Radyo ve TV Servisleri Uluslararası Yükümlülükler ve Mevcut Düzenlemeler

Dr. Ayşe İNALÖZ Bilişim Uzmanı EĞİTİM Lisans: Hacettepe Universitesi, Fizik Mühendisliği Yükseklisans: ODTÜ, Uydu Haberleşmesi Doktora : Gazi Universitesi İş Tecrübesi Telsiz Genel Müdürlüğü, 1998-2000, Mühendis Telekomünikasyon Kurumu, 2000-2006, Bilişim Uzmanı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 2006-2013, Bilişim Uzmanı İletişim ainaloz@btk.gov.tr

Sunum Planı Medya Hizmetlerinin İletimi Radyo ve Televizyon Yayıncılığı Ülkemizdeki Yayıncılıktan sorumlu Kurumlar ve Düzenlemeler Uluslarararası Yükümlülükler - ITU - CEPT - AB Düzenlemeleri Referanslar

Ses, görüntü, multimedya ve data servislerini içeren Radyo ve Televizyon Yayıncılığı temel olarak gönderinin halka sunulmasını amaçlar. Bu sistemler şebeke, frekans planlaması ve kullanım regülasyonu gerektirir.

Radyo ve Televizyon Yayıncılığı Radyo ve Televizyon yayıncılığının başarı hikayesinin temeli : Karasal Yayıncılık Kablo ve Uydu gibi diğer dağıtım formları pek çok ülkede karasal platformun önüne geçmiştir. Ancak Karasal Yayıncılık Dünya’nın pek çok bölgesinde radyo ve televizyon programlarının izleyici ve dinleyicilere iletilmesinde birincil rol oynamaktadır.

Radyo ve Televizyon Yayıncılığı Radyo ve Televizyon Yayıncılığı trendlerini belirleyen Karasal yayıncılıktaki iki önemli gelişme: • Tüketicilere genişbant internet erişimi sağlayan Yüksek kapasiteli veri şebekelerinin hızla yaygınlaşması. İnternet yayıncılık dahil ses ve görsel içeriğin iletiminde artan bir öneme sahiptir. • Sayısal yayıncılık teknolojisine geçiş ile bant genişliğinin oldukça artmasına, daha fazla servis, resim kalitesi ve kapsama alanının iyileştilmesini sağlamaktadır.

Karasal Yayıncılık Şebekesi

Karasal Yayıncılık Şebekesi Gönderim, servis, içerik ve cihazlar tüketicilere daha çok seçenek ve esneklik sağlamakta ve endüstride yeni iş modelleri yaratmaktadır.

Karasal Yayıncılık Şebekeleri

Yayıncılıkla İlgili Ülkemizdeki Düzenlemeler 05 Kasım 2008 tarihli 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu 03 Mart 2011 tarihli 6112 sayılı RTÜK Kanunu

Ülkemizdeki Yayıncılıktan Sorumlu Kurum ve Kuruluşlar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) BTK yayıncılık dahil telekomünikasyon servislerinin frekans tahsisini gerçekleştirir, uluslararası frekans koordinasyonunu yapar. Radyo ve Telekomünikasyon Üst Kurulu (RTUK) 03 Mart 2011 tarihli 6112 sayılı RTÜK Kanunu MADDE 26 uyarınca; Üst Kurul, millî frekans planında karasal radyo ve televizyon yayınları için 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 36 ncı maddesine göre Üst Kurula tahsis edilen frekans bantları çerçevesinde televizyon kanal ve radyo frekans planlamalarını yapmak, Frekans planlarında ulusal, bölgesel ve yerel karasal yayın ağlarının sayıları ve türleri ile sayısal yayınlar için multipleks sayılarını belirlemekle sorumludur.

Ülkemizdeki Yayıncılık Platformları Karasal Kablo Uydu IP ‘ye dayalı

Ülkemizdeki Yayıncı Sayısı KARASAL TELEVİZYON 25 ulusal 15 bölgesel 207 yerel TOPLAM 247 RADYO 38 Ulusal 98 bölgesel 922 yerel TOPLAM 1058 UYDU+KABLO+KARASAL MEDYA HİZMET SAĞLAYICISI: 1311 Kablo Platform 2 (1.4 Million subscriber ) Uydu Platform: 2 (4.8 Million subscriber) (31.12.2012) Source: EMO Conference, 17 May 2013

Uluslararası Yükümlülükler Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) ITU/R Dünya Radyokomünikasyon Konferansları Bölgesel Konferanslar Radyo Regülasyonları Çalışma Grupları Avrupa Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Birliği, CEPT Tavsiye Kararları (Recommendations), Raporlar ve Kararlar AB Düzenlemeleri Direktifler

Uluslararası Yükümlülükler Uluslararası Telekomünikasyon Birliği-Radyokomünikasyon Sektörü (ITU-R) Radyo-Frekans spektrumunun ve uydu yörüngeleri gibi kıt kaynağa sahip sabit, mobil, yayıncılık, amatör, uzay araştırmaları ve acil durum haberleşmesi gibi servislerin küresel idaresinde önemli rol oynar Ana Amacı: Radyokomünikasyon sistemleri arasında enterferans olmadan işlemlerin yürütülmesi Aşağıdaki gibi gerçekleştirilir ; Radyo regülasyonlar ve Bölgesel Anlaşmaların yürürlüğe konması Dünya ve Bölgesel Radyokomünikasyon Konferansları

ITU/Radyo Regülasyonları ve Frekans Bölgeleri WRCs Bölgesel Konferanslar Ülkeler Frkans Dağıtımı Servisler Frekans Tahsisi ((Allocation (to allocate)) Bölge ya da Ülkeler Planlama ((Allotment (to allot)) İstasyonlar Nokta Frekans Tahsisi ((Assignment (to assign)) Ref: ITU/RR Art. 5

ITU tarafından Karasal Yayıncılık İçin I ITU tarafından Karasal Yayıncılık İçin I. Bölge’de yer alan Türkiye’ye Tahsis Edilmiş Frekans Bantları 17480-17900 kHz 18900-19020 kHz 21450-21850 kHz 25670-26100 kHz Very High Frequency (VHF) bands 87.5-108 MHz (FM radio) 174-230 MHz (TV) Ultra High Frequency (UHF) bands 470-790 MHz 790-862 MHz (DD spektrum) Low frequency (LF) and medium frequency (MF) 148.5-283.5 kHz 525-1606.5 kHz High Frequency (HF) 5900-6200 kHz 7200-7300 kHz 7300-7400 kHz 7400-7450 kHz 9400-9900 kHz 11600-12100 kHz 13570-13870 kHz 15100-15800 kHz

ITU/BR (Dünya Radyokomünikasyon Konferansları-WRCs) Dünya Radyokomünikasyon Konferansları her dört yılda bir yapılır. WRC’ler ile Radyofrekans spektrumu, Yer merkezli (Geostationary) ve Yer merkezli olmayan uydu yörüngelerinin idaresini sağlayan Uluslararası bir anlaşma olan ITU/RR gözden geçirilir.

(ITU/BR) Çalışma Grubu 6 – Yayıncılık Servisleri Structure Working Party 6A (WP 6A) - Terrestrial broadcasting delivery Working Party 6B (WP 6B) - Broadcast service assembly and access Working Party 6C (WP 6C) - Programme production and quality assessment Joint Task Group 4-5-6-7 (JTG 4-5-6-7) - WRC-15 Agenda items 1.1 and 1.2 1.1 to consider additional spectrum allocations to the mobile service on a primary basis and identification of additional frequency bands for International Mobile Telecommunications (IMT) and related regulatory provisions, to facilitate the development of terrestrial mobile broadband applications, in accordance with Resolution 233 (WRC-12); 1.2 to examine the results of ITU-R studies, in accordance with Resolution 232 (WRC-12), on the use of the frequency band 694-790 MHz by the mobile, except aeronautical mobile, service in Region 1 and take the appropriate measures;

ITU (Bölgesel Yayıncılık Konferansları, Bölgesel Anlaşmalar ve Karasal Yayıncılık Planları) ST61 Anlaşması ve Planı Avrupa Bölgesin’ndeki televizyon ve ses yayıncılığı için, 1961 GE89 Afrika and Arap ülkeleri için geliştirilen analog plan Genevre, İsviçre (GE89). GE75 Anlaşması ve Planı MF yayıcılık Planı I. Ve III. Bölgeler için ve LF Bölge için yayın planı Region 1 için, Genevre 1975 (GE75). GE84 Anlaşması, 87.5-108 MHz frekans bandının 1. ve 3. Bölgede kullanımına dair FM ses yayın Planı Genevre, 1984 (GE84). Sayısal teknolojinin gelişmesi ile , yeni bir planın geliştirilmesi gerekli olmuştur, GE-06 Anlaşması VHF ve UHF bölgesinde DVB-T and T-DAB frekans planı GEE06 Anlaşması ve Planı VHF/UHF analog ve sayısal yayın planı, I. Ve III: Bölge frekans Bantları: 174-230 MHz and 470-862 MHz, Cenevre 2006 Article 12 of the ITU/RR HF Broadcasting seasonal schedule

ITU/BR (Bölgesel Radyokomünikasyon Konferansı 2006 (RRC-06)) 15.05-16.06.2006, Genevre/İsviçre 110 üye ülke/1042 delege 174–230 MHz (VHF Band III) 470–862 MHz (UHF Band IV/V) Anlaşma ve Ekler (Frekans Planı (analog TV, T-DAB, DVB-T) GE-06 Planning Area

GE-06

GE-06

Sayısal Yayıncılığa Geçiş Sayısal Karasal Televizyon Yayıncığına (digital terrestrial television broadcasting (DTTB)) Geçiş Dünya genelindeki pek çok ülke sayısal yayıncılığa geçiş aşamasındadır. Aşağıdaki şekilde GE-06 Anlaşmasına göre I. Bölge ve III. Bölge’de yer alan ülkeler bu geçiş için zaman planlamasını aşağıdaki şekilde yapmıştır. • 17 Haziran 2015: 470–862 MHz (UHF Band IV/V) ve 174–230 MHz (VHF Band III) için sayısal yayıncılığa geçiş periyodunun sonu: Afrika ve Ortadoğu’daki 35 ülke hariç • 17 June 2020: end of the transition period in Band III in the

Sayısal Pay Sayısal yayıncılığa geçiş ile radyo spektrumunun yüksek kaliteli önemli bir kısmı boşalacak olup, bu kısım sayısal pay (digital divident) olarak adlandırılmakta olup yeni servis ve teknolojilerde kullanılabilecektir. (i.e. 790-862 MHz) in Region 1, the WRC-12 agreed on the allocation of the extension of the 800 MHz (DD1). band, i.e., 694-790 MHz (DD2) in Region 1 available from 2015 for sharing between broadcasting and mobile services (IMT).

Sayısal Pay

Ülkemizin Tahsis Alanları (96 alt alan RRC-06 tarafından kabul edilen)

RRC-06 boyunca Koordinasyon Yapılan 21 Komşu Ülke

Yayıncılık Hizmetleri Diğer Karasal Servisler Diğer Karasal Servisler ITU –Türkiye Adına Kayıtlı Karasal ServisTahsisleri ITU-Veri Tabanı Yayıncılık Hizmetleri Diğer Karasal Servisler FMTV (ses ve TV) LFMF (ses) Sabit ve Mobil Servisler 452 (101 FM and 351 TV) 11 11 647 Terrestrial Plans Yayıncılık servisi Diğer Karasal Servisler GE06A (Analogue TV) GE06D (Digital TV) GE84 (VHF sound) GE75 (LF/MF sound) AP25 (Coast radiotelephone) GE85M (MF Maritime Mobile and Aeronautical Radionavigation Services in Region 1) GE85N (Radionavigation service (radiobeacons) in the European maritime area) 539 1 051 (189 T-DAB and 862 DVB-T) 553 52 58 63 19

Avrupa Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Birliği (CEPT) CEPT 48 Avrupa Ülkesinin politika yapıcı ve regülasyon kurumlarının oluşturduğu telekomünikasyon, radyo spektrumu ve posta düzenlemelerini Avrupa bünyesinde uyumlaşrtırmak amacıyla kurulan bir birliktir. CEPT Avrupa ülkelerin gönüllü katılımına açık bir birlik olup Ülkemiz CEPT’in üyesidir. CEPT çalışmalarını 3 ana komite aracılığıyla sürdürmektedir. Elektronik Haberleşme Komitesi ((The Electronic Communications Committee (ECC), ITU Politikası Komitesi (The Committee for ITU Policy (Com-ITU)) Avrupa Posta Regülasyon Komitesi (CERP – European Committee for Postal Regulation ) Sekreteryası Avrupa Haberleşme Ofisi (European Communications Office (ECO)) tarafından yapılmaktadır.

CEPT YAPISI Com-ITU – The Committee for ITU Policy ECC – The Electronic Communications Committee develops common policies and regulations in electronic communications for Europe, and is a focal point for information on spectrum use. Its primary objective is to harmonise the efficient use of the radio spectrum, satellite orbits and numbering resources across Europe. Com-ITU – The Committee for ITU Policy responsible for organising the CEPT’s engagement with the ITU for all activities except World Radiocommunication Conferences. The committee co-ordinates its members’ positions for the Plenipotentiary Conferences, World Telecommunication Development Conferences, World Telecommunication Standardisation Assemblies, and various other meetings. The committee also plays an important role in communicating the CEPT’s views directly to the ITU Council, whose membership is just a part of the ITU membership as a whole. CERP – European Committee for Postal Regulation Responsible for postal regulation and European co-ordination and preparation for Universal Postal Union meetings.

As Spektrum Management Department, we are trying to attend WGFM meetings rather than others

Avrupa Birliği Harmonizasyon Uygulaması Direktifler AB Direktifleri Üye Ülkelerin gerçekleştirmesi gereken kesin sonuçları listelemektedir. Ulusal Kurumlar bu amaçlara ulaşmak için kendi yasalarını adapte etmek zorundadırlar, ancak bunu nasıl gerçekleştireceklerine dair özgürdürler .

Yayıncılıkla İlgili AB Direktifleri Television Without Frontiers Directive (TWF Directive-89/552/EEC) Copyright Directives Rental rights (91/250/EEC as amended by 93/98/EEC) Satellite broadcasting and cable transmission (93/83/EEC) The legal protection of conditional access services (98/84/EC) Electronic Communications Networks and Services Directives Framework Directive 2002/21/EC Authorisation Directive 2002/20/EC Access Directive 2002/19/EC Universal Services Directive 2002/22/EC Data Privacy Directive 2002/58/EC

Sayısal Yayıncılığa Geçişte Yaşanılabilecek Zorluklar Yasal ve Politik Konular Lisanslandırma, Multiplexler, Şebeke Operatörleri, Kamu TV Hizmetleri, Ticari Televizyonların sayısı ve mülkiyeti, yerel TV standartları, Analog yayınların sona erdirilmesi Teknik Konular: Standartlar, sağlanabilir spektrum, şebeke planlaması (MFN/SFN), kapsama alanı, son kullanıcı ekipmanları (Set-Top Box/D-TV) Ekonomik Konular Yeni iş modelleri, geçiş masrafları, subvansiyonlar Sayısal Payın Tahsisi

References www.btk.gov.tr www.rtuk.org.tr www.itu.int/ITU-R www.dvb.org www.digitag.org www.worlddab.org www.ngbroadcasting.com/what_is_dtt.php Final Acts of GE06 Agreement The outcome of RRC-06 and Digital Dividend, Stanko PERPAR, Slovenia, 2006, Study on the regulation of broadcasting issues under the new regulatory prepared for the European Commision Information Society and Media Directorate-General, December, 22, 2006 Cullen International SA www.udcast.com- Mobile TV 2007 Spectrum demand for terrestrial broadcasting in Europe, Darko Ratkaj ratkaj@ebu.ch, EMR Workshop ‘Save Our Spectrum’ Brussels, 25 September 2012 Trends in Broadcasting: An overview of Developments Report, 2013 ,ITU -D ITU and the international spectrum regulatory framework, 2013, Fabio Leite, ITU http://www.cept.org Spectrum demand for terrestrial broadcasting in Europe, Darco Ratkaj, 2012

Teşekkürler