HARİTA BİLGİSİ
HARİTA Yeryüzünün tamamının veya bir kısmının kuşbakışı görünüşünün ölçekli olarak küçültülerek düzlem üzerine çizimine harita denir.
ÖRNEK
BÜTÜN HARİTALARDA BULUNMASI GEREKEN HUSUSLAR Kullanım amacı belirlenir. Amaca uygun başlık konur. Enlem ve boylam belirlenir. Ölçek hazırlanır. Amaca uygun bilgi ve işaretler haritaya yerleştirilir. Lejant hazırlanır. Yön oku konur.
Bu çizimin harita olabilmesi için Kuşbakışı çizilmiş olması Ölçekli olması Bir düzleme aktarılmış olması
KUŞBAKIŞI ÇİZİLMİŞ OLMASI
ÖLÇEKLİ OLMASI
BİR DÜZLEME AKTARILMIŞ OLMASI
PROJEKSİYON Haritalar çizilirken dünyanın şeklinden dolayı küresel yüzeyler düzleme aktarılma sırasında ortaya çıkan bozulmaları en aza indirmek amacıyla yapılan sistemlere denir.
PROJEKSİYON ÇEŞİTLERİ Silindir projeksiyon. Düzlem projeksiyon. Konik projeksiyon.
DÜZLEM PROJEKSİYON Kutuplar ve çevresinde kullanılır.
DÜZLEM PROJEKSİYON
SİLİNDİR PROJEKSİYON
Ekvator ve çevresinde kullanılır. SİLİNDİR PROJEKSİYON Ekvator ve çevresinde kullanılır.
Orta enlemler ve çevresinde kullanılır. KONİK PROJEKSİYON Orta enlemler ve çevresinde kullanılır.
KONİK PROJEKSİYON
ÖLÇEK
ÖLÇEK Haritalardaki küçültme oranına ölçek denir.
KROKİ Bir yerin kuşbakışı görünüşünün kabataslak olarak düzlem üzerine aktarılmasına denir.
ÖLÇEK ÇEŞİTLERİ Kesir ölçek Çizik ölçek
KESİR ÖLÇEK Küçültme oranı kesirlerle ifade edilen ve haritada en çok kullanılan ölçektir.
Not Ölçeğin paydasıyla ölçek arasında ters orantı vardır. Payda büyüdükçe ölçek küçülür. Payda küçüldükçe ölçek büyür.
BOŞLUKLAR Kesir ölçekte pay her zaman “1”dir. Kesir ölçekte birim her zaman “cm” dir. Ölçek büyüdükçe “payda” küçülür.
ÇİZİK ÖLÇEK Harita üzerindeki uzunlukların gerçekteki karşılığının işaretlenmiş bir doğru üzerinde gösterildiği ölçektir. Çizik ölçekler genelde Lejant içine konur.
ÇİZİK ÖLÇEK Harita iki nokta arasındaki kuş uçuşu uzaklığın daha pratik olarak bulunmasını sağlar.
LEJAND Haritadaki işaretlerin ne anlama geldiğini gösteren ve haritanın sağ alt köşesine yerleştirilen kısma denir.
GERÇEK VE İZDÜŞÜM ALAN
GERÇEK ALAN Bütün yeryüzü şekillerini hesaba katarak alınan yüz ölçümdür. Türkiye‘nin gerçek yüzölçümü 814.000km²
İZDÜŞÜM ALAN Yeryüzü şekillerini hesaba katmadan yeryüzünü düz kabul edip alınan yüz ölçümdür. Türkiye‘nin izdüşüm yüzölçümü 780.576 km²dir.
NOT Aradaki fark yaklaşık 34.000 km²dir. Bu durum ülkemizin çok engebeli olduğunu gösterir.
NOT Gerçek alan ile izdüşüm alan arasındaki fark, Doğu Anadolu Bölgesi’nde en fazladır.
NOT Marmara bölgesi’nde en azdır.
ÖRNEK SORU
HARİTA ÇEŞİTLERİ
Kullanım amaçlarına göre Ölçeklerine göre haritalar HARİTA ÇEŞİTLERİ Kullanım amaçlarına göre Ölçeklerine göre haritalar
Kullanım amaçlarına göre
KULLANIM AMAÇLARINA GÖRE Siyasi Haritalar Fiziki Haritalar Özel Haritalar Beşeri Ve Ekonomik Haritalar
Fiziki Haritalar
Fiziki Haritalar Yeryüzünün fiziki görünüşünü gösteren haritalardır.
Fiziki haritalarda Yükselti basamakları Eğim hesaplanır Profil çıkarılır Yeryüzü şekilleri gösterilir.
Yükselti basamakları
Eğim hesaplanır
Profil çıkarılır
Yeryüzü şekilleri
Özel Haritalar
Özel Haritalar Belirli bir konu için özel olarak hazırlanan haritalardır
BASINÇ HARİTASI
KASIRGA HARİTASI
Hava Kütleleri Haritası
Beşeri Ve Ekonomik Haritalar
Beşeri Ve Ekonomik Haritalar Nüfus,göç,yerleşme,dil,din,ırk,tarım,hayvancılık,Sanayi,turizm,ulaşım,madenler gibi özellikleri gösteren haritalardır
Nüfus
Tarım
Turizm
Siyasi Haritalar
Siyasi Haritalar Dünya üzerindeki ülkelerin sınırlarını komşularını ülkeler içindeki idari bölünüşlerini gösteren haritalardır. Bunlara İdari Haritalar da denilmektedir.
Siyasi Haritalar
Siyasi Haritalar
Bütün haritalardan
Bütün haritalardan Uzaklık Alan Yön tayini Konum belirlemede yararlanılır. Saat hesaplamaları yapılabilir.
Uzaklık hesaplama
Konum belirlemede
Alan
ÖLÇEKLERİNE GÖRE HARİTALAR
ÖLÇEKLERİNE GÖRE HARİTALAR Büyük Ölçekli Haritalar Planlar Topoğrafya haritası Orta Ölçekli Haritalar Küçük Ölçekli Haritalar
Büyük Ölçekli Haritalar Ölç paydası 200.000den küçük olan haritalardır.
Planlar Ölçeğinin paydası 0-20.000 arasında olan haritalardır.
Topoğrafya haritası Ölçeğinin paydası 20.000- 200.000 ar olan haritalara denir. Bu haritalarda yeryüzü şekilleri daha güzel gösterilir.
B.ÖLÇEKLİ HAR.ÖZELLİKLERİ Ölç pay. 200.000den küçük olan har. Gerçekte dar alan gösterir. Ayrıntı fazla Duvarda daha az yer kaplar Haritalarda bozulma oranı az Küçültme oranı az.
Orta Ölçekli Haritalar Ölçeğin paydası 200.000-500.000 ar olan haritalar.
Küçük Ölçekli Haritalar Ölçeğinin paydası 500.000 den büyük olan haritalar.
K.ÖLÇEKLİ HAR.ÖZELLKLERİ Ölçeğin paydası 500.000 den büyük olan haritalar. Ayrıntı az. Gerçekte geniş alan gösterir. Küçültme oranı fazla Haritalarda bozulma fazla Duvarda daha fazla yer kaplar
ÖRNEK
Ölçeğin Haritaya Etkisi Büyük ölçekli haritaların ve küçük ölçekli haritaların özellikleri birbirinden farklıdır.
Ölçeğin Haritaya Etkisi B.ÖLÇEKLİ HAR K.ÖLÇEKLİ HAR
Ölçeğin Haritaya Etkisi