Biyoistatistik ve Araştırma Yöntemleri Doç.Dr.Alp Ergör Tıbbi Laboratuvar Teknikerliği ve Odyometri Programları 2011 Bahar Yarıyılı - 2. Sınıf Şubat-Nisan 2011
sorularına yanıt vermeyi amaçlar. Ders: Sağlıkla ilişkili durumlarda sağlık hizmet sunumu, hastalıklar ile ilgili çalışmalarda … nasıl ve neden istatistik kullanırız? Sağlık bilimlerinde belirsizliklerin çözümlenmesinde biyoistatistiğin yerini nedir? Mesleksel uygulamalar sırasında kullanılabilecek istatistiksel yöntem ve uygulamalar nelerdir? sorularına yanıt vermeyi amaçlar.
Tarih İçerik 15 Şubat Dersin tanıtımı Sağlık alanında istatistiğin yeri Biyoistatistikle ilgili temel kavramlar 22 Şubat Veri tanımı ve türleri Verilerin toplanması ve gruplanmasında dikkat edilmesi gereken öğeler Problem çözümleri 1 Mart Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi ve sunumu Tablo ve grafik türleri, kullanım alanları 8 Mart 15 Mart Dağılım ve dağılım türleri, olasılık, istatistikle ilgili kavramlar Tanımlayıcı istatistiksel yöntemler 22 Mart Sağlık alanında araştırma ve araştırmanın yeri 29 Mart Örnek nedir? Neden örnek seçilir?
Ara değerlendirmeler: Amaç: Ders içeriğinin ne kadarının ve nasıl aktarıldığını, sorun çözme becerisinin kazanılıp kazanılmadığını değerlendirmek İrdelenen konuyla ilgili 1 ya da 2 sorudan oluşan ev ödevleri verilebilir
Ders sunumlarına aşağıdaki adresten erişebilirsiniz: http://kisi.deu.edu.tr/alp.ergor/
Temel kavram ve sözcükler
İstatistik: Olasılığa dayalı olayların incelenmesi ve bağlantılarının kurulması için kullanılan yöntemlerin bütünü
Biyoistatistik: Canlıların özellikleri ve bu özellikleri etkileyen tüm öğelerin saptanması, sayılması, düzenlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgilenen bilim dalı
Epidemiyoloji: Belirli bir toplumda sağlıkla ilgili olgular ve durumlar ile bunları belirleyen etmenlerin dağılımlarını inceleyen, bu çalışmaları sağlıkla ilgili sorunların izlenmesi ve çözümlenmesi amacıyla kullanan yöntem bilim
Sağlık alanında istatistiğin yeri
Sorular: - Bir sağlık kurumunda laboratuar oluşturmak için ya da - Bir odyoloji laboratuvarı kurmak için: Hangi istatistiksel bilgilere gerek duyarsınız? Sağlık hizmet sunumunda istatistiğin kullanıldığı 4 alan belirleyiniz.
…………da Odyoloji Lab ya da Tıbbi Lab Oluşturma Süreci Gereken Bilgiler: - Nüfus ve dağılım özellikleri - Çalışan sayısı - Başvuru sayısı - Saptanan sağlık sorunlarının dağılımı - Sevklerle ilgili bilgiler - Bölgenin çevresel (altyapı ile ilgili vb) özellikleri - Kaynaklar …
Sağlıkta istatistik nasıl ve nerede kullanılır? Sağlık hizmetlerinin planlanması Personel yönetimi Sağlık örgütünün gereksinimleri ve çalışmasının izlenmesi Toplumun gereksinim ve önceliklerinin belirlenmesi Sağlık eğitimlerinin planlanması Toplumsal değişimlerin incelenmesi Nüfusun yapısı ve özellikleri Tanı ve sağaltım Tanı, iyileştirme ya da esenlendirme yöntemlerinin etkinliği Bulgu - hastalık ilişkisinin belirlenmesi Hastalık (ya da sağlık) durumunun izlenmesi İyileştirme sürelerinin belirlenmesi Koruyucu hizmetler Koruyucu hizmetlerin etkinliğinin izlenmesi
Sağlık çalışanı günlük işlerini yürütürken biyoistatistiği nasıl ve nerede kullanır? Eğitilmiş sağlık elemanı sayısı Başvuruların özellikleri Haftalık, aylık ya da yıllık dökümler-değerlendirmeler Hastanede doğan bebeklerin doğum ağırlıkları Duyma eşiğinde “normal” sınırların belirlenmesi-tanımlanması Bir bölgede HIV+ ya da HBV+ olguların sayısı ... sağlık ocağı bölgesinde oksiyüriyazis görülme sıklığı 24 saatlik idrarda mg/lt kreatinin miktarı ...
İstatistiksel yöntemlerin kullanımı için hangi örnekleri verebiliriz? Bir anket uygulayabilmek için örnek seçimi Bebeklerin ortalama kilolarının hesaplanması Laboratuvarda hatayı en aza indirebilmek için gereken veri toplama sistemi, standartlar ve eğitim Sonuçların sunumu Araştırmaların çözüm ve değerlendirme süreçleri
Haftanın sorusu: Önümüzdeki hafta: Sağlık alanında kullandığımız veri kaynakları nelerdir? Önümüzdeki hafta: Veri tanımı ve türleri Verilerin toplanması ve gruplanmasında dikkat edilmesi gereken öğeler