MEHMET ŞENGİL 7/A 325 FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMEN: SAİME ÖZEN

Dirençleri eşit olan ampullere özdeş ampuller denir. Özdeş ampuller; seri, paralel ve karışık olarak bağlanabilirler. Özdeş ampullerin parlaklıkları, ampullerden geçen akım şiddeti veya ampullerin uçları arasındaki potansiyel fark ile doğru orantılıdır.

Özdeş ampullerin uç uca eklenmesine seri bağlama denir. Özdeş üç ampul seri olarak bağlanırsa; ▪ Ampullerin her birinden geçen akım şiddeti aynıdır. ▪ Ampuller den geçen akım şiddetleri aynı olduğu için aynı parlaklıkta yanarlar. ▪ Ampullerden biri sökülürse, patlarsa veya flaman koparsa, devreden akım geçmeyeceği için diğer ampuller de söner. ▪ Devreye seri bağlanan ampul sayısı artıkça devrenin direnci büyür ve ampullerden geçen akım şiddeti küçülür.

▪ Devreye seri bağlanan ampul sayısı arttıkça, az ampullü devredeki ampullere göre çok ampullü devredeki ampullerin parlaklıkları azalır fakat o devredeki seri bağlı ampuller aynı parlaklıkta yanarlar. ▪ Devreye seri bağlanan ampul sayısı artsa bile pilin kullanım ömrü değişmez. Tek ampul devreye bağlı iken pil ne kadar süreyle enerji veriyorsa iki veya üç ampul bağlı olduğunda da pil aynı süre enerji verir. ▪ (*) Süsleme ışıklarının çok parlak olması gerekmediği için seri bağlanır. Ancak ampullerden biri çalışmadığında diğerleri de söner.

▪ 1. Şekildeki 1. ampul en parlak yanar. ▪ 2. Şekildeki 2. ve 3. ampuller aynı parlaklıkta yanarlar. ▪ 3. Şekildeki ve 6. ampuller aynı parlaklıkta yanarlar. ▪ 1. Şekildeki 1. ampul, 2. şekildeki 2. ve 3. ampullerden, 2. şekildeki 2. ve 3. ampul de 3. şekildeki ve 6. ampullerden daha parlak yanar.

Özdeş ampullerin birer uçlarının bir noktaya, diğer uçlarının da başka bir noktaya bağlanmasına paralel bağlama denir. Özdeş üç ampul paralel olarak bağlanırsa; ▪ Ampullerin her birinden geçen akım şiddeti aynıdır. ▪ Ampullerden geçen akım şiddetleri aynı olduğu için aynı parlaklıkta yanarlar. ▪ Ampullerden biri sökülürse, patlarsa veya flaman koparsa devreden akım geçeceği için diğer ampuller aynı parlaklıkta yanarlar. ▪ Devreye paralel bağlanan ampul sayısı artıkça devrenin toplam direnci küçülür ve ana koldan geçen akım şiddeti büyür. Fakat paralel kolların sayısı arttığı için her bir ampulden geçen akım şiddeti değişmez. ▪ Devreye paralel bağlanan ampul sayısı artsa bile az ampullü devredeki ampullere göre ampullerin parlaklıkları değişmez.

▪ Devreye paralel bağlanan ampul sayısı arttıkça pilin kullanım ömrü ampul sayısına bağlı olarak azalır. Tek ampul devreye bağlı iken pil ne kadar süreyle enerji veriyorsa iki ampul olduğunda bunun yarısı kadar süreyle, üç ampul bağlı olduğunda ise üçte biri kadar süreyle enerji verir. ▪ Evlerde, apartmanlarda ve arabalarda kullanılan ampuller, yandıklarında parlaklıklarının azalmaması için birbirine paralel olarak bağlanır. Ayrıca her bir ampul diğerlerini etkilemeden ayrı anahtarlara bağlanabilir.

▪ Her üç şekildeki bütün ampuller aynı parlaklıkta yanarlar.

Konulari/Konu/Ozdes-Ampullerin-Seri-Paralel-ve- Karisik-Baglanmasi_1880.html Konulari/Konu/Ozdes-Ampullerin-Seri-Paralel-ve- Karisik-Baglanmasi_1880.html