AVRASYA ÜLKE MASALARI www.ulkemasalari.gov.tr www.igeme.org.tr Nisan 2011

Avrasya Ülke Masaları ÜLKE SAYISI 11 NÜFUS 275.900.00 YÜZÖLÇÜMÜ 23.605.900 km2 İHRACAT 433 Milyar $ İTHALAT 304 Milyar $

Kişi Başına Gelir (PPP) $ Avrasya Ülkeleri Temel Ekonomik Göstergeler - 2010 Nüfus Milyon GSYİH Milyar $ Kişi Başına Gelir (PPP) $ Büyüme Hızı % Rusya Fed. 142 1.465 15.746 4,0 Beyaz Rusya 9,6 55 5.600 7,6 Ukrayna 46 137 6.724 4,2 Gürcistan 4,6 12 4.800 6,1 Azerbaycan 8,9 52 13.018 5,0 Kazakistan 16,4 138 11.932 7,0 Kırgızistan 5,4 4,5 2.200 -1,4 Türkmenistan 4,9 17 7.400 6,0 Özbekistan 27,6 39 2.997 8,5 Tacikistan 5,6 2.000 6,5 Moğolistan 3,1 5,9 3.300 6,8 LATİN TOPLAM GSYİH=3.997 %56 LATİN NÜFUS=567 %47 Kaynak: EIU-The Economist Intelligence Unit, CIA World FactBook

Türkiye'nin Ülke ile Ticareti Avrasya Ülkeleri Dış Ticareti   Ülkenin Dış Ticareti Milyar Dolar Türkiye'nin Ülke ile Ticareti Milyon Dolar İthalat İhracat TR’den İthalatı TR’ye İhracatı 2008 2009 2010 Rusya Fed. 267 171 468 302 3.202 4.632 19.450 21.592 B.Rusya 39 29 33 21 119 187 84 155 Ukrayna 85 45 67 40 1.033 1.262 3.157 3.830 Gürcistan 4 5 1 771 862 221 203 Azerbaycan 7 6 48 15 753 865 1.400 1.551 Kazakistan 38 28 71 43 633 820 1.349 2.464 Kırgızistan 3 2 140 129 31 Türkmenistan 9 945 1.139 328 386 Özbekistan 8 279 283 413 861 Tacikistan 0,9 126 144 107 284 Moğolistan 2,5 11 Kaynak: ITC – Trademap, CIA World FactBook, TÜİK 3

Avrasya Ülkeleri Potansiyel Sektörler Tarım ve Gıda Sanayi Ürünleri Yaş meyve ve sebze (Başta domates, narenciye olmak üzere) Dondurulmuş meyve sebzeler Meyve suyu Şekerli ve çikolatalı mamuller Bitkisel yağlar (Zeytinyağı, margarin) Bisküvi ve gofretler Buğday unu Kanatlı etleri Su ürünleri Kuru meyveler (kuru kayısı, kuru üzüm) Sert kabuklu meyveler (Fındık, antep fıstığı) Maya Makarna

Avrasya Ülkeleri Potansiyel Sektörler İmalat Sanayi Ürünleri ve Hizmetler Müteahhitlik Hizmetleri İnşaat malzemeleri Doğal taşlar Maden ve mineraller İş ve maden makineleri Metal şekillendirme, kesme makine ve presleri Isıtma, Soğutma ve Havalandırma Ekipmanı Tarım Makineleri Kablo ve teller Elektro medikal cihazlar İlaçlar Otomotiv ana ve yan sanayi Hijyenik kağıt ürünleri Kozmetik ve kişisel bakım ürünleri Sabunlar Ambalaj malzemeleri Mobilyalar, aydınlatma cihazları Halılar Beyaz eşya Televizyonlar Hazır giyim Ev tekstili Deri ve Kürklü Giyim Eşyaları Deri Ayakkabı

Avrasya Ülkeleri Pazar Fırsatları Bölge ülkeleri ekonomileri ile Türkiye ekonomisinin rekabetçi olmaktan çok birbirlerini tamamlayıcı bir yapıda olması Bölge ülkelerinin zengin maden ve mineral kaynaklarına sahip olması ve gelecekte bu ülkelerde kişi başına düşen milli gelirde ciddi artış beklenmesi Tüketicilerin tasarruftan çok tüketim eğiliminde olması Tüketicilerin uygun fiyatlı ancak kaliteli ürünler talep ediyor olması Bölge ülkelerinin tüketim mallarında büyük ölçüde ithalata bağımlı olması Bölgedeki ülkelerin coğrafi olarak ve/veya kültürel olarak ülkemize yakın olması Önümüzdeki yıllarda bölgede çok sayıda uluslararası organizasyon gerçekleştirilecek olması (Rusya’da: Soçi 2014 Kış Olimpiyatları, Krasnodar 2014 Formula 1 Yarışları, 2013 Kazan Üniversiade Oyunları, 2018 FIFA Dünya Kupası, Ukrayna’da: Euro 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası) Son yıllarda bölge ülkelerinde çağdaş apartman ve villalara yönelik talebin artması, bölgede yeni konut inşaatına yönelik olarak konut programlarının başlatılmış olması, bununla birlikte mevcut binaların yenilenme gereksiniminin bulunması; Başta enerji olmak üzere taşımacılık, limanlar, hava limanları, boru hatları, sınai tesisler gibi alanlarda altyapı yatırımlarına olan yüksek ihtiyaç Bölgede çok sayıda Türk firmasının başta müteahhitlik sektörü olmak üzere çeşitli sektörlerde çok sayıda yatırımının bulunması

Avrasya Ülkeleri Pazar Zorlukları/Sorunları Gümrük vergilerinin yüksek olması Gümrük işlemlerinin uzun sürmesi, gümrüklerde uzun süreli beklemeler yaşanması Referans fiyat uygulamaları Bürokratik işlemlerin fazla ve zor olması Lojistik/taşımacılık sorunları, ürünlerin tüketicilere ulaştırılmasında yaşanan zorluklar Dağıtım altyapısının yeterince gelişmemiş olmasının lojistik sorunlara neden olması Standardizasyon işlemlerinin karmaşık olması, açık olmayan bir yapıda olması ve pek çok ürün için talep edilmesi Bölge ülkelerinin bir kısmında bankacılık sisteminin gelişmemiş olması Bölge ülkelerinde Ticaret Odalarına üyelik zorunluluğu bulunmaması nedeni ile ithalatçı firma güvenirliğinin araştırılmasında zorluklar olması Tüketicilerin zevk ve tercihlerinin çabuk değişmesi, moda akımlarından, reklamlardan çok çabuk etkilenmesi ve buna bağlı olarak tanıtım faaliyetlerinin özel önem arz etmesi Vize, çalışma, oturma izinleri konularındaki sıkıntı ve zorluklar Çin ve Doğu Asya menşeli ürünlerin düşük fiyatlarından kaynaklanan rekabet sorunları Bölge ülkelerinde ticari bağlantıların kurulmasında kişisel ilişkilerin önemli rol oynaması Taklit ürünlerin piyasaya sürülmesi

Avrasya Ülkeleri Pazarlarına ilişkin Öneriler İhracatımız açısından potansiyel arz eden sektörlerde Ticaret Müşavirliklerimiz nezdinde özel çalışmalar yürütülmesi (Moskova Ticaret Müşavirliğimizce yürütülen Ambalaj Sanayi ürünleri ve Otomotiv Sanayi projeleri gibi) Firmalarımızın bölge ülkelerindeki sektörel fuarlara katılımlarının artırılması “Yurtdışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi” devlet yardımının firmalarımıza tanıtılması, bu konuda firmalarımız nezdinde farkındalık yaratılması (Bölge ülkelerinde firmaların kendi dağıtım ağlarını oluşturmaları pazarda kalıcı olmaları için önemli bir koşuldur.) Sektörel nitelikli ve bölgesel ticaret heyetlerinin düzenlenmesi Türk ürünlerinin bölge ülkelerinde tanıtımına yönelik özel çalışmalar yapılması

İGEME AVRASYA ÜLKE MASALARI SORUMLULARI Asya-Pasifik DAİRE BAŞKANI Avrasya Rusya Masası Orta Asya Masası Ukrayna-Gürcistan Masası

RUSYA FEDERASYONU Ülke Masası DTM TİM İGEME Gürkan SÜZER Daire Başkanı Tel : 312-2226798 suzerg@dtm.gov.tr Yasemin ÖNAL DT Uzman Yard Tel : 312-2048061 onaly@dtm.gov.tr Atilla KIZILASLAN Engin BAYŞAR Hakkı BÖRKLÜ Murat NESİMOĞLU Ticaret Müşaviri Şükrü TETİK Tel : 224-2800415 stetik@coskunoz.com.tr Hedef Sektör Mal ve Hizmet İhracatçılarından 6 Kişilik bir Grup Zafer ÜNÜVAR TİM Temsilcisi Tel : 212-4540095 zaferunuvar@tim.org.tr İsmet Engin MAYBEK UİB Uzmanı Tel : 224-2191000/1604 maybeke@uib.org.tr Zekeriya BEKTAŞ Daire Başkanı Tel : 312-4197182 zekeriyab@igeme.gov.tr Ayşe Oya BENLİ Ülke Sorumlusu Tel : 312-4172223/295 oyab@igeme.gov.tr

ÜLKE MASASI TOPLANTILARI Rusya 18 Ekim 2010, Ank. 16 Mart 2011, Moskova Ukrayna Orta Asya Ülkeleri 28 Şubat 2011, Ank.* *Koordinatörsüz olarak gerçekleştirilmiştir.

ÜLKE MASASI RAPORLARI Avrsya Ülke Masaları Faaliyetleri Web’de yayınlanan 7 ülke raporu RUSYA FEDERASYONU* UKRAYNA GÜRCİSTAN AZERBAYCAN KAZAKİSTAN KIRGIZİSTAN TÜRKMENİSTAN 2011’de eklenecek 2 ülke raporu BEYAZ RUSYA ÖZBEKİSTAN Takip Edilen Toplam 11 Ülke: (Tacikistan, Moğolistan) * Rusya Federasyonu 15 Hedef Ülke kapsamındadır.

ÜLKE MASALARI ANKET ARAMALARI Amerika Ülke Masaları Faaliyetleri ÜLKE MASALARI ANKET ARAMALARI Bölge Konu Toplam Arama Rusya Sanayi Ürünleri 274 Deri ve Deri Mamulleri Toprak Sanayi Ürünleri Otomotiv Yan Sanayi Ev Tekstili Makine ve Aksamları Tarım ve Gıda Sanayi Ürünleri 134 Kırgızistan Genel 580 Azerbaycan 426

2010 İNFO STAND KATILIMLARI Amerika Ülke Masaları Faaliyetleri 2010 İNFO STAND KATILIMLARI TARİH ÜLKE FUAR 2009 Rusya Textillegprom Uluslar arası Tekstil, Hazır Giyim, Ev Tekstili Fuarı 2010 Interstroyexpo Uluslar arası Yapı Malzemeleri Fuarı Ukrayna Türk İhraç Ürünleri Sergisi Gürcistan 15. Uluslararası Yapı ve Yapı Teknolojileri Fuarı - Tiflis

KATILIM SAĞLANAN TİCARET HEYETLERİ Amerika Ülke Masaları Faaliyetleri KATILIM SAĞLANAN TİCARET HEYETLERİ ÜLKE ORGANİZATÖR KURUM TARİH Kazakistan DTM-TİM 13-15 Nisan 2010 Azerbaycan 28-29 Temmuz 2010 Kırgızistan DTM-TİM-TUSKON 1-2 Şubat 2011 Rusya Fed. DTM-TİM-TUSKON-DEİK 14-16 Mart 2011

Avrasya Ülke Masaları Faaliyetleri GERÇEKLEŞTİRİLEN ÜLKE MASASI SEMİNERLERİ İl Tarih Ülke 1 Bursa 21.12.2010 Rusya 2 Mersin 09.11.2010 Ukrayna-Gürcistan 3 Nevşehir 09.02.2011 Azerbaycan 4 Niğde 08.02.2011 5 Ordu 17.02.2011 Rusya, Ukrayna 6 Rize 03.02.2011 7 Samsun 09.12.2010 8 Sinop 07.01.2011 9 Trabzon 24.12.2010 Ukrayna-Gürcistan, Rusya 10 Uşak 27.01.2011 İl Tarih Ülke 11 Adana 10.11.2010 Ukrayna-Gürcistan 12 Ağrı-Doğubeyazıt 24.01.2011 Gürcistan 13 Aksaray 27.10.2010 Kazakistan 14 Amasya 07.01.2011 15 Ankara 07.04.2010 Rusya 16 Ardahan 26.02.2011 17 Artvin (Hopa) 03.02.2011 18 Aydın 02.03.2011 19 Samsun-Bafra 17.02.2011 Ukrayna-Gürcistan, Rusya

ÜLKE MASALARI DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI TÜRKİYE İHRACATÇILAR MECLİSİ İHRACATI GELİŞTİRME ETÜD MERKEZİ