HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU DİKKAT EKSİKLİĞİ HAZIRLAYAN:Şahimerdan DURMUŞ Ulugazi İlköğretim Okulu Öğrt. İZMİT
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Nedir? *Aşırı hareketlilik, *Dikkat sorunları, *İstekleri erteleyeme- me.(Dürtüsellik) *Bu belirtilerle ortaya çıkan bir psikiyatrik bozukluktur… *Bir çocukta veya gençte DEHB var denilebilmesi için bu belirtilerin yedi yaşından önceden beri bu- lunması, normal bir kişi- den daha çok şiddetli bir düzeyde görülmesi gerek- lidir.
DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ DEHB olan çocuklar üç ayrı grupta yer alırlar: **Hem dikkat hem aşırı hareketlilik-dür- tüsellik sorunları olanlar. **Sadece dikkat sorunları olanlar. **Sadece aşırı hareketlilik-dürtüsellik sorunları olanlar.
Aşırı Hareketlilik ve Dürtüsellik Belirtileri ÇOĞU ZAMAN… AŞIRI HAREKETLİLİK: *Elleri, ayakları kıpır kıpırdır.Oturduğu yerden kalkar veya kıpırdanıp durur… *Uygunsuz durumlarda koşuşturup durur ya da tırmanır… *Skin bir biçimde boş zamanları geçirme etkinliklerine katılma veya oyun oynama zorluğu vardır… *Hareket halindedir ya da bir motor tarafından sürülüyormuş gibi davranır… DÜRTÜSELLİK: *Sorulan sorulara soru tamamlanmadan cevap verir… *Sırasını bekleme güçlüğü çeker… *Başkalarının sözünü keser ya da yaptıklarının arasına girer…
Dikkat Eksikliği Belirtileri ÇOĞU ZAMAN… *Dikkatini ayrıntılara vermez.Ödevlerinde, işlerinde dikkatsizce hatalar yapar… *Yaptığı ödevlerde, oyunlarda dikkati dağılır… *Konuşulduğunda dinlemiyormuş gibi görünür… *Ödevlerini veya işlerini tamamlayamaz… *Üzerine aldığı etkinlikleri, görevleri düzenlemekte zorluk çeker… *Sürekli beyinsel çabayı gerektiren görevlerden kaçınır.Bunları sevmez… Bunlarda yer almaya karşı isteksizdir… *Ödev veya malzemelerini kaybeder… *Dikkkati dış uyaranlarla kolayca dağılır. *Günlük etkinliklerde unutkandır…
Eğer sizler çocuğunuzda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite bozukluğu veya davranış sorun- ları olduğu konusunda şüphe içindeyseniz: ---Zeki çocuklar böyle olur, büyüdükçe düzelir, ---Enerjisi fazla geliyor, bırakın… ---Biraz sert davranın düzelir… ---Acaba yakında kendiliğinden geçer mi? ……… Diyerek kendinizi oyalamayın, vakit kaybetme- yin.Bir psikiyatrist veya psikoloğa başvurun…
ÖĞRETMENLER DEHB OLAN ÇOCUKLAR İÇİN NELER YAPABİLİRLER? **Çocuğundikkat, hareketlilik, dürtüsellik, söz dinlememe, davranış bozuklukları konusunda aileyi ve okul rehberli- ğini bilgilendirmek. **Ailenin konuyla ilgilenmemesine izin vermemek. **Çocukla ilgili gözlem ve değerlendirmeleri oldukça objek- tif yaparak psikiyatristlere hazırlamak. **Tedavi sürecini dikkatle izlemek, paylaşmak… **Çocuğun ilacını zamanında almasını sağlamak. **DEBH olan çocuğa sınıf arkadaşlarının önünde ”bu arkada- şınız hiperaktif”,”davranış bozuklukları var”… gibi etki- leyici isimler kullanmamak…
**Sık sık uyarmak yerine aranızda bir işaretleş- me şifresi koymak, buşifreyi kullanmak… **Aşırı hareketleneceğini hissettiğinizde, ona hareket edebileceği bir iş vermek… **Çocuğun sınıf içinde etkilenme, alay edilme, dış- lanma, suçlanma gibi davranışlarla karşılaşmaması için gerekli çabayı göstermek.(Sınıfa kabullendir- mek…) **Öğretmen, DEHB olan çocuğa karşı, kabul edici, sevgi ve saygı duyan, ilgili, hoşgörülü, anlayışlı, olumlu yönde teşvik edici, yardımcı olmaya çalışan tutarlı, adil… olumlu tutum içinde olmalıdır…
***DEHB olan bir çocuktan, asla vazgeç- memek gerekir… ÖNEMLİ… Eğer sınıfınızda DEHB olan bir öğrenciniz varsa, başarı oranınız yüzde otuz düşmüştür… Eğer birkaç tane varsa, Eğer sizi yönetenler bilgisiz, eğitim-öğretim ve çocuk sorunlarından anlamıyorsa, Eğer sizi teftiş eden müfettişleriniz DEHB dan anlamıyorsa, Hele öğretmen arkadaşlarınız da bu özel durumu bilmiyorlarsa , YANDINIZ! Siz onlara göre başarısız, sınıfı mahveden, katleden, sınıfa hakim olamayan öğretmensiniz!.. Sakın bu durumdan rahatsız olmayınız!Takdir, teşekkür, iyi rapor endişeniz olmasın… Bildiğiniz doğru yoldan ayrılmayınız…Şöhret, şov, prestij veya para uğruna bu çocuklardan asla vazgeçmeyiniz…Ben vazgeçmedim…Yukarıda saydığım hakaretleri de yedim! Aldırmadım.Şimdi ben mutluyum, çocuklar da…
Öğrenme Bozuklukları ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu *Öğrenme bozuklukları erkeklerde kızlardan 3-5 kat daha sıklıkta görülür.Üç grupta toplanır: *Okuma bozukluğu. *Matematik bozukluğu *Yazılı anlatım bozukluğu. Öğrenme bozukluğu olan çocukların yüzde kırkının okulu bıraktıkları bilinmektedir. Bir çocukta öğrenme bozukluğunun olup olmadığı ayrıntılı değerlendirmeler sonucu belirlenir.
Öğrenme Bozukluğu Nasıl Belirlenir? *Anne karnından başlayarak sağlık gelişimi normal mi? *Dil gelişimi zamanında oldu mu? *Beslenme sorunları var mı? *Kalıtımsal veya kronik hastalığı var mı? *Ruhsal ve beyin durumu nasıl? *Okurken harf atlama, hece atlama gibi hatalar yapıyor mu? *Kelimeleri başka bir kelimeye benzeterek okuyor mu? *Yanlış veya ters yazıyor mu? *Zeka testleri üstün olduğu halde okul başarısı düşük mü? *El-göz uyumu iyi mi? Bu araştırmalar, gözlemler, testler sonucu tanı konmalıdır.
Öğrenme Bozukluğunun Tedavisi *Bu çocuklar normal çocuklar gibi güçlük çekerler.Bu ne- denle sorun yaşadıkları alanlarda farklı bireysel bir eği- tim verilmelidir. *Bozukluk ergenlik ve erişkinlik dönemlerine kadar de- vam ettiği için eğitimin uzun yıllar devam ettirilmesi gereklidir. *Genellikle DEHB olan çocuklarda sıkça görüldüğü için, özel eğitim almaları, gerekirse ilaç kullanmaları, psiki- Yatrist tedavilerin yapılması gereklidir. *İlaçların yan etkisi yoktur.Zeka artışı sağlamaz.Ancak kişinin daha etkili öğrenmesini, ifade etmesini sağlar…