BGD VERİ MERKEZLERİ KONFERANSI 2013 Türk Telekom Veri Merkezleri İlker Ensar Uyanık Veri Merkezleri Yönetimi Grup Müdürü

TÜRK TELEKOM Grubu 34,886 çalışan (Türk Telekom’da ~23,940) Türk Telekom Grubu 2011’de %46 pazar payıyla 12 milyar TL gelir elde eden Türkiye’deki lider Telekom grubudur 24.5 milyar TL pazar değeri 12 milyar TL konsolide gelir 2.1 milyar TL net konsolide kazanç Gelirde Türkiye telekom pazarında %46 pazar payı ~14 milyon PSTN hattı, gelirde % 94 pazar payı ~7 milyon sabit genişbant hat, abone sayısında ~% 81 pazar payı ~13 milyon mobil abone, abone sayısında %20 Pazar payı 34,886 çalışan (Türk Telekom’da ~23,940) Hissedar ve Bağlı Şirket Yapısı Hissedarlar Türk Telekom Grubu Bağlı Şirketler Faliyet Alanları Sabit-hat Operatörü Mobil Operatör Genişbant Operatörü Çağrı Merkezi Hizmetleri IT Danışmanlık, Ürün ve Yaz.Hizmetleri IT Ürün ve Yaz. Hizmetleri Veri & Kapasite Hizmetleri Eğitim Yaz. & İçerik Oyun Yazılımı Arnavut Sabit Hat Operatörü TT Grubu Payı (%) 100% 90% 15%

VM Pazar Büyümesi Sıralaması (*) Veri Merkezi Pazarı ve Eğilimler VM Pazar Büyümesi Sıralaması (*) Sıra Tesis profilinde büyüme %’si 2011-2012 Yatırımda büyüme %’si 2011 – 2012 2012 yatırım değeri (milyar) $ 1. Türkiye 60% GD Asya 118% Batı ABD 3.5 2. Brezilya 45% 74% İngiltere 3.35 3. Kolombiya 40% Rusya 59% Çin 3.1 14. Orta ABD 12% 25% 1.8

Türkiye’deki Veri Merkezleri Türkiye’de 9 şehir üzerine yayılmış toplamda yaklaşık 50-60 Bin m2 beyaz alana sahip 50-60 VM hizmet sağlayıcısı bulunduğu tahmin edilmektedir. 1.000 m2 beyaz alanı geçen veri merkezine sahip hizmet sağlayıcı sayısını 10’ un altındadır. Istanbul İstanbul Trabzon Bursa Ankara Eskişehir Izmir Denizli Adana Antalya VM Hizmet Sağlayıcı Sayısı Beyaz Alan (m2) <3 <1,000 4-10 1-5,000 >10 >5,000

J A D I eddah-Cidde mman-Amman, amascus-Şam ve stanbul-İstanbul’u TÜRK TELEKOM Yatırımları Türk Telekom eddah-Cidde mman-Amman, amascus-Şam ve stanbul-İstanbul’u J A D I birbirine bağlayacak olan “JADI LINK” anlaşmasını imzaladı. Türkiye’den geçen fiber optik ağ ile internet , data ve kısmen ses taşınmasında Güney Asya ve Orta Doğu ile Avrupa ve Amerika arasında önemli bir alternatif oluştu.

TÜRK TELEKOM Veri Merkezi Ankara

Türkiye büyüdükçe veri merkezimiz büyüyor.. Veri Merkezleri ve Bulut Gelişimi Türkiye büyüdükçe veri merkezimiz büyüyor.. LMS, bulut göz devrede Depolama yedekleme ürünleri devrede İlk SaaS hizmeti (Belbil) piyasaya sunulmuştur Sanallaştırma , sunucu kiralama, Yük dengeleme ürünleri devrede İlk Tarifeler Yayınlandı 2010 Mart 2010 Ağustos 2011 Haziran 2007 2012 2004 2005 2009 2010 Ekim 2011 Bulut Bilişmin Tanımı yapıldı Internet Veri Merkezi (IDC) tesisi kurulmuştur. Colocation web barındırma email barındırma Felaketten Kurtarma Merkezi (FKM) kurulmuştur. VM Stratejik iş planı olarak kabul edildi İstanbul veri merkezi kurulumu tamamlandı TTVM.COM.TR devrede

Ankara ve İstanbul’da 2 ayrı veri merkezi TÜRK TELEKOM Veri Merkezi Türkiye’nin ilk ve tek ‘Tier III’ sertifikalı veri merkezi 27001 Sertifikası Ankara ve İstanbul’da 2 ayrı veri merkezi Toplam 3.000 m2 Türkiye’ de TEK 80 Gbps Uplink IPS, DDOS, AV, AS güvenlik 20 MVA kurulu güç Elektrik kesintisinde mevcut durumda veri merkezindeki sunucularımız yakıt ikmaline ihtiyaç duymadan kesintisiz olarak 10 gün boyunca çalışabilir. 7/24 Teknik Destek 300 Uzman teknik personel

Sürekliliği Onaylı Altyapı Türkiye’nin ilk Tier III tasarım sertifikasına sahip veri merkezi % 99,982’lik öngörülen ayakta kalma (uptime) oranı Yedeklenmiş altyapı bileşenleri ve dağıtım yolları Sunucu sistemlerinde çift güç kaynağı Bakım çalışmaları için yedek bileşenler ve dağıtım yolları

Hizmeti Sağlarken Çevreyi Kirletmiyoruz... Yeşil Veri Merkezleri Hizmeti Sağlarken Çevreyi Kirletmiyoruz... - Önemli Kilometre Taşları- - Örnek Girişimler - 2010 TT Karbon Salınımı Projesi takımı kurulmuştur CDP raporlama çalışmaları başlamıştır TT CDP’ye kısmi raporlama yapıp Türkiye’de CDP’ye raporlayan 11 şirketten biri olmuştur 2011 TT, Zorlu Enerji ile birlikte “Türkiye Karbon Saydamlık Liderleri” ödülünü kazanmıştır TT kendi karbon salınımını ölçmeye başlamıştır Enerji Verimliliği ve Yeni Nesil Enerji Yönetimi departmanı kurulmuştur 2012 CDP raporuna ICT modülü eklenmiştir ICT özelinde ve dolayısıyla VM ile ilgili hedefleri içermesi beklenen KPI’lar belirlenecek ve hedefler oluşturulacaktır Güneş Panelleri Yenilenebilir enerji kullanımı sayesinde, yılda yaklaşık 1.4 m kg karbon emisyonu (~2 m kWh) engellenmektedir. Enerji Dönüşümü DC enerji ekipmanını yeni nesil teçhizatla değiştirerek, yılda yaklaşık 48 m kWh verimlilik hedeflemektedir. Bedava Soğutma Dönüşümü Sistem odalarındaki klima cihazlarını, yeni nesil, düşük enerki tüketimli “bedava soğutma“ klimalarla değiştirmiştir Yeni Nesil Santraller Düşük enerji verimlilğine sahip santralları yüksek enerji verimliliğine sahip olanlarla değiştirmektedir. Akıllı Ölçüm 10,000’i aşkın lokasyonda akıllı enerji sayaçları kurmuştur.

ICT Hizmetleri 1 2 3 4 5 6 Kolokasyon Barındırma, Depolama ve Yedekleme Bulut ve Sanallaştırma Felaket Kurtarma ve İş Sürekliliği Sektöre Özel Çözümler VAS Sunucu Kolokasyon Sunucu Kiralama BuluTT- Sanallaştırma Felaket Kurtarma Merkezi TT Belbil Basic Services Kobi Sunucu Kiralama GAP Proje İzleme İçerik Dağıtım Ağı (CDN) Profesyonel Hizmetler Web Barındırma Tele Toplantı Salonu (TTS) TT ENX Müşteri Yönetim Ofisi FTP Barındırma Yük Dengeleme E-posta Barındırma BuluTT E-Posta Birleşik Tehdit Yönetim Hizmeti ETRN DDoS Azaltma Hizmeti Yedekleme TT Kurumsal Güvenlik Hizmetleri Depolama Sanal Güvenlik Duvarı IPS/ IDC TT Erişim Hizmeti Gereklidir TTVM BuluTT

Çağdaş Veri Merkezleri Nasıl Olmalı ? Güvenlik, Sertifikasyonlar (Tier, 27001 ) Düşük Maaliyet, Esneklik Hizmet sürekliliği, Erişilebilirlik Enerji verimlilği ve Yeşil Veri merkezi Otomasyon Profesyonel müşteri hizmetleri Teknoloji , uçtan uca çözümler

Teknoloji HizmeTTlerinin BüTTün Formları TT Grup Neden Türk Telekom ? Teknoloji HizmeTTlerinin BüTTün Formları TT Grup Erişim bazında hizmetler Altyapı bazında hizmetler İnsan bazında hizmetler Telefon ve internet hizmeti İş Süreci Dış Kaynak Hizmeti Ağ Hizmetleri Altyapı Hizmetleri Uygulama Hizmetleri Profesyonel Hizmetler Erişim Veri/ Ses SaaS VM Hizmetleri Veri/ Ses VAS Internet Internet Güvenlik uyg. Web/Eposta Barın. E-ticaret uyg. Çeşitli yazılım çözümleri Danışmanlık TTVM üzerinden VM IN/ IMS uyg.. Femtocell Gateway Internet TV uyg.. Reklam uyg. Çağrı Merkezi hizmetleri CRM hizmetleri Online Eğitim Internet/ veri Altyapı Toptan ses VM hizmetleri Ses Veri ADSL Internet

Hem Verileriniz Hem Doğamız Teşekkürler TT Veri Merkezi Hem Verileriniz Hem Doğamız Koruma Altında