BESLENMEDE DANIŞMANLIK EĞİTİMİ Memelere İlişkin Sorunlar Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ANNE SÜTÜ İle BESLENMEDE DANIŞMANLIK EĞİTİMİ Memelere İlişkin Sorunlar

Memelere ilişkin sorunlar Düz ve içe çökük meme ucu Tıkanma (engorgement) Kanal tıkanıklılığı ve mastit Zedelenmiş meme ucu ve meme ucunda çatlaklar

Meme biçimi şekilleri Emzirmeyi etkiler mi?

Meme biçimi şekilleri Meme boyutu yağ miktarına bağlıdır, salgı bezleriyle ilgili değildir. Bazen meme ucu şekli bebeğin iyi yerleşmesini zorlaştırır. Bu annelerin başlangıçta yardıma ihtiyacı olabilir.

Düz meme ucu memenin uzayabilmesi

içe çökük meme ucu

Düz ve İçe Çökük Memelerin Düzeltilmesi

Bebek meme ucunu emmez, meme ucu ve çevresindeki halkayı ağzına alıp bir meme başı oluşturur Doğum öncesi tedavi, büyük olasılıkla yararsız olacaktır Hemen doğum sonrası, bebek emmeye başladığında yardım daha önemli

Hemen doğum sonrası müdahale, Anneye özgüven kazandırmak Bebeğin meme ucunu değil MEMEYİ emdiğini açıklamak, Bebeğin tensel temasla memeyi keşfini sağlamak, Annenin bebeği memeye erken tutmasına yardım etmek, Değişik pozisyon denemek (örneğin koltukaltı), Meme başını çıkarmak için anneye yardım (pompa-enjektör) bu aşamada önemlidir

Gerekirse ilk iki hafta, Anne sütünü alıp bebeğe bardakla vermek, Anne sütünü bebeğin ağzına sağmak Sık sık bebeğe memeyi keşfetmesi için fırsat vermek yararlıdır.

Enjektör bu noktadan kesilir Piston kesilen uçtan sokulur Anne pistonu yavaşça çeker

Diğer uygulamalar ………?! Meme ucu kabuğu Hoffman egzersizleri Meme kılıfları

uzun meme ucu

Dolu meme tıkanmış meme

Dolu ve Tıkanmış Meme Farkları TIKANMIŞ MEME Acı verir Ödemli gibidir Özellikle meme ucu gevşektir Parlaktır Kırmızı görünebilir Süt akmaz 24 saat ateş olabilir DOLU MEME Sıcaktır Ağırdır Serttir Süt akar Ateş yoktur

Meme Tıkanmasının Nedenleri ve Önlemler Fazla süt Emzirmeye başlamanın gecikmesi Memeye kötü yerleşim Sütün seyrek boşaltılması Emzirmenin kısa kesilmesi Önlemler Doğumdan hemen sonra emzirmeye başlamak İyi yerleşmeyi sağlamak Emzirmeyi sınırlandırmamak

Meme Tıkanmasının Tedavisi “memeyi DİNLENDİRMEYİNİZ” Sık emzirtiniz, pozisyon vermeye yardımcı olunuz Bebek emebiliyorsa Bebek ememiyorsa Elle ya da pompa ile sütü sağınız

Ilık yaş pansuman Ilık duş Omuz ve sırta masaj Memelere hafif masaj Meme ucu derisine uyarı Annenin gevşemesine yardım Emzirme öncesi Oksitosin refleksini uyarmak için Emzirme sonrası ödemi azaltmak için Memeye soğuk yaş pansuman

Tıkalı kanal ve meme iltihabı belirtileri Sütün birikmesi (Süt stazı) Dokuya sızması İnflamasyon bakteriler İnfeksiyon

Tıkalı kanal ve meme iltihabı belirtileri İnflamasyon İnfeksiyon Şişlik Hassasiyet Yerel kızarıklık Isı artışı yok İyi hissetme Sert şişlikler Şiddetli ağrılar Kızarıklık Isı artışı Hastalık hissi

Tıkalı Kanal ve Meme İltihabı Nedenleri

genel süt akışı azalması Yetersiz emzirme Bebeğin başarısız emme çabaları Annenin giysilerinin darlığı Emzirme sırasında parmakların baskısı Büyük memelerden süt akımının iyi olmaması Memede kısmi ya da genel süt akışı azalması

Stres ve fazla çalışma Memelerde travma Meme ucu çatlakları Emzirme sıklığında ve süresinde azalma Doku harabiyeti Bakteri girişi

Tıkalı Kanal ve İltihabın Tedavisi

Önce Süt akışı arttırmalı Nedeni bulun ve düzeltin Kötü yerleşme Giyisi ya da parmak baskısı Büyük memede az akış

Öneriler Sık emzirme Meme ucu doğrultusunda hafif masaj Ilık yaş pansuman Emzirmenin sağlam taraftan başlatılması Pozisyon değiştirme

Sonra-24 saat sonra Antibiyotik Belirtiler şiddetlenmişse Annenin mutlak dinlendirilmesi Ağrı-kesiciler Tedaviye eklenmeli Belirtiler şiddetlenmişse Çatlak oluşmuşsa İyileşme olmamışsa

meme iltihabı

Meme Absesi Memede acı veren, içi sıvı dolu şişlik vardır Cerrahi boşaltma uygulanır Emzirme devam eder Eğer emzirme acı veriyorsa ya da anne emzirmek istemiyorsa- sütünü sağması ve daha sonra emzirmeye dönmesi sağlanır Antibiyotik tedavi verilebilir

Candida Enfeksiyonu Deride yara ve kaşıntı Meme ucu ve çevresinde kırmızı ve parlak bir alan, pullanma Antibiyotik kullanımı öyküsü Emzirmeden sonra da devam eden yanma ve batma hissi Memenin daha alt dokularında da ağrı ve batma hissi Bebeğin ağız içinde de beyaz lekelenmeler, poposunda döküntü

Candida Tedavisi Nystatin krem Nystatin süspansiyon

Frenulum kısalığı Dil normal ama biraz kısadır Bebekler iyi emebilirler Emmede zorlanma oluyorsa-ağzına daha çok meme dokusu almasını sağlayın Cerrahi operasyon

Meme başlarında hassasiyet ve ağrı Emzirmenin ilk günlerinde ortaya çıkar, süt salgısının artışı ile birlikte ortadan kalkar. Cam, plastik veya kauçuk meme başları emzirmeyi olumsuz etkileyeceğinden en son çare olarak düşünülmelidir. Kuru sıcak uygulanması örneğin lamba tutularak lokal ısı sağlanması rahatlatıcı olabilir.

Meme ucu yaraları Neden? Meme ucu yaraları ciddi ağrıya ve süt akışının engellenmesine neden olur. Bu fistüllerin etrafında enfeksiyon gelişmesi mastite yol açar. Bebeğin yerleşmesi iyi mi? Tıkanıklık, çatlak, Candida enf. var mı? Memeleri kontrol et Candida enf. ve dil bağı için bebeği kontrol et

Meme ucu yaraları Uygun Tedavi Annenin özgüvenini sağlanmalı Yerleşme düzeltilmeli Emzirmeye devam edilmeli Tıkanıklık için sık emzirme ve sütün sağılması sağlanmalı

Meme ucu yaraları Candida enf. belirtileri varsa tedavi edilmeli Lokal kuru ısı memeden 30 cm uzaklığa 60-wattlık bir ampul tutulması şeklinde her biri 20 dakika olmak üzere günde 4 kez uygulanmalıdır Ağrı için ibubrufen veya asitaminofen preparatları verilebilir.

Meme ucu yaraları Anneye öneriler Memeyi günde sadece bir kez sabunsuz yıkaması Havlu ile sertçe kurulamaması İlaç ya da sabun kullanmaması İlaçlı losyon ya da merhemlerden kaçınması En son gelen sütü meme ucu ve çevresine sürmesi

Meme ucu yaraları Merhemler- saf Lanolinli olmalı- pozisyonun düzeltilmesi sonrası kullanılabilirler ama gereksizdirler Pamuklu sütyenlerin giyilmesi Ya da kısa bir süre sütyen giyilmemesi Meme kılıflarının kullanılmaması

Memelerde şişme ve engorjman Doğum sonrası birinci haftada vasküler konjesyon ve süt birikimine bağlı olarak ortaya çıkar. Doğum öncesi göğüs masajları doğum sonrası bu patolojinin gelişimini engeller. Ciddi engorjmanda areolada bu şişkinliğe katılır, meme başı ulaşılamaz hale gelir ve bebek memebaşını yakalayamaz. Ayrıca ciddi olgularda memelerin lokal ısısı artar, hassasiyet ve hafif ateş yüksekliği gelişebilir. Analjezikler, soğuk kompres uygulamaları ve emzirme öncesi memelerin hafif boşaltılarak meme başının görünür hale getirilmesi hastayı rahatlatır.

Laktasyonun baskılanması Fetal veya neonatal bebek ölümlerinde, emzirmenin kontrendike olduğu durumlarda laktasyonun baskılanması gerekebilir. Meme başı uyarısının ve göğüslerin boşaltılmasının kesilmesi, göğsü destekleyici sutyen takılması laktasyonun inhibisyonunda uygulanan en eski yöntemdir. Bu uygulama sonrasında hastalar ağrı (%45) ve memelerde şişkinlikten (%45) yakınacaklardır. Analjezik kullanımı ve soğuk uygulamalar hastaların rahatlamasını sağlayacaktır. Emzirmenin bırakılmasını izleyen 2-3 gün içerisinde süt sekresyonu baskılanacak ve mevcut süt rezorbe olacak böylece memelerdeki şişlikte rahatlama olacaktır. Bu şekilde laktasyon inhibe edilemez ise bromokriptin veya diğer prolaktin inhibitörleri kullanılarak medikal bir baskılama uygulanılabilir.