YERYÜZÜNDE YAŞAM ÖZGÜR GÜVERCİN 6.Sınıf SOSYAL BİLGİLER

DÜNYAYI KEŞFEDİYORUZ ? ? ? ? ? ?

KITALAR EKVATOR Başlangıç Meridyeni

(ORTASINDAN EKVATOR GEÇİYOR) KITALAR HANGİ YARIMKÜREDE? KUZEY AMERİKA KUZEY YARIMKÜRE GÜNEY YARIMKÜRE HER İKİSİNDE (ORTASINDAN EKVATOR GEÇİYOR) GÜNEY AMERİKA ANTARTİKA AVUSTURALYA ASYA AVRUPA AFRİKA

OKYANUSLAR

HANGİ OKYANUS? AFRİKA ASYA

HANGİ OKYANUS? AFRİKA ve AVRUPA AMERİKA

HANGİ OKYANUS? ASYA AMERİKA

TÜRKİYE’NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ

TÜRKİYE’NİN MATEMATİK KONUMU ve DENİZLER

TÜRKİYE’NİN MATEMATİK KONUMU ve DENİZLER ? K ? ? K

PARALEL ve ÖZELLİKLERİ 90 Kuzey ve 90 Güney Yarım Kürede olmak üzere 180 tanedir. En büyük paralel Ekvatordur. İki paralel arası uzaklık 111 km’dir. 90º paralelleri birer nokta halindedirler.

PARALEL (ENLEM) SONUÇLARI Güneş ışınlarının düşme açısı, Sıcaklığın Ekvatordan Kutuplara azalması, Kuzey yarım kürede güneyden esen rüzgarlar sıcaklığı yükseltir. Ekvatora yakın yerlerde meridyenler arası mesafe fazla olduğundan yüz ölçüm fazla.

GÜNEŞ IŞINLARI-SICAKLIK VE RÜZGARLAR 50˚ Kuzey 4 3 EKVATOR 1 2 50˚ Güney

10 K enlemi ile 40 K enlemi arasındaki kuş uçuşu mesafe kaç km dir?

10 K enlemi ile 40 K enlemi arasındaki kuş uçuşu mesafe kaç km dir? 40-10=30 30x111=3330 km 40 K 10 K

A. Güney B. Güneydoğu C. Batı D. Kuzey Türkiye’ye hangi yönden esen rüzgarlar sıcaklığı düşürür? A. Güney B. Güneydoğu C. Batı D. Kuzey

A. Güney B. Güneydoğu C. Batı D. Kuzey Türkiye’ye hangi yönden esen rüzgarlar sıcaklığı düşürür? A. Güney B. Güneydoğu C. Batı D. Kuzey

Haritada verilen A ve B noktaları için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A. B noktası güneşi daha önce görür. B. Ekvatora olan uzaklıkları eşittir. C. Güneş ışınlarının düşme açıları farklıdır. D. Yerel saatleri farklıdır.

Haritada verilen A ve B noktaları için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A. B noktası güneşi daha önce görür. B. Ekvatora olan uzaklıkları eşittir. C. Güneş ışınlarının düşme açıları farklıdır. D. Yerel saatleri farklıdır.

Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin matematik konumunun sonuçlarından biri değildir? A. Akdeniz’in tuzluluk oranı Karadeniz’den daha yüksektir. B.Güneş ışınları hiçbir zaman dik açıyla düşmez. C. Deniz turizmi en erken Akdeniz Bölgesi’nde başlar. D. Stratejik önemi olan boğazlara sahiptir.

Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin matematik konumunun sonuçlarından biri değildir? A. Akdeniz’in tuzluluk oranı Karadeniz’den daha yüksektir. B.Güneş ışınları hiçbir zaman dik açıyla düşmez. C. Deniz turizmi en erken Akdeniz Bölgesi’nde başlar. D. Stratejik önemi olan boğazlara sahiptir.

MERİDYEN (BOYLAM) ÖZELLİKLERİ Başlangıç meridyeni, Londra’nın Greenwich kasabasından geçer (İngiltere). Bütün meridyenlerin uzunlukları eşittir. Aralarındaki mesafe Kutuplara gidildikçe azalır. Aralarındaki mesafe yalnızca Ekvatorda 111 km’dir. Aralarındaki zaman farkı 4 dakikadır. 180 tane Batı-180 tane Doğu olmak üzere 360 meridyen vardır. Aynı meridyen üzerinde tüm noktaların yerel saatleri aynıdır.

A. 92 Dakika B. 82 Dakika C. 23 Dakika D. 46 Dakika 10 D meridyeni ile 33 D meridyeni arasında kaç dakikalık yerel saat farkı vardır? A. 92 Dakika B. 82 Dakika C. 23 Dakika D. 46 Dakika

A. 92 Dakika B. 82 Dakika C. 23 Dakika D. 46 Dakika 10 D meridyeni ile 33 D meridyeni arasında kaç dakikalık yerel saat farkı vardır? A. 92 Dakika B. 82 Dakika C. 23 Dakika D. 46 Dakika

26 Doğu meridyenindeki İzmir’de saat 12 26 Doğu meridyenindeki İzmir’de saat 12.00 iken, 33 Doğu meridyenindeki Ankara’da saat kaçtır?

26 Doğu meridyenindeki İzmir’de saat 12 26 Doğu meridyenindeki İzmir’de saat 12.00 iken, 33 Doğu meridyenindeki Ankara’da saat kaçtır? 33-26=7 Derece 7x4=28 Dakika 12.00+28=12.28

COĞRAFİ KONUM ÖZEL KONUM MATEMATİK KONUM

ÖZEL KONUM Bir Ülkenin özel konumu deyince; İklim özellikleri, Jeopolitik konumu, Ekonomik faaliyetleri, Bitki örtüsü ve Tarım ürünleri (hem özel hem matematik konumun sonucudur), Ulaşımı, Dağları, Yükseltileri, Hayvan türleri hatırlanmalıdır.

TÜRKİYE’nin ÖZEL KONUMUNUN SONUÇLARI İç kesimler kıyılara göre, kışın daha soğuk yazın daha sıcaktır. Batıdan Doğuya gidildikçe yükselti artar. Üç kıtanın birleştiği yerdedir (Jeopolitik konum). Hem Asya hem Avrupa ülkesidir. Önemli deniz ve kara yolları üzerindedir. Üç tarafı denizler ile çevrilidir. Orta doğu petrollerine yakındır. Çeşitli doğal kaynaklara ve madenlere sahiptir. Çeşitli iklimlerin görülmesinden dolayı, çeşitli tarım ürünleri yetişir.

MATEMATİK KONUM Bir yerin enlem ve boylam değerleri o yerin matematik konumudur. Bundan dolayı gerçekleşen sonuçlarda Matematik konumun sonuçlarıdır.

Sıcaklık değerleri (enleme göre düzenli olarak artıp azalıyor ise) ve buna bağlı olarak bitki örtüsü, Kalıcı kar sınırı, Denizlerin tuzluluk oranı, Bir yerin yerel saati, Doğusu ile Batısı arası zaman farkı, Kuzey Güney arası mesafesi (iki paralel arası 111 km’dir.)

TÜRKİYE’nin MATEMATİK KONUMUNUN SONUÇLARI Türkiye 36-42º K paralelleri, 26-45º D meridyenleri arasındadır. Kuzey Yarım Kürede ve Başlangıç Meridyeninin Doğusundadır. En Doğusu ile En Batısı arasında 76 dakika zaman farkı vardır. Kuzeyi ile Güneyi arasında yaklaşık 666 km mesafe vardır. Dört Mevsim belirgin olarak görülür (Orta kuşakta olmasından dolayı)

MERİDYENLER ARASI MESAFE KUTUPLARA GİDİLDİKÇE AZALIR K.K.N 19 km 19 km 80˚ Kuzey 40˚ Kuzey 85 km 85 km 85 km 85 km 0˚ EKVATOR 111 km 111 km 111 km 111 km

Aşağıdaki enlemlerin hangisi üzerinde 300km doğuya gidilirse daha fazla boylam geçilmiş olur? B. Ekvator C. KKD D. 50 G

Aşağıdaki enlemlerin hangisi üzerinde 300km doğuya gidilirse daha fazla boylam geçilmiş olur? B. Ekvator C. KKD D. 50 G

Ankara’nın enlem ve boylamı nedir?

1.Koordinatlar nedir? 2.Yerel saati en ileri olan hangisidir? 3.Çizgisel hızı en fazla olan hangisidir? 4.Türkiye’den en uzak olan hangisidir? 30 B 20 B 10 B 10 D 20 D 20 A 40 C 60 D B 80

Yukarıdaki Türkiye haritasında işaretli yörelerin hangisinde don olaylarının görülme olasılığı en azdır? A.1 B. 2 C. 3 D. 4

Yukarıdaki Türkiye haritasında işaretli yörelerin hangisinde don olaylarının görülme olasılığı en azdır? A.1 B. 2 C. 3 D. 4

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN DÜZLEME AKTARILMASI HARİTALAR

Harita Çeşitleri Konularına göre: -Fiziki (Yer şekilleri) -Siyasi (İdari-Sınırlar) -Beşeri ve Ekonomik -Özel (Turizm, Tarım) Ölçeklerine Göre: -Planlar -Büyük -Orta -Küçük ölçekler

NOT: Plan, bir ölçeğe göre çizilir, kroki ise ölçeksiz kabataslak çizilir.

NOT: Bir harita çizmeye başlamadan öncelikle, konu (başlık, kullanım amacı) belirlenmeli.

SİYASİ (İDARİ-SINIRLAR)

FİZİKİ (YERŞEKİLLERİ)

A. Siyasi B. Beşeri C. Ekonomik D. Fiziki Sarı çizmeli Mehmet Ağa bir bölgede toprak satın alıp makineli (Traktör) tarım yapmak istiyor. Bu bölge hakkında karar vermek için hangi haritaya bakarak fikir edinebilir? A. Siyasi B. Beşeri C. Ekonomik D. Fiziki

A. Siyasi B. Beşeri C. Ekonomik D. Fiziki Sarı çizmeli Mehmet Ağa bir bölgede toprak satın alıp makineli (Traktör) tarım yapmak istiyor. Bu bölge hakkında karar vermek için hangi haritaya bakarak fikir edinebilir? A. Siyasi B. Beşeri C. Ekonomik D. Fiziki

ÖLÇEKLER BÜYÜK ÖLÇEK 1/200.000 den büyük ORTA ÖLÇEK 1/200.000 ile 1/500.000 arası KÜÇÜK ÖLÇEK 1/500.000 den küçük

1/1.000.000 KÜÇÜK ÖLÇEK 1/300.000 ORTA ÖLÇEK 1/100.000 BÜYÜK ÖLÇEK

KÜÇÜK ÖLÇEK -Payda küçük -Payda büyük -Alan küçük -Alan büyük BÜYÜK ÖLÇEK -Payda küçük -Alan küçük -Ayrıntı fazla -Küçültme oranı az -Kağıtta çok yer kaplar. KÜÇÜK ÖLÇEK -Payda büyük -Alan büyük -Ayrıntı az -Küçültme oranı fazla -Kağıtta az yer kaplar

HARİTA ÖLÇEKLERİNE ÖRNEKLER 1/10.000.000  Dünya 1/5.000.000  Asya 1/1.000.000  Türkiye 1/500.000  İzmir 1/50.000  Aliağa 1/5.000  Petkim 1/500  TED Koleji

Büyük Ölçek Küçük Ölçek

HARİTALARDA YERŞEKİLLERİNİ GÖSTERME YÖNTEMLERİ Gölgelendirme Tarama İzohips (Eş yükselti eğrileri) Kabartma Renklendirme

GÖLGELENDİRME YÖNTEMİ

TARAMA YÖNTEMİ

KABARTMA YÖNTEMİ (AĞRI DAĞI)

Yükselti Basamakları (m) RENKLENDİRME YÖNTEMİ Yükselti Basamakları (m) Kullanılan Renkler 0-200 Yeşil 200-500 Açık Yeşil 500-1000 Sarı 1000-1500 Turuncu 1500-2000 Açık Kahverengi 2000 ve üzeri Koyu Kahverengi

A. Orman B. Göl C. Plato D. Delta Renklendirme yöntemi ile çizilmiş bir haritada yeşil renk ile gösterilen bir yer aşağıdakilerden hangisi olabilir? A. Orman B. Göl C. Plato D. Delta

A. Orman B. Göl C. Plato D. Delta Renklendirme yöntemi ile çizilmiş bir haritada yeşil renk ile gösterilen bir yer aşağıdakilerden hangisi olabilir? A. Orman B. Göl C. Plato D. Delta

LEJANT (İŞARETLER)

ÇİZGİ (ÇİZİK) ÖLÇEK 10 10 20 30 40 km 1 cm 5 cm 1/1.000.000

2.yol İki çentik arası 3cm 3 cm = 15 km 1 cm = 5 km 1.yol 9cm = 45 km 45 / 9 = 5 km 1/500.000 2.yol İki çentik arası 3cm 3 cm = 15 km 1 cm = 5 km Ölçek: ? 15 15 30 km 9cm