İŞİTME ŞEKİLLERİ a) Hava yolu iletimi (Air Conduction): Ses dalgalarının kulak zarını titreştirmesi ve bu titreşimin orta kulaktan kemikçik zinciri vasıtası ile iletilerek kokleadaki nöroepitelial hücreleri uyarması üzerine kurulmuştur. b) Kemik yolu iletim (Bone Conduction): Kemik yolu ile olan iletimde ses enerjisinin doğrudan kafatası kemiklerini titreştirmesi ve bu titreşimin kokleayı doğrudan uyarması söz konusudur.
İŞİTME KAYBI TÜRLERİ 1- İLETİM TİPİ İŞİTME KAYIPLARI (İTİK) 2- SENSORYNEURAL İŞİTME KAYIPLARI (SNİK) 3- MİKS TİP İŞİTME KAYIPLARI
İŞİTME KAYIPLARI İletim tipi işitme kaybı: Buşon, timpanik membran perforasyonu, otitler, otoskleroz gibi dış kulak yolu, timpanik membran, orta kulak kavitesi veya kemik zincirini ilgilendiren patolojiler sesin kokleaya ulaşmasına engel olarak iletim tipi işitme kaybına neden olabilirler. Sensorinöral işitme kaybı: Meniere hastalığı, presbiakuzi (yaşlılıkö sağırlığı= iç kulakta yer alan tüylü hücreler ve sinir liflerinin hasara uğraması), 8.sinir(N. Stato-Acusticus) tümörü gibi durumlar koklea veya odituar siniri etkileyerek seslerin işitme merkezine ulaşmasına engel olarak sensorinöral işitme kaybına neden olabilirler. Mikst tip işitme kaybı: Aynı kulakta hem iletim, hem de sensörinöral işitme kaybının olduğu bir durumdur. Santral işitme kaybı: Beyin sapından, beyinde temporal lobdaki işitme merkezine kadar olan bölgelerde sinir liflerinin etkilenmesi ile meydana gelen işitme kaybıdır. Meniere: iç kulakta bulunan ve dengeden sorumlu sıvılardaki basınç artışının neden olduğu ve en önemli bulgusunun ataklar halinde baş dönmesi olduğu bir hastalıktır.
İŞİTMENİN ÖLÇÜMÜ İnsan sesiyle muayene : Fısıltı Testi= İşitmesi normal olan bir şahıs sessiz bir odada güçlü bir fısıltı sesini 6 metre uzaklıktan rahatlıkla işitebilir. Eğer fısıltı sesini duyamıyorsa, normal konuşma sesi ile işitmesi kontrol edilir. Bunu da duyamayan hastalarda, yüksek sesle işitme kontrol edilir. Diapozon Testleri : ► Rinne ► Weber Odiyometre ölçümü Diyapozon kabaca Y harfine benzeyen ve saniyede belirli bir titreşim sayısına sahip bir alettir. En sıklıkla 512 Hz’lik diyapozon tercih edilir. Bir diyapozonun titreşimi ile meydana gelebilecek en yüksek ses şiddeti 60 dB’dir. İletim tipi ve sensörinöral işitme kaybının ayırtedilmesini sağlar.
Rinne Testi Her iki kulakta ayrı ayrı olmak üzere kemik yolu ve hava yolu iletiminin karşılaştırılması esasına dayanır.
RİNNE Testi Titreşmekte olan diapozon mastoid çıkıntısına konur. Bu şekilde kemik yolu ile olan iletim ölçülür. Titreşimli diyapozonun tekli ucu hasta işittiği sesin bittiğini söyleyene kadar mastoid bölgeye dokundurulur, bu safhada ses kemik yolu ile dış ve orta kulağı atlayarak doğrudan kokleaya iletilir. Hastaya; daha fazla titreşimi hissetmediği zaman, bunu bildirmesi istenir. Mastoid çıkıntı üzerinde titreşim hissedilmediği anda, diapozon dış kulak yolunun 1 cm kadar önüne konur. Hastanın normalde sesi yeniden işitmeye başlaması gerekir. Bu duruma Rinne (+) denir. Bu normal bir durumdur. Bu esnada hava yolu ile iletim ölçülmektedir. Hastanın diapozon sesini hava yolu ve kemik yolu ile kaç saniye süre ile işittiği takip edilir.
A normal test is when the patient can hear the tuning fork easier when held 1 cm from the ear rather than when placed on the bone. Strangely a normal Rinne’s test is called a ‘Positive Rinne’s test’. If the patient can hear the sound better when the tuning fork is placed on the mastoid then it would appear that this patient has a conductive hearing loss on that side.
RİNNE, Kayıplara göre Sonuçları Normal İşitme Normal işiten bir kulakta hava yolu ile olan iletim, kemik yolu ile olan iletimin ortalama iki katıdır. Buna göre; normal işitmeye sahip olan bir kişinin, dış kulak yolundan diapozon sesini, mastoid üzerinde duyduğu süre kadar duyması gerekir. Buna Rinne Pozitif denir. Rinne pozitif bir durum normal bir işitme veya sensorinöral bir işitme kaybını ifade eder, bunları birbirinden ayırdetmek için Weber testi yapılmalıdır.
Rinne Pozitif
Diapozon Testleri Weber Testi Kranium kemikleri üzerine diapozon yerleştirilerek, kemik yolu iletiminin incelenmesi yöntemidir.
WEBER Testi Sadece kemik iletim yolunun kullanıldığı bu testte, diyapozon titreştirildikten sonra vertekse veya glabellaya veya üst insisör dişler üzerine konur. Kafanın orta hattında titreşerek kemik yolu ile her iki kokleaya eşit şiddette ses ulaşır. Hastaya sesi ortada mı, yoksa bir tarafta mı işittiği sorulur. Normalde her iki kulağın işitme eşiği birbirine yakın olduğu için ses ortada işitilir. Sensörinöral bir işitme kaybı durumunda, sesin koklear işitme seviyesi daha iyi olan kulaktan duyulması umulur. İletim tipi işitme kaybında ise, ses tam ters olarak işitmenin etkilendiği veya daha fazla etkilendiği kulağa yönlenir. * Sonuçlar diapozon titreşiminin işitildiği yöne doğru ‘Weber ortada, sağa veya sola lateralize ’ şeklinde belirtilir.
A, Normal—sound is equally loud in both ears; sound does not lateralize. B, Conductive loss—sound lateralizes to “poorer” ear owing to background room noise, which masks hearing in normal ear. “Poorer” ear (the one with conductive loss) is not distracted by background noise, thus has a better chance to hear bone-conducted sound. C, Sensorineural loss—sound lateralizes to “better” ear or unaffected ear. Poorer ear (the one with nerve loss) is unable to perceive the sound.
İşitme kaybının dereceleri: • 0-25 dB ===== Normal işitme sınırları • 26-40 dB ==== Çok hafif işitme kaybı • 41-55 dB ==== Hafif işitme kaybı • 56-70 dB ==== Orta işitme kaybı • 71-90 dB ==== İleri işitme kaybı • 91 ve dB === Çok ileri işitme kaybı