HAZIRLAYANLAR İdil Esen Zülfikar Zeynep Devecioğlu Gözde Bor Ege Tuna METAL, KAĞIT, AKÜ VE YAĞ GERİ DÖNÜŞÜMÜ HAZIRLAYANLAR İdil Esen Zülfikar Zeynep Devecioğlu Gözde Bor Ege Tuna

SUNUM AKIŞI Giriş Metal Geri Dönüşümü Kağıt Geri Dönüşümü -Geri Dönüşüm Nedir? - Geri Dönüşümün Önemi - Atık Kategorileri Metal Geri Dönüşümü Kağıt Geri Dönüşümü Akü Geri Dönüşümü Yağ Geri Dönüşümü Sonuç

GERİ DÖNÜŞÜM NEDİR? GERİ KAZANIM Ambalaj atıklarının ayrı olarak biriktirilmesi Belediyeler tarafından toplanması Ayırma tesislerinde cinslerine göre sınıflandırılması Geri kazanılan atıklar Geri Dönüşüm İşletmeleri GERİ KAZANIM

GERİ DÖNÜŞÜMÜN ÖNEMİ Doğal kaynaklarımız korunur. Enerji tasarrufu sağlanır. Atık miktarı azalır. Geri dönüşüm geleceğe ve ekonomiye yatırım anlamına gelmektedir. Çevre kirliliği potansiyeli düşer. Doğaya bırakılan bir kağıt mendil 3 ayda, bir elma çöpü 6 ayda, kola kutusu 10 yılda, cam şişe 4000 yılda yok olabilir.

ATIK KATEGORİLERİ Plastik Yağ Metal Kağıt Cam Akü&Pil Lastik Elektronik Atıklar Tekstil

Metal Atıklar ve Geri Dönüşümünün Önemi Tenekeler, Meşrubat kutuları, Konserve Kutuları, Hurda Elektronik Cihazların Metal Kısımları… Bakır Alüminyum Çelik Altın Gümüş Bir ton kullanılmış alüminyumdan alüminyum üretilirse; - 1300 kg boksit bakiyesi, - 15000 litre soğutma suyu, - 860 litre proses suyu, - 2000 kg CO2 ve 11 kg SO2 emisyonu daha az oluşur.

METAL GERİ DÖNÜŞÜM NASIL YAPILIR? Çeşitli Ürünler Şeklinde İşleme Geri Kazanım Tesisine Taşıma Presleme Mıknatısla Ayırma Eriyik Haline Getirme Presleme Parçalama/Ufalama

Kağıt Atıklar ve Geri Dönüşümünün Önemi Kağıt atık herhangi bir kullanım alanında fonksiyonunu tamamlayan ve atılan her türlü kâğıt, karton ve mukavvalara denilmektedir. Gazeteler, dergiler Broşürler, kataloglar, telefon rehberleri Bilgisayar kağıtları, yazı kağıtları Karton, mukavva, ambalaj kağıdı AYRICA; Kâğıt fabrikalarından çıkan kopuk kâğıtlar Dönüşüm sırasında çıkan kırpıntı kâğıtlar Gazete basan matbaalardan çıkan hatalı gazete baskıları Baskı fazlası gazete kâğıtları

! Her türlü kağıt atık geri dönüşümde kullanılamayabilir. BUNLAR; Kaplamalı kağıtlar Kısmen gümüşlü kağıtla kaplı olan kağıtlar (çikolata kağıdı) Yağ ve su geçirmez kağıtlar Kirlenmiş kağıtlar (yiyecek bulaşmış, hijyenik kağıt) Karbon kağıdı Eski duvar kağıtları Plastik veya alüminyum ile kaplanmış kağıtlar Plastik emdirilmiş paket zarfları , yollama çantaları Tüm diğer özel kağıtlar (filtre kağıtları, yapıştırma bantları )

Kağıt atıkların geri dönüşümü neden önemlidir? Kağıt ve türevlerinin üretiminde kullanılan madde selülozdur. 1.Selüloz çok pahalı bir maddedir. 2.Ülkemiz selüloz ihtiyacının büyük bir kısmını dış ülkelerden satın alarak karşılamaktadır.

-Avrupa’da atık kağıt, tüm kağıt üretiminin %65′ini karşılamaktadır. -Bugün dünyada, her yıl 16 milyon hektar orman alanı yitirilmektedir. -Bir ton kağıdın geri kazanımı; selüloz-kağıt ithalatı nedeniyle 700-1000 doların ülkemizde kalması anlamına gelmektedir. -Yalnızca İstanbul’da bir yılda tüketilen 450.000 ton kağıt geri kazanılsa, Türkiye’de yılda 38 km2 ağaçlık alan korunabilir. -Avrupa’da atık kağıt, tüm kağıt üretiminin %65′ini karşılamaktadır. -%100 geri dönüşümlü kağıttan üretilmiş bir ton kağıt, 400kws enerji, yaklaşık 26,5m3 su tasarruf edilmesi demektir. -Bir ton atık kağıdın yeniden değerlendirilmesi 17 ağacın kurtarılması demektir.

KAĞIT GERİ DÖNÜŞÜM NASIL YAPILIR? Geri dönüşüm kutularında ayrı ayrı biriktirdiğimiz kağıt ve karton ambalajlarımız geri dönüşüm tesislerine ulaştıklarında ilk önce balyalar haline getirilir. Daha sonra bu balyalar halindeki kağıtlar öğütücülere atılır, orada kırpılır ve boyutları küçültülür.

KAĞIT GERİ DÖNÜŞÜM NASIL YAPILIR? Küçülen kağıt parçacıkları eleme işleminden sonra hamurlaştırma işlemine tabi tutulur. Kağıt hamuru oluştuktan sonra sisteme çeşitli beyazlatıcı kimyasallar eklenir ve kağıtların üzerlerindeki mürekkeplerinden arındırılmaları sağlanır.

KAĞIT GERİ DÖNÜŞÜM NASIL YAPILIR? İstenilen renge getirilen kağıt hamuru saflaştırma işleminden sonra şekillendirme,kurutma,kesme gibi fiziksel işlemlerden geçirilir ve yepyeni kağıtlar üretilir.

KAĞIT GERİ DÖNÜŞÜM NASIL YAPILIR?

TÜRKİYE VE KAĞIT GERİ DÖNÜŞÜMÜ Türkiye'de kullanılan atık kağıt miktarına baktığımızda ise, ton/yıl olarak;   2005 2006 2007 2008 %40 %39 %43 Atık kağıt tüketimimizin genel olarak arttığını görmekteyiz. Üretilen kağıt-karton'un bir kısmının geri kazanılması mümkün olmadığı göz önüne alınırsa 2/3' lük geri dönüş oranı (%65) en yüksek verim olarak kabul edilmelidir. Genellikle %50-65 oranı oldukça iyi bir değerlendirme sayılmaktadır. Örnek olarak vermek gerekirse birçok Avrupa ülkesiyle yarışabilecek düzeydeyiz.

KAĞIT GERİ DÖNÜŞÜMÜYLE İLGİLİ UYARILAR !Kağıt dönüşümüyle ilgili en önemli sorun bilgisizliktir.Toplumumuzda bir çok insan kağıtları hala çöp olarak görmektedir. !İkinci önemli mesele ise bilinçsizliktir.İnsanların kağıt atıkları ayırmayı bilmemesi; Ciddi oranda israfa ve kağıt atık dönüşüm oranının düşmesine sebep olmaktadır. “Kağıt ve karton ambalajlar,geri kazanılabilir atıklarımız içerisinde en fazla paya sahip olan kısımdır.”

AKÜ TANIMI VE İŞLEVİ AKÜMÜLATÖR NEDİR? Ulaşım araçları, sanayi alanı, madencilik vb. alanlarında kullanılan yüzlerce çeşitte ve markada akü bulunmaktadır.

AKÜ GERİ DÖNÜŞÜMÜ VE ÇEVRE Dünya kurşun pazarındaki oranı 1970’li yıllarda %28 oranında iken, 2000’li yıllarda %73’e arttı. Kurşun asit akünün geri kazanım miktarı 1960’da 106 ton iken 1999 yılında 3*106 tondur. 1990’ların sonlarında atık kurşun-asit akülerin geri kazanımı da %95-97 oranında

AKÜ GERİ DÖNÜŞÜMÜ VE ÇEVRE Atık akülerin içerdikleri bileşenlerin, çevreye ve insan sağlığına olumsuz etkiler bulunmaktadır. Akülerin içerdikleri kurşun, sülfürik asit ve polipropilen akülerin zararlı bileşenleridir.

GERİ DÖNÜŞÜMÜ Kurşun-asit bataryalar (aküler) gelişi güzel olarak bertaraf edilmemelidir. Evsel çöplere kesinlikle atılmamalıdır. Bataryalar üzerindeki uyarılara dikkat edilmelidir.

GERİ DÖNÜŞÜM AŞAMALARI 1. Toplama 2. Ayrıştırma 3. Geri Dönüşüm a. Plastiğin Geri Dönüşümü b. Asidin Geri Dönüşümü c. Kurşunun Geri Dönüşümü

AKÜLERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜNDE GELİŞEN TEKNOLOJİNİN ÖNEMİ Üretimin ekonomik karşılığının sağlanması Etkin hurda toplama sisteminin oluşturulması Çevre açısından uygun ve elverişli geri kazanım yöntemi Uygun çevresel düzenlemelerin oluşturulması

YAĞ NEDİR? Oda sıcaklığında yüksek miktarda karbon ve hidrojen içeren, suyla karışmayan ancak diğer yağlarla kolayca karışabilen maddelerdir.

YAĞ ATIKLARININ ZARARLARI Ekotoksik özelliğe sahiptir ve bulunduğu ortamdaki canlılara zarar verir. Suyu kirletir(1 lt atık yağ 1 milyon litre içme suyunu kirletebilir). Küçük fırınlarda yakılması, içindeki ağır metal ve klor bileşimlerini havaya salarak hava kirliliğine neden olur.

YAĞIN GERİ DÖNÜŞÜMÜ NASIL YAPILIR? Atık yağlar rafinasyon ve rejenerasyon yolu ile geri kazanılabilir. Rejenerasyon : Bu işlem ile atık yağlardan her türlü kirletici, oksidan ürünleri, partiküller giderilerek ulusal veya uluslar arası standart ve şartnameler ile kullanım amacına uygun orijinal yağ elde edilir. Rafinasyon : Atık yağ 150 derecede ısıtılır ve filtrasyondan geçirilir. Sonrasında ise yağ içindeki kirletici maddelerin giderilmesi amacı ile sulfirik asit ile karıştırılır.

ATIK YAĞLARIN İLAVE YAKIT OLARAK KULLANILDIĞI YERLER Çimento Fabrikalarında Alçı Fabrikalarında Kireç Fabrikalarında Kil kurutma fırınlarında Demir-Çelik yüksek fırınlarında Enerji Santrallerinde

TÜRKİYE’DE YILLIK BAZDA MADENİ YAĞ ÜRETİMİ VE OLUŞAN YAĞ MİKTARLARI Toplam Madeni Yağ Üretimi : 500.000 Ton/Yıl Motor Yağı Üretimi                 : 270.000 Ton/Yıl Endüstriyel Yağ Üretimi         : 230.000 Ton/Yıl Tahmini Atık Yağ Üretimi       : 250.000 Ton /Yıl Toplanan Atık Yağ Miktarı     : 10-15. 000 Ton /Yıl Kayıp / Yasa Dışı İmha            : 230.000Ton/Yıl(230.000Ton’dan Fazla)

TESİSLER Türkiye’de bitkisel ve hayvansal yağ atıklarının geri dönüşümünü sağlayan firmalar. ALBİYOBİR-Alternatif Enerji ve Biyodizel Üreticileri Birliği Engin Geri Kazanım Tesisleri Petrol Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti KOLZA Biyodizel A.Ş B.T.S. ELEKTRİK

“Gelecek nesillere yaşanabilecek bir dünya bırakılır.” SONUÇ Geri dönüşüm ne kadar başarılı bir şekilde gerçekleşirse; Enerji tasarrufu yapılmış olur, Çevre kirliliği azalır, Ekolojik denge korunur, Hammadde tüketimi azaltılmış olur, Ekonomi kalkınır. “Gelecek nesillere yaşanabilecek bir dünya bırakılır.”

KAYNAKÇA [1] http://www.cevko.org.tr [2] http://www.ambalaj.org.tr/cevre [3] http://www.cevdosan.com/HTML/geri_donusum.html [4] http://www.slideshare.net/melosel/kat-atklar-geri-kazanm [5]http://www.kagitpil.com/2110-atik-kagit-nedir-atik-kagit-kullanimi.html#axzz1mpJGrf9e [6] http://www.geridonusum.org/haberler/turkiye-ve-dunyada-kagit-karton-geri- donusumu.html [7] http://web.deu.edu.tr/erdin/pubs/doc125.htm [8] www.cevreorman.gov.tr [9] www.emniyetli.com [10] www.batteryrecycling.com [11] www.cevreonline.com [12] http://www.albiyobir.org.tr/aby_b.htm [13] http://www.geridonusum.org/geri-donusum-rehberi/yag.html [14] www.atikbitkiselyag.com/icerikler/cevre03.htm

BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ…