Buket Alkan E. Billur Seviniş Ufuk Atak Ateşli Silah Artıkları Analizi Buket Alkan E. Billur Seviniş Ufuk Atak

Balistik Merminin hareketleri ve bu hareketleri inceleyen bilim dalına balistik denir. Balistik üçe ayrılır; İç balistik Dış balistik Hedef balistiği

Balistik Biliminin Tarihçesi İlk balistik çalışmalarına 1800’lü yılların ortalarında rastlanmaktadır. Bu yıllarda silah ayrımı uygulamaları yapılmıştır. 1900’lü yıllarda balistik bilimi, mermi çekirdekleri ve mermi kovanlarının bir silaha bağlanabileceği ve belirli bir silahtan atılmış olabileceğini tespit edebilecek bir noktaya gelmiştir. 1925 yılında New York’ ta ilk defa mukayese mikroskobu kullanılarak mermi kovanları ayırt edilmiş olup günümüzde de bu yöntem çok sık kullanılmaktadır.

Silahlar Silah; uzaktan ya da yakından, canlıları öldürebilen, yaralayan, etkisiz bırakan, cansızları parçalayan, yok eden araç ve aletlerin genel isimlendirmesidir.

Silahın Yapısı 1-Namlu 2-Horoz 3-Ateşleme iğnesi 4-Şarjör 5-Fişek 6-Kabza 7-Tetik koruma çerçevesi 8-Tetik 9-Tutma parçası (çerçeve) 10-Kızak takımı

Fişek ve Fişeğin Yapısı Fişek; kovan, barut, kapsül ve çekirdekten oluşan ve ateşli silahlarda kullanılan bir cephanedir.

Neden Antimon? Antimon dışındaki elementlerin çevreden bulaşma riskinin oldukça yüksek olduğu bilinmektedir. Atış artığı alınacak kişi ya da kişilerin, meslek ve hobilerinin bilinmesi doğruluk açısından büyük önem taşımaktadır.

Ateşli Silah Atış Artıkları Nedir? Yanmamış veya kısmen yanmış barut artıkları ile genel olarak antimon, baryum ve kurşun gibi partiküllerin oluşturduğu bu toz bulutuna ateşli silah atış artıkları denir.

Atış Artıklarının Oluşumu Ateşli silah ateşlendiği zaman patlayan fişek ve fişek kapsülü içerisindeki patlayıcı madde artıkları ile silahın çalışması esnasında kovan, kapsül, mermi çekirdeği ve silahın hareketli bazı parçalarından koparak ayrılan metal parçalarından oluşan basınç ile atmosfere yayılarak çevreye bulaşırlar.

Ateşli Silah Atış Artıkları Alev İs Barut taneleri Metal artıkları

Barutun Yanma Ürünlerinin ve Metal Partiküllerinin Tespiti Barutun yanma ürünleri, namlunun ağzından itibaren belirli mesafelere gidebildiklerinden, bunların cilt veya elbiselerin üzerinde saptanması, atış mesafesinin tayini açısından çok önemlidir. Barut yanma ürünlerinin saptanabileceği diğer bir yer ise, silahı tutan kişinin elidir. Geri tepen gazların etkisi ile yanma ürünleri silahı tutan ele bulaşabilmektedir.

Ciltte Barut Artıklarının Tespiti Parafin ile çekme Polivinil alkol (PVA) ile çekme Svap alma Yapışkan yüzey (flaster bant) üzerine transfer etme Çelik diskle toplama Histokimyasal Yöntemler

Enstrümental Yöntemler Nötron Aktivasyon Analizi (NAA) Atomik Absorpsiyon Spektrometresi (AAS) Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) Mermi Çekirdeği Mukayese Mikroskobu

Nötron Aktivasyon Analizi (NAA) NAA 1960-1990 yılları arasında birçok vakayı aydınlatmak için destekleyici delil olarak kullanılmıştır. Bu yöntemde nitrik asitle ıslatılmış süzgeç kağıdıyla el üzerinden örnekler alınıp nötron bombardımanına tutularak baryum ve antimon seviyeleri belirlenmektedir. Ancak bu yöntem kurşun için uygun olmaması ve nötron kaynağı sağlayan bir nükleer reaktöre ihtiyaç duyulması metodun sınırlayıcı özelliğidir.

Atomik Absorpsiyon Spektrometresi (AAS) Atomik absorpsiyon spektrometresi eser element analizinde çözelti formu üzerinden kullanılan bir tekniktir. Bu metotla atış artığı analizleri yapışkan bant tekniği ile gerçekleştirilmektedir. ET-AAS metodunda uygun çalışma sıcaklıkları belirlendikten sonra ilgili elementin analizi kurutma, kül etme, atomlaşma basamakları üzerinden gerçekleştirilmektedir ve atomlaşma basamağı sırasında, örnek içindeki analit miktarına bağlı olarak absorpsiyon sinyali ölçülür.

Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) Bu analiz metodu atış artıklarının bölgesel dağılımları ile ilgili bilgi vermektedir. Taramalı elektron mikroskobu, ışık mikroskoplarından en az 200 defa daha fazla büyütebilme özelliğine sahiptir. Ayrıca yoğun ve yüksek ayrım gücü özelliği vardır. SEM analizi kurşun, baryum ve antimonun varlığını tek bir partikül düzeyinde değerlendirebilir. Böylece SEM, tüm örnekteki atış artığı partiküllerini mikron boyutunda saptayabilme ve pikogram düzeyinde analitik duyarlılık özelliklerine sahiptir.

Mermi Çekirdeği Mukayese Mikroskobu Suç konusu ve mukayese mermi çekirdeklerinin incelenmesinde kullanılır. Olay yerinden elde ettiğimiz mermi çekirdekleri ile suç konusu ateşli silahlardan elde edilen mermi çekirdeklerinin karsılaştırılmalarında kullanılmaktadır.

Ateş Eden Elin Belirlenmesi Ateş edildiğinde atış artıkları ateş eden elin dış yüzeyinde birikmektedir. Atış artıklarının elin iç yüzeyinde birikmesi kişinin kendini savunması sırasında silahın ateşlendiğini göstermektedir. İntihar vakalarında da kişinin avuç içinde atış artıklarına rastlanmaktadır. Ayrıca atış artığı içeren bir silahın tutulması da atış artıklarının elin iç yüzeyinde birikmesine neden olur.

Artık Analizleri için Anlamlı Aralıklar AAS’de yapılan bir dizi çalışmada antimon, baryum ve kurşun miktarları tayin edildiğinde Sb: > 35 ng Ba: > 150 ng Pb: > 800 ng ise anlamlıdır. SEM’de kantitatif analizler yapılamadığı için sadece metalin belirlenmiş olması yeterlidir.

1. Vaka Antimon(ng) Baryum(ng) Kurşun(ng) Sağ Üst 80 257 1322 Sol Üst 9 119 359 Sağ Avuçiçi 59 307 1098 Sol Avuçiçi 20 69 287 Sınır değerler(ng): Sb:35; Ba:150 Pb:800 Test sonuçları sağ elin üst yüzeyinde atış artığı olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak kişi sağ eli ile kendine ateş etmiştir.

2. Vaka Antimon(ng) Baryum(ng) Kurşun(ng) Sağ Üst 11.4 112 344 Sol Üst 19.8 88 705 Sağ Avuçiçi 48.8 312 2112 Sol Avuçiçi 9.9 40 715 Sınır değerler(ng): Sb:35; Ba:150 Pb:800 Şahsın kendini savunma amacıyla eliyle mücadele etmesi sonucu sağ avuç içinde atış artıklarına rastlanmıştır.

Kaynaklar Atış Artıklarında ET-AAS ile Antimon Analizi ve Gözlenen Analitik Problemler - Nevra Fidan Görüntü Analizi ile Ateşli Silah Atış Artığı Analizi- Dr. Harun Tuğcu Introduction to Forensic Science & Criminalistics –R. E. Gaensslen, H. A. Harris, H.C. Lee Pompalı Av Tüfeği ile Yapılan Atışlarda Saçmaların Dağılımına Göre Atış Mesafesi Tayini- İsmail Çakır The Second Casebook of Forensic Detection- Colin Evans

BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.