ÜPK FİNAL ÖNCESİ ÇALIŞMA SORULARI
EKONOMİK SİPARİŞ NİCELİĞİ
Demir A.Ş. biblo ticareti yapmaktadır ve optimal sipariş miktarını belirleyerek stok maliyetini minimize etmek istemektedir. Yıllık talep 1000 birim, sipariş maliyeti 10YTL ve yıllık bir bibloyu elde bulundurma maliyeti 0,50YTL’dir. Bu verilere dayanarak, optimal sipariş miktarını hesaplayınız.
ÇÖZÜM
Semaks Bilgisayar A.Ş. ürettiği mini bilgisayarlarda kullanmak için her yıl 8000 adet transistor satın almaktadır. Transistorun birim fiyatı 10 YTL, bir birim transistoru stoklama maliyeti 3 YTL’dir. Sipariş verme maliyeti ise 30 YTL’dir. Optimal sipariş miktarı, yıllık sipariş sayısı, siparişler arası beklenen süre ve toplam maliyeti hesaplayınız. Semaks’ın yılda 200 işgünü çalıştığı varsayılmaktadır.
Optimal Sipariş Miktarı Yıllık Sipariş Sayısı Siparişler arası beklenen süre Toplam Maliyet
YENİDEN SİPARİŞ NOKTASI
JJ Kırtasiye’nin yıllık klasör talebi 10 JJ Kırtasiye’nin yıllık klasör talebi 10.000 adettir ve yılda 200 işgünü çalışmaktadır. Tedarikçiden ürünlerin gelmesi 5 gün sürmektedir. Klasör siparişleri için YSN’nı hesaplayınız. YSN = 50 x 5 = 250 birim
EKONOMİK ÜRETİM NİCELİĞİ
Verilen bilgilere göre, optimal sipariş miktarını hesaplayınız. Yıllık Talep = 1.000 birim Üretme Hazırlık Maliyeti = 10 YTL Stoklama Maliyeti = 0,50 YL/birim Günlük üretim hızı = 8 br/gün Günlük talep hızı = 6 br/gün
STOKSUZLUK MODELİ
Ekonomik Sipariş Niceliğinde Stoksuzluk Modeli Rainbow, çocuk oyuncakları toptancısıdır. X model oyuncak araba için stoksuzluğa izin vermektedir Oyuncak arabanın yıllık talebi 20.000 adet, stoklama maliyeti 2 YTL/birim ve sipariş verme maliyeti 15 YTL’dir. Stoksuzluk maliyeti birim başına 10 YTL olduğuna göre optimal sipariş büyüklüğü ve stoksuzluk miktarını hesaplayınız. Toplam maliyet ne kadardır?
Ekonomik Sipariş Niceliği Stoksuzluk Miktarı Toplam Maliyet
Ekonomik Üretim Niceliğinde Stoksuzluk Modeli Bir ürünün talebi haftada 4.000 birim, üretim miktarı ise 6.000 birimdir. Üretime hazırlık maliyeti 10 YTL ve birim başına stoklama maliyeti 0,60 YTL’dir. İşletme, ara sıra oluşan stoksuzluk durumlarına izin vermektedir. Stoksuzluk gideri birim başına günde 0,50 YTL’dir. Buna göre, optimal üretim miktarını ve stoksuzluk miktarını hesaplayınız.
Ekonomik Üretim Niceliği Stoksuzluk Miktarı
MİKTAR İNDİRİMİ MODELİ
Bir CD çaların normal fiyatı 20 YTL’dir Bir CD çaların normal fiyatı 20 YTL’dir. 75-100 arasında sipariş verilmesi durumunda, birim fiyat 18,50 YTL’ye, 100 ve daha fazla olduğunda ise birim fiyat 15,75 YTL’ye düşmektedir. Bu ürünün toptancısı olan Sound A.Ş.’nin stoklama maliyeti 1 YTL/birim’dir. Sipariş maliyet ise 10 YTL’dir. CD çaların yıllık talebi 45 adet olduğuna göre Sound A.Ş.’nin sipariş miktarı ne olmalıdır?
Yapılan hesaplamalara göre, Q = 100 seçilmeli çünkü toplam maliyet minimum düzeydedir. Buna göre, ortalama 2 yılda bir sipariş verilmelidir.
OLASILIKLI STOK MODELİ
ABC İşletmesinin belirlediği YSN = 50 birimdir ABC İşletmesinin belirlediği YSN = 50 birimdir. Yıllık bir birimi stoklama maliyeti 5 YTL ve stoksuzluk maliyeti 40 YTL’dir. Yıllık optimal sipariş verme sayısı 6’dır. ABC işletmesi yeniden sipariş döneminde oluşacak talep ile ilgili şu olasılık dağılımını öngörmektedir.
En düşük maliyeti veren güven stoku miktarı 20 birimdir En düşük maliyeti veren güven stoku miktarı 20 birimdir. Güven stokunun göz önüne alınmasıyla YSN= 50 + 20 = 70 birim olarak değişmektedir.
Hely A.Ş. yeniden sipariş döneminde normal dağılımlı talebi olan bir malzemeyi stoklamaktadır. Ortalama talep miktarı 350 birim, standart sapması 10’dur. Hely A.Ş. %5 oranında stoksuzluğu kabul etmektedir. Buna göre işletmenin güven stoku ne kadar olmalıdır?
GS = 16,5 birim Bu durumda YSN = 350 + 16,5 = 365,5 birim
SATIN AL YA DA ÜRET ANALİZİ
Bir televizyon fabrikasının üretim müdürü kullanılmayan kapasiteyi, tanesini 5 YTL’ye satın aldığı televizyon sehpalarını üreterek değerlendirmeyi düşünmektedir. Bu durumda 8.000 YTL’lik sabit maliyet gerçekleşecektir. Ayrıca her sehpa için 3 YTL’lik değişken maliyet gideri olacaktır. Gelecek yıl için beklenen talep 10.000 birimdir. Firma, sehpaları dışarıdan satın almaya devam etmeli midir yoksa firma içinde mi üretmelidir?
ÇÖZÜM Üretim Maliyeti TM = 8.000 + (10.000)(3) = 38.000 YTL Satın Alma Maliyeti TM = 10.000(5) = 50.000 YTL Bu durumda işletme 10.000 adet toplam talepte üretmeye devam etmelidir çünkü toplam maliyet daha düşüktür. Başa baş Noktası 5X = 3X + 8.000 X = 4.000 adet
ABC ANALİZİ
GS Store’da 10 farklı ürünün stok kontrolü için ABC Analizi yapmanız istenmektedir. A grubu ürünlerin oranı %40 ve B grubu ürünlerin oranı da %30 olduğuna göre bu 10 ürün için ABC Analizi yapınız.
ABC Analizi
MALZEME İHTİYAÇ PLANLAMASI
A ürünü için önümüzdeki dönem talep 100 birimdir A ürünü için önümüzdeki dönem talep 100 birimdir. Her A ürünü 1 adet B ve 0,5 adet C gerektirmektedir. Her B ürünü için 1 birim D, 2 birim E ve 1 birim F kullanılmaktadır. Son olarak, her C ürünü için 0,5 birim D ve 3 birim G hammaddesine ihtiyaç vardır. X firması bu malzemelerin hepsini kendi fabrikasında üretmektedir. Her malzemenin üretilmesi için gerekli ön süreler şöyledir: A için 2 hafta, B için 1 hafta, C için 2 hafta, D için 2 hafta, E için 3 hafta, F için 1 hafta ve G için 2 hafta. Üretim dönemi başında X firmasının elinde 20 birim B ve 30 birim C ürününden mevcuttur. Bu verilere göre ürün ağacını ve MRP planını oluşturunuz.
Ürün Ağacı
Önümüzdeki üretim dönemi için gerekli olan D parçası ele alınsın Önümüzdeki üretim dönemi için gerekli olan D parçası ele alınsın. D parçası için gerekli işlemlerin sırası, iş merkezleri, ön süreler ve standart üretimi başlatma ve iletme süreleri çizelgede verilmektedir. Buna göre D parçası için kapasite gereksinimlerinin planlamasını yapınız.
D Parçası İçin Kapasite Gereksinimleri Planlaması