T. C. ANKARA VALİLİĞİ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Eğitim Şube Müdürlüğü www T. C. ANKARA VALİLİĞİ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Eğitim Şube Müdürlüğü www.asm.gov.tr
SAĞLIKLI SU İNSAN İÇİN ÖNEMİ Su sağlığımızın garantisidir. Sağlıklı ve kaliteli bir hayat için yeteri kadar su tüketilmelidir. Tükettiğimiz suda aynı miktarda doğal olarak bulunan tek şey sudur.
İNSAN İÇİN ÖNEMİ Kalsiyum, magnezyum, sodyum gibi mineraller içerir. Sağlıklı su sağlıklı insandır. Hücrelerimizin sadece susuzluğunu gidermekle yetinmemeli onu sağlıklı su ile beslemeliyiz.
GÜNLÜK TÜKETİLMESİ GEREKEN SU MİKTARI VE ÖNEMİ Her yaşta suya ihtiyaç vardır. Tüm canlılar için hayati önemi olan su, sağlığımız ile doğrudan ilişkilidir. Yaşımız ne olursa olsun bol su tüketmek sağlığımızın en önde gelen koşullarından biridir.
BEBEKLERDE SU TÜKETİMİ Bebekler ilk üç ay boyunca süt olarak 700 mililitre kadar su tüketir. Bununla birlikte ilerleyen aylarda sulu gıdalara başlandığından daha az süt tüketirler. Önerilen günlük ihtiyacın sadece yarısını anne sütünden alırlar. Yaklaşık 6 ay boyunca bebeklerin tükettiği sıvı-su miktarı günlük önerilenin yarısından azdır.
BEBEKLER İÇİN ÖNERİLEN SU MİKTARI Doğumdan sonra: vücut ağırlığına göre kg başına 150 ml ( Bir su bardağına yakın ) 1 yaştan sonra: Vücut ağırlığına göre kg başına 100 ml ( yarım su bardağı )
ÇOCUKLARDA SU TÜKETİMİ 1-6 Yaş arası 65/90 ml/kg ( 15 kg lık bir çocuğa 1 lt 5 su bardağı ) 7-10 yaş arası 55/65 ml/kg ( 30 kg lık bir çocuğa 1,8 lt – 9 su bardağı ) 11-18 yaş arası 40/50 ml/kg ( 45 kg lık bir adölesan için 2,2 lt – 11-12 su bardağı )
YETİŞKİNLERDE SU TÜKETİMİ Bayanlar içinde erkekler içinde önce su; Kalsiyum, kemik yapısı ve osteoporozu önlemek için gereklidir. Magnezyum ise sinir sistemi ve kas gerginliğini almada kullanılır.Eğer gerekli oranlarda tüketilmezse hem bayanlar hem de erkekler için önemli sorunlar oluşur.
YETİŞKİNLERDE SU TÜKETİMİ Erkekte olsanız bayanda olsanız 1 lt kalsiyum ve magnezyumca zengin su tüketmeniz besinlerden aldığınız kalsiyum ve magnezyuma ek olarak ihtiyacınızı karşılar. Yetişkinler için: Günlük su miktarı 1,5 lt/gün (7-8 su bardağı)
ANNELERDE VE BEBEKLERDE SU TÜKETİMİ Bebekler anne karnında amniyotik dediğimiz sıvı içinde yaşarlar. Bu sıvının çoğunu su oluşturur. Anne adayları unutmayın artık iki kişilik su içmelisiniz.
YAŞLILARDA SU TÜKETİMİ Su bütün yaş dönemlerinde gereklidir Yaş ilerledikçe hücrelerinde yaşlanmasıyla ağızda kuruluk ve susuzluk hissi daha az hissedilir. Aynı şekilde ihtiyaç olan miktardan daha az açlık hissedilir. Bu nedenle hissedilenden daha fazla su içilmelidir. Vücudumuz değiştikçe su ihtiyacı da değişir. Doğduğumuzda vücut ağırlığımızın %75 ini su oluşturur. Yaş ilerledikçe bu oran %50 ye düşer.
SAĞLIK PROBLEMLERİNİ ÖNLEMEK İÇİN SU İÇİN Susuzluk hissi azlığı için yaşlılar su kaybı ( dehidratasyon ) konusunda daha fazla risk altındadır. Bunun sonucu olarak da bazı minerallerin eksikliği görülür. Bu nedenle mineraller bakımından zenginleştirilmiş ve dengelenmiş su tüketilmelidir. Günlük İhtiyaç 1,2 lt/gün ( 6 Su Bardağı )
SPORCULARDA SU KULLANIMI Sporcular için su kullanımı oldukça önemlidir. Egzersiz yaparken ne kadar sıvı tüketmeliyiz Egzersiz öncesi ve sonrası bol su içmek gerekir. Egzersiz öncesi ; Egzersizden 2-3 saat önce 400-600 ml su tüketilmesi önerilmektedir.
SPORCULARDA SU KULLANIMI Egzersiz sırasında; Sıvı dengesi sağlanmalıdır. Egzersiz öncesinde ve sonrasında 15-20 dakika aralarla 150-350 ml ( 1-2 su bardağı ) su tüketilmelidir. Egzersiz sonrasında ; Çoğu zaman egzersiz sırasında sıvı kaybını dengeleyecek yeterli sıvı tüketilmemektedir. Egzersizden sonra 1 lt su tüketilmelidir.
VÜCUDUMUZA SU NELER YAPAR? Susama hissi uyarıcı bir etkiye sahiptir. Susama hissi dediğimiz bu hissi gidermek için su içeriz. Su 1 kısım oksijen 2 kısım hidrojenden oluşur. Basit bir yapıdır. Kalori içermez. Vücudun en fazla oranda ihtiyaç duyduğu besin öğesidir.
VÜCUDUMUZA SU NELER YAPAR? Her vücut hücresi – dokusu – organı ve vücudun her türlü fonksiyon gören işlemlerinde su gereklidir. Su vücut hücrelerinde oksijen ve besin öğelerinin taşınmasını sağlar. Ağız gözler ve burun gibi hayati organların nemlenmesine yardımcı olur. Eklemlere destek sağlar. Vücut organlarının, dokularının korunmasında etkilidir.
VÜCUDUMUZA SU NELER YAPAR? Vücuttan sadece ½ -1 kg lık su kaybı susama hissini oluşturur.Biraz daha fazla kayıp vücutta dayanıklılık ve güçte azalmalara neden olur. Orta derecede dehidratasyon fiziksel performansı bozar. Vücutta sıvı miktarının % 20 oranında azalması ile yaşamsal risk artar.
SUYUN ÖZELLİKLERİ 1 Fiziksel Özellikleri : Isısı, rengi, bulanıklığı, kokusu, tadı, reaksiyonu ( pH ) bunları duyu organlarımızla anlayabiliriz. 2 Kimyasal Özellikleri : Kimyasal deneylere bağlı olarak belirlenir. Bunlar nitrat ve nitritle, florür, klorür dür. 3 Bakteriyolojik Özellikler :Suyun bakteri yönünden incelenmesidir. Bakteriyolojik sonuç suyun temizliği veya kirliliğini kesin olarak belirler. Mikroorganizma varsa su kirlidir.
Suyun Kaynatılması Kirliliğinden şüphe edilen suların 10 dakika kaynatılması, dezenfeksiyon ( zararlı mikropların ölmesi ) için yeterlidir. Bu süre suyun kirlilik derecesine bağlı olarak değişebilir. Sular kaynatılan kapta bekletilirse daha sağlıklı olur.
Sağlıklı ve Temiz Su İçerisinde hastalık yapıcı mikroorganizmaların ve vücutta zehirli etki yapacak kimyasal maddelerin bulunmadığı sudur. İçme suyu güvenle içilebilen bir sudur. Renksiz, tatsız, tortusuz olmalıdır. Lezzeti içerisindeki karbondioksit miktarı ve ısısına göre değişim gösterir.
SUYUN ÖZELLİKLERİ İçerisindeki karbondioksit miktarı 300 mg dan az olmamalıdır. Kaynatılmış suyun içerisinden karbondioksit uçtuğundan lezzeti azalır. Bu gibi sular kaptan kaba boşaltılarak içerisine havadan karbondioksit ve oksijen girmesi sağlanırsa lezzeti geri döner.
SUYUN ÖZELLİKLERİ Suyun bulanıklığı 5 türbidometrik ( bulanıklık derecesi ) üniteyi aşmamalıdır. Toplam katı maddelerin istenir miktarı 500 mg dır. Suyun rengi kolorimetrik değerlendirmede : 5 platin kobalt ünitesini aşmamalıdır.
Sağlıklı Su Nasıl Anlaşılır? Organik, inorganik, kimyasal ve mikrobiyolojik cisimlerin suda bulunması, suyun kirlenmesine neden olur. Suyun kirliliği fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik analizlerle belirlenir.
Sağlıklı Su Nasıl Anlaşılır? Suyun fiziksel analizi ile ; 1- Sıcaklığı, 2- Saydam yada bulanık olup olmadığı, 3- Rengi, 4- Tadı, 5- Kokusu, 6- Lezzeti, 7- Elektriksel direnci araştırılır. Bu özelliklerin bir bölümü basit araçlarla ölçme, diğeri ise duyu organları ile kontrolüne bağlıdır.
TEŞÜKKÜR EDERİM