MAHKEME YÖNETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ MAHKEME YÖNETİM SİSTEMİNİN AYAKLARINDAN BİRİSİ OLARAK YARGIDA ZAMAN YÖNETİMİ

Yargıda Zaman Yönetimi

Yargıda Zaman Yönetimi Mahkeme Yönetim Sisteminin Ulusal ve Uluslararası Paydaşları Avrupa Konseyi Adalet Bakanlığı HSYK

Yargıda Zaman Yönetimi Erzurum Adliyesinin Yargıda Zaman Yönetimi Projesi kapsamında paydaş kabul ettiği kurumlar; Erzurum Barosu İl Emniyet Müdürlüğü İl Jandarma Komutanlığı Adli Tıp Grup Başkanlığı Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Atatürk Üniversitesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı Başkanlığı

MAHKEME YÖNETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ Projenin temel amacı, Avrupa Birliğindeki en iyi uygulamalar göz önünde bulundurularak yargının mevcut iş yükünü azaltacak, yargılama süreci içerisinde yer alan bürokratik işlemlerin tekrarlanmasını, iş yükünün artmasını, yargılama süresinin uzamasını önleyecek, kişilerin yargıya yaptıkları başvurularda daha etkin sonuçlar almalarını sağlayacak bir mahkeme yönetim sisteminin ve bu sisteminin işlemesini sağlayacak teknik alt yapının kurulması ayrıca söz konusu sistemi etkin ve süratli bir şekilde sürdürebilecek donanıma sahip bir personel kadrosunun eğitilmesinin sağlanmasıdır.

Yargıda Zaman Kullanımına İlişkin Çalışma ve Analiz Araştırma Ağı Saturn Nedir ? Study and Analysis of Judicial Time Use Research Network Yargıda Zaman Kullanımına İlişkin Çalışma ve Analiz Araştırma Ağı

CEPEJ SATURN REHBER İLKELERİ Yargılama işlemlerinin ne kadar zaman alacağı hem genel düzeyde (belirli dava türlerinin standart/ortalama süresinin veya belirli mahkeme türlerinin yürüttüğü işlemlerin standart/ortalama süresinin planlanması) hem de somut işlemler düzeyinde planlanmalıdır.

Rehber İlke 2 Yargılama sürecinin zaman yönetimi ile tarihlerin belirlenmesi veya usule ilişkin olarak atılması planlanan tüm adımların zamanlamasının hesaplanması konusunda adliye kullanıcıları ile irtibat kurulmalıdır. Rehber İlke 3 Adli zaman çizelgelerine ilişkin standartlar veya hedeflerden sapmalar olduğunun fark edilmesi veya sapmalar olacağının öngörülmesi halinde, bu sapmaların nedenlerini ortadan kaldırmak adına derhal harekete geçilmelidir.

Rehber İlke 4 Toplam yargılama süresi nedeniyle kişilerin makul bir zaman zarfında yargılanma haklarının ihlal edilmesine yol açabilecek davalara özel ihtimam gösterilmelidir. Rehber İlke 5 Yargılama esnasında herhangi bir faaliyetin gerçekleştirilmediği sürelerin (bekleme zamanı) çok uzun olmasını önlemek adına izleme yapılmalı ve bu tür uzun sürelerin söz konusu olması halinde işlemlerin hızlandırılması ve gecikmenin telafi edilmesi için özel çaba gösterilmelidir.

Rehber İlke 6 Mahkemeler, yargılamanın önemli basamaklarına ilişkin bilgileri toplamalı ve bu basamaklar arasında geçen süreyi kayıt altına almalıdır. İzlenen bu basamaklar çerçevesinde Zaman Yönetim Kontrol Listesinin Dördüncü Göstergesi işlenmelidir. Rehber İlke 7 Toplanan bilgiler, çalışmalarında kullanmak üzere mahkemelere, hakimlere ve adaletin yönetiminden sorumlu olan merkezi makamlara temin edilmelidir. Bilgiler uygun formatta olmak kaydıyla taraflar ve kamuoyuyla da paylaşılmalıdır.

Rehber İlke 8 Toplanan tüm bilgiler sürekli olarak analiz edilmeli ve performansın izlenmesi ve geliştirilmesi alanında kullanılmalıdır. Rehber İlke 9 Analizlerin sonuçlarına ilişkin en az yılda bir kez olmak kaydıyla periyodik raporlar hazırlanmalı ve bu raporlarda uygun tavsiyelere yer verilmelidir. Rehber İlke 10 Daha üst düzeyde (ulusal, bölgesel) belirlenen standart ve hedeflerin yanı sıra, bireysel olarak mahkemeler düzeyinde de özel hedefler belirlenmelidir. Bu hedeflerin belirlenmesi sürecine aktif şekilde önderlik etmeleri veya katılmaları adına, mahkemelere gereken yetki ve bağımsızlık tanınmalıdır.

Rehber İlke 11 Hedefler amaçların açık tanımını içermeli ve ulaşılabilir olmalıdır. Hedefler yayımlanmalı ve periyodik olarak yeniden değerlendirilmeye tabi tutulmalıdır. Rehber İlke 12 Hedefler, mahkemenin performansının değerlendirilmesinde de kullanılabilir. Hedeflere ulaşılamaması halinde, durumun telafi edilmesi adına somut adımlar atılmalı ve eylemler gerçekleştirilmedir.

Rehber İlke 13 Mahkeme düzeyinde belirlenmiş olan hedeflerden önemli derecede sapma olması halinde, sorunun nedeninin hızlı ve yeterli şekilde ele alınmasına yönelik özel araçlar mevcut olmalıdır. Rehber İlke 14 Mümkünse hakim, usule ilişkin takvim konusunda tüm taraflarla anlaşmaya varmaya çalışmalıdır. Bu çerçevede, kendisine gereken nitelikteki adli personel (katip) ve bilgi teknolojileri temin edilmelidir. Rehber İlke 15 Üzerinde anlaşmaya varılan takvime mümkün mertebe sadık kalınmalı ve sapmalar önemli gerekçesi olan nedenlerle sınırlı kalmalıdır. Esasen, önceden belirlenmiş olan sürenin uzatılması yalnızca tüm tarafların kabul etmesi veya adaletin menfaatinin gerektirmesi halinde mümkün olmalıdır.

Yargıda Zaman Yönetimi Proje kapsamında Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığından alınan 2012 yılına ait veriler Dosya Sayıları Yüzdelik Dilim 2011 Yılında ve Önceki Yıllardan Devreden 11428 %42 2012 Yılı İçerisinde Gelen 15546 %58 Toplam Dosya Sayısı 26974 Çıkan Dosya Sayısı 15072 %56 Derdest Dosya Sayısı 11902 %44 Daimi Arama Dosya Sayısı 8000 %67

Yargıda Zaman Yönetimi Dosya Sayısı Yüzdelik Dilim Takipsizlik Kararı 8391 %56 İddianame (Ağır Ceza) 298 %2 İddianame (Asliye Ceza) 1928 %13 İddianame (Sulh Ceza) 2387 %15 İddianame (Çocuk Mah.) 428 %3 Birleştirme Kararı 544 %4 Görevsizlik Kararı 70 %06 Yetkisizlik Kararı 978 %6 Fezleke 17 %01 Başka Büroya Gönderilen 31 %03 Toplam 15072 %100

Yargıda Zaman Yönetimi Erzurum Yargı Çevresinde Kolluk Aşaması Sonrası Cumhuriyet Savcılığında Suç Tiplerine Göre Soruşturma Süreleri Suç Tipi Soruşturma Süresi Yağma 48 gün Şantaj 75 gün İhale 102 gün Hakaret 54 gün Fuhuş Tehdit 45 gün İrtikap 30 gün Suç Tipi Soruşturma Süresi Yaralama 63 gün Kaçakçılık 42 gün İftira 75 gün Hırsızlık Dolandırıcılık 60 gün Cinsel Taciz Zimmet

Yargıda Zaman Yönetimi Suç Tipi Soruşturma Süresi Görevi Yaptırmamak İçin Direnme 45 gün Mala Zarar Verme 51 gün Parada Sahtecilik Konut Dokunulmazlığını İhlal Etme 60 gün Adam Öldürme 75 gün Reşit Olmayanla Cinsel İlişki 39 gün Resmi Evrakta Sahtecilik 57 gün Taksirle Ölüme Neden Olma 36 gün Kişilerin Huzur ve Sükûnunu Bozma 63 gün Mühür Bozma 30 gün Bilişim Sistemleri Özel Belgede Sahtecilik Marka Hakkına Tecavüz 180 gün

Yargıda Zaman Yönetimi Suç Tiplerine Göre Soruşturma Süresi 6 ayı Geçen dosya sayısı Suç Tipi Dosya Sayısı Yağma 3 Şantaj 2 Muhafaza Görevini Kötüye Kullanma 4 Korku, Panik Yaratacak Şekilde Ateş Etme 1 İhale 9 Parada Sahtecilik Kamu Görevlisinin Resmi Belgede Sahteciliği Hakaret 111 Gizliliğin İhlali Mala Zarar Verme 11

Yargıda Zaman Yönetimi Suç Tipi Dosya Sayısı Görevi Yaptırmamak İçin Direnme 3 Konut Dokunulmazlığını İhlal Etme 5 Kredi Kartı Sahteciliği 8 Adam Öldürme 15 Reşit Olmayanla Cinsel İlişki 2 Resmi Evrakta Sahtecilik 13 Taksirle Ölüme Neden Olma 7 Suç Eşyasının Kabul Edilmesi 9 6136 Sayılı Yasaya Muhalefet Tehdit 30 Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Taksirle Yaralama Yaralama 186

Yargıda Zaman Yönetimi Erzurum Yargı Çevresinde Bir Kısım Suç Tipleri (Kasten Yaralama-Hırsızlık-Dolandırıcılık-Resmi Belgede Sahtecilik-Cinsel Amaçlı Suçlar-Kasten Öldürme) Baz Alınarak Tespit Edilen Gecikme Sebepleri Cumhuriyet Başsavcılığında İşlemsiz Kalması Kolluğa yazılan yazının gereğinin gecikmesi İkamet adreslerinin değişmesi ve yeniden belirlenememesi Yasal bekleme süreleri Kolluk dışındaki birimlere yazılan yazı cevaplarının gecikmesi Taraf sayısının fazlalığı Soruşturma dosyasındaki suç sayısının fazlalığı Kolluk eksiklerinin Cumhuriyet Başsavcılığı aşamasında giderilmesi İstinabe evrakının cevabının gecikmesi Şüphelilerin kaçması veya yakalanamaması Sonuç alıcı yazışma yapılmaması Adli Tıp (Tıbbi mütalaaların gecikmesi)

Yargıda Zaman Yönetimi

Yargıda Zaman Yönetimi 2013 Yılında Cumhuriyet Savcılığına Kolluktan Gönderilen Evrakların Kollukta Bekleme Süreleri Kolluk İsmi Gönderilen Müzekkere Sayısı Ortalama Bekleme Süresi Yakutiye İlçe Emniyet Müdürlüğü 49 21 gün Gürcükapı Polis Merkezi Amirliği 97 18 gün Yenişehir Polis Merkezi Amirliği 39 12 gün Dadaşkent Polis Merkezi Amirliği 9 11 gün İl Emniyet Müdürlüğü 2 9 gün

Erzurum Adli Tıp Grup Başkanlığı Çalışmaları 2011 yılı içerisinde toplam 1831 adet muayene işlemini icra eden Erzurum Adli Tıp Grup Başkanlığı; toplam 2137 adet de ölü muayene ve otopsi işlemi icra etmiştir. Erzurum Adli Tıp Grup Başkanlığı’nın tam anlamıyla açılarak hizmet vermesi durumunda Cumhuriyet Başsavcılığımızın iş yükünün hafifleyeceği de aşikardır.

KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.