1.5.2 YAZICILAR(Printer) Bilgisayarın temel çıkış aygıtı olan monitörlerden sonra en önemli çıkış birimidir. Yazıcılar sayesinde işlenmiş verilerin somut olarak çıktısının alındığı çok kullanışlı birimlerdendir. Bilgisayarların gelişim süreciyle paralel olarak gelişmektedir. Temel işlevi bilgisayardan alınan verileri monitörde göründüğü şekliyle kağıda basmaktır. Günümüzde oldukça çok yazıcı türü vardır. Genel olarak vurmalı (impact) ve vurmalı olmayan (non-impact) şeklinde ikiye ayrılırlar. Vurmalı yazıcılar kendi içinde Dot-Matrix (nokta vuruşlu) ve Character yazıcılar şeklinde 2'ye ayrılırlar. Vurmalı olmayanlar ise Inkjet, lazer ve katı mürekkep yazıcılar şeklinde alt bölümlere ayrılmaktadırlar. Basma şekillerine göre yazıcıları 3 sınıfta ele almak mümkündür. Bunlar; Nokta Vuruşlu (Dot Matrix), Mürekkep Püskürtmeli (Inkjet), Lazer (Laser) Yazıcılar.

Nokta Vuruşlu Yazıcılar En yavaş ve gürültülü çalışan fakat en ekonomik yazıcılardır. Fotoğraf, grafik gibi kaliteli çıktılar yerine yazı çıkarmak için uygundur. Bu yazıcılar alt alta birkaç suretten oluşan ve aralarında karbon bulunan kağıtlar üzerine aynen daktiloda olduğu gibi baskı yapabilme olanağı sağlar. Yazıcı kafasında bir grup iğne bulunur ve yazıcı kafasının önünde siyah bir şerit vardır. İğnelerin mıknatıslanma yöntemiyle ileri itilmesi sonucu iğne ile kağıt arasındaki mürekkepli şeride darbe vurularak mürekkebin kağıt üzerine geçmesi sağlanır ve bu noktalardan harfler oluşur.

Mürekkep Püskürtmeli Yazıcılar Az çıktı alan bir ev kullanıcısı için ideal bir yazıcıdır. Çok kaliteli çıktılar verebilmekte ve yazmak için şerit yerine mürekkep kullanmaktadırlar. Fotoğraf gibi kaliteli çıktılar alınabilir.

Lazer Yazıcılar Lazer yazıcılar ilk fotokopi makineleriyle aynı teknolojiyi kullanırlar. Tek farkı fotokopide baskı alınacak yüzey taranarak belirlenirken, lazer yazıcıda bu yüzey bilgisayarda kullanılan yazılım tarafından bildirilir. Profesyonel kullanım içindir. Fiyatları diğer yazıcılara göre daha pahalıdır.

1.6. GİRİŞ/ÇIKIŞ ÜNİTELERİ Bu birimler hem giriş hem de çıkış birimleri olarak kullanılan birimlerdir. Sabit disk, flash bellek, CD gibi bileşenler bunlara örnek olarak verilebilir. 1.6.1. SABİT DİSKLER (Hard Disk) Taşınmaz disk sürücüdür. Manyetik veri depolama birimlerinin en büyüğüdür. Bilgisayar kasasının içerisine monte edilen ve depolama kapasitesi disketlere göre kat kat fazla olan sabit diskler depolama yapılarına ve kontrol ünitelerinin türlerine göre sınıflandırılırlar. Disk çapı olarak 2,5", 3,5" inç yaygınken, dizüstü bilgisayarlarda 2,5 inçlik ve 1,75 inçlik diskler kullanılır. USB portuna bağlanan mobil disklerde bulunmaktadır. Sabit disklerin tek amacı, bilgileri kalıcı ve düzenli olarak saklanmaktadır. Günümüzde ortalama 500 + GB'lık sabit diskler PC'lerde kullanılmaktadır.

Yapısı İlk sabit disk 1950'lerde kullanılmaya başlandı. Yarım metre çapında olup birkaç MB'lık bilgi saklayabiliyorlardı. Bilgisayarda çalışan bir program bir dosyayı işlediği zaman, sabit disk dosyaya ait byte bilgilerini bir anda işlemciye gönderir. Bu durum sabit diskin iki performansı ile ölçülür. Disk performansı Veri transfer hızı ile Erişim hızıdır. Veri Hızı (Data Rate): Sürücünün bir saniyede işlemciye gönderdiği byte sayısıdır. Bu hız saniyede 5-40 MB olabilir. Erişim Zamanı (Seek Time): Erişim zamanı toplam olarak işlemcinin bir dosya isteğinde bulunması ve dosyaya ait ilk byte bilgisinin işlemciye gönderilmesi ile geçen zamandır. Bu zaman 10 ile 20 milisaniye gibi bir süredir.

Bu iki önemli özellik bütün sabit disklerde kullanılan teknolojilerin farklı olması nedeniyle değişiklik gösterir. Aynı kapasitede, değişik isimlerdeki sabit diskler değişik erişim ve transfer hızlarına sahip olabilmektedirler. Sabit disklerde sürtünmenin en aza indirilmiş olması ve hızı bilgilere erişim süresini en aza indirmektedir.

Diskin İçi Bir sabit disk temel olarak iki parçadan meydana gelmektedir. Bunlardan birisi elektronik, diğeri mekanik kısmıdır.

Elektronik kısmı, devre elemanları ve çipsetlerden meydana gelmiş olup sabit diski kontrol eder. Veri okuma yazma işlemleri de bu kısım tarafmdan kontrol edilir. Ayrıca bağlantı konnektörleri tarafmdan sabit disk motorunu harekete geçirir. Mekanik kısım ise bir motor, okuma yazma kafası ve silindirden ibarettir. Bir sabit diskin içindeki silindirler dakikada 3600-10000 arasında dönerler. Bu hız rpm olarak ifade edilir. Yaygın olarak 7200 ile 10000 rpm hızlarına sahip sabit diskler kullanılmaktadırlar. Sabit disklerin kapasitesini arttırmak için birden fazla silindir kullanılır. Her bir silindirin içinde ise 2 tane okuma-yazma kafası bulunabilir. Bu sabit disklerin boyutunu arttırmak içindir.

Çalışması Sabit diskin en önemli bileşenleri okuma-yazma kafası ile alüminyum veya cam/seramik plaktan oluşan disk yüzeyidir. Disk yüzeyinin genişliğine bağlı olarak 3,5 ya da 2,5 inç boyutlarındadır. Disk yüzeyleri doğal haliyle üzerinde bilgi tutabilme özelliğine sahip değildir. Bu yüzden üzerine manyetik alana duyarlı bir film yerleştirilir. Film tabaka ile okuma yazma kafası arasında çok küçük bir mesafe bulunmaktadır. Herhangi bir şekilde temas olması durumunda diskin bir bölümü zarar görebilir. Okuma yazma kafası verilen adrese bağlı olarak disk üzerinde hareket ederek bilgiye ulaşır. Diskin yüksek hızda dönmesiyle birlikte disk üzerinde oluşan hava basmcı, okuma yazma kafasının disk üzerine temasını engeller. Disklerin bulunduğu bölüm, toz ve hava almayacak şekilde kapatılmıştır.

Veri Kaydetme Sabit diskte veriler diskin levhaları üzerindeki sektör ve iz (track) ismi verilen bölümlerde tutulur. Bilgiler bu alana göre düzenlenir. Sektörler verileri byte olarak ve sabit uzunlukta saklarlar. Bu uzunluk 256 ya da 512 byte olabilmektedir. Ancak genellikle 512 byte kullanılmaktadır. Bununla beraber sektörler işletim sistemi tarafından veri kümeleri (cluster) halinde gruplandırılabilir. Bir veri kümesi (cluster) 2 ile 32 veya daha fazla trackten oluşur. Low-Level Formatting (Düşük seviyeli formatlama) aynı zamanda fiziksel formatlama diyerek bilinmektedir. Bu formatlama ile track ve sectorlerin oluşturulması sağlanır. Her sektörün başında ve bitiş noktası diskteki plaklar üzerine yazılır. Bu diski yapan firmalar tarafından yapılan bir biçimlendirmedir. High-Level Formatting (Yüksek seviyeli formatlama) ile sektörlerin içine, dosyaların tutulacağı yapılar (dosya sistemleri) oluşturulur. Bu bizim yaptığımız formatlama türüdür.

Yazma Okuma yazma kafası, küçük bir elektromıknatıs olarak çalışır. Okuma yazma kafasına gelen elektrik akımı, yazma kafası ile plak arasmda manyetik alan oluşturur. Tüm manyetik alan tekniğiyle bilgi tutan cihazlarda olduğu gibi sabit diskte de aynı teknik sayesinde gözle görülemeyecek kadar küçük bilgi hücreleri oluşturulmaktadır. Tüm veriler disk üzerinde binary (1 ve 0 lardan oluşan) olarak tutulur. Bu bilgiler elektrik akımı kesildikten sonra da adres noktasına başka bir veri kaydedilene kadar kalıcıdır. Akımın yönü ve okuma yazma kafası ile silindirler arasındaki manyetik alanın yönü veri bitinin 0 yada 1 olup olmadığını belirler. Bu manyetik alan silindir üzerindeki küçük mıknatısın yönünü değiştirir. Buradaki küçük mıknatıs parçası gerçekten mikroskobik bir molekül büyüklüğündedir. Bu mıknatısın yönü uzun süre korunur.

1.6.4. DVD ve DVD SÜRÜCÜLER Yavaş yavaş CD-Rom sürücülerin yerini almaya başlayan ve artık neredeyse tüm bilgisayarlarda olan DVD-ROM "Dijital Video Disk" veya "Dijital Versatile Disk" terimlerinden isimlendirilmiştir. Günümüzde popüler bir ürün olan DVD'ler yapı itibariyle CD'ye benzerler 200-500 rpm hızında çalışan DVD motoru, daha hassas lazer sistemi ve kızak mekanizmasından oluşmaktadır. Combo cihazlar ile tek ünite üzerinde CD yazma, CD okuma ve DVD okuma işlemleri yapılabilmektedir. DVD sürücülerin CD'leri okuyabilmesi için üzerinde bir adet çift mercekli sistem yerleştirilmiştir. DVD'lerin en büyük avantajı kapasitesinin fazla olmasıdır. Minimum 4,7 GB kapasitede üretilen DVD'ler 17 GB kapasiteye çıkmaktadır. Kullanım amaçlarma göre DVD-ROM, DVD-Audio ve DVD-Video olarak 3 gruptadırlar. Çift tabakalı DVD sürücülerde CD sürücüden faklı olarak bilgiler dış kısımdan iç kısma doğru yazılmış olmalarıdır. Böylece bir tabakadan diğerine geçiş esnasında zamandan kazanılmış ve lazer okuyucunun ikinci tabaka için tekrar DVD'nin ortasına gelmesi kaldırılmıştır.

BLU-RAY Blu-Ray teknolojisi, optik depolama teknolojisinin günümüzde ulaştığı son mertebedir. Adından oldukça bahsettiren bu teknolojinin gelişimine ortak olan firmalardan bazıları Apple, Dell, HP, JVC, LG, Panasonic, Pioneer, Philips, Samsung, Sony ve TDK olarak sıralanabilir. Blu-ray tam anlamıyla mavi lazer demektir. Aslında İngilizce doğru telaffuzu "Blue Ray" dir. Fakat günlük hayatta kullanılan söz öbeklerine patent verilmediğinden böyle bir biçim seçilmiştir. Blu-ray kullanarak üzerinde işlem yapılan medyanın ismi Blu-ray Disc' tir. Bluray Disc' in kısaltılmışı da BD' dir. BD' lerin kapasite avantajı iki şekilde sağlanmıştır. Birincisi dalga boyu kırmızı lazerden daha küçük olan mavi lazer kullanımıdır. İkincisi ise odaklama becerisi diyebileceğimiz "Numerical Aperture (NA)", yani Nümerik Darlıktır.

MODEM Birbirinden uzakta bulunan iki bilgisayarın telefon hatları ile iletişimini sağlayan aygıtlardır. Bilgisayardaki sayısal verileri örneksel (analog) şekle dönüştürmekte ve telefon hatları ile gelen örneksel (analog) bilgiyi bilgisayarın kullanabileceği sayısal şekle dönüştürmektedir. Modemler temel olarak harici ve dahili olarak ikiye ayrılırlar. Dahili modemler ilk kullanılan modemlerdendir. Bilgisayarın kasasının içine anakartın üzerine bir kart olarak takılır ve telefon kablosu bağlanarak internete giriş yapılırdı. Ancak artık günümüzde modemlerin hemen hepsi haricidir. Yani ayrı bir kutu işlevini görür. Eski modemlerde olduğu gibi internete bağlı olduklarında telefonlarımız meşgul durumda değildir. Bu teknolojiler sayısal modemlerle (Örneğin ADSL) hayatımıza girmiştir. Modemler ayrıca kablolu ve kablosuz olarak da ikiye ayrılmaktadırlar. Günümüzde kullanılan modemlerin büyük bir çoğunluğu kablosuz olarak kullanılmaktadır.

1.7. BİLGİSAYARLARDA BULUNAN DİĞER BİRİMLER Bilgisayarlarda gerekli ya da çevre birimleri olarak kullanılan başlıca do­nanımlardır. Bilgisayar Kasası Bilgisayar donanımının büyük bir kısmını içinde tutan plastik veya metal kutudur. Bilgisayar donanımının en önemli parçalarından biridir. Genel Olarak Güç Kaynağı Güç kaynağı bilgisayarın en önemli ve en çok problem çıkaran bileşenlerinden biridir. Aşırı ısınma, gürültülü çalışma, lastikten hava kaçırma sesine benzer sesler güç kaynağının iyi durumda olmadığının göstergesidir. Ülkemizde bazı yerlerde oluşan elektrik gerilim aralığının fazla olması, çok düşük değerlere ve çok yüksek değerlere çıkması arızaların başlıca nedenidir. Bu tür problemlerde değiştirilmesi gerekir.

Eski bilgisayarlarda kullanılan güç kaynakları 75 W çıkış gücüne sahipti, günü­müzde bu değer 1000W'lara kadar çıkmaktadır. Kişisel bilgisayarlar için bu değer 300-400 W olmaktadır. Güç kaynağının üzerinde güç kablosunun takıldığı yerin hemen alt kısmında küçük kırmızı renkte bir anahtar bulunur. Bu anahtar ile güç kaynağım istenilen gerilimlere çıkarabiliriz.

Güç Kaynağı Nasıl Çalışır? Güç kaynağı mevcut 220 V AC (Alternatif Akım) şebeke gerilimini 3,3 V, 5 V, 12 V değerlerinde DC (Doğru Akım) gerilimine çevirir. Elde edilen güç sistem aygıtlarına dağıtılır. Burada transfornatör sayesinde gerilim düşürülür. Genellikle anakart, diğer kartlar 3,3 V ile 5 V arası, soğutma fanları ise 12 V ile çalışır. Sistemin bütün enerji gereksinimi buradan sağlanır.

Güç Kaynağının Ömrünü Uzatma Yolları Kasa mümkün olduğunca serin tutulmalıdır. Bilgisayarın bulunduğu ortam tozlu ve dumanlı olmamalı, fan dışarıdaki havayı içine çekmektedir. Elektrik dalgalanmalarına karşılık kesintisiz güç kaynağı (UPS) kulla­nılmalıdır.