KONUYA GİRİŞ Yeryüzünün tamamının yada bir bölümünün kuş bakışı görünümünü belli bir oranda küçültülerek düzleme aktarılmasına HARİTA denir.

Bir çizimin HARİTA olabilmesi için; Kuşbakışı olarak çizilmiş olması Ölçekli çizilmiş olması (Küçültme Oranı) Bir düzleme (Düz Bir Zemin) aktarılmış olması

Az Önceki Paydadan Küçük müdür , Büyük müdür ? Yeryüzü şekillerinin birebir haritasının çizilmesi mümkün değildir. Bu nedenle haritadaki gerçek uzunluklar belirli bir ölçek dahilinde küçülterek haritaya aktarılır. Haritalardaki bu küçültme oranına ÖLÇEK denir…. ÖLÇEK NEDİR? 1 / 50.000 1 / 10.000 1 / 1.000 1 / 2.500.000 Sizce Ölçeğin Paydası Az Önceki Paydadan Küçük müdür , Büyük müdür ? 1 / 500.000 Alan Büyük Ayrıntı Az 1 / 50.000 1 / 25.000 1 / 12.500 Alan Küçük Ayrıntı Fazla 1 / 1.000.000 1 / 200.000 1 / 80.000.000 1 / 20.000 1 / 50.000

Ölçek Çeşitleri Kesir Ölçek Çizik Ölçek 1/100.000

İki Harita Arasındaki Farka Bakalım mı..? 1 / 2.000.000 1 / 80.000.000

İki Harita Arasındaki Farka Bakalım mı..? 1 / 10.000.000 1 / 10.000

Ölçek Değişirse NELER değişir? 1 / 2.000.000

Ölçek Paydası ne ifade eder ? 1 / 2 000 Ölçek Paydası ne ifade eder ? 1 / 1 500 1 / 1 000 1 / 500 Daha gerçekçi bir örnekle açıklayacaksak olursak…!

Bir görüntü ne kadar büyük bir alanı gösteriyorsa AYRINTI az olur;Bir görüntü ne kadar küçük bir alanı gösteriyorsa AYRINTI fazla olur… *

Ölçekleri Biraz Daha Yakından Tanıyalım

Harita Üzerinde Ölçüm Kesir Ölçekli Harita 6 Cm 6 x 70 / 1 = 420 Km İstanbul - Kastamonu Arası kaç km ‘dir , Ölçelim mi? 1 / 7.000.000 Kastamonu-İstanbul 6 Cm m dam hm dm km 1 Cm 7.000.000 Cm 6 Cm Kaç Km ‘dir 6 x 70 / 1 = 420 Km Kesir Ölçekli Harita

Harita Üzerinde Ölçüm Çizik Ölçekli Harita 6 Cm 70 km İstanbul - Kastamonu Arası kaç km ‘dir , Ölçelim mi? Kastamonu-İstanbul 6 Cm 1 Cm ‘lik Dilim 70 km 1 Cm 70 Km 6 Cm Kaç Km ‘dir 6 x 70 / 1 = 420 Km Çizik Ölçekli Harita

Harita Üzerinde PEKİ 6 Cm 100 km İzmir-KASTAMONU ARASI, KUŞUÇUŞU ve KARAYOLU UZAKLIK Kastamonu-İzmir 6 Cm PEKİ İzmir-KASTAMONU ARASI, kuşuçuşu uzaklık 600 Km çıktı… Ama,İzmir-Kastamonu Karayolu Uzaklığı 980 Km ‘dir. Buna göre , aradaki bu fark nereden kaynaklandı,SİZCE…? KASTAMONU Karayolu Uzaklık – 260 Km 1 Cm ‘lik Dilim 100 km Kuşuçuşu Uzaklık – 180 Km İZMİR 1 Cm 100 Km 6 Cm Kaç Km ‘dir 6 x 100 / 1 = 600 Km

Haydi cevabı bulun bakalım… Örnek Soru Doğru Cevap 68 Km Haydi cevabı bulun bakalım…

Kesir Ölçeği Çizgi Ölçeğe Çevirme: Kesir ölçeği, çizgi ölçeğe çevirirken önce 1 cm'nin kaç km'yi gösterdiği bulunur. Örnek: 1 / 2.500.000 ölçeğinde 1 cm 25 km'yi gösterdiğine göre çizgi ölçekte de 1 cm 25 km'yi göstermelidir.

Km , Cm ‘ye çevrilir / 5 Sıfır eklenir Çizgi Ölçeği Kesir Ölçeğe Çevirme Çizgi ölçeği kesir ölçeğe çevirirken önce 1 cm’de kaç km gösterdiği tespit edilir… Örneğin: Çizgi ölçeğin uzunluğu 5 cm'dir. 5 cm 20 km gösterdiğine göre 1 cm kaç km'yi gösterir. ---------------------------------------- x = 20 / 5 = 4 km 4 km = 400.000 cm Bulunan deger cm'ye çevrilir. Buna göre kesir ölçek 1 / 400.000'dir. UYARI: Çizgi ölçeği kesir ölçege çevirirken, grafigin sonundaki uzunluk birimine dikkat etmemiz gerekir. Farklı birimlerde olabilir. 1 Cm = 4 Km göstermektedir 1 Cm -------- 4 Km Km , Cm ‘ye çevrilir / 5 Sıfır eklenir

KÜÇÜK ÖLÇEKLİ HARİTALAR BÜYÜK ÖLÇEKLİ HARİTALAR Şimdi de Aşağıdaki Haritalara bakarak Ölçekleri Yorumlayalım mı…? HARTİTALAR / Farklı Ölçeklİ Alan KÜÇÜK Ayrıntı FAZLA KÜÇÜK ÖLÇEKLİ HARİTALAR Alan BÜYÜK Ayrıntı AZ BÜYÜK ÖLÇEKLİ HARİTALAR

Koordinatları Satrancın Dili İle Anlamak A B C D E F G H 1 – 1A ‘daki taş BEYAZ KALE 2 – 2G ‘daki taş BEYAZ PİYON 3 – 3D ‘daki taş BEYAZ VEZİR 4 – 4B ‘daki taş BEYAZ KALE 5 – 5E ‘daki taş SİYAH VEZİR 6 – 5D ‘daki taş BEYAZ PİYON 7 – 6B ‘daki taş SİYAH PİYON SİYAH PİYON 8 – 7G ‘daki taş 9 – 7D ‘daki taş SİYAH FİL SİYAH PİYON 10 – 7B ‘daki taş SİYAH KALE 11 – 8A ‘daki taş 12 – 8G ‘daki taş SİYAH ŞAH 13 – 8E ‘daki taş SİYAH KALE 14 – 6H ‘daki taş SİYAH PİYON 15 – 1H ‘daki taş BEYAZ ŞAH

Basit Koordinatlar İle Haritaların Dili’ni Anlamak 30 B 15 B 0 15 D 30 D 45 D 60 D 75 D 90 D 60 Doğu Dikey Çizgi ve 60 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ? RUSYA 75 K 60 K 45 K Grönland 0 Dikey Çizgi ve 45 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ? FRANSA 30 Batı Dikey Çizgi ve 75 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ? GRÖNLAND

PARALELLER / Yatay Çizgiler Şimdi de Koordinatlarda Kullandığımız Asıl Çizgilerin Neler Olduğunu Öğrenelim… PARALELLER / Yatay Çizgiler E K V A T O R Kutup noktalarından eşit uzaklıkta olan ve yer yuvarlağını iki eşit yarım küreye ayıran dairedir.Derecesi 0 (sıfır) dır.

PARALELLER / Yatay Çizgiler Ekvatora paralel olarak çizildiği varsayılan hayali çemberlere denir.

Başlangıç Paraleli Ekvatordur PARALELLER / Yatay Çizgiler Başlangıç Paraleli Ekvatordur EKVATOR

Ekvator Dünyayı İki eşit yarım küreye ayırır PARALELLER / Yatay Çizgiler Kuzey Yarım Küre Güney Yarım Küre Ekvator Ekvator Dünyayı İki eşit yarım küreye ayırır

90 Kuzey ve 90 Güney Yarım Kürede olmak üzere 180 paralel vardır PARALELLER / Yatay Çizgiler 90 Kuzey ve 90 Güney Yarım Kürede olmak üzere 180 paralel vardır

PARALELLER / Yatay Çizgiler İki paralel arası uzaklık 111 km’dir.

PARALELLER / Yatay Çizgiler Paralellerin numaraları ekvatordan kutuplara gidildikçe büyür.

PARALELLER / Yatay Çizgiler Ekvator’dan Kutuplara doğru gidildikçe PARALELLER ’in uzunlukları kısalır. Ekvator

PARALELLER / Yatay Çizgiler En Büyük paralel Ekvator’dur: 40.076 km En küçük paralel Kutup Noktaları ‘dır:0 km

MERİDYENLER / Dikey Çizgiler Şimdi de Koordinatlarda Kullandığımız Asıl Çizgilerden Meridyenlere Bakalım MERİDYENLER / Dikey Çizgiler Başlangıç Meridyeni Başlangıç Meridyeni İngiltere yakınlarında bulunan GRİNİÇ İSTASYONU ‘dur…

MERİDYENLER / Dikey Çizgiler Batı M. Doğu M Başlangıç meridyeninin doğusunda 180 batısında da 180 tane olmak üzere toplam 360 tane meridyen vardır.

MERİDYENLER / Dikey Çizgiler 50B 30B 30D 10B 10D Griniç’in Batısına Batı Boylamları 00 Griniç’in doğusuna Doğu Boylamları

MERİDYENLER / Dikey Çizgiler Ekvator’dan Kutuplara doğru gidildikçe MERİDYENLER arası kısalır. Ekvator’da iki meridyen arası mesafe 111 km Ekvator Kutuplarda ise birleşerek 0 km olur

MERİDYENLER / Dikey Çizgiler 11.48 GÜNEŞ d c b a 11.52 12.00 MERİDYENLER / Dikey Çizgiler 11.56 Her bir MERİDYEN ARASI 4 DK .’dır.Dünya BATIDAN DOĞUYA DOĞRU döndüğü için, devamlı en doğuda olanın saati,diğerine göre DAHA İLERİDİR.

Meridyen ve Paralel Koordinatları İle Haritaların Dili’ni Anlamak 30 B 15 B 0 15 D 30 D 45 D 60 D 75 D 90 D 60 Doğu Meridyeni ve 60 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ? RUSYA 75 K 60 K 45 K Grönland FRANSA 0 Meridyeni ve 45 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ? GRÖNLAND 30 Batı Meridyeni ve 75 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ?