LİPİD METABOLİZMASI
PLAZMA LİPİDLERİ VE ATEROSKLEROZ Lipidler plazmada lipoproteinler olarak taşınırlar. trigliserid< 200 mg/dl Lipopropteinler hidrofob bir çekirdek ve hidrofilik bir yüzey tabaksından oluşmuşlardır Lipoproteinlerin sentezlendikleri başlıca yerler bağırsak ve kc
Lipoproteinlerin Görevleri Şilomikronlar: En büyük plazma lipoproteinidir %98 -99 lipid + %1-2 protein Bağırsak epitel hücrelerinde üretilirler Mezenterik lenfe geçer --> ven
VLDL: %85-90 lipid + %10-15 lipoprotein karaciğerde sentezlenir Yaklaşık %50’si LDL’ye çevrilir LDL: Başlıca kolesterol taşıyıcı lippoproteindir. %75 lipid + %25 protein
KOLESTEROL YOLAKLARI 1. membran biyosentezinde kullanılır 2. VLDL biyosentezinde kullanılır 3. safra ile kolesterol olarak atılır, 4. Adren, over ve testiste steroid hormon üretimi 5. Periferik dokularda hücre onarımı ve proliferasyonu
HDL: Çapları en küçük ve yoğunlukları en fazal lipoproteinlerdir %50 lipid + %50 protein HDL SENTEZİNDE ÜÇ KAYNAK VARDIR: 1. KC, olgunlaşmamış HDL 2. Bağırsak, apo-AI 3. şilomikronler ve VLDL yüzey maddesi
HDL düzeyini yükseltebilen faktörler 1. Sigarayı bırakma: Sigara içenlerde HDL düzeyi düşüktür Sigarayı bırakanlardaki düzey, sigara içmeyenlere benzer 2.Zayıflama ve diyet: Erkeklerde önemli düzeyde zayıflama HDL düzeyini yükseltir Kadınlarda zayıflamanın etkileri değişiktir Poliansatüre (çokludoymamış) yaş asitleri ile zengin diyet HDL düzeyini düşürür Monoansatüre yaşlar HDL’yi yükseltir veya değiştirmez
3. Egzersiz: uzun mesafeli koşma HDL’yi belirgin olarak yükseltir Uzun aerobik egzersiz
RUTİN TESTLER 1.Plazmanın görünümü 2. total kolesterol (TC) 3. trigliserid (TG) 4. HDL-kolesterol (HDL-C) 5. LDL-kolesterol (LDL-C) TG>400 mg/dl ise; HDL-C=TC - (HDL-C)/TG/5
EMİLİM LİPEMİSİ: beslenmeden sonra emilen ve lipoprotein halinde taşınan lipidler nedeniyle plazmanın bulanık görülmesine emilim lipemisi ismi verilmektedir. Yemekten 8-10 saat sonra plazma yenide berrak bir görünüm kazanır
İLERİ TESTLER 1. HDL subfraksiyonları 2. IDL ve remnant 3. ApocII 4. Apo AI 5. Apo B 6.Postheparin lipolitik aktivite tayini (PHLA) 7.Lipoprotein lipaz 8. Lesitin kolesterol açil transferaz