İ K İ NC İ YEN İ Ş İİ R İ İ K İ NC İ YEN İ Ş İİ R İ İ K İ NC İ YEN İ ’N İ N DO Ğ UŞUNDA ROL OYNAYAN ETMENLER: 1.Toplumsal Etmenler 2.Sanatsal Etmenler 3.Batı Kaynaklı Etmenler
1.TOPLUMSAL ETMENLER DP döneminin toplumsal/siyasal baskısı Bu dönemdeki büyük toplumsal de ğ işme
2.SANATSAL ETMENLER Garip şiirine ve Toplumcu Gerçekçi şiire,daha do ğ rusu söze dayalı şiire tepki
BATI KAYNAKLI ETK İ LER Batı sanatlarının (Gerçeküstücülük,atonal müzik,soyut resim ve Gerçeküstücü sinema) etkisi ve biyografik olgular
İ K İ NC İ YEN İ ŞA İ RLER İ İ lhan Berk Turgut Uyar Edip Cansever Ece Ayhan Cemal Süreya Sezai Karakoç
İ K İ NC İ YEN İ HAREKET İ ’N İ N TÜRK Ş İİ R İ NE GET İ RD İĞİ YEN İ L İ KLER 1.Şiir Dilinin De ğ işmesi A)Sessel Sapmalar Ünsüz düşmesi: ‘‘Aldı bir yaşamadan bir yaşamaya kodu nasıl’’( İ.B. ‘Balad’,Eşik,s.240) ‘‘Bizim orda kaysılar’’(T.U. ‘Elli İ ki Hane’,Büyük Saat,s.445)
B)Yazımsal Sapmalar: Dipsiz kuyularda analarının kahrı ‘‘azalmış galata’da iki deli çocuk bacakları uzamış rıhtımda’’(E.A.,Gül Gibi Kanto) ‘‘Sarı,o Çokgüzel giriyor kentime’’
C)YAZIMSAL SAPMALAR ‘Gözleri göz de ğ il gözistan(C.S) Üvercinka(Şiir kitabının adı) ‘‘Şu sesine dolayık var ya’’ ‘‘Renksemez camgöz/hep arka pencereden baktı’’ ‘‘Üzgüye çalan pusluluk’’(E.A)
D)TERS ÇEV İ RME ‘‘Yüzüklerinde altın parmaklar takılıymış’’(E.A) ‘‘Bakışsız Bir Kedi Kara’’
E)SÖZD İ Z İ MSEL SAPMA ‘‘Bir aşkı gitmek var,şimdi sen osun’’( İ.B) ‘‘Ben miyim şimdi nerede ben çok ey’’(E.A.) ‘‘Bir kadını havlıyor,taşıyor o ıssız köpekler ki’’(S.K)
2.ALIŞILMAMIŞ BA Ğ DAŞTIRMALAR/MANTIK DIŞI SÖYLEY İ ŞLER ‘‘Dallarına konsun diye kelimelerin’’(C.S) ‘‘Kendi kendine yetmeyen zavallı bir üçgen’’(C.S.)
II.Yeni şairlerini dil,imge ve anlam konusundaki tavırlarına göre gruplandırmak gerekir: 1.Ece Ayhan:Amacı dili yıkmak de ğ ildir. Dile nişan alır,ancak asıl ortadan kaldırmak istedi ğ i ‘otorite’dir.
İ lhan Berk:Amacı dilsel deneyler yaparak,ham yabansı bir şiirsel dil bulmaktır. ‘Sözcüklerin anlamı yoktur,kullanımları vardır.’ İ.B. Edip Cansever ;dil deformasyonu sadece dile yönelik yapılır. Sezai Karakoç,Cemal Süreya ve Turgut Uyar ;anlamsal yapıyı korurlar,şiirde yalnız dilsel de ğ işimi, amaçlamazlar.
Sezai Karakoç,yeni bir dille fizikötesine açılır. Cemal Süreya,şaşırtmaca ton de ğ işikli ğ i yapar ve alışılmış algılama biçimini de ğ iştirir. Turgut Uyar;dili bozar,anlamı korur.