Bir meme kanseri hastası olan Bu sunum Bir meme kanseri hastası olan A.Şükran Demiralp tarafından hazırlanmıştır iletişim için: benekdum@yahoo.com Klavye: Oğuz Demiralp Eser: Beatles – John Lennon - İmagine
Verdiğim tüm bilgiler Benim özgün deneyimlerimdir: Kanserin tetiklediği yoğun ölüm korkusu ile başedebilme Kanser tanısı için tetkik süresi hakkında bilgilenerek bilinçlenme ve güçlenme Bireyin, tedavisi ile ilgili tüm seçenekleri öğrenebilmesi Bu seçeneklerin erişilebilirliği Koşullandırılmadan doğru kararları verebilmesi amacı taşır Hiçbir şekilde hekim tanısı yerine kullanılamaz
Belirtiler 2006’da 47 yaşımdayken, sol mememde büyük ve sert bir kitle elime geldi 12 . Saat Saat: 2 hizası, üst dış kadran 3 Üst İç Kadran Üst Dış Kadran Alt İç Kadran Alt Dış Kadran 2011 A.Şükran Demiralp
KİTLELERİN, MEMEDEKİ KONUMLARINA GÖRE KÖTÜ HUYLU ÇIKMA YÜZDELERİ Kendi kendinizi elle muayeneye (KKM) 15-20 yaşlarında başlayabilirsiniz! KİTLELERİN, MEMEDEKİ KONUMLARINA GÖRE KÖTÜ HUYLU ÇIKMA YÜZDELERİ (Yaklaşık olarak) 2011 A.Şükran Demiralp
Belirtiler Ek olarak ağrı ve yanma vardı Genel cerraha gittim Cerrah muayene etti ve radyolojiye yönlendirdi 2011 A.Şükran Demiralp
Tanı için tetkikler: 1.adım: Mamografi (MG) ve Ultrasonografi (USG) MG’de normal mikrokalsifikasyonlar USG’de normal kistik görünüm çıktı Tanı için yeterli olmayınca, cerrah biyopsi istedi 2011 A.Şükran Demiralp
Tanı için tetkikler: 2.adım: Tru-cut biyopsi; büyük doku örneği alan biyopsi çeşidi USG eşliğinde yapıldı Biyopsi temiz çıktı Ancak, cerrah 3 ay sonra tekrar USG çektirip kontrole gelmemi istedi 2011 A.Şükran Demiralp
Tanı için tetkikler: 3.adım: 3 ay içinde kitle elime yayılmış gibi geldi USG’de kitlede yayılma gözlendi Cerrah tanı için Kontrastlı Manyetik (MR) Rezonans çektirmemi istedi. 2011 A.Şükran Demiralp
Tanı için tetkikler: 4.adım: MR sonucu kitlede kontrast madde tutulumu gözlendi (artan kanser şüphesi) Koltuk altı lenfler temizdi Sol memedeki kitle için kesin tanı açık ameliyatla konabilecekti (2006 Ağustos) 2011 A.Şükran Demiralp
Tanı için tetkikler (4.adım devam ediyor) Cerrah açık ameliyatla kitleden eliptik bir kesit alıp dikişle memeyi kapatacaktı Kesiti patolojiye gönderecekti Patoloji temiz çıkarsa memeye dokunmayacak, periyodik kontrollere çağıracaktı Patolojide kanser çıkarsa da tekrar ameliyatla sol memem alınacaktı (mastektomi) Koltuk altı lenfler büyük bir olasılıkla alınmayacaktı (Merkez lenfe bakılarak) 2011 A.Şükran Demiralp
Tanı için tetkikler (4.adım devam ediyor) Birkaç cerraha daha danıştım: Meme küçük kitle büyük olduğu için, kanserse meme alınacaktı Cerrahlar arasından: Metastaz (vücuda yayılım) şüphesi için tüm vücudumu taramayı Mememi kanserse; ameliyat sırasında test (frozen) ederek, aynı ameliyatta almayı önereni seçtim. 2011 A.Şükran Demiralp
Tanı için tetkikler 5.adım Açık ameliyattan çıktığımda memem yerindeydi Ben kanser olmadığımı düşündüm Ama ameliyat sırası ve sonrası patoloji testi raporlarına göre kanserdim 2011 A.Şükran Demiralp
Tanı için tetkikler 5.adım Ameliyatımı yapan cerrah “kanserse memeyi o ameliyatta alırım” dediği halde almamıştı Aramızdaki iletişim problemi beni bir başka cerraha yönlendirdi 2011 A.Şükran Demiralp
Ameliyat ve kesinleşen kanser tanısı 6.adım Tekrar ameliyat sırasındaki patoloji kanser çıkınca sol meme alındı Ameliyat sonrasındaki patoloji de kanser çıktı Memede invaziv (yayılgan) kum taneleri gibi kanser hücreleri vardı 2011 A.Şükran Demiralp
Tedavim: Sadece Cerrahi Meme alındığı, erken evre olduğu Patoloji sonucu kişilere göre değişen: Reseptörlerim (ER, PR): - Hücre çoğalma hızım (HER2 / Cerb_b2) : +++ (kuvvetli pozitif) olduğu için onkolog ve ilaç tedavisine gerek görmedi (2006) Lenf bezleri temizdi sadece bir iki tanesi test için alınmıştı 2011 A.Şükran Demiralp
Tedavim: Sadece Cerrahi (devam ediyor) 2006’da ameliyatlarımdan sonra sağ mememi şüpheli ilk durumda aldırtmaya karar vermiştim 2008’de sağ meme MG’de kümelenmiş mikrokalsifikasyonlar çıktı (şüpheli durum) Cerrah bölgesel temizleme önerdi Ancak, sağ memenin tümünü aldırttım Patoloji temiz çıktı Şimdiye dek yapay meme yaptırmadım Periyodik kontrollerim sürüyor 2011 A.Şükran Demiralp
İRDELEME 2011 A.Şükran Demiralp
Ancak bende tanı açık ameliyata kadar netleşememişti Tıpta Karar Verme, Prof. Dr. Ergun Karaağaoğlu Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik ABD www.turkmia.org/files/guzokulu/kara.ppt Tetkiklerin gerçek hastaları seçme olasılığı (gerçek pozitifleri) gerçek sağlamları seçme olasılığına göre 13,5 kat daha fazladır Ancak bende tanı açık ameliyata kadar netleşememişti 2011 A.Şükran Demiralp
Tıpta Karar Verme (devam ediyor) Bence tanı almamı zorlaştıran nedenler: Kanserimin kitle içine kum taneleri gibi yayılmış olması Risk faktörlerimin düşük olması (genetik, normal kilo, beslenme, hareketlilik gibi) Kontrastlı MR çekilinceye kadar sonuçların yanlış negatif çıkması 2011 A.Şükran Demiralp
Tetkikler Tetkik yapan kişinin deneyimi, cihazların kalitesi sonucu olumlu / olumsuz etkiler Bir sonraki tetkik öncekini doğrulamadıkça yeni tetkike geçilir Hekim muayene ve tetkiklere göre tanı koyar veya hastayı izler Hekimin bu süreci hastaya doğru aktarabilmesi çok önemlidir 2011 A.Şükran Demiralp
Tetkiler ile ilgili kavramlar: Yanlış Pozitif ve Yanlış Negatif Her tetkik belli bir hata payı ile tanıya yardımcıdır: Yanlış pozitif: Sağlam olduğu halde tetkik sonucu kanser verebilir Yanlış negatif: Hasta olduğu halde tetkik sonucu sağlam verebilir Bende MG, USG, TRU-CUT BİYOPSİ yanlış negatif vermişti 2011 A.Şükran Demiralp
Tetkikler ile ilgili kavramlar: Duyarlılık Duyarlılık (Sensitivite): Hastalık varken testin pozitif çıkma olasılığı; gerçek hastalar; (hastaya hastasın deme başarısı) Seçicilik (Selectivity / Specificity ): Hastalık yokken testin negatif çıkma olasılığı; gerçek sağlamlar; (sağlama sağlamsın deme başarısı) 2011 A.Şükran Demiralp
BIRADS: Breast Imaging-Reporting and Data System Yaygın kabul görmüş risk değerlendirme ve kalite güvence aracı: Mamografi, ultrason, manyetik rezonans için 2011 A.Şükran Demiralp
BIRADS (devam ediyor) BIRADS’ın son sürümü lezyonları 6 sınıfa ayırıyor: BIRADS 0: Eksik: Ek inceleme gerekli; örneğin sıkıştırma, büyütme, özel inceleme mamografisi ve ultrason gibi BIRADS 1: Negatif: Simetrik, kitle yok, yapısal değişiklikler veya şüpheli kalsifikasyonlar var 2011 A.Şükran Demiralp
BIRADS (devam ediyor) BIRADS 2: Benign (iyi huylu) Örneğin: Negatif mamografi, ancak radyolog bir bulguyu tanımlamak isteyebilir. Kalsifiye fibroadenomlar (Fibroadenom lastik kıvamlı, sınırları belirgin, yuvarlak ve ya lobüle, iyi huylu bir meme kitlesidir) gibi… Meme içi lenf nodları, protezler belirtilebilir BIRADS 3: Büyük olasılıkla benign: Kısa aralıklarla izlem önerilir. 2011 A.Şükran Demiralp
BIRADS (devam ediyor) BIRADS 4: Şüpheli anormallik: Meme kanserinin karakteristik bulguları yok ancak, Malign olma ihtimali olan bulgular Böyle bir lezyon için biyopsi düşünülmelidir BIRADS 5: Büyük olasılıkla malign: Gereken yapılmalıdır. BIRADS 6: (Biyopsi ile kanıtlanmış) Kesinleşen kanser: Kesin tedaviden önce kullanılır 2011 A.Şükran Demiralp
BIRADS (devam ediyor) Risk of cancer Meme görüntülemelerinin büyük bir çoğunluğu BIRADS 1 veya 2 çıkar Meme görüntüleme raporlama veri sistemine göre kanser riski: BIRADS 3: ~ % 2 BIRADS 4: ~ % 30 BIRADS 5: % 95 2011 A.Şükran Demiralp
KARŞILAŞTIRMA MAMOMOGRAFİ (MG), ULTRASONOGRAFİ ( USG), ve KONTRASTLI MANYETİK REZONANS (MR) 2011 A.Şükran Demiralp
Tetkiklerle İlgili Alıntı turkrad2010. org/poster/epm/ Tetkiklerle İlgili Alıntı turkrad2010.org/poster/epm/.../files/pps/abstract33_20101030022657.pps Günümüzde, MG’nin meme karsinomlarının tespitinde geçerliliği kanıtlanmıştır Ancak MG’nin seçiciliği oldukça düşüktür ve tespit edilen anormalliklerin benign (iyi huylu) ya da malign (kötü huylu) ayırımını yapmak için biyopsi gereklidir Mamografik bulgular doğrultusunda yapılan biyopsilerin sadece %10-35’inde kanser saptanmaktadır 2011 A.Şükran Demiralp
Tetkiklerle İlgili Alıntı (devam ediyor) US kullanımı şunlara yardımcı olur: Lezyonların (değişikliğe uğramış hücreler) solid (katı) - kistik ayrımının yapılmasına Aspirasyon biyopsilerine (iğne biyopsileri) kılavuzluk etmesine Solid lezyonlarda benign ve malign ayrımının yapılmasına 2011 A.Şükran Demiralp
Tetkiklerle İlgili Alıntı (devam ediyor) MR kullanımı: MG ve US’nin yetersiz kaldığı durumlarda; özellikle yoğun meme dokusunda MG ve US’ye yansımayan multifokal (çok odaklı) - multisentrik (çok merkezli) meme karsinomlarının operasayon öncesi dönemde değerlendirilmesinde Bende elime gelen kitle içindeki kum tanecikleri gibi serpilmiş kanser hücreleri multifokal - multisentrik özellikteydi 2011 A.Şükran Demiralp
Tetkiklerden Anlayabildiğim Kontraslı MR sonucum kanser alarmı veriyordu Bu da önceki tetkiklerle çelişiyordu MR’ın benim gibi risk faktörü düşük hastalarda seçiciliği değişkendi Bu nedenle açık ameliyata tanı alamadan girdim Açık ameliyatta kanser kesinleşmişti! 2011 A.Şükran Demiralp
Eğer yüksek risk taşıyorsanız. http://www. turkrad. org MG, US ve MR karşılaştırıldığında, yüksek riskli hasta grubunda duyarlılık ve seçiciliği en yüksek yöntem MR’dir: MR’nin duyarlılığı: % 77-100 MG’nin duyarlılığı: % 13-40 US’nin duyarlılığı: %13-33 2011 A.Şükran Demiralp
http://www. zekihoscoskun http://www.zekihoscoskun.com/mamografi-ve-meme-ultrasonografisi-nedir/ Prof.Dr. Zeki Çoşkun: Mamografinin doğru tanı koymadaki duyarlılığı %90-95 civarındadır 2011 A.Şükran Demiralp
http://info. cancerresearchuk http://info.cancerresearchuk.org/cancerstats/types/breast/screening/mammography MG’nin Duyarlılığı: Kanseri seçme; Gerçek pozitifler için meme dokusu (MD) ve yaş önemlidir % 60 – 75 MD yoğunsa % 90 – 95 MD yağlıysa Duyarlılığın yaş ile birlikte arttığı doğrulanmıştır: % 39 – 89 Tüm yaşlarda % 39 – 66 Elli yaş altı % 68 – 90 Elli yaş üstü % 62 – 76 Kırk ve kırkdokuz yaş arası 2011 A.Şükran Demiralp
Mamografi çektirmek hayat kurtarabilir, 08/10/2009, www.radikal.com.tr Amerikalı doktorlar, meme kanseri tespit edilen kadınlarda yaptıkları araştırmada, kanserden ölen kadınların yüzde 75’inin bir kez bile mamografi çektirmediğini belirledi Bu kadınlardan birden fazla mamografi çektirenlerde ise sadece yüzde 25’inin öldüğü saptandı 2011 A.Şükran Demiralp
Mamografi çektirmek hayat kurtarabilir (devam ediyor) A.B.D.’de 1990-1999 yıllarında, 6 bin 997 meme kanserli kadınla yapılan bir araştırmada hastalar 2007’den itibaren de takip edildi Sonuç: 461 kadın öldü Ölen bu 461 kadının %75’i, yani 348’i, hiç mamografi çektirmemişlerdi 2011 A.Şükran Demiralp
Mamografi çektirmek hayat kurtarabilir (devam ediyor) Cambridge Hastanesi Meme Merkezi ve Harvard Tıp Okulu’ndan Dr. Blake Cad: Sürekli tarama programı kapsamındaki kadınların ölüm oranlarının yüzde 4,7 Takip edilmeyenlerinse yüzde 56 Bu oran, yaygın mamografi taramasının başlamadığı 1970 öncesinde görülen ölüm oranlarıyla aynı 2011 A.Şükran Demiralp
Mamografi, ölüm oranlarını düşürmüyor 24/03/2010, www.radikal.com.tr Danimarka’da ücretsiz tarama programlarının uygulandığı ve uygulanmadığı bölgeler arasında meme kanseri ölümleri açısından karşılaştırmalar yapıldı ve tespitler: Tarama yapılan bölgelerde 55-74 yaş arası kadınlarda meme kanserinden ölüm oranlarının 1990’ların başından beri yılda sadece yüzde 1 oranında düştüğü Tarama yapılmayan bölgelerde bu düşüşün yüzde 2 olduğu 2011 A.Şükran Demiralp
Mamografi, ölüm oranlarını düşürmüyor (devam ediyor) Taramadan en çok fayda sağlayan genç kadınlar (35-54 yaş) arasındaki ölüm oranının, Tarama yapılan bölgelerde yüzde 5 oranında, Tarama yapılmayan yerlerde ise yüzde 6 oranında düştüğü belirlendi İngiltere’de daha önce yapılan bir araştırmada da 1989-2007 arasında meme kanserinden ölümlerdeki düşüşün, kontrol yaptıranlarla yaptırmayanlar arasında aynı olduğu tespit edilmişti 2011 A.Şükran Demiralp
Mamografi, ölüm oranlarını düşürmüyor (devam ediyor) Meme kanseri konusunda uluslararası bir otorite olan Prof. Michael Baum: Taramada hayatı kurtarılan her bir kadına karşılık 10 kadının gereksiz yere memesi alınıyor veya başka tedavilerden geçiyor Taramanın yararları abartılıyor 2011 A.Şükran Demiralp
http://www. euromed. com. tr/AYIN_KONUSU_%28_MAMOGRAFI_%29-yazi-12 http://www.euromed.com.tr/AYIN_KONUSU_%28_MAMOGRAFI_%29-yazi-12.aspx Amerikan Kanser Enstitüsü, Dünya Sağlık Örgütü, Türk Radyoloji Derneği: 40 yaş üzerindeki kadınların, her yıl mamografi çektirmelerini önermektedirler Mamografiyi 40-70 yaş arasında yılda bir tavsiye etmektedirler 2011 A.Şükran Demiralp
Alıntılar: 13. 01. 2010 http://www. piryolu Erken teşhis derken erken kanser olmayın! Memeler radyasyona en duyarlı organdır. Hiç şikâyeti olmayan bir kadının ilk mamografisini 50 yaşında yaptırması gerekir. (Dikkat! 40 değil 50) ABD Koruyucu Hekimlik Kurumu geçen ay yaptığı açıklamada bugüne kadar 40 yaşında başlatılmasını önerdiğimiz mamografi kontrolünün 50 yaşında başlatılmasının daha doğru olacağını açıklamıştır 2011 A.Şükran Demiralp
Meme Kanseri Taramaları İçin Ulusal Standartlar http://www. ukdk T. C. Sağlık Bakanlığı, Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı Hedef nüfus, coğrafi olarak sınırları belirlenmiş bir toplumda yaşayan, 50 – 69 yaş grubu kadınlar grubu olmalıdır 2011 A.Şükran Demiralp
Mamografinin bir tarama yöntemi olarak kullanılmasına bağlı olarak : Makale: http://edergi.sdu.edu.tr/index.php/sdutfd/article/viewFile/1195/1318 Mamografinin bir tarama yöntemi olarak kullanılmasına bağlı olarak : 50 yaş üzeri meme kanserli kadınlardaki mortalitenin (ölüm oranının) %30 oranında azaldığı düşünülmektedir Ancak Yoğun meme dokusuna sahip hastalarda Önceden cerrahi ve radyoterapi uygulanmış hastalarda, mamoplasti (memeden tümör alındıktan sonra görüntünün düzeltilmesi için meme protezi eklenmesi) uygulanmış hastalarda Benign lezyonları malign lezyonlardan ayırt etmede MG’nin sensivitite ve spesitivitesi düşüktür 2011 A.Şükran Demiralp
Makale (devam ediyor) MG’nin sensivitite ve spesitivitesi düşük olduğu için mamografik anomalliklerin çoğu malign olmayan biyopsi örneğinin alınmasına neden olur Ayrıca palpe edilebilir (elle hissedilebilir) oldukları halde, meme kanserinin %10’u, mamografik olarak tesbit edilememektedir Benim elime gelen, mememin yaklaşık üçte biri olan kitle mamografilerde çıkmadı (2006) 2011 A.Şükran Demiralp
http://www.radikal.com.tr/ek_haber.php?ek=r2&haberno=4664 15/05/2005 ABD'de ve Türkiye'de 40 yaş üstü kadınlardan yılda bir defa mamografi çektirmeleri isteniyor Ayrıca yüksek meme kanseri riski taşıyan kadınların ise daha erken yaşta mamografi çektirmeleri tavsiye ediliyor Avrupa'da ise Menopoz öncesinde etkin bir teşhis yöntemi olmadığı vurgulanıyor Menopoza girmiş (50 yaş üstü) kadınlardan 2 ya da 3 yılda bir mamografi çektirmeleri isteniyor 2011 A.Şükran Demiralp
(devam ediyor) Yanlış teşhis : Meme, yoğun bir yapıya sahiptir Menopoz öncesi kadınlarda: Meme, yoğun bir yapıya sahiptir Bu nedenle erken aşamadaki küçük tümörler maskelenebilirler Sonuçta mamogramlar meme kanserini teşhis edemeyebilir veya yanlış bir şekilde negatif sonuç verebilir 2011 A.Şükran Demiralp
(devam ediyor) Günümüzde mamogramlar tüm tümörlerin dörtte birinden fazlasını atlıyor 2011 A.Şükran Demiralp
(devam ediyor) Aşırı teşhisler: Aşırı teşhis ve akabinde uygulanan aşırı-tedavi mamografinin önemli risklerindendir Görüntülemenin artışına paralel olarak DCIS (Ductal Carsinoma in- situ: Süt kanallarında, yayılgan olmayan kanser; ilerde olabilir) teşhislerinde büyük bir artış yaşandı. DCIS teşhis edilen hastalara lampektomi (memedeki kitlenin alınması) veya mastektomi (memenin alınması) artı kemoterapi uygulanıyor Mamogram sonrası yapılan biyopsilerin dörtte üçü kadarı iyi huylu lezyonlar çıkıyor 2011 A.Şükran Demiralp
Rutin Kanser Tarama Testleri http://www. scientificamerican Tarama testlerinin sayısı arttıkça yanlış pozitif çıkma olasılığı da artar 2011 A.Şükran Demiralp
Rutin Kanser Tarama Testleri (devam ediyor) Taramalar için yaygın görüş, kötü huylu tümörü erken evrede yakalama çabasıdır MG meme kanserini erken evrede yakalayamayabilir 2011 A.Şükran Demiralp
Goetzche 2006, 2009 http://www.bmj.com/content/338/bmj.b86.full 2000 kadın 2 yılda bir 10 yıl mamografi ile tarandığında: 1 kadının meme kanserinden ölmesi önlenecek 10 sağlıklı kadın kanser hastası olarak gereksiz tanı ve tedavi alacak (cerrahi + radyoterapi + kemoterapi) 200 sağlıklı kadın yanlış ön tanı ile ileri tetkike alınacak Mamografiden sonra aşırıtanı koyma, meme kanserinden ölümü bertaraf etme olasılığından 10 kat daha büyüktür. 2011 A.Şükran Demiralp
Kişinin kendi koşullarına uyan doğru kararları alabilmesi için http://www.tinaztitiz.com/yazi.php?id=714 ‘den Tüm seçenekler konusunda bilgi sahibi olması Tüm seçeneklere erişme şansının olması Seçeneklerden birisi yönünde asla koşullandırılmaması “ gerekir VE "Korku, batıl inançların temel kaynağıdır. Korkuyu fethetmek bilgeliğin başlangıcıdır." BERTRAND RUSSELL Her tetkik belli bir hata payı içerir, farklı görüşler önemlidir Kadınların elle muayene ile vücutlarını tanımaları yararlıdır A.Şükran Demiralp Teşekkürler Müzik ve Piyano Oğuz Demiralp