KAMU VE ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARINDA SAĞLIK BAKANLIĞI DENETİMİ Ergin HAKVERDİ Sağlık Başdenetçisi

SUNUM PLANI I- DENETİM KAVRAMI II- 663 SAYILI KHK’DA DENETİM III- KAMU VE ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARINDA SAĞLIK BAKANLIĞI DENETİMİ VE İNCELEMELER - Düzenlilik Denetimi - Performans Denetimi - İnceleme ve Soruşturmalar

DENETİM KAVRAMI Denetim; “belirlenmiş hedef ve standartlar doğrultusunda ortaya çıkan sonuçların verimlilik, etkinlik ve ekonomiklik derecelerini ölçmek, karşılaştırmak ve değerlendirmek” olarak tanımlanmaktadır. Denetim kavramı, sanayi devrimi sonrasında gelişmiş ve bugünkü niteliğine kavuşarak “olasılık ve görelilik (probabilite ve relativite) esaslarıyla belirlenmiş hedef ve standartlar doğrultusunda ortaya çıkan sonuçların verimlilik, etkinlik ve ekonomiklik derecelerini ölçmek, karşılaştırmak ve değerlendirmek olarak tanımlanmaktadır.

663 SAYILI KHK’DA DENETİM 663 sayılı KHK ile Sağlık Bakanlığı’nın yeniden yapılandırılması çerçevesinde “Denetim Hizmetleri Başkanlığı” nın yanısıra; Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünde; “Sağlık Kurum ve Kuruluşları Denetim ve Değerlendirme Daire Başkanlığı”, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ,Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunda “Denetim Hizmetleri Daire Başkanlıkları”, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nde “Denetim Birimi “, Oluşturulmuştur.

663 SAYILI KHK’DA DENETİM 663 sayılı KHK’nın 16. maddesi ile “Denetim Hizmetleri Başkanlığı”na aşağıdaki görevler verilmiştir. Denetime ilişkin yöntem ve teknikleri geliştirmek, denetim alanındaki standart ve ilkelerin oluşturulmasını sağlamak, denetim rehberleri hazırlamak, denetimlerin etkinliğini ve verimliliğini artırıcı tedbirler almak. b) Bakanlık teşkilatı ile gerektiğinde bağlı kuruluşlarının performans denetimini yapmak. c) Bakanlık teşkilatı ile gerektiğinde bağlı kuruluşların ve bunların denetimi altındaki kurum ve kuruluşların iş ve işlemleri hakkında denetim, inceleme ve soruşturma yapmak. ç) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.

SAĞLIK BAKANLIĞI DENETİMİ Kamu ve Özel Sağlık Kuruluşlarında Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan denetim ve incelemeleri genel olarak 3 ana başlık altında ele alabiliriz. Olağan Denetimler-Rutin Denetimler (Kurum odaklı) Düzenlilik Denetimi-Genel Denetim Performans Denetimi (Sistem odaklı) Aile Hekimliği Uygulaması, Eğitim ve araştırma Hastanelerinin Yönetimi ile Uzmanlık Eğitimi ve Araştırma Faaliyetleri, Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezlerinin Faaliyetleri, Hastane Acil Servis Hizmetleri konularında yapılan Performans Denetimleri Şikayet ve İhbarlar üzerine yapılan; (Kişi ve olay odaklı) İncelemeler Soruşturmalar Ön incelemeler

DÜZENLİLİK DENETİMİ Olağan Denetimler - Rutin Denetimler (Kurum odaklı) Düzenlilik Denetimi-Genel Denetim Başkanlığımızca birimlerin daha ayrıntılı düzeyde ele alınmasını sağlamak üzere hazırlanan “Hastane, Sağlık Müdürlüğü, Özel Hastane ve Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi/Hastanesi denetim rehberleri” doğrultusunda bu denetimler yapılmaktaydı. “Denetim Rehberleri” minimum ortak Denetleme Kriterlerini içermektedir. Denetim kriterleri esas itibariyle Bakanlık politika ve düzenlemeleri ile mevzuata göre olması gerekeni işaret etmektedir.

DÜZENLİLİK DENETİMİ Sunumumuzun bu bölümünde; söz konusu rehberlerde yer alan Denetim Kriterleri, en son uygulanan (2011 Yılında) düzenlilik denetimi programının sonuçları, sınırlı örnekler eşliğinde aktarılmaya çalışılacaktır. Bu program kapsamında sahiller ve Marmara bölgesinde bulunan 26 ilde; 26 il müdürlüğü, 211 kamu hastanesi, 156 özel hastane, 46 ağız ve diş sağlığı merkezi , Olmak üzere toplam 439 kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşunun düzenlilik denetimi yapılmıştır.

İl MÜDÜRLÜKLERİ DÜZENLİLİK DENETİMİ İL MÜDÜRLÜKLERİ VE 1.BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİ DENETİM KRİTERLERİ

YATAKLI TEDAVİ HİZMETLERİNİN KONTROL VE DENETİMİ

GIDA VE ÇEVRE KONTROL HİZMETLERİ

AÇS/AP HİZMETLERİ

BULAŞICI HASTALIKLAR/BAĞIŞIKLAMA

TIP MESLEKLERİ VE ÖZEL TANI VE TEDAVİ MERKEZLERİ

ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ

AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HİZMETLERİ

AİLE HEKİMLİĞİ VE TOPLUM SAĞLIĞI HİZMETLERİ

İl MÜDÜRLÜKLERİ DÜZENLİLİK DENETİMİ Yeni dönemdeki denetimlerimizde; 663 sayılı KHK çerçevesinde yeni yapılanma sürecinde oluşturulan Müdürlükler ve diğer birimlerin etkin çalışması, Obezite ve fiziksel aktivite konusunda yürütülmekte olan çalışmalar, Dumansız Hava Sahası çalışmaları ile bu kapsamda yürütülen cezai yaptırımlar, Kuduz Kontrol Programı kapsamında özellikle hayvan kısırlaştırılması ve aşılanması, Hususları üzerinde durulması planlanmaktadır.

KAMU HASTANELERİ DÜZENLİLİK DENETİMİ DENETİM KRİTERLERİ

ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ

POLİKLİNİK HİZMETLERİ VE HEKİM SEÇME

HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ

AMELİYATHANE VE MERKEZİ STERİLİZASYON

YOĞUN BAKIM HİZMETLERİ

ENFEKSİYON KONTROLÜ HİZMETLERİ

SERVİS HİZMETLERİ

LABORATUAR HİZMETLERİ

GÖRÜNTÜLEME HİZMETLERİ

ECZANE HİZMETLERİ

TIBBİ ATIKLARIN KONTROLÜ

ÖZEL HASTANELER DÜZENLİLİK DENETİMİ DENETİM KRİTERLERİ

ACİL ÜNİTESİ VE AMBULANS HİZMETLERİ

POLİKLİNİK HİZMETLERİ

GÖRÜNTÜLEME/LABORATUAR HİZMETLERİ

SERVİS HİZMETLERİ

AMELİYATHANE VE MERKEZİ STERİLİZASYON-1

AMELİYATHANE VE MERKEZİ STERİLİZASYON-2

ECZANE HİZMETLERİ

Yeni dönemde Kamu ve Özel Hastane denetimlerimizde; Bakanlık tarafından başlatılan “Şiddete sıfır tolerans” uygulaması çalışmaları ( Beyaz Kod, ALO 113’e bildirim), Yanık Ünitesi, Onkoloji, Kardiyovasküler Cerrahi gibi nitelikli hizmetlerin verilmesi, Merkezi Hastane Randevu Sistemi’nin (MHRS) etkin çalışması, Yüksek Sezeryan oranları, Görüntüleme Hizmetlerindeki bekleme süreleri, Evde Bakım Hizmetleri(Hedeflenen hastaya ulaşılmış mı), Doğum salonlarında birden çok doğum masası kullanımı yerine ayrı doğum odalarının dizayn edilmesi, Bakanlık planlamasına göre 2. ve 3. seviye yoğun bakım yataklarındaki eksikliklerin tamamlanması, Yoğun bakımdaki hastaların yakınları tarafından ziyaret edilmesinin uygun şartlarda sağlanması, Hususları üzerinde durulması planlanmaktadır.

ADSM DÜZENLİLİK DENETİMİ AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZLERİ DENETİM KRİTERLERİ

POLİKLİNİK/KLİNİK HİZMETLERİ

EVDE AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HİZMETLERİ

STERİLİZASYON HİZMETLERİ

DİŞ PROTEZ VE ORTODONTİ LAB. HİZMETLERİ

RADYOLOJİ VE GÖRÜNTÜLEME HİZMETLERİ

HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ

PERFORMANS DENETİMİ Performans Denetimi: Düzenlilik(mevzuata uygunluk) denetimi ile birlikte kamu hizmetleri yerine getirilirken kullanılan kaynakların etkin, verimli ve tutumlu kullanılıp kullanılmadığını denetleyen bir denetim anlayışı ortaya çıkmıştır. Tüm dünyada yaygınlaşan Performans denetimi, uluslararası standartlar çerçevesinde yürütülen, stratejik planlara dayalı ve kendisine has metodolojisi ile öne çıkan farklı bir denetim türüdür.

PERFORMANS DENETİMİ Performans Denetimi; Bir program, proje veya faaliyetin uygulanması sırasında kullanılan kaynakların VERİMLİ, ETKİN ve TUTUMLU (EKONOMİK) Kullanılıp kullanılmadığının denetlenmesidir. Performans denetimi; Kurum, kuruluş ve kişinin performansına değil, sisteme odaklanmaktadır. Bu husus; 663 sayılı KHK’nın genel gerekçesinde sistem ve faaliyet odaklı denetim sistemi oluşturulacaktır şeklinde vurgulanmıştır.

Aile Hekimliği Uygulaması, PERFORMANS DENETİMİ Başkanlığımızca 2008 yılında Performans Denetim Rehberi hazırlanarak, kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarında sırasıyla; Aile Hekimliği Uygulaması, Eğitim ve Araştırma Hastanelerinin Yönetimi ile Uzmanlık Eğitimi ve Araştırma Faaliyetleri, Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezlerinin faaliyetleri, Hastane Acil Servis Hizmetleri, Konularında performans denetimi yapılmıştır.

TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI 2009 PERFORMANS DENETİMİ RAPORU T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI 2009 EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANELERİNİN YÖNETİMİ İLE UZMANLIK EĞİTİMİ VE ARAŞTIRMA FAALİYETLERİ 2009

İNCELEME VE SORUŞTURMALAR Kamu ve Özel Sağlık Kuruluşlarında Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan Şikayet ve İhbarlar üzerine yapılan; (Kişi ve olay odaklı) İncelemeler, Soruşturmalar, Ön incelemeler; Başkanlığımızca; bu hizmetler uluslararası genel kabul görmüş ilkeler ve standartlar doğrultusunda hazırlanan İnceleme ve Soruşturma Rehberi çerçevesinde yerine getirilmektedir.

Konu başlıklarına göre Başkanlığımızca sonuçlandırılan inceleme, soruşturma ve önincelemeler; SIRA NO KONU BAŞLIĞI SAYI % 1 Malpraktis 154 25,5 2 İhale İşlemleri 98 16,3 3 Usulsüz Rapor ve Belge İşlemleri 45 7,5 4 Geri Ödeme Kuruluşlarını Zarara Uğratmak 30 5,0 5 Memuriyetle Bağdaşmayacak Davranışlar 19 3,2 6 Sağlık Hizmetlerinde Etik Dışı Davranışlar 17 2,8 7 İdari-Mali-Teknik Hizmet Aksaklıkları 16 2,7 8 3628 Sayılı Kanun Kapsamına Giren İşlemler 14 2,3 9 Personelin Özlük İşleriyle İlgili İşlemler 13 2,2 10 Döner Sermaye İşlemleri 11 1,8 Müfettiş/Muhakkiklerce yapılan inceleme ve soruşturmalarla ilgili şikayetler 1,0 12 Yeşil Kart İşlemleri 0,8 Ruhsat ve İzin Belgesi İşlemleri 0,7 Vergi Muafiyeti 0,5 15 Hasta Haklarına Aykırı Uygulamalar 0,3 Sendikal Faaliyetler Araştırma Faaliyetleri 0,2 18 Dernekler Kanuna İlişkin İşlemler Tıpta Uzmanlık Eğitimi İşleri 20 Diğerleri 161 26,7 TOPLAM 603 100,0

Konu başlıklarına göre Valiliklere yaptırılan inceleme, soruşturma ve önincelemeler; SIRA NO KONU BAŞLIĞI SAYI % 1 Malpraktis 147 14,7 2 İhale İşlemleri 136 13,6 3 Geri Ödeme Kuruluşlarını Zarara Uğratmak 54 5,4 4 Usulsüz Rapor ve Belge İşlemleri 40 4,0 5 Memuriyetle Bağdaşmayacak Davranışlar 28 2,8 6 Hasta Haklarına Aykırı Uygulamalar 27 2,7 7 Sağlık Hizmetlerinde Etik Dışı Davranışlar 24 2,4 8 Döner Sermaye İşlemleri 21 2,1 9 Ruhsat ve İzin Belgesi İşlemleri 15 1,5 10 Sendika Faaliyetleri 14 1,4 11 İdari-Mali-Teknik Hizmet Aksaklıkları 13 1,3 12 3628 Sayılı Kanun Kapsamına Giren İşlemler 0,9 Yeşil Kart İşlemleri 0,8 Personelin Özlük İşleriyle İlgili İşlemler 0,6 Müfettiş/Muhakkiklerce yapılan inceleme ve soruşturmalarla ilgili şikayetler 0,1 16 Araştırma Faaliyetleri 17 Diğerleri 458 45,7 TOPLAM 1002 100,0

Konu başlıkları içerisinde sayı ve yüzde değeri yüksek olan ‘Malpraktis’ konusunun, toplam konular içerisindeki sayı ve yüzde değerleri yandaki Grafikte gösterilmiştir.

Konu başlıkları içerisinde sayı ve yüzde değeri yüksek olan ‘İhale İşlemleri’ konusunun, toplam konular içerisinde ki sayı ve yüzde değerleri yandaki Grafikte gösterilmiştir.

Konu başlıkları içerisinde sayı ve yüzde değeri yüksek olan ‘Usulsüz Rapor ve Belge İşlemleri’ konusunun, toplam konular içerisinde ki sayı ve yüzde değerleri yandaki Grafikte gösterilmiştir.

Malpraktis Konusunun Ayrıntılı Tablosu (Başkanlığımızca sonuçlandırılan) SIRA NO KONU BAŞLIKLARI SAYI % 1 Tıbbi Kötü Uygulama-Doğum Hizmetleri-Bebek Ölümleri 13 8,4 2 Tıbbi Kötü Uygulama-Doğum Hizmetleri-Diğerleri 12 7,8 3 Tıbbi Kötü Uygulama-Ameliyat Hizmetleri 10 6,5 4 Tıbbi Kötü Uygulama-Acil Sağlık Hizmetleri-Hastane Acil Servis/Poliklinik Hizmetleri 9 5,8 5 Tıbbi Kötü Uygulama-Acil Sağlık Hizmetleri -112 Acil Sağlık Hizmetleri 8 5,2 6 Tıbbi Kötü Uygulama-Poliklinik Hizmetleri 3,9 7 Tıbbi Kötü Uygulama-Diyaliz Hizmetleri 2,6 Tıbbi Kötü Uygulama-Doğum Hizmetleri-Anne Ölümleri Tıbbi Kötü Uygulama-Servis Hizmetleri Tıbbi Kötü Uygulama-Acil Sağlık Hizmetleri-Diğerleri 1,9 11 Tıbbi Kötü Uygulama-Yoğun Bakım Hizmetleri-Diğerleri Tıbbi Kötü Uygulama-Doğum Hizmetleri-Anne+Bebek Ölümleri 1,3 Tıbbi Kötü Uygulama-İdari Aksaklıklar Sebebiyle 0,6 14 Tıbbi Kötü Uygulama-İnsan Üzerinde Deney Usulsüzlükleri 15 Tıbbi Kötü Uygulama-Laboratuar Hizmetleri-Görüntüleme Hizmetleri 16 Tıbbi Kötü Uygulama-Laboratuar Hizmetleri-Tıbbi Laboratuar Hizmetleri 17 Tıbbi Kötü Uygulama-Üremeye Yardımcı Tedavi Hizmetleri 18 Tıbbi Kötü Uygulama-Yanık Tedavi Hizmetleri 19 Tıbbi Kötü Uygulama-Diğerleri 70 45,5 TOPLAM 154 100,0

Malpraktis Konusunun Ayrıntılı Tablosu (Valiliklerce Yapılan) SIRA NO KONU BAŞLIKLARI SAYI % 1 Tıbbi Kötü Uygulama-Acil Sağlık Hizmetleri-Hastane Acil Servis/Poliklinik Hizmetleri 10 6,8 2 Tıbbi Kötü Uygulama-Acil Sağlık Hizmetleri -112 Acil Sağlık Hizmetleri 6 4,1 3 Tıbbi Kötü Uygulama-Doğum Hizmetleri-Diğerleri 4 2,7 Tıbbi Kötü Uygulama-Doğum Hizmetleri-Anne Ölümleri 5 Tıbbi Kötü Uygulama-Ameliyat Hizmetleri Tıbbi Kötü Uygulama-Doğum Hizmetleri-Bebek Ölümleri 2,0 7 Tıbbi Kötü Uygulama-Üremeye Yardımcı Tedavi Hizmetleri 1,4 8 Tıbbi Kötü Uygulama-Yoğun Bakım Hizmetleri-Erişkin Yoğun Bakım Hizmetleri 0,7 9 Tıbbi Kötü Uygulama-İdari Aksaklıklar Sebebiyle Tıbbi Kötü Uygulama-Çevre Sağlığı Hizmetleri-Diğerleri 11 Tıbbi Kötü Uygulama-Alternatif Tıp Uygulamaları 12 Tıbbi Kötü Uygulama-Diğerleri 110 74,8 TOPLAM 147 100,0

TEŞEKKÜRLER Ergin HAKVERDİ Sağlık Başdenetçisi