OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE BESLENME EĞİTİMİ
Çocuğun kişiliği okulöncesi dönemde şekillenmekte, yetişkinlik çağındaki alışkanlıklar bu yıllara dayanmaktadır. Aynı şekilde çocuk bu yemek yeme alışkanlığı da kazanır.
Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının temeli çocukluk döneminde atıldığından bu çağlarda verilecek eğitim birey olma yolundaki çocuk için çok önemli olmaktadır. Besinler, içerdikleri besin öğelerinin türleri, kalitesi ve miktarları yönünden farklıdır.
Bu açıdan yeterli ve dengeli beslenmede besinler dört ana gruba ayrılmış, dört grubun dışındakiler beşinci grupta toplanmıştır.
SÜT VE TÜREVLERİ Süt Yoğurt Ayran Peynir Süttozu Çökelek Dondurma Sütlü tatlılar süt ya da yoğurtla yapılan yiyecekler
Okulöncesi çocuğun diyetinde bu gruptan günde 2-3 porsiyon bulundurulmalıdır. Sonuç olarak 2 su bardağı süt, 1 kibrit kutusu kadar peynir çocuğu günlük ihtiyacını karşılayabilir.
ET, YUMURTA, KURU BAKLAGİLLER Her türlü kuru baklagiller Fındık, fıstık, ceviz , susam, badem gibi yağlı tohumlardır
5-6 yaş okul öncesi çocuklarının tüketebileceği porsiyon örnekleri olarak; 2-3 pişmiş köfte büyüklüğünde et, 3-4 parça küçük tavuk budu, 3-4 kaşık pişmiş kurubaklagil, 1 yumurta 1 porsiyon kabul edilir.
SEBZE VE MEYVELER: Vitamin ve mineral ihtiyacımızı karşıladığımız sebze ve meyveler, vücut direncinin artmasından, sindirim sistemine kadar vücudumuzun çalışmasında önemli role sahiptir.
5-6 yaş çocuklarının günlük olarak: meyve grubundan 2 porsiyon, sebze grubundan 3 porsiyon almaları yeterlidir.
TAHIL VE TÜREVLERİ: Buğday Yulaf Arpa Mısır pirinç Ekmek Şehriye Bulgur İrmik vb.
Çocuklarının tüketebileceği porsiyon örnekleri olarak: 1 dilim ekmek 4-6 tane kraker, 10-15 adet bisküvi, 4-6 kaşık makarna ya da pilav 1 porsiyon olarak değerlendirilebilinir.
YAĞLAR VE ŞEKERLER: Yağlar zeytin Bal Pekmez Şeker Reçel Pasta Çikolata Tahin gibi tatlılar
Okul öncesi çocuğunun yeterli ve dengeli beslenmesi, aşırı yemek yemesi ya da yüksek kalorili yiyecekleri çok yemesi demek değildir. Çocuk kişisel özelliklerine göre beden ihtiyacını karşılayacak şekilde beslenmelidir.
YAPILAN HATALAR Belli bir yiyeceği yemeyi kestiğinde paniklemek. Tabağındaki her şeyi bitirmesi konusunda ısrar etmek. Zamanında ve yeterli miktarda yemediği, etrafı kirlettiği, çok yediği için ya da başka nedenlerle çocuğa maddi ve manevi baskı yapmak, bağırmak, korkutmak, zorla yedirmeye çalışmak, cezalandırmak.
Öğünden bir saat önce büyük bardakta süt veya meyve suyu vermek. Öğünden hemen önce atıştırmalık bir şeyler vermek. Çocuğa aşırı ilgi göstermek. Çocuk yemek yerken çok acele ettirmek, gereksiz yere oyalanmasına göz yummak.
Yeterli yemediği için başka çocuklardan cılız ve çelimsiz olduğunu, başka çocukların iyi yediğini söylemek, kıskançlık duyurarak yedirmeye çalışmak. Bir öğün hüsranla sonuçlandığında suçluluk duymak. Bir yemeği yediğinde ödül olarak şeker veya zararlı atıştırmalıklar vermek.
ANNE BABAYA ÖNERİLER : Çocuklarınıza kendi kendine servis yapmaya teşvik edin. Yemeği televizyon seyretme saati olarak değil, yemek zamanı odaklı haline getirin. Tatlıları ana yemek yapmaktan ve ödül olarak sunmaktan kaçının. Yemek yerken onlara zaman konusunda baskı yapmayın.
Çocuklar bu dönemde oyun oynamayı çok sevdiği için yemek yeme sürecini de eğlenceli hale getirin. Yemek yerken günlük olan olaylardan, arkadaşlarınızla yaptıklarınızdan bahsedin ve onlarla paylaşın.
Çocuklarınızı mutfak işlerine dahil edin Çocuklarınızı mutfak işlerine dahil edin. Kendi hazırladıkları besinleri yemek daha zevkli olacaktır. Her şeyden önce gevşeyin ve dikkatinizi çocuğunuzun yemeğine değil onun yeme davranışlarında olan pozitif gelişmelere odaklayın.
Çocuklar düzenli ve öğün atlamadan beslenmelidir. İyi bir beslenme alışkanlığı için çocuğa her besin grubundan yedirilmelidir. Yiyecekleri tabağına gereksiniminden fazla konulmamalıdır.
Ara öğünlerde şeker, bisküvi, çay, gazoz, kolalı içecekler verilmemelidir. Çocuğun gelişimi için kendi kendine yemek yeme alışkanlığı kazandırılmalıdır. Sevmediği besinler konusunda ısrar etmeyip aynı gruptaki benzer besinler verilmelidir.
TEŞEKKÜRLER