BEBEK RESUSİTASYONU Doç. Dr. Ömer ERDEVE Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Neonatoloji BD

Canlandırma gereksinimi İleri canlandırma gereksinimi: %1 NORMAL: %90

Canlandırmanın ABCD’si Airway- Solunum yolunu aç (Pozisyon, aspirasyon, endotrakeal tüp) Breathing-Solunumu başlat (Solunumun uyarılması, PBV) Circulation-Dolaşımı sağla (Göğüs kompresyonu) Drugs-İlaçlar (Adrenalin, volüm genişleticiler)

Canlandırma Akış Çizelgesi Doğum Bebeğin Canlandırmaya gereksiniminin değerlendirilmesi 30 sn Canlandırma Akış Çizelgesi A Başlangıç Basamakları Değerlendirme B 30 sn Ventilasyon Eğer PBV etkin değil ise düzeltme hareketleri+PBV Değerlendirme 30 sn Göğüs Kompresyonu + Ventilasyon C 45-60 sn Değerlendirme D Adrenalin

! Bir sonraki basamağa geçmeden önce her basamak doğru ve etkin biçimde yapılmış olmalıdır

Başlangıç basamakları Bebeğin ısıtılması Pozisyon verilmesi Gerekiyorsa solunum yolunun temizlenmesi Kurulanması Yeniden pozisyon verilmesi

Bebeğin ısıtılması Radyant ısıtıcı (önceden çalıştırılmalı)

Pozisyon Sırtüstü Koklama pozisyonu

Yanlış pozisyonlar

Canlı aktif bebek Spontan solunumu var Kas tonusu iyi Kalp atım hızı 100 atım/dakika üzerinde

Aspirasyon işlemi Önce ağız Sonra burun

Yeniden pozisyon verilmesi

Uygun uyaranlar Ayak tabanına şaplak ya da fiske Bebeğin sırtının sıvazlanması

En fazla 2 kere! 2 kez taktil uyarana yanıt yoksa: Ventilasyon

Bebeğin değerlendirilmesi DEĞERLENDİRME

Değerlendirme Solunum Kalp atım hızı Oksijenlenme

! İç çekme tarzındaki solunum etkisizdir ve hiç solunum olmaması (apne) gibi değerlendirilmelidir.

Kalp atım hızı 6 saniye süreyle sayılır Atım/dakika olarak belirlenir Yöntem Umbilikal kordon: Hızlı ve kolay Kalp tepe atımı: Daha güvenilir Bu iki yöntem işe yaramazsa: 3. bir kişi nabız oksimetresiden

Solunum yoksa ya da kalp atım hızı 100 atım/dk altındaysa PBV ! Solunumu olmayan ya da kalp atım hızı 100 atım/dakika altında olan bir bebeğe serbest akış oksijen vermek ya da taktil uyaran vermeyi sürdürmek, işe yaramayacağı gibi uygun tedavinin başlamasını da geciktirir.

! Etkilenmiş bir yenidoğanın canlandırmasında en etkili ve önemli işlem, ventilasyondur.

Ventilasyon endikasyonları Doğum Gestasyon term mi? Solunum var ya da ağlıyor mu? Kas tonusu iyi mi? Apne ya da iç çekme tarzında solunum Kalp hızının 100 atım/dakika altında olması %100 konsantrasyonda serbest akış oksijene karşın yetersiz oksijen satürasyonu Hayır Isıtın, gerekiyorsa hava yolunu temizleyin, kurulayın, solunumu uyarın KAH <100 ya da solunumu yok ya da iç çekme tarzında solunum? 30 sn Evet PBV, Spo₂ izlemi 60 sn Doğumdan sonra hedeflenen pre-ductal Spo₂ düzeyleri 1. dakika %60-65 2. Dakika %65-70 3. Dakika %70-75 4. Dakika %75-80 5. Dakika %80-85 10. Dakika %85-95 22

Uygun boyutta balon

Başarılı bir canlandırmanın göstergeleri: Kalp atım hızının yükselmesi (En önemli gösterge) Nabız oksimetresinde yeterli oksijenlenme

Maskeler Yastıklı-yastıksız Yuvarlak-anatomik biçimli

Maskenin yüze yerleştirilmesi Önce çene üzerine yerleştirilir Sonra uygun biçimde yüze yerleştirilir

Maskenin tutulması Başparmak, işaret ve/veya orta parmak maskeyi “C” biçiminde tutar Yüzük ve küçük parmaklar çeneyi öne doğru kaldırır

Yapılmaması gerekenler Maske yüze aşırı güçle bastırılmamalı (bebeğin yüzü zedelenebilir) El ya da parmaklar, trakea ve gözlere bası yapmamalı (vagal yanıt oluşabilir)

Ventilasyon hızı Hedeflenen hız: 40 - 60 soluk/dakika Sık – iki – üç – sık – iki – üç ...

Orogastrik sonda Maske ile ventilasyon sırasında mideye hava girişi olur Ventilasyon süresi 2 dakikayı geçince uygulanmalıdır 30

İşlem Ağızdan takılır Mide aspire edilir Ucu açık bırakılır Yanağa tespit edilir 31

Ventilasyonun sonlandırılması Kalp atım hızı 100 atım/dakika üzerinde Spontan solunum var

Doğumdan sonra hedeflenen preduktal Spo₂ düzeyleri Gestasyon term mi? Solunum var ya da ağlıyor mu? Kas tonusu iyi mi? Akış çizelgesi Hayır Isıtın, gerekiyorsa hava yolunu temizleyin, kurulayın,yeniden pozisyon verin 30 sn KAH <100, ya da solunumu yok, ya da iç çekme tarzında solunum var ise Evet 60 sn Doğumdan sonra hedeflenen preduktal Spo₂ düzeyleri 1. dakika %60-65 2. Dakika %65-70 3. Dakika %70-75 4. Dakika %75-80 5. Dakika %80-85 10. Dakika %85-95 PBV, Spo₂ izlemi KAH <100? Evet Hayır Ventilasyon düzeltici adımları uygulayın KAH <60? Evet Entübe etmeyi düşünün PBV ile birlikte göğüs kompresyonu uygulayın

! 30 saniye etkin pozitif basınçlı ventilasyona karşın kalp atım hızı 60 atım/dakika altında kalırsa; göğüs kompresyonuna başlanmalıdır.

Ekibin çalışma düzeni İki kişi Ventilasyon başucunda Kompresyon ayak ucunda

Kompresyon Teknikleri Baş parmak tekniği (Önerilen teknik) İki parmak tekniği

Kompresyon bölgesi

Başparmak tekniği

Bası kaburgalar üzerine Doğru: Bası sternum üzerine Yanlış: Bası kaburgalar üzerine

İki parmak tekniği

Yanlış Doğru

Bası Derinliği Göğüs ön arka çapının yaklaşık 1/3’ü

* Endotrakeal entübasyon gerekebilecek kritik noktalar

Sagital kesit

! Tüpün trakeada olduğunu doğrulamak çok önemlidir. Yanlış yerleştirilmiş bir tüp, hiç yerleştirilmemiş bir tüpten çok daha kötüdür.

Yenidoğanda ilaç verme yolları Umbilikal yol Endotrakeal tüp Kemik içi

! 60 saniye süreyle etkin ventilasyon ve kompresyon sonucunda kalp hızı 60 atım/dakika altında kalıyorsa umbilikal yolla adrenalin verilmelidir.

www.omererdeve.com