STRATEJİK PLANLAMA ÖĞELERİ (Amaç ve Hedef Belirleme)
Stratejik Amaçlar Stratejik amaçlar belirli bir zaman diliminde kuruluşun ulaşmayı hedeflediği kavramsal sonuçlardır. Stratejik amaçlar ve hedefler stratejik planlama sürecinde kuruluşun “Nereye ulaşmak istiyoruz?” sorusuna cevap verir.
Stratejik Amaçlar Stratejik amaç, kuruluşun genel bir çerçevede ulaşmayı düşündüğü noktanın ne olduğunu gösterir. Amaçlar, okulun strateji ve planlarına yol gösteren birer unsur oldukları gibi, hedeflerin oluşmasına da temel oluşturur.
Stratejik Amaçlar Amaçlar açık bir biçimde ifade edilmelidir. Yol gösterici ve gerçekçi amaçların oluşturulması için gereken ilkeler şunlardır: Amaçlar açık bir biçimde ifade edilmelidir. Amaçlar iddialı, aynı zamanda gerçekçi, ulaşılabilir ve çekici olmalıdır. Amaçlar esnek ve motive edici olmalıdır. Kısa ve uzun dönemde erişilecek amaçlar birbirinden ayrılmalıdır.
Stratejik Amaçlar Amaçlar her düzeyde birbiriyle uyumlu olmalıdır. Misyon, vizyon ve değerlerle uyumlu olmalı, kuruluşun misyonunu yerine getirmesine katkıda bulunmalıdır. Ulaşılmak istenen noktayı açık bir şekilde ifade etmeli, ancak buna nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamamalıdır.
Stratejik Amaçlar 8. Stratejik planlama sürecinin daha sonraki aşamaları için bir çerçeve sunmalıdır. Hedeflerin gerçekleştirilmesinde yol gösterici olmalıdır. 9. Kuruluşun öncelikleri ve durum analizi sonuçlarına göre şekillenmelidir. 10. Kuruluşun şimdiki durumundan gelecekte arzu edilen durumuna dönüşümünü sağlayabilecek nitelikte olmalıdır.
Stratejik Amaçlar Stratejik Amaçların Oluşturulması İçin Cevaplanması Gereken Sorular: Kuruluş misyonunu yerine getirmek için neler yapmalıdır? Kuruluş kısa ve orta vadede neleri başarmayı amaçlamaktadır? Kuruluşun şu andaki faaliyetleri dış çevre ile uyumlu mudur, değilse ne değişmelidir?
Kuyuyu, susamadan önce kazmalı.
Stratejik Amaç Örnekleri Stratejik amaç 1: Güvenli, sağlıklı ve albenisi olan bir çevre oluşturulması için okulda istenmeyen davranışlar engellenip, disiplin olayları ve kirlilik azaltılarak okulumuzdaki yaşam kalitesini yükseltmek.
Stratejik Amaç Örnekleri Stratejik amaç 2: Okul veli işbirliği geliştirip, okul yönetimine veli katılımını arttırmak.
Hedefler Hedefler, stratejik amaçların gerçekleştirilebilmesi için ortaya konulan özel ve ölçülebilir alt amaçlardır. Stratejik amaçların aksine, hedefler sayısal olarak ifade edilirler ve daha kısa vadeyi kapsarlar. Bir stratejik amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak birden fazla hedef belirlenebilir.
Hedefler Hedefler oluşturulurken uyulması gereken ilkeler: Yeterince açık ve anlaşılabilir ayrıntıda olmalı, Ölçülebilir olmalı, İddialı fakat imkansız olmamalı, Sonuca odaklanmış olmalı, Zaman çerçevesi belli olmalı, Hedeflere ulaşma herkes için istenilir olmalı, Okulun hedefleri belirlenirken öğrenci başarılarına öncelik verilmelidir.
Hedeflerin Oluşturulması İçin Cevaplanması Gereken Sorular Hedefler, kuruluşun misyon, vizyon, değerleri ve ilişkili olduğu stratejik amaç ile tutarlı mı? Hangi spesifik sonuca ulaşmaya çalışılıyor? Bir stratejik amaca ilişkin hedefler gerçekleştirildiğinde o stratejik amaca ulaşılabiliyor mu?
Hedefler İstenilen sonuçlara ne kadar zamanda ulaşılabilir? Bu hedeflere ulaşmak için sağlanan gelişme nasıl ölçülür? Kıyas noktaları nelerdir? Ne kadar gelişme sağlanabilir?
İyi Belirlenmiş Hedeflere Örnekler Hedef 1: Öğrenci akademik başarısını 2015-2016 eğitim öğretim yılı sonunda %62’den %71 çıkarılacaktır (%9 oranında arttırılacaktır). Neden doğru: Belirli bir hedef, belirli bir zaman çerçevesinde ele alınmaktadır. Hedefe ulaşılması mümkün görünmektedir. Karşılaştırma için gerekli istatistikî bilgiler mevcuttur. Hedef 2: 2015-2016 eğitim öğretim yılında ortalama “11 gün/öğrenci” olan devamsızlık, 2006-2007 eğitim öğretim yılı sonunda “10 gün/öğrenciye”, 2007-2008 eğitim öğretim yılında da “8 gün/öğrenciye” indirilecektir.
İyi Belirlenmiş Hedeflere Örnekler Hedef 3: Okulda yaşanan disiplin olayları 2015 yılında %12, 2016 yılında %8, 2017 yılında da %5’e düşürülecektir. Neden Doğru: Hedefler ölçülebilir, anlamlı ve ulaşılabilir niteliktedir, zaman boyutu içermektedir.
Stratejik Amaç ve Hedef İlişkisi TEMA 1
Açık Olmayan Hedefler Eğitsel kulüp etkinlikleri geliştirilecek Aşağıda yer alan “açık olmayan hedefler” daha açık ve anlaşılır olarak nasıl düzenlenebilir? Eğitsel kulüp etkinlikleri geliştirilecek Okul aile birliğinin gelirleri arttırılacak Okulumuz çalışanlarının daha fazla hizmet içi eğitim almaları sağlanacak Veli toplantılarına katılım arttırılacaktır.
OKUL GELİŞİM PLANI
OKUL GELİŞİM PLANI Okul gelişim planı; stratejik plana konulan stratejik amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesi için bir yıllık süreçte yapılacak iş ve işlemlerin ayrıntılı olarak ele alındığı bir okul eylem planıdır.
OKUL GELİŞİM PLANI Okul gelişim planı, okul stratejik planından ayrı olarak her yıl, o eğitim-öğretim yılına ait olarak hazırlanmalıdır. Her yıl hazırlanan okul gelişim planında, okulun stratejik planındaki değerler, misyon, vizyon ve stratejik amaçlar ile hedefler temel alınmalıdır.
OKUL GELİŞİM PLANI Okul gelişim planı okulun mevcut durumu ve gelecekte hedeflenen durumu ile ilgili olarak ihtiyaç duyulan bilgileri düzenler, Okulun gelişim hedeflerini tanıtır, gelişimde öncelik taşıyan çalışmaları ve hedeflere ne zaman ulaşılacağını ortaya koyar.
OKUL GELİŞİM PLANI Okul gelişim planının işlevi: Gelişimi yönetir, Sorumlulukları paylaştırır. Kaynakların kullanımına açıklık kazandırıp verimliliği artırır.
ÇALIŞMA-İYİLEŞTİRME- PLANLARI Stratejik planda yer alan amaç ve hedefler doğrultusunda belirlenen çalışmalara yönelik çalışma ekipleri kurulur. Çalışma planları, çalışmayı gerçekleştirecek olan ekipler tarafından hazırlanır.
ÇALIŞMA (İYİLEŞTİRME) PLANI ÇALIŞMA PLANLARI ÇALIŞMA (İYİLEŞTİRME) PLANI Stratejik Amaç No: …………. Hedef No: ………….. Çalışma Konusu: ............................................................................................. Performans Göstergesi: ..................................................................................... Yapılacak işler Çalışmanın Sorumluları Çalışmanın Başlangıç Tarihi Çalışmanın Bitiş Tarihi Tahmini Maliyet Çalışmadan Beklenen Yarar Çalışmanın Değerlendirilmesi Çalışma Tamamlandı Çalışmanın Tamamlanamama Nedeni (Çalışma Bitirilemediyse Gerekçeleri)
Örnek Çalışma 26
Örnek Çalışma Stratejik Amaç 1: Tüm okul öğrencilerinin yeterlikleri doğrultusunda yüksek başarı standartlarına ulaşmalarına rehberlik etmek 27
Örnek Çalışma Hedef 1: 2013-2014 Eğitim Öğretim Yılında %60 olan Okul Öğrenci Başarısı Ortalaması; 2014-2015 Eğitim Öğretim Yılında % 65’e, 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılında %72’ye, 2017-2018 Eğitim Öğretim Yılında ise %78’e 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılında ise %81’e çıkarılacaktır. 28
ÇALIŞMA PLANLARI Çalışma konularına ait iyileştirme planları bir araya getirildiğinde okul gelişim planı hazırlanmış olacaktır.
OKUL GELİŞİM PLANI Sıra No Stratejik Amaç No Hedef No. Çalışmanın Adı Sorumlu Ekip Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi Tahmini Bütçe Açıklamalar
Gözden Geçirme ve Biçimlendirici Değerlendirme Stratejik Amaç No : …………………………………………………… Hedef No : …………………………………………………… Çalışma Konusu : …………………………………………………… Çalışma Ekibi : …………………………………………………… Performans Göstergeleri: …………………………………………………… Yapılacak işler Çalışmanın Başlangıç Tarihi Çalışmanın Bitiş Tarihi Tahmini Maliyet Çalışmadan Beklenen Yarar Çalışmanın Değerlendirilmesi AÇIKLAMA Çalışma Tamamlandı Çalışmanın Tamamlanamama Nedeni (Çalışma Bitirilemediyse Gerekçeleri) İptal Edilecek Çalışma Konusu İptal Edilecek Çalışmadan Başka Çalışmalara Kaydırılacak Kaynaklar Eklenecek Çalışma Konusu
TEŞEKKÜR EDERİZ 32