gLite Grid Servisleri ve Güvenlik Aslı Zengin – Onur Temizsoylu –

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
Kullanıcılar için EGEE ve TR-Grid araçları
Advertisements

HUKUKİ YÖNLERİYLE ELEKTRONİK SERTİFİKA
VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ
I. Ulusal Yüksek Başarım ve Grid Konferansı Deprem Merkezi Bulma Uygulamasının JDL İş Akışları ile Paralelleştirilmesi M.Yilmazer, R. Arikan, M. S. Geden,
TEMEL AĞ TANIMLARI.
WEB SERVİCE İDRİS YÜRÜK MAHMUT KAYA.
SEE-Grid Eğitim Altyapısı. Pratik eğitimler SEE-Grid eğitim sanal organizasyonu (sgdemo) üzerinden verilecektir. Bu sanal organizasyona.
İNTERNET.
İNTERNET VE İLETİŞİM.
Grid Ortamında İş Gönderme I. Ulusal Yüksek Başarım ve Grid Konferansı Nisan 2009, ODTÜ, Ankara
2. ULUSAL GRİD ÇALIŞTAYI, 1-2 Mart 2007, TÜBİTAK, ANKARA Peter Kacsuk’un sunumundan alıntılarla P-GRADE Portalı Cevat Şener Bilgisayar Mühendisliği Bölümü,
E-İmza Deneyimi Özgür Deniz Erzincan 15/07/2004 Telekom Dünyası,
OKULU, 30 Nisan – 2 Mayıs 2008, ANKARA GRİD VERİ YÖNETİMİ OKULU 30 Nisan – 2 Mayıs 2008, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Ankara.
Grid Ortamında İş Gönderme TR-Grid Okulu 30 Nisan 2008, TAEK, Ankara.
GLite Grid Servisleri Aslı Zengin – Onur Temizsoylu – /38.
TÜBİTAK ULAKBİM YÜKSEK BAŞARIMLI BİLGİ İŞLEM MERKEZİ TÜBİTAK ULAKBİM Küme Bilgisayar ve Grid Üzerine İş Gönderimi Onur Temizsoylu – Kürşad.
Mete Özay, Tuğba Taşkaya Temizel Enformatik Enstitüsü ODTÜ ODTÜ Kampüs Izgara Hesaplama Uygulaması.
Bölüm 1: Introductions (Tanıtım,Tanım)
Proxy-DNS Nedir?.
AĞ PROTOKOLÜ.
Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgi Servisleri (IS) GRID Kullanıcı Eğitimi Boğaziçi Üniversitesi 2007, İstanbul Emrah AKKOYUN.
BTP 108 BİLGİSAYAR AĞ SİSTEMLERİ AĞ KAVRAMI Birden çok bilgisayarın birbirine bağlı olarak kullanılmasıyla oluşturulan çalışma biçimine bilgisayar ağı.
Grid Bilgi Sistemleri (Grid Information Systems) ‏ TR-Grid Kullanıcı Eğitimi (9-10 Temmuz 2007) ‏ Hakan Bayındır.
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI BİLGİ GÜVENLİĞİ YOL HARİTASI
TR-Grid Servisleri I. Ulusal Yüksek Başarım ve Grid Konferansı Nisan 2009, ODTÜ, Ankara Bu sunum.
EGEE GRID UYGULAMALARI Dr. Burcu Akcan TÜBİTAK ULAKBİM Ankara, Şubat 2007.
TR-GRID Servisleri ve Grid Güvenliği (Küme Bilgisayar ve Grid Mimarileri) Aslı Zengin Ankara, Nisan 2008 Bu sunum Bob Jones’un ve Christos.
Grid Veri Yönetimi Aslı Zengin /38.
Grid İş Gönderme Emrah Akkoyun,
İSİM UZAYLARI (NAMESPACE)
Küme Bilgisayarlarda PBS Kuyruk Sistemi
Grid Veri Yönetimi Emrah Akkoyun, Feyza Eryol,
Windows Server 2008’e Genel Bakış Microsoft Windows Server 2008, bilgi teknolojileri (BT) uzmanlarının altyapıları üzerindeki kontrollerini maksimum seviyeye.
İnternet Teknolojisi Temel Kavramlar
MERKEZİ KULLANICI TANIMA SERVİSLERİ Mustafa Atakan ODTU-BIDB Teknik Destek Grubu.
ÇEVRİMİÇİ ÇEVRE İZİNLERİ
İŞLETİM SİSTEMLERİ Öğr. Gör. S.Serkan TAN.
TR-GRID Servisleri ve Grid Güvenliği
9-10 Temmuz 2007, Tübitak Ulakbim, Ankara Peter Kacsuk’un sunumundan alıntılarla P-GRADE Portalı Birsen Omay
Kullanıcılar için EGEE ve TR-Grid araçları GRID Kullanıcı Eğitimi Boğaziçi Üniversitesi 2007, İstanbul Emrah AKKOYUN.
ŞİŞECAM’DA BİLGİ GÜVENLİĞİ
PBS Betiği Hazırlama ve
TÜBİTAK ULAKBİM YÜKSEK BAŞARIMLI BİLGİ İŞLEM MERKEZİ Küme Bilgisayarlar ve GRID Servisleri Onur Temizsoylu TÜBİTAK ULAKBİM
Kullanıcı Pratik Eğitimi. Kullanıcı Arayüzüne Erişim Kullanıcı arayüzüne ssh ile bağlanın ssh –l egitim(1-20) somon.ulakbim.gov.tr.globus.
Grid Orta Katmanı ve İş Akışı TR ATLAS Gaziantep Grid Workshop Haziran, Gaziantep Üniversitesi.
AKILLI KART SAĞLIK SİSTEMİ
Kullanıcı Pratik Eğitimi Özgür Erbaş
TR-Grid Altyapısında Çalışan Uygulamalar.
Kurumsal PKI Uygulamarı Tolga KILIÇLI
İnternet Teknolojisi Temel Kavramlar
EGEE-II INFSO-RI Enabling Grids for E-sciencE Grid Ortamında Veri Yönetimi Emrah AKKOYUN I. Ulusal Yüksek Başarım ve Grid Konferansı.
E- Ticaret Altyapısı.
Bilişim Suçları Ve Güvenlik
Türk Hava Kurumu Üniversitesi
Grid Ortamında İş Gönderme Feyza Eryol, Emrah Akkoyun,
İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri
KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ
ÖTÖ 451 Okul Yönetiminde Bilgisayar Uygulamaları R. Orçun Madran.
ÖMER ÜNALDI EDUROAM.
Çomar neyi çözecek? ● Ayarlama arayüzleri görev tabanlı olmalı ● Gündelik işler için komut satırı gerekmemeli ● Belgeleri yalnızca programcılar okuyor.
 Active Directory, ağ kaynaklarını verimli bir şekilde yönetmenize olanak sağlayan, genişletilebilir bir dizin hizmetidir. Bu dizin hizmeti, ağda bulunan.
İNTERNET ADRESLERİ.
HAZIRLAYAN: ELİS MERCAN( )
Active Directory.
ACTIVE DIRECTORY.
LDAP ( LİGHTWEİGHT DİRECTORY ACCESS PROTOCOL )
BOZOK ÜNİVERSİTESİ Merkezi Kimlik Doğrulama Sistemi
Trakya Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ
SUNUM PLANI Yasal konular ve uygulamalar SUNUM PLANI
Sunum transkripti:

gLite Grid Servisleri ve Güvenlik Aslı Zengin – Onur Temizsoylu –

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM2/32 Grid

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM3/32 gLite Mimarisi Ortak Servisler Bilgi ve İzleme Replika Yönetimi Grid Planlayıcıs ı Grid Planlayıcıs ı Uygulam a Veritaban ı Alt Katman Grid Servisleri CE Servisleri CE Servisleri Yetkilendirm e ve Raporlama Replika Kataloğu Replika Kataloğu SE Servisleri SE Servisleri Veritabanı Servisleri Veritabanı Servisleri Yapı Servisleri Yapılandırm a Yönetimi Yapılandırm a Yönetimi Sunucu Kurulum Yönetimi Sunucu Kurulum Yönetimi İzleme ve Sorun Giderme Kaynak Yönetimi Kaynak Yönetimi Depolama Yönetimi Grid Yapı Lokal Hesaplama Grid Grid Uygulama Katmanı Veri Yönetimi (DM) Veri Yönetimi (DM) İş Yönetimi (WMS) İş Yönetimi (WMS) Meta Yönetimi Meta Yönetimi Kütük

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM4/32 gLite Ana Servis Tipleri Kullanıcı Arayüzü (UI) Bilgi Servisi (IS) Hesaplama Elemanı (CE) İş Dağıtıcı Hesaplama Ucu (WN)  Depolama Elemanı (SE)  Replika Kataloğu (RLS,LFC)  İşyükü Yöneticisi (WMS) Kaynak Aracısı (RB)

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM5/32 gLite Servis Tipleri - UI – Kullanıcı Arayüzü - gLite Grid altyapısına giriş kullanıcı arayüzü ile sağlanır. Kullanıcı arayüzünde: Kullanıcılar kişisel hesaplara sahiptir. Kullanıcıların sertifikaları yüklüdür. Aşağıdaki işlemleri komut satırı arayüzü sağlar: Çalıştırılmak üzere iş göndermek Bir iş için uygun kaynakları göstermek Dosyaları kopyalamak ve replika etmek İşleri takip etmek ve iptal etmek Bitmiş işlerin sonuçlarını almak

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM6/32 gLite Ana Servis Tipleri Kullanıcı Arayüzü (UI) Bilgi Servisi (IS) Hesaplama Elemanı (CE) İş Dağıtıcı Hesaplama Ucu (WN)  Depolama Elemanı (SE)  Replika Kataloğu (RLS,LFC)  İşyükü Yöneticisi (WMS) Kaynak Aracısı (RB)

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM7/32 gLite Servis Tipleri - CE – Hesaplama Elemanı - gLite ortakatman yazılımını kullanan iki tip CE vardır: gLite-CE (yeni tip) ve lcg-CE (eski tip) gLite yapısında hesaplama elemanı homojen hesaplama uçlarına iş gönderir. Bütün gLite siteleri en az bir hesaplama sunucusu (CE) ve arkasında hesaplama uçları (WN) içerir. Sitede hesaplama sunucularından biri Grid kapısı olarak çalışır: Globus kapısıdır. Globus GRAM (“Globus Kaynak Ayırma Yöneticisi”) sunucusudur. Lokal kaynak yönetim sisteminin ana sunucusudur (PBS, LSF, Condor...). İş kuyrukları ve hesaplama sunucusu isimleri ayrı hesaplama elemanı kuyruklarını tanımlar: lcg-CE için: ce.ulakbim.gov.tr:2119/jobmanager-lcgpbs-dteam glite-CE için: glitece.ulakbim.gov.tr:2119/blah-pbs-sgdemo

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM8/32 gLite Servis Tipleri - CE – Hesaplama Elemanı - Hesaplama Ucu (WN) … Grid Kapısı gatekeeper Bilgi Servisi Hesaplama Ucu (WN) Hesaplama Ucu (WN) Hesaplama Ucu (WN) Kuyruk Sunucusu

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM9/32 gLite Ana Servis Tipleri Kullanıcı Arayüzü (UI) Bilgi Servisi (IS) Hesaplama Elemanı (CE) İş Dağıtıcı Hesaplama Ucu (WN)  Depolama Elemanı (SE)  Replika Kataloğu (RLS,LFC)  İşyükü Yöneticisi (WMS) Kaynak Aracısı (RB)

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM10/32 gLite Servis Tipleri - SE – Depolama Elemanı - Depolama elemanı, büyük depolama alanlarına düzenli erişim sağlar. Her bir gLite sitesi en az bir depolama elemanı içerir. İki protokol kullanırlar: Dosya transferi için GSIFTP Dosya erişimi için RFIO (“Remote File Input/Output”) Depolama kontrol yönetimi: Dosyalara saydam erişim sağlar Dosyaların durumunu gösterir Dosyaların saklanma zamanını takip eder Disk ve teyp kaynakları tek bir depolama elemanı olarak gösterilebilir.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM11/32 gLite Servis Tipleri - Veri Yönetimi Servisleri - UI SE CE CE Grid Bileşenleri Grid ortamına dosya yükleme Kullanıcının depolama elemanına veri saklaması (Kullanıcı arayüzünden) Uygulamanın depolama elemanına veri saklaması Kullanıcının uygulamayı saklama ihtiyacı (hesaplama ucu tarafından alınıp çalıştırılacak) Küçük dosyalar için işlere ait giriş torbaları (“input sandbox”) kullanılabilir.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM12/32 Grid Ortamından Dosya Alma Kullanıcının depolama elemanından kullanıcı arayüzüne veri alma ihtiyacı Küçük dosyalar için çıktı torbası (“output sandbox”) kullanılabilir. Uygulamanın depolama elemanından veriyi alıp lokal kullanması Uygulamanın depolama kaynağından alınıp çalıştırılması gLite Servis Tipleri - Veri Yönetimi Servisleri - UI SE CE CE Grid Bileşenleri

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM13/32 Veri Replikasyonu Hesaplama kaynaklarının yük dengelemesi Genellikle işler verinin hali hazırda var olduğu sitelerde çalışır. Veriye ulaşımda performansı arttırma Birçok uygulama aynı dosyaya erişme ihtiyacı duyabilir. Kritik dosyaların yedeklenmesi LCG-2 Servis Tipleri - Veri Yönetimi Servisleri - UI SE CE CE Grid Bileşenleri

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM14/32 gLite Ana Servis Tipleri Kullanıcı Arayüzü (UI) Bilgi Servisi (IS) Hesaplama Elemanı (CE) İş Dağıtıcı Hesaplama Ucu (WN)  Depolama Elemanı (SE)  Replika Kataloğu (RLS,LFC)  İşyükü Yöneticisi (WMS) Kaynak Aracısı (RB)

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM15/32 gLite Servis Tipleri - IS – Bilgi Servisi - Bilgi servisleri, grid kaynakları ve durumları hakkında bilgi verir. gLite bilgi servisleri, LDAP tabanlıdır. LDAP bilgi modeli kullanıcı, bilgisayar gibi objeler hakkında hızlı bilgi verecek şekilde tasarlanmıştır.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM16/32 gLite Servis Tipleri - IS – Bilgi Servisi - SE Lokal GRIS SE Lokal GRIS CE Lokal GRIS SE Lokal GRIS CE Lokal GRIS CE Lokal GRIS CE Lokal GRIS SE Lokal GRIS CE Lokal GRIS CE Site GIIS CE Site GIIS CE Site GIIS BDII-A BDII-B Kullanıcı Uygulaması İş Dağıtıcısı İzleme Servisleri

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM17/32 gLite Servis Tipleri - IS – Bilgi Servisi - IS servisleri üç ana aşamada bulunabilir: GRIS: CE ve SE sunucularında bulunur. Lokal bilgi verir. GIIS: Sitenin üstünde bulunur ve ilgili site hakkında bilgi verir. Üst seviye bilgi servisleri Grid altyapısının geneli hakkında bilgi verir. GRIS Globus MDS (“Monitoring and Discovery”) servisini, diğerleri ise BDII (“Berkeley DB Information Index”) servisini kullanır. BDII bütün GIIS servislerini iki dakikada bir tarar. GIIS servisleri kendi altındaki bütün GRIS servislerini tarar. Bütün kullanıcılar katalogları tarayabilir.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM18/32 gLite Ana Servis Tipleri Kullanıcı Arayüzü (UI) Bilgi Servisi (IS) Hesaplama Elemanı (CE) İş Dağıtıcı Hesaplama Ucu (WN)  Depolama Elemanı (SE)  Replika Kataloğu (RLS,LFC)  İşyükü Yöneticisi (WMS) Kaynak Aracısı (RB)

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM19/32 gLite Servis Tipleri - Veri Yönetimi Servisleri - Veri yönetimi nedir? Kullanıcılar ve uygulamalar veri üretirler ve veriye ihtiyaç duyarlar. Veriler grid dosyaları şeklinde saklanabilirler. Dizin veya veri yapılandırılması yoktur. Dosya seviyesinde bilgi tutulur. Kullanıcı ve uygulamaların grid dosyalarını yönetebilmesi gerekir. Kullanıcı ve uygulamalar gLite yapısında verinin yerini bilmek zorunda değildirler. Mantıksal dosya isimleri kullanabilirler. Globally Unique Identifier (GUID) “guid:f81d4fae-7dec-11d0-a765-00a0c91e6bf6” Site URL (SURL) (or Physical/Site File Name (PFN/SFN)) “sfn://lxshare0209.cern.ch/data/alice/ntuples.dat” Logical File Name (LFN) “lfn:cms/ /run2/track1” Transport URL (TURL) “gsiftp://lxshare0209.cern.ch//data/alice/ntuples.dat”

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM20/32 gLite Ana Servis Tipleri Kullanıcı Arayüzü (UI) Bilgi Servisi (IS) Hesaplama Elemanı (CE) İş Dağıtıcı Hesaplama Ucu (WN)  Depolama Elemanı (SE)  Replika Kataloğu (RLS,LFC)  İşyükü Yöneticisi (WMS) Kaynak Aracısı (RB)

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM21/32 gLite Servis Tipleri - WMS – İş yükü Yönetimi - Kullanıcılar grid ile iş yükü yönetim sistemi ile etkileşirler. İş yükü yönetim sistemi, dağıtık iş planlaması ve kaynak yönetimi sağlar. Kullanıcıların: İşlerini gönderebilmelerine, İşlerini en uygun kaynaklarda çalıştırmalarına, Kaynakların kullanımını da aynı anda optimize etmeye, İşleri hakkında bilgi almasına, İşlerinin sonuçlarını almasına sağlar.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM22/32 gLite Servis Tipleri - İş Yükü Yönetim Sistemi (WMS) - WMS aşağıdaki parçalardan oluşur: İş Yükü Yöneticisi: Sistemin ana parçasıdır. Kaynak Aracısı(RB): Bir işin ihtiyaçlarına göre en uygun kaynakları bulur. İş Adaptörü: İş, kontrol servisine geçmeden önce ortamı ayarlar. Kontrol Servisi: İşin gönderilmesi, silinmesi gibi yönetimsel operasyonlardan sorumludur. Kayıt Tutma: İş hakkında bilgi tutar. İşler iş tanımlama dili JDL (“Job Description Language”) ile tanımlanır. WMS servisinin bir işi çalıştırabilmesi için: İşin karakteristiğini (basit, MPI, DAG) Hesaplama ihtiyaçlarını ve seçeneklerini Yazılım bağımlılıklarını bilmesi gerekir.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM23/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM24/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu UI: Komut satırı, GUI, C++, Java API’leri ile kullanıcının iş yükü yönetiminin bütün özelliklerini kullanmasını sağlar. Gönderildi İş Durum u

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM25/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu Gönderildi İş Durum u glite-job-submit myjob.jdl Myjob.jdl JobType = “Normal”; Executable = "sum.exe"; InputSandbox = {"/home/user/sum.exe","/home/file*”, "/home/user/DATA/*"}; OutputSandbox = {“sim.err”, “test.out”, “sim.log"}; Requirements = other. GlueHostOperatingSystemName == “linux“; İş tanımlama dili (JDL) işin ihtiyaçlarını ve karakteristiğini belirler.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM26/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu İş Durum u RB Deposu Beklemede Gönderildi Giriş Torbasındaki Dosyalar (InputSandbox) İş Ağ sunucusu: Gelen istekleri karşılamakla yükümlüdür.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM27/32 UI Ağ Sunucusu Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu İş Durum u RB Deposu Beklemede Gönderildi İş Yükü Yöneticisi: İsteği karşılamak için gerekli işlemleri yapmakla sorumludur.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM28/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu İş Durum u RB Deposu Beklemede Ğönderildi Kaynak Aracısı Gönderilen iş nerede çalışmalı ?

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM29/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgi ve durumu SE bilgi ve durumu İş Durum u RB deposu Beklemede Gönderildi Kaynak Aracısı Kaynak Aracısı: İşin gönderileceği en uygun CE servisini bulur.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM30/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE characts & status SE characts & status İş Durum u RB Deposu Beklemede Ğönderildi Kaynak Aracısı İhtiyaç duyulan veriler nerede? Grid'in durumu nedir ?

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM31/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu İş Durum u RB Deposu Beklemede Gönderildi Kaynak Aracısı CE seçimi

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM32/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu İş Durum u RB Deposu Beklemede Gönderildi İş Adaptörü İş Adaptörü: İş gönderilmeden önce son işlemleri yapmakla sorumludur (Gerekli ön işleme betiklerinin yaratılması...).

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM33/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu İş Durum u RB Deposu Kontrol Servisi: Gerçek iş yönetimi işlemlerinden sorumludur. Ğönderildi Beklemede Hazır

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM34/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS CE bilgisi ve durumu SE bilgisi ve durumu Job Status RB Deposu İş Giriş Torbası Dosyaları Gönderildi Beklemede Hazır Planlandı

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM35/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS İş Durum u RB Deposu Gönderildi Beklemede Hazır Planlandı Çalışıyor Grid olanaklı veri transferleri İş

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM36/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS İş Durum u RB Deposu Çıkış Torbası Dosyaları Gönderildi Beklemede Hazır Planlandı Çalışıyor Bitti

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM37/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS İş Durum u RB Deposu Gönderildi Beklemede Hazır Planlandı Çalışıyor Bitti glite-job-output

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM38/32 UI Ağ Sunucus u Kontrol Servisi İş Yükü Yöneticisi LFC Bilgi Servisi Hesaplama Elemanı Depolama Elemanı WMS İş Durum u RB Deposu Gönderildi Beklemede Hazır Planlandı Çalışıyor Bitti Çıkış Torbası Dosyaları Temizlendi

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM39/32 Grid Altyapısında Güvenlik ve Sertifika Otoritesi

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM40/32 GÜVENLİK Güvenlik ihtiyacı: Artan sanal bilgi paylaşımı ve haberleşme Bilgi değerli! Servis sağlayıcıların sorumluluğu Kullanıcıların güveninin sağlanması Güvenlik ve kişisel gizlilik dengesinin kurulması

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM41/32 GÜVENLİK Güvenlik konusunda üç temel kavram: - Kimlik doğrulama “Sistemdeki kullanıcı kim?” - Yetkilendirme “Kullanıcının yapacağı işe yetkisi var mı?” - Sorumluluk “Kullanıcı ne zaman, nerde, ne yaptığından sorumludur”

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM42/32 GRİD’DE GÜVENLİK Grid kullanıcıları: Geniş ve dinamik kullanıcı kitlesi Farklı sitelerde farklı kullanıcılar Kişisel ve gizli veriler Heterojen yapıda öncelikler Grid siteleri: Heterojen dağılmış kaynaklar Sitelere erişim yolları Yerel politikalar Üyelik

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM43/32 ÇöZüM: SAYISAL SERTiFiKA Sayısal sertifika nedir? Sayısal sertifika, ya da sayısal kimlik, günlük hayatta kullanılan ehliyet, pasaport gibi kimlik kartlarının elektronik ortamdaki karşılığıdır. Sayısal sertifika kişinin kimliğini ve söz konusu bilgiye veya online hizmete ulaşım hakkını kanıtlamak için geliştirilmiştir.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM44/32 ÇöZüM: SAYISAL SERTiFiKA Asimetrik Şifreleme Yöntemi Açık anahtar: Sertifika otoritesi güvenilir bir kaynak olarak, bir kurum ya da kişiyi bir açık anahtar ile eşleştirir. Açık anahtar sayısal imzaların doğrulanması için kullanılır. Gizli anahtar: Gizli anahtar sadece sahibi olan kişi ya da kurum tarafından bilinir ve sayısal imzayı oluşturmak için kullanılır.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM45/32 ÇöZüM: SAYISAL SERTiFiKA Sayısal sertifika hangi bilgileri içerir? Kullanıcıya ait açık anahtar Kullanıcının adı Sertifikanın geçerli olduğu tarih aralığı Sertifika Otoritesinin adı Sertifika Otoritesinin seri numarası

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM46/32 Sertifika Otoritesi Sertifika otoritesi, sayısal sertifikaların oluşturulması, yönetilmesi, gerektiği durumlarda sertifikaların dünyaya duyurulmasını sağlayan sertifika hizmet sağlatıcısıdır. Sertifika otoriteleri, oluşturdukları sertifikaların güvenliğini sağlayarak, gerektiği durumlarda sertifikaları yenilemek ile sorumludur.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM47/32 PKI PKI-Public Key Infrastructure (Açık Anahtarlama Yapısı): Sertifikaların, anahtar ikililerinin yönetimini sağlayan yazılımsal ve yordamsal bütünlüktür. PKI Sertifika Otoritesi tarafından yönetilir.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM48/32 PKI’in İşlevleri Anahtar ve sertifika üretimi Gizli anahtarın korunması Belli durumlarda sertifikaların iptal edilmesi Anahtar yedeklenmesi ve yeniden elde edebilme Anahtar ve sertifika güncelleme Sertifika arşivi

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM49/32 EUGridPMA European Policy Management Authority for Grid Authentication in e- Science: Avrupa’da Grid sağlayıcılarının güvenlik ve sertifika otoritelerini denetleyen uluslararası bir üst kuruldur. Grid ortamında kullanıcıların güvenli bir şekilde dağıtık kaynaklara ulaşması için gereken minimum şartları belirler. IGTF (International Grid Trust Federation) aracılığıyla diğer kuruluşlardan APGridPMA (Asia-Pacific) ve TAGPMA (America) ile iletişim ve işbirliği içindedir.

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM50/32 TR-GRID Sertifika Otoritesi (TR-GRID CA) TR-GRID Sertifika Otoritesi (TR-GRID CA) Türkiye’deki ulusal Grid uygulamalarında güvenlik altyapısını sağlamaktan sorumludur. Ulusal Grid Sertifikasyon Politikası-CP/CPS Belgesi (Certification Policy/Certificate Practice Statement) : Web sayfasından veya e-posta yoluyla sertifika başvurusu: ya da E-posta yoluyla sertifika iptali:

TR-Grid Kullanıcı Eğitimi, Şubat 2007 – ULAKBİM51/32 X.509 Proxy Sertifikası ve VO Eklentisi Grid kullanıcı sertifikaları(geçerlilik süresi: 1 YIL) – Tek başına GÜVENSİZ ve EKSİK!!! => Grid’de iş çalıştırırken güvenliği arttıran : Proxy Sertifikası: Kullanıcı sertifikası tarafından imzalanır. Default olarak 12 saat geçerliliği vardır. 12 saat geçtikten sonra, hala grid altyapısı kullanılıyorsa yenilenmesi gerekir. => Grid’de yetkilendirmeyi sağlayan : Proxy sertifikasına VO (Sanal Organizasyon) bilgisinin eklentisi: Grid kullanıcılarının kimlik doğrulama dışında yetkilendirilmesinin yapılması için mutlaka bir sanal organizasyona üye olmaları gerekir. Grid kullanıcıları üye oldukları VO’yu destekleyen sitelerde iş çalıştırabilir. Grid kullanıcıları birden fazla VO’ya üye olabilirler.