BOLOGNA SÜRECİ: Atatürk Üniversitesi’de Uygulaması Prof. Dr. Fahri YAVUZ Bologna Uzmanı 13 Ocak 2011 Orhan Yavuz Anfisi
İçerik Farklı bir açıdan Bologna Süreci Sürecin çalışma alanları ve gelişimi Değişik Kesimlere katkısı Türkiye’de yapılan çalışmalar Üniversite’de ve birimlerde ne yapılıyor ve yapılacak Anketler ve EÖBP Sonuç
Bologna Süreci nedir? AB’nin ABD ile rekabet edebilmesi için araçlar sunan bir süreçtir. Öğrenci merkezli bir eğitim reformudur. Üniversitelerde tanınırlığı ve eğitimde kalite güvencesini sağlayan bir araçtır. Statik değil dinamik bir yapıdır.
Uzun İnce ve Bir Yol Başarı için zor işlere talip olmak lazım
Bologna Sürecinin Ana Faaliyet Alanları Diploma ve Derecelerin Tanınması Kalite Güvencesi Yeterlilikler Çerçevesi Öğrenci Katılımı ve Sosyal Boyut
Diploma ve Derecelerin Tanınması Lizbon Tanıma Sözleşmesi (1997, 2004, 2007) Diploma Eki (DE) Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) ENIC / NARIC Merkezleri Üniversite ne yapacak? Diploma Eki ve AKTS çalışmaları ve AB’ye tanınırlılık için müracaat edecek Hedef: 15 Mayıs, 2011
İç ve Dış Değerlendirme Kalite Güvencesi İç ve Dış Değerlendirme YÖDEK ADEK
İç ve dış denetim mekanizmaları Şeffaflık ve Denetim İç ve dış denetim mekanizmaları
Yeterlilikler Çerçevesi Avrupa Yüksek Öğrenim Yeterlilikler Çerçevesi Türkiye Yükseköğrenim Yeterlilikler Çerçevesi Alana özgü yeterlilikler çerçevesi Üniversite ne yapacak “Çerçeveyi” herkes çalışacak ve anlayacak Çerçeveye göre program yeterliliklerini belirleyecek Ders öğrenim çıktılarını yazacak
TYYÇ (Lisans)
TYYÇ’nin Kullanımı
Program iyileştirme
Sosyal Boyut Yükseköğretime erişen, Yükseköğretime katılan ve Yükseköğretimi tamamlayan öğrenci gruplarının, toplumların çeşitliliğini yansıtması hedefine ulaşma çabası
Sürecin Tarihi Gelişimi 1998 Sorbonne Fransa, İtalya, Almanya ve İngiltere 1999 Bologna Bildirgesi 29 Avrupa ülkesi 2001 Prag, Türkiye’nin dahil olması 2003 Berlin, 2005 Bergin, londra 2007 2009 Lauvren 46 ülke 2010 Budapeşte – Viyana 47 Ülke ve 2020 hedefi
Bologna Sürecin Organizasyon Yapısı
taraflara ne kazandıracak? Bologna Süreci taraflara ne kazandıracak? Ülke içinde ve dışında yükseköğretim kurumlarının tanınmasını ve cazibesini arttırır. Öğretim üyeleri için ders programı oluşturmayı ve güncellemeyi kolaylaştırır. Öğrenciler için öğrenci merkezli bir yaklaşımı sağlar. İşverenler açısından istihdam edecekleri öğrencileri daha doğru seçerler.
Türkiye’de Bologna Süreci 2006 Yükseköğrenim Yeterlilikler Çalışma Grubu 2009 Yükseköğretim Mesleki Eğitim ve Sanat Eğitimi Yeterlilikleri Çalısma Grupları 2010 Yükseköğrenim Yeterlilikler Çerçevesi Bologna Uzmanları Ulusal Takımı Projesi (5 Dönem) 2 Üniversite ‘AKTS Etiketi’ ve 11 Üniversite ‘Diploma Eki Etiketi’ aldı Temel Alan Yeterlilikleri’nde son durum
Bologna Süreci için üniversitede iş bölümü Rektör Rektör Yardımcısı BEK Başkanı BOLOGNA UZMANI ÖĞRENCİ BEK KOMİSYONU İLGİLİ DEKAN YARDIMCISI FAKÜLTE / MYO / YUKSEK OKUL BOLOGNA KOMİSYONU BOLUM / ANABİLİM DALI BOLOGNA KOMİSYONU ÖĞRETİM ÜYESİ / ELEMANI
Bologna Eşgüdüm Komisyonu (BEK) Üniversite’daki Bologna Süreci çalışmalarını yürüten komisyon BEK Kimlerden Oluşur Eğitim ve Uluslararası ilişkilerden sorumlu rektör yardımcısı Bologna uzmanı (var ise) AKTS / DE ve Erasmus koordinatörü Öğrenci İşleri Daire Başkanı Öğrenci Konseyi Başkanı Rektörün uygun gördüğü diğer üyeler
BEK’in Görevleri “Yıllık Eylem Planı”nı hazırlamak, uygulanmasını sağlamak; Kurum Raporu’nu hazırlamak Hizmet içi eğitim seminerlerinin düzenlenmesini sağlamak. Yapılan çalışmaları değerlendirip strateji belirlemek Ulusal ve uluslararsı etkinliklerini izlemek, katılmak ve bu doğrultuda kurum içi hazırlıklara öncülük etmek
Fakülte’in (YO, MYO) Görevleri İlgili dekan (müdür) yardımcısı, BEK üyesi, üyeler Çalışmalarının etkin ve sağlıklı yürümesini sağlamak. Bölüm / Anabilim dalı başkanlarıyla toplantılar yaparak eşgüdüm sağlamak ve strateji geliştirmekmek Eğitim çalışmaları Fakülte genelinde Bölümlerde Web üzerinden gerekli denetim ve uyarıları yapmak Tek lisans programı için yeterliliklerini hazırlamak Üniversite ve Fakülte Derslerini için koordinasyon
(Lisans, Yüksek lisans, Doktora) Program (Lisans, Yüksek lisans, Doktora) Program Başkanı (Dekanlık, Bölüm, ABD) Bologna çalışmalarının yürütülmesini sağlar Komisyonuna başkanlık eder Komisyonlar Program yeterliliklerini hazırlar Derslerin yeterliklere katkısını ve AKTS’leri düzenler Bilgi paketi için program bilgilerini hazırlamak Süreçle ilgili gelişmeleri takip eder ve gereğini yapar.
Öğretim Üyesi (Ders Öğrenme Çıktıları) Dersle ilgili bilgileri hazırlamak Dersin genel amacını yazmak Dersin öğrenme çıktılarını hazırlamak Program yeterliliklerinin hazırlanmasına katkıda bulunmak Dersin hangi program yeterliliklerine katkısını belirlemek Öğretme ve değerlendirme yöntem ve araçlarını belirlemek Dersin işyükünü ve AKTS’sini hesaplamak. Tüm bu bilgileri web ortamında bilgi paketine aktarmak, güncellemek ve geliştirmek.
Enstitülerin Rolü Bologna Uzmanı olarak katıldığım toplantılardan net bir cevap alamadım Bu çalışmalar temelde program temelli olduğundan daha çok öğretim üyeleri ve program yöneticilerini ilgilendiriyor. Lisansüstü derslerde müfredat geliştirirken bologna sürecine uyarlanacak çalışmaları yaparak prensipleri belirlemek Zorunlu ve seçmeli dersler kategorizasyonu Derslerin seviyesine göre kodlanması Araştırma (tez) çalışmalarının AKTS’lebdirilmesi EÖBS aracılığıyla çalışmaların takibi ve kontrolü
Anketler Ders Değerlendirme Anketleri Mezun Anketleri Amacı öğrenci’den geridönüm almaktır Başarılı öğrencilere uygulanır Dersi veren değerlendirir Mezun Anketleri Amacı program yeterliliklerine katkı sağlamak Program başkanı ve komisyon değerlendirir Dış Paydaş Anketleri Program başkanı vekomisyon değerlendirir
EÖBS (Web Portalı) Çalışmalarımızın web tabanlı olacak Sakarya’dan aldığımız sistemi kullanıyoruz Benzeri yapılıp hissetirmeden uygulamaya koyulacak Üniversite Web sitesi ile uyumlu olacak Doğrudan veya akademik birimlerden ulaşılabilecek ECTC etiketi müracatımız portal üzerinden değerlendirilecek Dinamik bir ortam ve şeffaflık sağlayacak
Karşılaşılacak Engeller Fiziki ve yetişmiş insan gücü altyapısı Daha çok yeni kurulan üniversiteler Alışkanlıklar, tembellik ve bunlara bağlı geriye olan özlem Direnç Önemsememe, hafife alma Sulandırma Gerekçeler öne sürme Köstekleme
Çalışılması Gereken Teknik Konular Programın amaç ve hedefi Program yeterlilikleri Ders öğrenme çıktıları AKTS hesabı Ders bilgi paketi Öğrenci anketleri Paydaş anketleri
Sonuç alabilmek için Bologna Sürecine ve değişime inanmak Rektör, dekan, müdür, bölüm başkanı ve yardımcılarının doğrudan katılımını sağlamak Zihniyet dönüşümü için uluslararası alanda son yıllarda eğitim öğretimdeki değişimi sürekli aktarmak Derslik ve derslik dışı öğrenme ortamları oluşturmak Değişimi kolay yönetebilmek için web tabanlı çalışmak
Bologna Süreci içselleşeleştirilebilecek mi? Çalışmaların ciddiyetine ve samimiyetine bağlı Üst yönetim ve birim yönetimlerinin tutumuna bağlı Yükseköğretim ve hatta tüm eğitim sisteminde bu doğrultuda yapılacak çalışmalara bağlı Fiziki imkanların ne kadar hızlı iyileşeceğine bağlı Yapılan çalışmalar hedefe ulaşmanın ön şartı Vizyonu geliştirecek ve farkındalık oluşturacak Bu bir süreçtir ve kervan yolda dizilecektir.
Kullanılabilecek Kaynaklar http://bologna.yok.gov.tr/index.php http://atauni.edu.tr Bilgi Paketleri Sakarya Üniversitesi (Eğitim Öğretim Bilgi Sistemi) KTÜ (Bilgi Paketi) Diğer üniversiteler GOOGLE ve diğer tarama sistemleri
Sabrınız için teşekkür ederim !