OKULLARDA HUZUR
OKULLARDA ŞİDDET VE ALINACAK ÖNLEMLER
ŞİDDET Güç ve baskı uygulayarak insanların bedensel veya ruhsal açıdan zarar görmesine neden olan bireysel veya toplu hareketlerin tümüdür.
ŞİDDETİN TÜRLERİ
1) Fiziksel Şiddet: -İtmek, -Tokat atmak, -Tekmelemek, -Tükürmek, -Yumruklamak, -Kol kıvırmak, -Kol - bacak kırmak, -Saçından sürüklemek, -Temel ihtiyaçlarından mahrum bırakmak (su içmek, yemek yemek, uyku, tuvalete gitmek gibi), -Gerekli durumlarda tıbbi tedavi almasını engellemek, -Silahla yaralamak, -Öldürmek gibi.
-Kararlara katılımını engellemek, -Sürekli sorguya çekmek, 2) Sözlü Şiddet: -Sürekli eleştirmek, -Aşağılamak, -Küfür etmek, -Tehdit etmek, -Kararlara katılımını engellemek, -Sürekli sorguya çekmek, -Sık sık bağırmak, -Aşağılayıcı isim takmak, -Sık sık alay etmek, -Dini veya etnik kimliğine yönelik hakaret etmek, -Görüşlerini ve çalışmalarını küçümsemek gibi.
-Ailesi, arkadaşları, komşuları ile görüşmesini yasaklamak, 3) Toplumsal İlişkileri Sınırlayıcı Şiddet: -Ailesi, arkadaşları, komşuları ile görüşmesini yasaklamak, -Gittiği her yerde takip etmek, -Başkalarının önünde aşağılamak ve alay etmek ve sık sık sözünü kesmek, -Özel yaşam ve mahremiyet hakkı tanımamak, -Zorla evlendirmek, -Namus ve töre nedeni ile baskı uygulamak gibi.
4) Cinsel Şiddet : -İstemediği cinsel ilişkiye zorlamak, tecavüz, -Cinsel olarak kişiyi korkutan ve kıran davranışlarda bulunmak, -Sürekli kadınlığını / erkekliğini aşağılamak, -Telefonla, mektupla veya sözlü olarak sürekli cinsel içerikli tacizlerde bulunmak,
5) Ekonomik Şiddet: -Parasını almak ve geri vermemek, -Zorla istemediği bir işte çalıştırmak, -İstediği halde çalıştırmamak / işe yollamamak -Para vermemek gibi.
-Suç, -Şiddet, -Madde kullanımı gibi davranışların ortaya çıktığı ve sorun halinde yaşandığı dönem daha çok 15-17 yaş grubudur.
OKULLARDA ÖĞRENCİLERİ ŞİDDETE İTEN NEDENLER
-Yanlış arkadaşlık ve özenti, -Aile içi iletişim eksikliği, -Kültürel eksiklik -Öğrenme problemi, -Toplumdaki gelir adaletsizliği -Yoksullaşma; -Göç nedeni ile kontrolsüz yapılaşma -Gelecek kaygısı, -Güvensizlik, -Kalabalık sınıflar -Çocukların davranışlarını kontrol edememesi.
-Çocukların hayal kırıklığına tahammül edememesi, umutların yok olması -Sorun çözme, becerilerinin gelişmemesi, -Medyanın şiddet içerikli yayınları -Türk Ceza Kanunu’nda sokak şiddetine karışanlara, yeterince caydırıcı yasal düzenlemenin yapılmaması -Ailenin disiplin anlayışının şiddete dayalı olması -Çocukların fiziksel hareketsizliğinin ruhsal sağlığını bozması
Şiddet Davranışı için Risk Faktörleri
1- Sosyal olarak içe kapanma (odasına kapanan, tartaklansa da düşüncesini ve duygusunu anlatmayan çocuk)
2- Aşırı izolasyon ve yalnızlık duyguları (sosyal ortamlara girmeyen, arkadaşlarıyla takılmayan muhabbete katılmayan çocuk)
3- Reddedilme korkusu (ailesi, arkadaşları arasında aktif olamaya çalıştığında 'sen git' mesajını alması)
4- Şiddete maruz kalma korkusu (anne babadan dayak yemek, arkadaş çevresinde sürekli sıkıştırılmak. Öğrenci sabrı taştığında kendini korumak için okula çakıyla gidebiliyor.)
5- Alay edilme ve tacize uğrama duyguları (sınıf içinde isim takılması, sürekli laf atılması, itilip kakılması, okuduğu bir şeyin elinden kapılması)
6- Okula ilgi ve akademik başarının düşük olması (okul hayatı gelişim sürecinde önemlidir. Burada başarı sağlayamazsa sıkıntı yaşar. Bu sıkıntı duygusu da şiddet olarak dışarı yansıyabilir)
7- Şiddeti yazılar ve resimlerle anlatmak
8- Kontrol edilmeyen öfke (yanlışlıkla omzuna çarpılmasını saldırı kabul edip kavgaya dönüşecek tepkiler vermesi)
9- Sürekli olarak vurma (birilerine ya da eşyaya zarar verme)
10- Kronik disiplin problemi (okulda kurallara uymama, sürekli ihtar alma)
11- Olumsuz ve itici davranışlar (ateşle oynama, hayvanlara eziyet etme, arkadaşlarının canını bilerek yakma)
12- Madde ve alkol kullanımı
13- Çetelere bağlı olma,
14- Kavganın kahramanlık adına prim yapması (Özellikle kız arkadaşları için)
15- Öldürücü tehditler (seni öldüreceğim, mahvedeceğim)
16- Silah bulundurma ya da kullanma
17- Kendine yönelik yaralayıcı davranışlar ya da intihar tehdidi (bedenine kesik atmak, kafasını ya da yumruğunu duvara vurmak)
Okullarda şiddet davranışı uygulayan Öğrencilerin, izlediği yol, Bulundukları davranış modelleri şöyle sıralanabilir;
1- Okullardaki şiddet davranışları genellikle ani ve dürtüseldir.
2- Şiddet uygulayanlar, düşüncelerini arkadaşı ile paylaşabilir.
3- Taciz edilen çocuk tahammülü bittiğinden saldırır.
4- Saldırıdan önce, kaygıya neden olan ve yardıma ihtiyaçları olduğunu gösteren davranışlarda bulunurlar.
5- Şiddet davranışı gösteren çocukların tam bir profili yoktur 5- Şiddet davranışı gösteren çocukların tam bir profili yoktur. Ani bir etkileşim sonucu çocuklar okulda saldırı gerçekleştirebilir.
ÖĞRENCİLERDE OKUL BAĞLILIĞININ AZALMASI ŞİDDETE NEDEN OLMAKTADIR!
OKUL BAĞLILIĞINI AZALTAN NEDENLER
1.Okulda alınan kararlara öğrencilerin katılmamaları Yönetimden kaynaklanan nedenler 1.Okulda alınan kararlara öğrencilerin katılmamaları
2.Öğrencilerin okulda kendilerini özerk ve bağımsız hissetmemeleri Yönetimden kaynaklanan nedenler 2.Öğrencilerin okulda kendilerini özerk ve bağımsız hissetmemeleri
3.Öğrencilerin okulda kendilerini güvende hissetmemeleri Yönetimden kaynaklanan nedenler 3.Öğrencilerin okulda kendilerini güvende hissetmemeleri
4.Öğrencilerin, öğrenecekleri konuları seçme haklarının olmaması Yönetimden kaynaklanan nedenler 4.Öğrencilerin, öğrenecekleri konuları seçme haklarının olmaması
5.Öğrencilerin, kendilerine adil davranılmadığını düşünmeleri Yönetimden kaynaklanan nedenler 5.Öğrencilerin, kendilerine adil davranılmadığını düşünmeleri
Yönetimden kaynaklanan nedenler 6.Spor, dans, tiyatro ve drama gibi ders dışı sosyal etkinliklerin yeterince sunulmaması
1. Öğretilen konuların öğrencilerin ilgisini çekmemesi Programdan kaynaklanan nedenler 1. Öğretilen konuların öğrencilerin ilgisini çekmemesi
2. Öğretilen konuların öğrencileri öğrenmeye teşvik etmemesi Programdan kaynaklanan nedenler 2. Öğretilen konuların öğrencileri öğrenmeye teşvik etmemesi
Programdan kaynaklanan nedenler 3. Öğrenciler tarafından önemli görülmeyen konuları içeren programların yürütülmesi
Programdan kaynaklanan nedenler 4. Öğrencilerin ihtiyaçları ile öğrendikleri bilgilerin uyumlu olmaması
5. Programlarla hedefler arasında uyumsuzluk Programdan kaynaklanan nedenler 5. Programlarla hedefler arasında uyumsuzluk
1. Öğretmen - öğrenci ilişkilerinin karşılıklı güvene dayanmaması Öğretmenden kaynaklanan nedenler 1. Öğretmen - öğrenci ilişkilerinin karşılıklı güvene dayanmaması
Öğretmenden kaynaklanan nedenler 2. Öğretmenin dersi ilgi çekici, öğrenmeyi teşvik edici hale getirememesi
Öğretmenden kaynaklanan nedenler 3. Öğretmenlerin okula ve öğretmeye karşı düşük bağlılık düzeyine sahip olmaları
4. Öğretmenlerin öğrencileri ders dışı etkinliklerde desteklememesi Öğretmenden kaynaklanan nedenler 4. Öğretmenlerin öğrencileri ders dışı etkinliklerde desteklememesi
Öğrencilerin Okul Bağlılığını Artırıcı Önlemler
Öğretmen; 1) Güven yaratır, yardım sağlar fakat yargılamaz. 2) Öğrencilere kendilerini geliştirme fırsatı vererek onlara sınırsız kaynak sağlar. 3) Öğrencilere, yeni bilgiler öğrenmenin zevkini tatmaları ve performanslarını en üst düzeye çıkarmaları için çaba sarf eder. 4) Kibarlıkta örnektir. 5) Sınıfta ders işleme ortamı sağlar.
OKULDA 1. Okulda ve sınıfta alınan kararlara öğrencilerin katılmasının sağlanması
OKULDA 2. Öğrenci, öğretmenleri tarafından korunduğunu hissetmelidir.
OKULDA 3. Yıllık planların öğrenci istek ve ihtiyaçlarına göre yapılması
OKULDA 4. Öğrenci okula kayıt olduktan sonra mezun oluncaya kadar tüm süreçlerde okulun adil olduğuna inanması
OKULDA 5. Sosyal sportif ve kültürel organizasyonlara yer verilmesi
OKULDA 6. Sınıfların kalabalık olmaması
OKULDA 7. Yönetici, öğretmen ve öğrencinin karşılıklı güvene dayalı ilişkilerin kurulması
OKULDA 8. Derslerin ilgi çekici hale getirilmesi
OKULDA 9. Ölçme ve değerlendirmenin objektif ve açık olması
OKULDA 10. Öğrencilere ödevlerinde rehberlik yapılması
OKULDA 11. Açık sınav yapılması
OKULDA 12. Öğrenciler arasında olumlu arkadaşlık ilişkilerini geliştirici önlemler alınması
MEVZUATLA İLGİLİ SORUN VE ÖNERİLER
1. SORUN Ortaöğretim sınıf geçme yönetmeliği dışında 2005 yılında çıkartılan genelge ile öğrencilerin davranış, başarı ve devamsızlığına bakılmaksızın bir üst sınıfa devam ettirilmesi.
- Öğrenmeyi öğrenememiş öğrencilerin bu tutumlarının devamına, - Başarılı öğrencilerin ise adalet duygularının zedelenmesine ve serkeşliğine , - Yeni kayıt olan 9. sınıf öğrencilerinde de aynı beklentinin oluşmasına okul ikliminde bozulmalara neden olmuştur.
Ortaöğretimin dört yıla ve günlük ders saatinin 8 ‘e çıkmasıyla Ergenlik dönemindeki bir çocuğun ilgisini, üstelik ihtiyaç duymadığı ve büyük bir çoğunluğunun kendisinin seçemediği derslerle bu kadar uzun süre canlı tutabilmek hayli zordur.
1.ÖNERİ A) Başarısız ve devamsız öğrencilerin bir üst sınıfa geçirilmesi kararlarına son verilmelidir.
1.ÖNERİ B) Günlük ders saati beş saate düşürülmelidir.
1. ÖNERİ C) Beden eğitimi dersinden sonra öğrenciler daha sakin ve derse uyumludur. Tüm sınıflarda bu tür uygulamalı derslerin programa dahil edilmesi gerekir.
1. ÖNERİ D) Seçmeli ders saati artırılmalıdır.
2. SORUN Devam devamsızlık kuralları uygulamada sıkıntı yaratmaktadır.
2. ÖNERİ A) 20 günlük devamsızlığı olan öğrenci sınıfta kalır. O yıl okulla ilişkisi kesilmesi gerekirken istediği zamanda okula üstelik amaçsız olarak gelmektedir. Yönetmelikte buna engel düzenleme yapılarak keyfi durum önlenmelidir.
2. ÖNERİ B) Birinci ders saatine girmeyen öğrenci geç kabul edilmekte, Öğrenciler birinci ders saatlerine katılmayabilmektedir Geç kalan ögrenci yarım gün yok yazılmalıdır.
2. ÖNERİ C) 45 günlük özürlü ve özürsüz devamsızlık toplamı yönetmelikle verilen bir hak yerine okul türlerine ve programlarına uygun olarak yeniden düzenlenmelidir. Örneğin meslek lisesi son sınıf öğrencileri için bu süre yarıya düşürülmelidir.
2. ÖNERİ D) Okuldan uzaklaştırma cezası alan öğrencinin bu süresi devamsızlıktan sayılmalıdır. Yalnızca sınavla ilgili haklar geçerli kalmalıdır.
3. SORUN DİSİPLİN YÖNETMELİĞİ VE İŞLEM SÜRECİ
3. ÖNERİ A) Disiplin yönetmeliğindeki yaptırımlar artırılmalıdır.
3. ÖNERİ B) Rehberlik servisi daha etkin hale getirilmelidir.
3. ÖNERİ C) Kılık kıyafet uygulaması okul kurulları insiyatifine bırakılmalıdır.
3. ÖNERİ D) Okuldan tasdikname ile uzaklaştırma kararı okul üst disiplin kurulu oluşturularak verilebilmelidir.
3. ÖNERİ E) Okula bağımlılığı artırmak için akademik başarısı düşük şiddete yatkın öğrenciler tesbit edilerek sosyo-kültürel ve sportif alanlarda ve toplum hizmetinde görevler verilmelidir.
4. SORUN A) Rehber ve Psikolojik Danışmanların iş tanımı belirsizliği
4. ÖNERİ Rehberlik dersi tüm sınıflarda olmalıdır.
4.ÖNERİ B) Rehberlik servisi öğrenci rehberliğinin planlanmasında etkin hale getirilmelidir.
5. SORUN İlköğretimde başarısız öğrenci mezuniyeti bir kangrendir. Ortaöğretimde sınav sistemi Toplam Kalite Yönetimine aykırıdır.
5. ÖNERİ A) İlköğretimlerde başarısız öğrencilerin sınıf tekrarı yapması gerekir.
5. ÖNERİ B) Ortaöğretime yönlendirme şube öğretmenler kurulu ve velinin katılımıyla yapılmalıdır.
5.ÖNERİ C) İlköğretim düzeyinde davranış notları düşük olan öğrencilere ek tedbirler okul aile işbirliğinde alınmalıdır
5.ÖNERİ D) İlk ve ortaöğretimde davranışlara göre not ve diploma verilmeli ÖSS dahil ezbere dayalı sınav yöntemi kaldırılmalıdır.
5.ÖNERİ E) Dersanelerin eğitimdeki yeri yeniden gözden geçirilmeli, dersaneye dayalı yüksek öğretime geçişe son verilmelidir.
6. SORUN Veli katkısının yetersizliği
6. ÖNERİ A) Veli seminerleri sonucunda velilere sertifika verilmelidir.
6. ÖNERİ B) Şiddete yönelik veya öğrenme güçlüyü çeken öğrencilerin velilerine Özel Eğitim Programları uygulanarak öğrencisinin başarısında ve yönlendirilmesinde söz sahibi olabileceği bir konum sağlanmalıdır.
7. SORUN Sosyal etkinlikler yönetmeliğinin işlevi
7.ÖNERİ A) Okullarda kültürel ve sportif alanlar tamamlanmalıdır.
7. ÖNERİ B) Sosyal kulüp danışman öğretmenlerine haftada 6 saate kadar ek ders ücreti verilmelidir.
7 .ÖNERİ C) Sosyal etkinlik kulübü danışman öğretmeninin öğrenciyle ilgili başarı değerlendirme notu öğrencinin genel başarı ortalamasına katılmalıdır.
8. SORUN Öğretmenin katkısı
8. ÖNERİ A)Gönüllü öğretmenlerden, sorunlu öğrencilere rehberlikte yardımcı olmak amacıyla gerekirse, birden çok öğretmen bir öğrenci için görevlendirilebilmeli ve de ek mesai ücreti verilmelidir.
8. ÖNERİ B) Öğretmenlere sınıf yönetimi konusunda periodik hizmet içi seminerleri verilmelidir.
8.ÖNERİ C)Rehber öğretmenlerin, şiddet eğilimi olan öğrencilerde davranış değişikliği gerçekleştirebilmeleri için; - Davranış kontrolü, - Kendi kendini denetleme stratejileri, - Sorun çözme becerileri, - Atılganlık eğitimi, - Sosyal beceri eğitimi vb gibi konularda hizmet içi eğitim almaları gereklidir.
9. SORUN Eğitim yönetimi yetersizliği
9 .ÖNERİ A)İnsan hakları ve demokrasi kavramlarının tüm eğitim, öğretim, yönetim ve denetim süreçlerinde etkin olması gerekir.
9.Öneri B)Okul yöneticilerinin 6 saat derse girmesi bazı okullara göre yönetim zaafiyeti doğurabilir.
9. ÖNERİ C)Eğitim bir hizmet sektörüdür. Hizmetten yararlananların etkilendikleri tüm kararlar sürecinde etkili olduğu yönetim yapılanması şarttır. Toplam Kalite Yönetimi uygulanmalıdır.
ÇETİN ERTURAN ANKARA AYDINLIKEVLER TİCARET MESLEK VE ANADOLU İLETİŞİM MESLEK LİSESİ MÜDÜRÜ