KARDİYO-PULMONER-SEREBRAL RESÜSİTASYON (CPR) UZM. DR. YALÇIN ÖZKURT

CPR CPR ani kalp ve solunum durması durumunda,daha ileri yaşam desteği sağlanıncaya kadar yapılacak aktivitedir. *Kardiyo-pulmoner Resisütasyon (CPR) ani ölüm durumunda yapılmaktadır.

ANİ ÖLÜME NEDEN OLAN FAKTÖRLER * Ventriküler fibrilasyon * Elektrik çarpması * Suda boğulma * İlaç reaksiyonları * Gaz-dumanla boğulma * Aşırı hassasiyet reaksiyonu * Travma

CPR’DA HIZ ÖNEMLİDİR !! *Arresten sonra ilk 4 dakika içinde CPR’a başlandığında yaşam hızı %29 *Arresten sonra ilk 4 dakikadan sonra CPR’a başlandığında yaşam hızı %7

DİKKAT!!! Öğretilen teknikler asla kalbi çalışan, kendi solunumu olan bir kişide denenmemelidir.

CPR İLKELERİ A-AİRWAY (Hava yolu) B-BREATHİNG (solunum) C-CİRCULATİON (dolaşım)

KALP MASAJI UYGUN TEKNİKLE YAPILMALI !!!

Kalp Masajı Uygun Teknikle Yapılmadığı Takdirde * Kosta kırığı, * Sternum kırığı * Kostaların sternumdan ayrılması * Akciğer hasarı * Pnomotoraks-Hemotoraks * Karaciğer-Dalak yırtılması

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) HASTANEDE HASTANE PROTOKOLÜNÜ UYGULA

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) HASTAYA POZİSYON VER DİKKAT Hasta yüz üstü yatıyorsa Baş ve boyunu destekle Bir bütün olarak sırt üstü döndür *Boyun yaralanmasına dikkat

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) HAVA YOLUNU AÇ *Boyun yaralanması yoksa; Baş-Çene pozisyonu

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) *Boyun yaralanması varsa; Çene pozisyonu

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) NEFES ALIP ALMADIĞINI KONTROL ET *BAK *DİNLE *HİSSET

Hava yolu açmada temel yöntemler Head tilt (baş geriye doğru itilir.) Chin lift (çene yukarı doğru çekilir.) Jaw thrust (çene öne doğru çekilir.)

TEMEL TEKNİKLERE YARDIMCI ARAÇLAR Orofarengeal havayolu (Airway) Nazofarengeal havayolu

OROFARENGEAL HAVAYOLU (Airway) Dilin geriye doğru yer değiştirmesine bağlı üst havayolu tıkanıklıklarında Glosso-farengeal refleks kaybında Endotrakeal tüpün ve larengeal maskenin ısırılmasını ve tıkanmasını önlemek için

OROFARENGEAL HAVAYOLU Hastanın ağzı açılır ve ağız içinde yabancı cisim varsa temizlenir. Aletin konkav (içe dönük) kısmı başa doğru yönlendirilerek itilir ve sert damak üzerinde 180 derece döndürülür ve yerleştirilir. Konkav kısmı kulağa doğru yönlendirip içeri girdikten sonra 90 derece aşağıya çevirerek de uygulanabilir.

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) NEFES ALIYORSA (Boyun yaralanması yoksa) “Recovery’’ (iyileşme) pozisyonu ver

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) NEFES ALMIYORSA -Suni solunuma başla Ambu ile Ağızdan maskeye Ağızdan-ağıza Ağızdan-buruna Ağızdan-stomaya

AMBU İLE

AĞIZDAN STOMAYA

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) HASTAYA SOLUNUM YAPTIRILAMIYORSA *Başın pozisyonunu düzelt *Yeniden nefes vermeyi dene Hastaya hala solunum yaptırılamıyorsa “yabancı cisim ile hava yolu tıkanması“ tekniğine geç

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) DOLAŞIMI KONTROL ET -Dolaşım bulgularını değerlendir Solunum Öksürük Hareket *Karotis arterden nabız kontrolü (5-10 saniye)

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) NABIZ VARSA -Tekrar solunumu kontrol et SOLUNUM YOKSA -Sadece suni solunum yaptır Her 5-6 saniyede bir solunum Dakikada 10-12 solunum

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) NABIZ YOKSA -Eksternal kalp masajına başla *Elleri uygun pozisyona getir *Dakikada yaklaşık 100 masaj hızda 30 Eksternal kalp masajı

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) EKSTERNAL KALP MASAJI Yetişkinde sternum 3.75-5 cm çökertilecek kadar basınç uygula Hava yolunu aç 2 Suni soluk ver Oran 30 eksternal kalp masajı 2 suni solunum 5 siklus tamamla

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) HASTAYI YENİDEN DEĞERLENDİR NABIZ * Karotis nabız kontrol et (3-5 sn) NABIZ YOKSA ; CPR’a devam NABIZ VARSA ; Solunumu kontrol et

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) HASTAYI YENİDEN DEĞERLENDİR SOLUNUM SOLUNUM VARSA: HASTAYI GÖZLEM ALTINA AL SOLUNUM YOKSA: HER 5-6 SN DE 1 SOLUK VER (DAKİKADA 10-12 SOLUK)

YETİŞKİNDE CPR (TEK KİŞİ) CPR’ A DEVAM EDİLİYORSA - Her 1-2 dakikada * NABIZ * SOLUNUM kontrolü yap (5 sn)

DİKKAT !!! *Kurtarıcı özel durumlar dışında CPR’a ara vermeyiniz *Öğretilen teknikler KESİNLİKLE kalbi çalışan kendi solunumu olan bir kişide denenmemelidir.

YETİŞKİNDE CPR (2 KİŞİ İLE) Tek kişi ile yapılan CPR dan farkı * 1 kişi kalp masajı yapar; * 1 kişi suni solunum yaptırır.

ÇOCUKTA (1 - 8 YAŞ) CPR DOLAŞIMI KONTROL ET -Dolaşım bulgularını değerlendir Solunum Öksürük Hareket *Karotis arterden nabız kontrolü (5-10 saniye)

ÇOCUKTA (1 - 8 YAŞ) CPR NABIZ YOKSA -Eksternal kalp masajına başla *Elleri uygun pozisyona getir *Dakikada yaklaşık 100 masaj yapacak hızda 30 Eksternal kalp masajı

ÇOCUKTA (1 - 8 YAŞ) CPR EKSTERNAL KALP MASAJI Çocukta sternum 2,5-3.75 cm çökertilecek kadar basınç uygulanır.

ÇOCUKTA (1 - 8 YAŞ) CPR 2 Suni soluk ver (1- 1.5 sn’de) Oran: 30 Eksternal kalp masajı 2 suni solunum 5 siklus devam et

BEBEKTE (0-1 YAŞ) CPR DOLAŞIMI KONTROL ET -Dolaşım bulgularını değerlendir Solunum Öksürük Hareket *Brakial arterden nabız kontrolü (5-10 saniye)

BEBEKTE (0-1 YAŞ) CPR NABIZ YOKSA -Eksternal kalp masajına başla *Elleri uygun pozisyona getir *Dakikada yaklaşık 100 masaj hızda 15 Eksternal kalp masajı

BEBEKTE (0-1 YAŞ) CPR EKSTERNAL KALP MASAJI Çocukta sternum 2,5-3.75 cm çökertilecek kadar basınç uygulanır.

YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI NEDENLERİ -Dil ve epiglottis (bilinçsiz kişide en önemli neden) -Yiyecekler -Takma dişler -Yabancı cisim(oyuncaklar vb) - Enfeksiyon

YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI BELİRTİ VE BULGULAR *KISMİ TIKANMADA; Eğer hava geçişi iyi ise; -Kişi bilinçlidir, -Güçlü şekilde öksürür, -Öğürür ,

YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI BELİRTİ VE BULGULAR *KISMİ TIKANMADA; Eğer hava geçişi iyi ise; -Nefes almada zorluğu vardı -Hırıltılıdır -Konuşabilir -Ses çıkarabilir

YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI BELİRTİ VE BULGULAR *KISMİ TIKANMADA; Eğer hava geçişi yetersizse /çok azsa; -Zayıf, etkin olmayan öksürük, -gürültülü nefes alma, -Şiddetli solunum sıkıntısı, -Muhtemelen siyanoz

YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI BELİRTİ VE BULGULAR *TAM TIKANMADA -Nefes alamaz, -Konuşamaz, -Öksüremez, -Boynunu baş parmağı ve diğer parmakları ile tutar ve bilinci kaybolur

YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI DİKKAT !! Hava geçişi iyi olan kısmi hava yolu tıkanmalarında her hangi bir müdahele yapılmaz, sadece kişi öksürmesi için yönlendirilir.

YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI DİKKAT !! -Öksürmesi yetmemeye başlıyorsa, -Nefes alma zorluğu artıyorsa , -Bilincini kaybetmeye başlıyorsa MÜDAHELE EDİLİR

YETİŞKİNDE YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI HEİMLİCH MANEVRASI UYGULANIR.

YETİŞKİNDE YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI -Heimlich manevrası uygula (5 defaya kadar)

YETİŞKİNDE YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI NOT: -Aşırı şişmanlarda -İlerlemiş gebeliği olanlarda “Göğüs hamlesi” uygula.

YETİŞKİNDE YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI -Tıkanıklık açılmadıysa, -Kişinin bilinci hala yerinde ise; yeniden durum değerlendirmesi yap - Hava yolu açıklığını , -Elinin pozisyonunu kontrol et, -Tekrar heimlich manevrası uygula Tıkanıklık açılıncaya ya da kişi bilincini kaybedinceye kadar

ÇOCUKTA YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI Bilinçsiz Hale Gelen Çocukta Müdahele -bilinç kayolduktan sonra yeniden canlandırma uygulamalarına başlanır.

BEBEKTE YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI 1-İlk Değerlendirme: - Havayolu tıkanıklığını sapta,(Solunum zorluğu,etkili olmayan öksürük,zayıf ya da sesi çıkmadan ağlama, morarma) 2. 5 kez sırta vur (Bir elin tabanı ile,bebeğin iki kürek kemiği arasına)

BEBEKTE YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI 3. 5 kez göğüs hamlesi uygula, 4. -Yabancı cisim çıkıncaya ya da bebek bilinçsiz hale gelinceye kadar 2.ve 3. adımları tekrarla.

BEBEKTE YABANCI CİSİM İLE HAVA YOLU TIKANMASI Bebek Bilinçsiz Hale Geldiyse Yeniden canlandırma uygulamalarına başla..