herkesin durumunu daha iyi yapabilir. İnsanlar birbirleri ile ticaret yapabildikleri için kazançlı çıkarlar. Ticaretten tarafların fayda sağlaması rekabete yol açar. Ticaret insanların en iyi yapabildikleri şeyde uzmanlaşmalarına imkan verir. 15

İlke 6: Piyasalar iktisadî faaliyetleri düzenlemenin genellikle iyi bir yoludur. . Piyasa ekonomisi, mal ve hizmet piyasalarında çok sayıda firma ve hanehalkının desentralize kararlarıyla kaynakların dağıtıldığı bir ekonomidir. Hanehalkları ne satın alacaklarına ve nerede ne olarak çalışacaklarına karar verirler. Firmalar kimleri çalıştıracaklarına ve ne üreteceklerine karar verirler. 16

İlke 6: Piyasalar iktisadî faaliyetleri düzenlemenin genellikle iyi bir yoludur. Adam Smith piyasalarda faaliyet gösteren hanehalklarının ve firmaların görünmez bir el tarafından yönlendiriliyormuş gibi davrandıklarını gözlemledi. Hanehalkları ve firmalar karar verirken fiyatlara baktıkları için kendi eylemlerinin sosyal maliyetlerini de dikkate alırlar. Sonuç olarak, fiyatlar sayesinde toplumun tamamı için en yüksek refah düzeyine ulaşılması için uygun kararlar verilir. 16

İlke 7: Devletler bazen piyasa sonuçlarını iyileştirebilirler. Piyasa, kaynakları etkin dağıtamadığı zaman piyasa başarısızlığı meydana gelir. Piyasa başarısızlığa uğradığı vakit devlet etkinliği ve adaleti sağlamak için müdahalede bulunabilir. 17

İlke 7: Devletler bazen piyasa sonuçlarını iyileştirebilirler. Piyasa başarısızlığının muhtemel nedenleri: Dışsallık: Bir kişi ya da firmanın eylemlerinin üçüncü bir tarafın refahını etkilemesi. Piyasa gücü: Bir kişi ya da firmanın piyasa fiyatları üzerinde aşırı etki sahibi olması. 18

İlke 8: Hayat standardı bir ülkenin üretimine bağlıdır. Hayat standardı farklı şekillerde ölçülebilir: Kişisel gelirler karşılaştırılabilir. Bir ülkenin üretiminin toplam piyasa değerine bakılabilir. 21

İlke 8: Hayat standardı bir ülkenin üretimine bağlıdır. Hayat standartlarındaki hemen her farklılık ülkelerin üretkenliliklerindeki farklılıklarla karşılaştırılabilir. Üretkenlik: Bir işçinin bir saatte üretebileceği mal ve hizmet miktarı. 21

İlke 8: Hayat standardı bir ülkenin üretimine bağlıdır. Hayat standardı farklı şekillerde ölçülebilir: Kişisel gelirler karşılaştırılabilir. Bir ülkenin üretiminin toplam piyasa değerine bakılabilir. 21

İlke 9: Devlet çok fazla para bastığında fiyatlar artar. Enflasyon, bir ekonomideki fiyatlar genel seviyesinde artış anlamına gelir. Enflasyonun nedenlerinden biri para miktarındaki artıştır. Devlet, para miktarını çok fazla artırdığında paranın değeri düşer. 23

òInflation ð ñUnemployment İlke 10: Kısa dönemde toplum enflasyonla işsizlik arasında bir ikilem yaşar. Phillips Eğrisi enflasyon ile işsizlik arasındaki ilişkiyi gösterir òInflation ð ñUnemployment Bu kısa dönemli bir ikilemdir! 24

Özet Bireyler karar verirken farklı alternatifler arasında ikilem yaşarlar. Her bir eylemin maliyeti, o eylem nedeniyle vazgeçilen fırsatlar cinsinden ifade edilir. Rasyonel insanlar, karar verirken marjinal maliyetlere ve marjinal faydalara bakarlar. İnsanlar karşı karşıya oldukları müşevviklere göre karar verirler.

Özet Ticaret her iki tarafa da fayda sağlayabilir. Piyasalar insan davranışlarını koordine etmenin (uyumlulaştırmanın) genellikle iyi bir yoludur. Eğer piyasa başarısızlığı varsa ya da piyasadaki sonuç adaletsizse devlet bazen müdahalede bulunarak piyasa sonucunu iyileştirebilir.

Özet Üretkenlik hayat standardının en temel kaynağıdır. Para miktarının büyümesi, enflasyonun en temel nedenidir. Toplum kısa dönemde enflasyon ve işsizlik arasında bir ikilem yaşar.