Uluslar arasI / TÜRKIYE muhasebe standartlarI Ums / tms ULUSLAR ARASI / TÜRKIYE FINANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI Ufrs / tfrs

BU BÖLÜMDE GÖRECEKLERIMIZ 1- TARIHÇE 2-STANDARTLARIN ISIMLERI 3- STANDARTLARIN GRUPLANMASI 4-KAVRAMSAL ÇERÇEVE 5-KAVRAMSAL ÇERÇEVE UYGULAMASI

IAS = UMS ( INTERNATIONAL ACCOUNTING STANDARDS) (29) IAS 01- Presentation of Financial Statements IAS 02- Inventories IAS 07- Statement of Cash Flows IAS 08- Accounting Policies, Changes in Accounting Estimates and Errors IAS 10- Events after the Reporting Period IAS 11- Construction Contracts IAS 12- Income Taxes IAS 16- Property, Plant and Equipment IAS 17- Leases IAS 18- Revenue IAS 19- Employee Benefits IAS 20- Accounting for Government Grants and Disclosure of Government Assis. IAS 21- The Effects of Changes in Foreign Exchange Rates IAS 23- Borrowing Costs IAS 24- Related Party Disclosures IAS 26- Accounting and Reporting by Retirement Benefit Plans IAS 27- Consolidated and Separate Financial Statements IAS 28- Investments in Associates IAS 29- Financial Reporting in Hyperinflationary Economies IAS 31- Interests in Joint Ventures IAS 32- Financial Instruments: Presentation IAS 33- Earnings per Share IAS 34- Interim Financial Reporting IAS 36- Impairment of Assets IAS 37- Provisions, Contingent Liabilities and Contingent Assets IAS 38- Intangible Assets IAS 39- Financial Instruments: Recognition and Measurement IAS 40- Investment Property IAS 41- Agriculture

IFRS = UFRS ( INTERNATIONAL FINANCIAL REPORTING STANDARDS) (9)   IFRS 1- First-time Adoption of International Financial Reporting Standards IFRS 2- Share-based Payment IFRS 3- Business Combination IFRS 4- Insurance Contracts IFRS 5- Non-current Assets Held for Sale and Discontinued Operations IFRS 6- Exploration for and Evaluation of Mineral Resources IFRS 7- Financial Instruments: Disclosures IFRS 8- Operating Segments IFRS 9- Financial Instruments

INTERPRETATIONS = YORUMLAR IFRIC 01- Changes in Existing Decommissioning, Restoration and Similar Liabilities IFRIC 02- Members’ Shares in Co-operative Entities and Similar Instruments IFRIC 04- Determining whether an Arrangement contains a Lease IFRIC 05- Rights to Interests arising from Decommissioning, Restoration and Environmental Rehabilitation Funds IFRIC 06- Liabilities arising from Participating in a Specific Market—Waste Electrical and Electronic Equipment IFRIC 07- Applying the Restatement Approach under IAS 29 Financial Reporting in Hyperinflationary Economies IFRIC 08- Scope of IFRS 2 IFRIC 09- Reassessment of Embedded Derivatives IFRIC 10- Interim Financial Reporting and Impairment IFRIC 11- IFRS 2—Group and Treasury Share Transactions IFRIC 12- Service Concession Arrangements IFRIC 13- Customer Loyalty Programmes IFRIC 14- IAS 19—The Limit on a Defined Benefit Asset, Minimum Funding Requirements and their Interaction IFRIC 15- Agreements for the Construction of Real Estate IFRIC 16- Hedges of a Net Investment in a Foreign Operation IFRIC 17- Distributions of Non-cash Assets to Owners IFRIC 18- Transfers of Assets from Customers IFRIC 19- Extinguishing Financial Liabilities with Equity Instruments SIC 07- Introduction of the Euro SIC 10- Government Assis. - No Specific Relation to Operating Activities SIC 12- Consolidation - Special Purpose Entities SIC 13- Jointly Controlled Entitie - Non-Monetary Contributions by Venturers SIC 15- Operating Leases - Incentives SIC 21- Income Taxes - Recovery of Revalued Non-Depreciable Assets SIC 25- Income Taxes - Changes in the Tax Status of an Entity or its Shareholders SIC 27- Evaluating the Substance of Transactions Involving the Legal Form of a Lease SIC 29- Service Concession Arrangements: Disclosures SIC 31- Revenue - Barter Transactions Involving Advertising Services SIC 32- Intangible Assets - Web Site Costs

TMS (TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARI ) (29) TMS 01- Finansal Tabloların Sunuluşu TMS 02- Stoklar TMS 07- Nakit Akış Tabloları TMS 08- Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar TMS 10- Raporlama Döneminden (Bilanço Tarihinden) Sonraki Olaylar TMS 11- İnşaat Sözleşmeleri TMS 12- Gelir Vergileri TMS 16- Maddi Duran Varlıklar TMS 17- Kiralama İşlemleri TMS 18- Hasılat TMS 19- Çalışanlara Sağlanan Faydalar TMS 20- Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının İzahı TMS 21- Kur Değişiminin Etkileri TMS 23- Borçlanma Maliyetleri TMS 24- İlişkili Taraf Açıklamaları TMS 26- Emeklilik Fayda Planlarında Muhasebeleştirme ve Raporlama TMS 27- Bireysel Finansal Tablolar TMS 28- İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar TMS 29- Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama TMS 31- İş Ortaklarındaki Paylar TMS 32- Finansal Araçlar: Sunum TMS 33- Hisse Başına Kazanç TMS 34- Ara Dönem Finansal Raporlama TMS 36- V arlıklarda Değer Düşüklüğü TMS 37- Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar TMS 38- Maddi Olmayan Duran Varlıklar TMS 39- Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme TMS 40- Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller TMS 41- Tarımsal Faaliyetler

TFRS ( TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI ) (12) TFRS 01- Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması TFRS 02- Hisse Bazlı Ödemeler TFRS 03- İşletme Birleşmeleri TFRS 04- Sigorta Sözleşmeleri TFRS 05- Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler TFRS 06- Maden Kaynaklarının Araştırılması ve Değerlendirilmesi TFRS 07- Finansal Araçlar: Açıklamalar TFRS 08- Faaliyet Bölümleri TFRS 09- Finansal Araçlar TFRS 10- Konsolide Finansal Tablolar TFRS 11- Müşterek Anlaşmalar TFRS 12- Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar

TMS YORUMLARI (10) Yorum 10- Devlet Yardımları - İşletme Faaliyetleri ile Özel Bir İlişkisi Bulunmayanlar Yorum 12- Konsolidasyon - Özel Amaçlı İşletmeler Yorum 13- Müştereken Kontrol Edilen İşletmeler - Ortak Girişimcilerin Parasal Olmayan Katılım Payları Yorum 15- Faaliyet Kiralamaları - Teşvikler Yorum 21- Gelir Vergileri - Yeniden Değerlenen Amortismana Tabi Olmayan Varlıkların Geri Kazanımı Yorum 25- Gelir Vergileri - İşletmenin veya Hissedarlarının Vergi Statüsündeki Değişiklikler Yorum 27- Yasal Açıdan Kiralama Görünümündeki İşlemlerin Özünün Değerlendirilmesi Yorum 29- İmtiyazlı Hizmet Anlaşmaları-Açıklamalar Yorum 31- Hasılat - Reklam Hizmetleri İçeren Takas (Barter) İşlemleri Yorum 32- Maddi Olmayan Duran Varlıklar - İnternet Sitesi Maliyetleri

7 – TFRS YORUMLARI (18) Yorum 01- Hizmetten Çekme, Restorasyon ve Benzeri Mevcut Yükümlülüklerdeki Değişiklikler Yorum 02- Üyelerin Kooperatif İşletmelerdeki Hisseleri ve Benzeri Finansal Araçlar Yorum 04- Bir Anlaşmanın Kiralama İşlemi İçerip İçermediğinin Belirlenmesi Yorum 05- Hizmetten Çekme, Restorasyon ve Çevre Rehabilitasyon Fonlarından Kaynaklanan Paylar Üzerindeki Haklar Yorum 06- Özel Bir Piyasaya Katılımdan Doğan Yükümlülükler - Atık Elektrikli ve Elektronik Aletler Yorum 07- TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı Kapsamında Düzeltme Yaklaşımının Uygulanması Yorum 08- TFRS 2’nin Kapsamı Yorum 09- Saklı Türev Ürünlerinin Yeniden Değerlendirilmesi Yorum 10- Ara Dönem Finansal Raporlama ve Değer Düşüklüğü Yorum 11- TFRS 2-Grup İçi ve İşletmenin Geri Satın Alınan Kendi Hisselerine İlişkin İşlemler Yorum 12- İmtiyazlı Hizmet Anlaşmaları Yorum 13- Müşteri Sadakat Programları Yorum 14- TMS 19-Tanımlanmış Fayda Varlığının Sınırı, Asgari Fonlama Koşulları ve Bu Koşulların Birbiri ile Etkileşimi Yorum 15- Gayrimenkul İnşaat Anlaşmaları Yorum 16- Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması Yorum 17- Nakit Dışı Varlıkların Ortaklara Dağıtımı Yorum 18- Müşterilerden Varlık Transferleri Yorum 19- Finansal Borçların Özkaynağa Dayalı Finansal Araçlarla Ödenmesi

MEVCUT TMS + TFRS’ NIN DURUMU Önceleri TMUDESK, sonradan TMSK lağv edildiğine göre, öksüz kalan TMS ve TFRS’nın durumunun ne olacağı sorulabilir. 660 sayılı KHK’nin, 1. maddesi ile, “muhasebe standartlarını ve denetim standartlarını oluşturma ve yayınlama yetkisi” münhasıran “Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu”na (KGMDSK) verilmiştir.” hükmü bulunmaktadır. KGMDSK, bundan sonraki standartları hazırlayıp yayınlayabilir. Fakat, bundan önceki standartları tekrardan oluşturması beklenmemektedir. Zira, bu ana kadar TMS veya TFRS adıyla yayınlanmış standartları zaten UMS ve UFRS ile uyumludur. Sözkonusu KHK’de şu ifadeye yer verilmiştir: Mevcut standartların ve diğer düzenlemelerin geçerliliği: GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Kurum tarafından yayımlanacak standart ve düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, bu hususlara ilişkin mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam edilir. Yani mevcut standartlar ve yorumlar, geçerliliğini devam ettirmektedir.

KAVRAMSAL ÇERÇEVE 27-01-2011 Kavramsal Çerçeve, bir standart değildir. Ancak mâli tabloların hazırlanması, sunulması ve yeni standartların geliştirilmesine dair genel bir çerçevedir. Ancak, Çerçevede yer alan bir kural veya açıklama ile bir standart çelişirse, standart öne geçer. IFRS geliştirilmesinde, IASB ye yardımcı olur. Mâli tabloların hazırlanması, sunulması, muhasebe uygulamalarının uyumlu hâle getirilmesinde IASB ye yardımcı olur. Uygulamada, IAS/IFRC’de (UMS/UFRS) yer almayan bir husus ile karşılaşıldığında, nasıl davranılacağı konusunda yardımcı olur. KGMDSK için de standartların geliştirilmesinde rehber niteliğindedir.    Bu çerçevenin kapsamı şudur: Mâli tabloların gayeleri, Mâli tablolardaki bilgileri faydalı kılan nitelikler, Mâli tablolarda yer alan ifadelerin, ibarelerin tanımları, Tahakkuk ve ölçme esasları Sermayenin korunması

1/5 - MALİ TABLOLARIN GAYELERİ Çeşitli kullanıcılara (ortak, devlet, yatırımcı vb) işletmenin, faaliyet sonuçları, mâli durumu ve işletmenin gelişimi hakkında bilgi vermek, İşletmeyi yönetenlerin performansı (hedefler ulaşma hususundaki başarıları) Kaynakların gaye dışı kullanılıp kullanılmadığı hakkında bilgi vermek

2/5 - MÂLİ TABLOLARDAKİ BİLGİLERİ FAYDALI KILAN NİTELİKLER Geçmişle ve gelecekle ilgili ek bilgiler vermek üzere, ek tablolar ve notlar eklenmelidir. Tahakkuk esasına göre hazırlanmış olmalıdırlar. Anlaşılabilir olmalıdır. İhtiyaca uygun olmalıdır. (tarafların, şirketin geçmiş ve geleceği ile ilgili değerlendirmelerine faydalı bilgiler sunabilmeli) Önemli bilgileri mutlaka kapsamalıdır (tarafların verecekleri kararları etkileyecek tüm bilgiler önemlidir). Sunduğu bilgiler güvenilir olmalıdır Bilgiler gerçeği yansıtmalıdır. Özün önceliğine yer vermelidir. Taraflı yani kişileri belli kararları almaları için yönlendirici olmamalıdır.

2/5 - MÂLİ TABLOLARDAKİ BİLGİLERİ FAYDALI KILAN NİTELİKLER (devam) İhtiyatlılık (belirsizliklere karşı tedbirlilik) kavramına uygun olmalıdır. Aktifler ve gelirler olduğundan fazla veya gerçekleşmemiş iken gerçekleşmiş gibi gösterilmemelidir. Pasifler ve giderler, olduğundan az gösterilmemeli; henüz gerçekleşmemiş bile olsa gerçekleşme ihtimali varsa gösterilmelidir. Fakat, İhtiyatlılık uğruna gizli yedekler oluşturmaya, gereğinden fazla karşılık ayırmaya gidilmemelidir. Karşılaştırılabilir olmalıdır. (Mali tablolar, işletmeyi geçmişiyle ve sektörle mukayese edilmesini sağlayacak şekilde bilgi ihtiva etmelidir. Ayrıca, uygulanmakta olan muhasebe politikalarında değişiklik yapılmış ise bunun sebep ve sonuçları da gösterilmelidir). Zamanında sunulmalıdır. Zaman geçtikçe bilginin faydası azalır. Bilgiyi sağlamada fayda ve maliyet dengesi gözetilmelidir.

3/5 - MÂLİ TABLOLARDA YER ALAN İFADELERİN VE İBARELERİN TANIMLARI VARLIKLAR :Hâlihazırda işletmenin kontrolünde olan ve işletmeye iktisâdi fayda sağlaması beklenen değerlerdir Mülkiyetin işletmede olması şart değildir. Temini için harcama yapılması şart değildir. Alınan bağışlar da varlık özelliği taşıyor ise varlıklar arasında yer alır. BORÇLAR: Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve ödenmesi, “varlıklarda” bir azalmaya sebep olacak olan mükellefiyetlerdir. ÖZKAYNAKLAR: İşletme sahiplerinin, varlıklar üzerindeki hak sahibi oldukları kısımdır.

3/5 - MÂLİ TABLOLARDA YER ALAN 3/5 - MÂLİ TABLOLARDA YER ALAN İFADELERİN VE İBARELERİN TANIMLARI (devam) FAALİYET SONUCU: O dönem işletmenin sağladığı kârı veya uğradığı zararı ifade eder. GELİRLER: Gelir = Hâsılat + Kazanç. Meselâ, kısa vadeli menkul kıymetleri değerlemeden doğan değer artışları ile sabit kıymetlerin değerlerindeki artışlar birer kazançtır. Hâsılat gayrisafi, kazançlar safi tutarları ile gösterilir. GİDERLER: Gider = Harcama + Zarar. Gelir temini maksadıyla yapılan her türlü varlık azalışı harcama sayılır. Borcu azaltan veya başka bir varlığa dönüşen varlık azalışları harcama sayılmaz. Varlıkların değerlerindeki azalışlar ile varlıklardaki kayıplar (afet, çalınma vb) gibi Zararlar da gider kapsamındadır. Meselâ, kısa vadeli menkul kıymetleri değerlemeden doğan değer azalışları ile sabit kıymetlerin değerlerindeki azalışlar birer kazançtır. Zararlar net tutarları ile gösterilir.

4/5 - TAHAKKUK VE ÖLÇME ESASLARI TAHAKKUK: Bir mâli tablo kaleminin gerekli şartları taşıması hâlinde, bu unsurun mâli tabloya dâhil edilmesini ifade eder. Gerekli şartlar şunlardır: Bu kalemin muhtemelen ileride işletmeye iktisâdi fayda sağlayacağı veya işletmeden iktisâdi fayda çıkışına sebep olacağı beklenmektedir. Bu kalemin maliyeti veya değeri güvenilir olarak ölçülebilmelidir. (eğer ölçülemiyor ise, olay dipnotlarda belirtilir. Mesela açılan bir davanın kazanılacağı kesin olmakla birlikte, alınacak tazminat konusunda bir tahmin yapılamıyor veya çok farklı tahminler yapılıyor ise, güvenilir ölçüm yapılamıyor demektir). Burada önemlilik kavramına uyulmalıdır. Eğer, bir kalem tahakkuk ettirilerek mâli tabloya alınmış ise mutlaka başka bir kalemin de tahakkuk ettirilerek mâli tabloya alınmış olması gerekir (tekli tahakkuk olmaz). Muhtemelen: Bir iktisâdi fayda girişi veya çıkışı hususunun ihtimal dâhilinde olması, kesin olmaması. (Kesinlik varsa zaten tahakkuk söz konusu olmaz.) Âkit ve mukavelelere dikkat edilmelidir. Bunlar tahakkuku gerektiren birçok hüküm ifade ederler.

4/5 - TAHAKKUK VE ÖLÇME ESASLARI (devam) Bir gider tahakkuku, bir gelire bağlı olarak yapılacak ise, bu gider, gelirin mevcut olacağı dönemlere yayılır. Meselâ bir patent hakkından 10 yıl faydalanılacak ise, bunun bedeli de 10 yıla paylaştırılır. Amortismanlar da böyledir. Paylaştırma sistematik olmalı, yâni bir hakkaniyet veya bir mantığa dayanmalıdır. Bir borcun oluştuğu ancak bununla ilgili bir varlığın meydana gelmediği durumlarda da, meselâ ürün garantilerinden doğan borçlarda, gider tahakkuku yapılır

5/5 – SERMAYENİN KORUNMASI Sermayenin itibari olarak korunması Sermayenin reel (fiziki) olarak korunması Varlıkların ve borçların yeniden değerlendirilmesi sonucu meydana gelen kazançlar özsermayeyi arttırır; meydana gelen zararlar ise özsermayeyi azaltır. Bunlar gelir ve gider sayılmakla birlikte, gelir tablosunda değil, bilançoda özsermaye grubunda, SERMAYE DÜZELTMESİ OLUMLU / OLUMSUZ FARKLARI olarak gösterilir.

5/5 – SERMAYENİN KORUNMASI (devam) (a) Sermayenin Nominal Olarak Korunması (Finansal Sermayenin Devamlılığı): Bu kavrama göre, dönem içinde hissedarlara yapılan ödemeler ve onların işletmeye koyduğu tutarlar hariç olmak kaydıyla, eğer net varlıkların dönem sonundaki para cinsinden tutarı dönem başındaki para cinsinden tutarını aşıyorsa bir gelir elde edilmiş demektir. Nominal (finansal) sermayenin devamlılığı nominal parasal birimlerle veya sabit satın alma gücü birimleri ile ölçülebilir. (b) Sermayenin Üretim Gücünün Korunması (Fiziki Sermayenin Devamlılığı): Bu kavrama göre, dönem içinde hissedarlara yapılan ödemeler ve onların işletmeye koyduğu tutarlar hariç olmak kaydıyla, eğer net varlıkların dönem sonundaki fiziki üretim kapasitesi (veya faaliyet kapasitesi) dönem başındaki fiziki üretim kapasitesini (veya faaliyet kapasitesini) aşıyorsa bir gelir elde edilmiş demektir.

MALİ TABLOLARDA ÖLÇÜM (DEĞERLEME) ESASLARI Ölçüm, finansal tablolarda yer alan unsurların bilançoda ve gelir tablosunda tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal tutarların belirlenmesi işlemini ifade eder. Tarihi Maliyet (Fiili Maliyet): Varlıklar elde edildikleri tarihte alımları için ödenen nakit veya nakit benzerlerinin tutarları ile veya onlara karşılık verilen varlıkların gerçeğe uygun değerleri ile ölçümlenir. Borçlar borç karşılığında elde edilenin tutarı ile veya işletmenin normal faaliyetlerinden kaynaklanan borçlarda, örneğin, gelir vergilerinde olduğu gibi, borcun kapatılması için gereken nakit veya nakit benzerlerinin tutarı ile gösterilir. (b) Cari Maliyet: Varlıklar aynı varlığın veya bu varlıkla eşdeğer olan bir varlığın alınması için halihazırda gereken nakit veya nakit benzerlerinin tutarı ile gösterilirler. Borçlar, yükümlülüğün kapatılması için gereken nakit ve nakit benzerlerinin iskonto edilmemiş tutarları ile gösterilir. (c) Gerçekleşebilir Değer (Ödeme Değeri): Varlıklar, işletmenin normal faaliyet şartlarında, bir varlığın elden çıkarılması halinde ele geçecek olan nakit ve nakit benzerlerinin tutarıdır. Borçlar, işletmenin normal faaliyet koşullarında, kapatılmaları için ödenmesi gereken nakit ve nakit benzeri değerlerin iskonto edilmemiş tutarları ile gösterilir. (d) Bugünkü Değer: Varlıklar, işletmenin normal faaliyet şartlarında, ileride yaratacakları net nakit girişlerinin bugünkü iskonto edilmiş değerleri ile gösterilirler. Borçlar, işletmenin normal faaliyet koşullarında, kapatılmaları için ileride ödenmesi gereken net nakit çıkışlarının bugünkü iskonto edilmiş değerleri ile gösterilir.

Uygulama 1 01 Kasım 2011 de 20.000 TL depozito ile 2 yıllık kira bedeli olan 24 x 10.000 = 240.000 TL peşin alınmıştır. THP’ye Uygun Kayıt Şöyledir: 01.11.2011 -------------------------------------------------------- 100 Kasa Hs/102 Bankalar Hs 260.000 326 Alınan Depozito ve Teminatlar 20.000 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler 120.000 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler 100.000 649 Kira Gelirleri 20.000 ------------------------------------------------------------------------- İşletmenin, rapor zamanında şu iki hususu raporlaması gerekiyor: a) 31.12.2011 tarihi itibariyle mâli durumu (bilanço ile) b) 31.12.2011 de sona eren dönem için mâli netice (gelir tablosu ile)

Alınan Depozito, 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına işlenmiştir. 32 Nr.lı hesap grubu, Ticari Alacaklarla ilgilidir. Kira depozitosu ise ticari nitelikte olmadığından 33 Diğer Borçlar grubundaki 339 Diğer Çeşitli Borçlar hesabına kaydedilmelidir; eğer 339 nr.lı Hesaba kaydedilmemiş ise bağımsız denetçinin bu tutarı bilançoda Diğer Borçlar grubuna aktarması gerekmektedir.

Uygulama 2: İşletme, faaliyetlerinde kullanmak üzere, 60.000 TL + KDV tutarında bir kamyonet satın almış ve karşılığında vadeli senet vermiştir. Bu olayda, kamyonet Sabit Varlıklar grubunda (254 Taşıtlar Hs) yer alacaktır. Ancak verilen senet, 321 Borç Senetleri Hs değil, 33 Diğer Borçlar grubunda uygun bir hesapta gösterilecektir. Bu araç, satma gayesi ile alınmış olsaydı, 60.000 TL 153 Ticari Mallar Hs’na kaydedilirken, verilen senet 321 Borç Senetleri Hs’nda gösterilecekti. Görüldüğü gibi, verilen her senet, 321 (veya uzun vadeli ise 421) hesapta gösterilmek zorunda değildir. TMS/TFRS’ ye uygun mâli tablolarda, verilen senet 33 Hesap grubunda yer almalıdır. Denetçi, bunun denetimini yapacaktır. Aksi durumda, denetçi Şartlı Görüş verecektir.

Uygulama 3: 31.12.2011 TARİHLİ BİLANÇO Kasa 5000 Satıcılar 20.000 Alacak Senetleri 25.000 Borç Senetleri 10.000 Stoklar Sermaye Sabit Varlıklar 30.000 Yedek Akçeler 15.000 Toplam 70.000 Cari Oranı = 40.000/30.000 = 1,33 (Döner Varlıklar / Kısa Vadeli Borçlar İşletme 02.01.2012 tarihinde 20.000 TL lık alacak senedini satıcılara ciro etmiştir. Bu işlemden hemen sonra Cari Oran = 20.000 / 10.000 = 2. Mâli oranlarla ilgilenen kişi, cari oranı 1,33 görürken 2 gün sonra bu oran 2’ye yükselmektedir. Ne oldu da böyle bir iyileşme oldu?

TFRS’YE UYGUN 02.01.2012 TARİHLİ BİLANÇO Uygulama 3 / Devam: TFRS’YE UYGUN 02.01.2012 TARİHLİ BİLANÇO Kasa 5000 Satıcılar Alacak Senetleri 5.000 Borç Senetleri 1 10.000 Verilen teminatlar 20.000 Borç Senetleri 2 Stoklar Sermaye 25.000 Sabit Varlıklar 30.000 Yedek Akçeler 15.000 Toplam 70.000 Senedi ciro ederek borç ödenmez. Ciro, riski ortadan kaldırmaz. Senet ödenmediği takdirde, satıcı bu işletmeye rüc’u edeceğinden borç yeniden doğar. Alacakla borç ödenmez. Bir alacak senedinin veya vadeli çekin ciro edilmesi, onun teminat olarak verilmesidir. Bu nedenle ciro edilen çek veya senet, 126 Verilen Depozito ve Teminatlar hesabına aktarılır ve finansal raporlamada burada yer alır

Uygulama 4: Bir işletmede yıllık normal kapasite 1.000 adet mamul üretimidir. Her bir mamul üretimi için şu giderler yapılmaktadır: Direkt İlk Madde ve Malzeme Maliyeti 50 TL/birim Direkt İşçilik Maliyeti 40 TL/birim İşletmenin yıllık toplam sabit Genel Üretim Maliyeti 30.000 TL’dir. İşletmenin 2011 yılı üretimi 750 birimdir. Bunun 600 birimi satılmış ve 150 birimi 31.12.2011 tarihinde stokta beklemektedir. Klasik maliyet muhasebesine göre bilançoda yer alacak stokun maliyeti:, Sabit GÜG Payı (30.000 / 750 ) 40 TL/birim Toplam Birim Maliyet 130 TL/birim Stok Maliyeti (130 x 150 adet) 19.500 TL

Direkt İlk Madde ve Malzeme Maliyeti 50 TL/birim TMS – 2 /13. paragrafa göre bilançoda gösterilecek olan bu stokun maliyeti şöyledir Direkt İlk Madde ve Malzeme Maliyeti 50 TL/birim Direkt İşçilik Maliyeti 40 TL/birim Sabit GÜG Payı (30.000 / 1000) 30 TL/birim Toplam Birim Maliyet 120 TL/birim Stok Maliyeti (120 x 150 adet) 18.000 TL Birim maliyet öncekinde 130 TL, bu hesaplamada 120 TL olduğundan, Gelir Tablosundaki SMM Önceki yönteme göre hazırlanan gelir tablosunda 130 x 600 = 78.000 TL TFRS’ye uygun hazırlanan gelir tablosunda 120 x 600 = 72.000 TL Çalışmayan Kısım Giderleri Önceki yönteme göre hazırlanan gelir tablosunda 0 TL TFRS’ye uygun hazırlanan gelir tablosunda 30.000 / 1000 x 250 = 7.500 TL

GELİR TABLOSU KLASİK GELİR TABLOSU TFRS GELİR TABLOSU HASILAT 100.000 - SMM 78.000 72.000 BRÜT SATIŞ KÂRI 22.000 28.000 - ÇALIŞMAYAN KISIM GİDERLERİ 7.500 NET KÂR 20.500 BİLANÇO KLASİK BİLANÇO TFRS STOKLAR 19.500 18.000 Klasik Muhasebede, Net Kâr da, Stoklar da fazla değerle gösterilmiş olmaktadır. TFRS ye uygun muhasebede hem kâr hem de stoklar daha az değerle (gerçek değerlerle) gösterilmiş olur.

Uygulama 5 KDV’nin olmadığı bir ülkede, Bir müşteri (M), bir satıcıya (S) 31 Aralık 2011 Günü Gidiyor. Satıcı (S), normal olarak, 80 TL ye aldığı malı 3 ay vadeli senetlerle / çeklerle 115 TL ye satmaktadır.Ancak peşin olursa, 100 TL ye malı vermektedir. Müşteri (M), 3 ay vadeli, 115 TL tutarında bir senet vererek malı satın alır. M’nin 31.12.2011 de Hazırlayacağı Bilanço şöyle olacaktır: Kasa 100 Sermaye Mal 115 Borç Senetleri Toplam 215 M’nin muhasebecisi, M’ye, senetler için prekont yapması gerektiğini söyler. Bunun üzerine M bilançosunu tekrar hazırlar: Kasa 100 Sermaye Mal 115 Borç Senetleri Borç Senetleri Reeskontu 215 Kar 15 Toplam 230 Ne oldu da M para kazandı. Vadeli Mal aldı diye mi? Üstelik vergi verecek!!!

Hangi bilanço doğru? TMS / TFRS ye göre HİÇBİRİ ! TMS -2’ye göre Stoklar, Gerçeğe Uygun Değerle (şimdilik bunu peşin değer olarak anlayalım) kayda alınır. TMS -39’a göre borç senetleri bilançoda Gerçeğe Uygun Değerle gösterilmelidir. Borç senetlerinin gerçeğe uygun değeri de, bunların peşin değerine eşittir. İtibari Değer ile Peşin Değer arasındaki ki fark (15 TL) HEMEN DOĞMUŞ REESKONT KÂRI DA DEĞİLDİR. Müşteri (M) nin 31.12.2011 Tarihli TFRS‘ye Uygun Bilançosu şöyle olacaktır. Kasa 100 Sermaye Ticari Mallar Borç Senetleri 115 Ertelenmiş Gider -15 Toplam 200 2011 Yılı Kâr ve Zarar Tablosunda Sıfır yer alacaktır.

Ocak 2012 sonunda ve sonraki 2 ay boyunca şu kayıt yapılacaktır: -------------------------------------------------------------------------------- 780 FİNANSMAN GİDERLERİ 5 324 ERTELENMİŞ GİDER 5 Satıcı (S) nin 31.12.2011 Tarihli Bilançosuna Gelince: Malı 80TL ye aldı ve 100 TL ye sattı. Aradaki Fark 20 TL Kâr olarak Gelir Tablosunda ve Bilançoda yer alacak. Yani malı 115 TL ye satmasına rağmen, 600 Satış Hasılatına, malın peşin fiyatı olan 100 TL yazılacak. 15 TL ise 124 - Kazanılmamış Gelirler Hesabına alacak kaydedilecek. Kasa 200 Sermaye 280 Alacak Senetleri 115 Kar 20 - Kazanılmamış Gelir -15 Toplam 300