Türkiye Fiziki Coğrafyası Yrd.Doç.Dr. Levent UNCU

LİTERATÜR Cemalettin Şahin (2002), Türkiye Fiziki Coğrafyası. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık. Ankara. Reşat İzbırak (2001), Türkiye I ve Türkiye II. Öğretmen Kitapları Dizisi. Milli Eğitim Bakanlığı Yayını. İstanbul. Cemalettin Şahin – Hayati Doğanay – Nihat Ali Özcan (2004), Türkiye Coğrafyası (Fiziki – Beşeri – Ekonomik – Jeopolitik) (Genişletilmiş 2. Baskı). Gündüz Eğitim ve Yayıncılık. Ankara.

1- TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU 1) Türkiye’nin Dünya Üzerindeki Konumu 2) Türkiye’nin Fiziki Coğrafyasını Belirleyen Faktörler 2- TÜRKİYE’NİN JEOLOJİK ÖZELLİKLERİ Türkiye’nin Jeolojik Gelişimi Türkiye’de Jeolojik Birimlerin Dağılışı 1- Birinci Zaman Arazileri (Paleozoik) 2- İkinci Zaman Arazileri (Mesozoik) 3) Üçüncü Zaman Arazileri (Neozoik) 4) Dördüncü Zaman Arazileri (Kuvaterner =Antropozoik)

3- TÜRKİYE’NİN JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ A- Ana Hatlarıyla Türkiye’nin Jeomorfolojik Gelişimi B- Jenetik Bakımdan Jeomorfolojik Birimler ve Dağılışları 1- Akarsu Topografyası (Flüvyal Topografya) 2- Volkan Topografyası 3- Karstik Topografya 4- Buzul Topografyası (Glasyal Topografya) 5- Kıyı Topografyası

4 – TÜRKİYE’NİN İKLİMİ A- Türkiye İklimi’nin Genel Özellikleri B- Türkiye’nin İklimini Etkileyen Faktörler 1- Küresel Faktörler 2- Bölgesel ve Yerel Faktörler C- Türkiye’nin İklim Elemanları 1- Sıcaklık 2- Nem ve Yağış 3- Basınç ve Rüzgarlar D- Türkiye’de Görülen İklim Tipleri 1- Karadeniz İklimi 2- Akdeniz İklimi 3- Karasal İklim

5- TÜRKİYE’NİN HİDROGRAFİK ÖZELLİKLERİ A- Türkiye’nin Yerüstü Suları 1- Türkiye’nin Akarsuları a) Akarsu Rejimleri b) Akarsu Havzaları 2- Türkiye’nin Gölleri ve Sulak Alanları B- Türkiye’nin Yeraltı Suları 1- Yeraltı Suları 2- Kaynaklar 3- Kaplıcalar C- Türkiye’yi Çevreleyen Denizler D- Türkiye’nin Su Potansiyeli ve Su Sorunu

6- TÜRKİYE’NİN TOPRAKLARI A- Türkiye’de Toprak Oluşumunu Etkileyen Faktörler 1- Klimatik Faktörler 2- Ana Materyal Faktörü 3- Topografik Faktör 4- Zaman Faktörü 5- Biyotik Faktörler B- Türkiye’deki Toprak Tipleri 1- Yerli Topraklar (Zonal) 2- Taşınmış Topraklar (Azonal)

7- TÜRKİYE’NİN DOĞAL BİTKİ ÖRTÜSÜ A- Doğal Bitki Örtüsünü Etkileyen Faktörler 1- İklim Faktörü 2- Toprak Faktörü 3- Topografya Faktörü 4- Biyotik Faktörler B- Türkiye’nin Doğal Bitki Örtüsü 1- Akdeniz Fitocoğrafya Bölgesi 2- Karadeniz Fitocoğrafya Bölgesi 3- İç ve Doğu Anadolu Fitocoğrafya Bölgesi 4- Güneydoğu Anadolu Fitocoğrafya Bölgesi

8- TÜRKİYE’NİN ZOOCOĞRAFYASI 1- Omurgasızlar 2- Tatlı Su Faunası 3- Deniz Faunası 4- Kurbağalar ve Sürüngenler 5- Kuşlar 6- Memeliler

9- TÜRKİYE’DE DOĞAL AFETLER 1- Yerkabuğu Kökenli Doğal Afetler Deprem Tsunami Kütle Hareketleri 2- Atmosfer Kökenli Doğal Afetler Sel – Taşkın Aşırı Kar Yağışı Çığ d) Dolu e) Sis f) Don g) Fırtına

TÜRKİYE’NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ KONUMU

Türkiye’nin fiziki coğrafya özelliklerini, başka bir ifadeyle, yeryuvarı üzerinde insanın yaşadığı bir mekan olarak doğal şartlarını ana çizgileri ile belirlemekte çoğu, yurdumuzun matematik ve özel coğrafi konumunun sonuçlarına indirgenebilen bir dizi etken başlıca rolü oynar.

Bu fiziki ortam etken ve etkilerinin prehistorik (tarih öncesi) çağlardan beri, bütün tarih boyunca, bu topraklar üzerinde yaşamış toplumların yerleşme alanlarını, beşeri ve ekonomik faaliyetlerini, kültürel gelişmelerini ve hatta kısmen, güttükleri siyaseti şekillendirerek veya yönlendirerek mekanın tüm coğrafi karakterini belirlemekte büyük payı olması ve aynı etken etkilerin gelişen teknolojinin insanı doğanın belirlediği mutlak yaşam kalıplarından kurtarmış olduğu günümüzde de, bir bölgeden ötekine değişen ölçüde devam etmekte bulunması çevreci determinist coğrafyacılar tarafından “Ülkelerin alın yazısı” olarak nitelendirilen coğrafi konumun önemini açık bir şekilde ortaya koyar.

TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU Coğrafi konum itibarıyla Türkiye, Kuzey Yarımküre’de, 36 – 42 derece kuzey paralelleri ile 26 – 45 derece doğu meridyenleri arasında, Kabaca, Eski Dünya kıtalarının geometrik merkezinde bulunur.

TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU

Coğrafi konum itibarıyla Türkiye, Eski Dünya’nın birbirine yaklaşarak buluştuğu bir alanda, Atlas Okyanusu’ndan doğuya uzanan 3000 km. boyunca sokulmuş bulunan Akdeniz’in yüzeysel olarak bağlı bulunduğu dört havzanın (Karadeniz, Marmara, Ege ve Levant) arasında yer alır. Kabaca paraleller doğrultusunda uzanan ülke, doğuda Asya’dan batıda Avrupa’dan sayılan iki parçadan meydana gelir. İzdüşüm alanı 779.452 km2 dir. 755.668 km2 (% 97) Anadolu 23.764 km2 (% 3) Trakya