IŞIK VE SES ÖĞRENELİM EĞLENELİM DEĞERLENDİRELİM

IŞIĞIN YAYILMASI Gözümüzle görebilmemiz için ışık gereklidir.Doğal ve yapay ışık kaynakları olmak üzere çeşitli ışık kaynakları vardır.

IŞIĞIN YAYILMASI Bazı cisimler kendiliğinden ışık yayar. Bu tür cisimlere doğal ışık kaynağı adı verilir.Güneş ve ateş böceği doğal ışık kaynağına örnek verilebilir.

IŞIĞIN YAYILMASI İnsanlar tarafından üretilen ve belli şartlar sağlandığında ışık veren cisimlere yapay ışık kaynağı adı verilir.Mum yapay ışık kaynağına örnektir.

IŞIĞIN YAYILMASI Işık doğrular boyunca yayılır.Bir muma düz bir borunun içinden bakıldığında alevin görülmesi, muma eğri bir borudan bakıldığında görülmemesi buna örnektir.

IŞIĞIN BİR ENGELLE KARŞILAŞMASI Işık her maddeden geçemez. Seraların üzeri cam ve ya naylonla kaplanır. Çünkü cam ve naylon ışığı geçirir.

IŞIĞIN BİR ENGELLE KARŞILAŞMASI Cam, jelatin, fazla derin olmayan su tabakası ve hava; ışığı geçiren maddelerdir. Işığı geçiren böyle maddelere saydam madde adı verilir.

IŞIĞIN BİR ENGELLE KARŞILAŞMASI Duvar, tahta, kitap gibi ışığı geçirmeyen maddelere opak madde adı verilir.

IŞIĞIN BİR ENGELLE KARŞILAŞMASI Buzlu cam, bulut, sisli hava gibi ışığın bir kısmını geçiren maddelere yarı saydam madde denir.

IŞIK OYUNLARI VE GÖLGELER Bir ışık kaynağının önüne ışık geçirmeyen bir engel koyulduğunda , engelin arkasında karanlık bir alan oluşur.Bu karanlık alana gölge denir.

IŞIK OYUNLARI VE GÖLGELER Bir cisme iki ışık kaynağından gelen ışınlar ekranda farklı iki gölge oluşturur. Bu oluşan gölgelerden koyu olanına tam gölge, daha açık tonda olanına da yarı gölge denir.

GÜNEŞ VE AY TUTULMASI Güneş Tutulması Ay dünyanın etrafında hareket ederken Dünya ile Güneş arasına girer. Ay dünya üzerinde gölge oluşumuna sebep olur. Bu duruma güneş tutulması denir.

GÜNEŞ VE AY TUTULMASI Ay tutulması Ay, Dünyanın çevresinde hareketine devam ederken belli zamanlarda Dünyanın gölgesi içinde bulunur. Ay, Güneşten ışık alamaz. Bu olaya ay tutulması denir.

SESİN OLUŞMASI VE YAYILMASI Başta insan olmak üzere bir çok canlı ağız, akciğer ve ses tellerini kullanarak ses çıkarır. İnsanın sesi konuşmasına , şarkı söylemesine , mırıldanmasına ve bağırmasına imkan sağlar.

SESİN OLUŞMASI VE YAYILMASI Arıların , sivrisineklerin sesi kanatlarının titreşiminden meydana gelir.Kulağımızı uyaran ve bu yolla beynimizde duyumlara yol açan etkilerin tamamına ses adı verilir.

SESİN OLUŞMASI VE YAYILMASI Ses, suya taş atıldığında meydana gelen bir dalganın etrafa yayılması gibi yayılarak kulağımıza gelir.

SESİN OLUŞMASI VE YAYILMASI . İnsan, kuş, arı ve ördek doğal ses kaynaklarıdır. Davul , kaval ve müzik seti gibi kaynaklar yapay ses kaynaklarıdır.

SESİN OLUŞMASI VE YAYILMASI Sesler katı, sıvı ve gaz ortamlar da yayılarak kulağımıza gelir.Çalar saatten gelen sesi duymamız sesin gaz ortamlarda yayıldığını gösterir.

SESİN OLUŞMASI VE YAYILMASI Balina ve yunus gibi canlılar su da yaşarlar. Su içersinde çıkardıkları seslerle birbirleriyle iletişim sağladığı anlaşılmaktadır. Bu olay da sesin sıvı ortamlarda yayıldığını gösterir.

SESİN OLUŞMASI VE YAYILMASI Evimizin dışındaki sesleri işitmemiz de sesin katı ortamlar da yayıldığını gösterir. Boşlukta ise ses yayılmaz. Uzayda meydana gelen çok şiddetli patlamaların sesini duyamayız.

SESLERİN FARKLI ORTAMLARDA YAYILMASI Farklı maddeler farklı sesler çıkarır. Örneğin; porselen fincan, plastik tabak, çay bardağı, su bardağı gibi maddelere tahta bir çubukla vurduğumuzda hepsin de farklı sesleri gözlemleriz.

SESİN YAYILMASINI ÖNLEYEBİLİR MİYİZ? Sesin yayılmasının engellenmesine ses yalıtımı denir. Sinema ve kayıt stüdyosunda ses yalıtımı yapılır.

SESLER VE ORTAMLAR İnsanlar üzerinde olumsuz etki yapan ve hoşa gitmeyen seslere gürültü denir. Şehir merkezleri, sanayi tesisleri, trafik yoğunluğu olan yerler ve işlek caddeler buna örnektir.

SESLER VE ORTAMLAR Gürültüyü azaltmak için ; Hava alanları ve sanayi tesisleri yerleşim bölgelerinden uzak yerlere koyulmalıdır. Televizyon ve müzik aletleri insanları rahatsız etmeden açılmalıdır.

ULAŞIM ARAÇLARINDA SES YALITIMI Otobüs, otomobil ve uçak gibi ulaşım araçlarında da ses yalıtımı gereklidir. Otomobillerde egzozlara susturucu takılır ve sesin azaltılması sağlanır.

BİZE YARDIMCI OLAN SESLER Bazı sesler gerekli olabilir. Çalar saatin sesi insanı rahatsız edebilir ancak sabah uyanıp okula gitmek için o sese ihtiyaç duyarız. Ambulans , itfaiye sesi de insanları uyarır.

SES VE MESLEKLER Eski dönemlerde antik tiyatrolarda sesin her hangi bir araç kullanılmadan herkese ulaştırılması gerekiyordu. Mimarlar binalar da bu özelliğe dikkat ediyorlardı.

SES VE SAĞLIĞIMIZ Gürültünün insanlar üzerinde pek çok olumsuz etkisi vardır; Geçici ve sürekli işitme bozukluklarına Kan basıncının artmasına, Aşırı sinirlilik ve strese, sebep olur.

DEĞERLENDİRELİM Bu bölümde size anlatılan konu ile ilgili sorular yöneltilecektir. Aşağıdaki “SORULARA GEÇ” butonuna tıklayarak soruları cevaplandırmaya başlayabilirsiniz. SORULARA GEÇ

DEĞERLENDİRELİM Soru1) Sesin yayılamadığı ortam aşağıda verilenlerden hangisidir? A Katı B Sıvı C Gaz D Boşluk

DEĞERLENDİRELİM Soru2) Aşağıdaki ortamlardan hangisinde ışık yayılamaz? A Kaya B Hava C Uzay D Cam

DEĞERLENDİRELİM Soru3) Aşağıdaki maddelerden hangisi opak bir cisimdir? A Hava B Defter C Çay bardağı D Pencere camı

DEĞERLENDİRELİM Soru4) Aşağıda verilenlerden hangisi ses kaynağı değildir? A Radyo B Sıra C Kuş D Cep telefonu

DEĞERLENDİRELİM Soru5) Polis, sesini kalabalıklara daha rahat iletebilmek için aşağıdaki araçlardan hangisini kullanır? A Fonograf B Megafon C Steteskop D Teyp

TEBRİKLER DOĞRU CEVAP SONRAKİ SORUYA GEÇ

ÜZGÜNÜM Maalesef yanlış cevapladınız! Doğru yanıt; D’ dır. Sorunun cevabı ile ilgili bilgi almak için “BİLGİ AL” butonuna tıklayınız. Bir sonraki soruyu görmek için de” SONRAKİ SORUYA GEÇ” butonuna tıklayabilirsiniz. BİLGİ AL SONRAKİ SORUYA GEÇ

ÜZGÜNÜM Maalesef yanlış cevapladınız! Doğru yanıt; A’ dır. Sorunun cevabı ile ilgili bilgi almak için “BİLGİ AL” butonuna tıklayınız. Bir sonraki soruyu görmek için de” SONRAKİ SORUYA GEÇ” butonuna tıklayabilirsiniz. BİLGİ AL SONRAKİ SORUYA GEÇ

ÜZGÜNÜM Maalesef yanlış cevapladınız! Doğru yanıt; B’ dır. Sorunun cevabı ile ilgili bilgi almak için “BİLGİ AL” butonuna tıklayınız. Bir sonraki soruyu görmek için de” SONRAKİ SORUYA GEÇ” butonuna tıklayabilirsiniz. BİLGİ AL SONRAKİ SORUYA GEÇ

ÜZGÜNÜM Maalesef yanlış cevapladınız! Doğru yanıt; B’ dır. Sorunun cevabı ile ilgili bilgi almak için “BİLGİ AL” butonuna tıklayınız. Bir sonraki soruyu görmek için de” SONRAKİ SORUYA GEÇ” butonuna tıklayabilirsiniz. BİLGİ AL SONRAKİ SORUYA GEÇ

ÜZGÜNÜM Maalesef yanlış cevapladınız! Doğru yanıt; B’ dır. Sorunun cevabı ile ilgili bilgi almak için “BİLGİ AL” butonuna tıklayınız. Bir sonraki soruyu görmek için de” SONRAKİ SORUYA GEÇ” butonuna tıklayabilirsiniz. BİLGİ AL

SESİN YAYILMASI Çalar saatten gelen sesi duymamız sesin gaz ortamlarda yayıldığını gösterir. Su içersinde canlıların çıkardıkları seslerle birbirleriyle iletişim sağladığı anlaşılmaktadır. Bu olay da sesin sıvı ortamlarda yayıldığını gösterir. Evimizin dışındaki sesleri işitmemiz de sesin katı ortamlar da yayıldığını gösterir. Boşlukta ise ses yayılmaz. SONRAKİ SORUYA GEÇ

IŞIĞIN YAYILMASI Cam, jelatin, fazla derin olmayan su tabakası ve hava; ışığı geçiren maddelerdir. Işığı geçiren böyle maddelere saydam madde adı verilir. Duvar, tahta, kitap gibi ışığı geçirmeyen maddelere opak madde adı verilir. Buzlu cam, bulut, sisli hava gibi ışığın bir kısmını geçiren maddelere yarı saydam madde denir. SONRAKİ SORUYA GEÇ

OPAK MADDE Işığı geçirmeyen maddelere opak madde denir. Hava, çay bardağı ve pencere camı saydam maddelerden yapılmış cisimlerdir. Bu üç cisim ışığı geçirir. Ancak defter opak maddeden yapılmış bir cisimdir. Defter ışığı geçirmez. SONRAKİ SORUYA GEÇ

SES KAYNAKLARI Ses kaynağı titreşerek ses meydana getiren cisimler ya da araçlardır. Radyo, kuş ve cep telefonu ses çıkaran ve ya üreten varlıklardır. Ancak sıra bir ses kaynağı değildir. SONRAKİ SORUYA GEÇ

SES KAYNAKLARI Polis sesini kalabalıklara rahat iletebilmek için megafonu kullanır. BİTİR

• Benim iki pencerem var, Gündüz açar, gece kaparım. BİRAZ BİLMECE ÇÖZELİM • Benim iki pencerem var, Gündüz açar, gece kaparım. TIKLA GÖZ İLERİ

• Bakarsın yay, Bakarsın top, Bakarsın var, Bakarsın yok. BİRAZ BİLMECE ÇÖZELİM • Bakarsın yay, Bakarsın top, Bakarsın var, Bakarsın yok. TIKLA AY GERİ İLERİ

• Ben varmadan o varır, Her şeyden çok yol alır BİRAZ BİLMECE ÇÖZELİM • Ben varmadan o varır, Her şeyden çok yol alır TIKLA IŞIK GERİ İLERİ

BİRAZ DA BULMACA YA NE DERSİNİZ? GERİ İLERİ

ÇENGEL BULMACA İşitme organımız 1 ÇENGEL BULMACA İşitme organımız Ses çıkararak iletişim kuran bir hayvan Sesin en iyi iletildiği madde hali Görebilmemizi sağlayan enerji K 2 Y U N U S L A 4 K A T I 3 Ş I K GERİ tıkla

TEBRİKLER DOĞRU CEVAP SONRAKİ SORUYA GEÇ

TEBRİKLER DOĞRU CEVAP SONRAKİ SORUYA GEÇ

TEBRİKLER DOĞRU CEVAP SONRAKİ SORUYA GEÇ

TEBRİKLER DOĞRU CEVAP BİTİR