VAROLUŞÇULUK VAR OLMAK, ÖNCE KENDINI TANıYABILME CESARETINI GÖSTEREBILMEKTIR. VAROLUŞÇULUK, 20. YY ıN SONLARıNA DO Ğ RU FRANSA’DA ORTAYA ÇıKAN INSANıN KENDI DE Ğ ERLERINI KENDISININ OLUŞTURABILECE Ğ INI, GELECE Ğ INI DE KENDISININ KURABILECE Ğ INI SAVUNAN BIR FELSEFE AKıMıDıR.
VAROLUŞÇULU Ğ U ORTAYA ÇIKARAN SEBEPLER Seçme özgürlü ğ ü Bireysel varoluş Hiçlik Bilinç dışılık Kaygı Saçma Yabancılaşma Gelecek beklentisi İ ç sıkıntısı
ÖNEML İ TEMS İ LC İ LER İ Martin Heidegger Karl Jaspers Jan Paul Sartre Gabriel Marcel Maurice Merleau Ponty olmuştur. Felsefi bakımdan temelleri ise bunlardan önce Nietzsche, Kierkegaard ve Husserl gibi düşünürler tarafından atılmıştır.
TE İ ST VAROLUŞÇULAR Soren Kierkegaard Karl Barth Karl Jaspers Max Scheler Maurice Blondel Henri Bergson Charls Peguy Gabriel Marcel
ATE İ ST VAROLUŞÇULAR Nietzsche Martin Heideger Jean Paul Sartre Albert Camus
18. Yy. felsefi ateizminde Tanrı kavramı bastırılmıştır. Fakat özün varlıktan önce geldi ğ i düşüncesi de ğ il, bu düşünce hep devam etmiştir. Bunun izlerini dide rotta, Volteir ve kantta’da görmekteyiz.
SARTRE Varoluşçulu ğ un ve ateistli ğ in en büyük temsilcilerinden birisidir. 1. İ nsanın önceden belirlenmiş özü yoktur. Özü verecek tanrıda yoktur. 2. Bu durumda insan tamamen özgürdür ve dolayısıyla özgür insan özünü ve de ğ erlerini kendisi oluşturacaktır. 3. Ahlaki açıdan bakıldı ğ ında davranışları bir güç tarafından belirlenmemiş insan kendi ahlakını kendisi oluşturacaktır.
İ nsanda ama yalnız insanda varoluş özden önce gelir. Buda demektir ki insan önce vardır; sonrada öyle veya böyle oluşur. Dünyaya gelip mücadele ederek, acı çekerek, savaşarak yavaş yavaş kendini belirler. Bu belirlenme yolu hiç kapanmaz sürekli açıktır. ( Jean Paul Sartre ) Nietzsche: Korkarak yaşarsan yalnızca hayatı seyredersin.
Varoluşçuluk, 19.yy ortalarında baskın sistematik felsefeye karşı bir tepki olarak do ğ muştur. Soren Kierkegaard’ın genel olarak ilk varoluşçu filozof oldu ğ u görüşü hakimdir. Kierkegaard, Hegelci ve Kantçılı ğ a karşı bireysel bir bakış açısına sahiptir. Soren Kierkegaard, en çok yaşamış olan uzun yıllar yaşamış olan de ğ il, yaşamının anlamını en fazla anlamış olan insandır.
VAROLUŞÇULU Ğ UN İ LKELER İ Varoluş özden önce gelmesi. Sınırsız özgürlük. Sorumluluk. İ ç sıkıntısı
VAROLUŞÇULU Ğ UN DÖRT TEMEL F İ KR İ Varoluşçu felsefe herkesi aynı gören bütünsel ve sistematik bakış açılarına karşı çıkar. Varoluş, öncelikle varoluş sorununu içinde taşır ve dolayısıyla varlık’ın anlamının araştırılmasını da içerir. Varoluş insanın içinden bir tanesini seçebilece ğ i bir olanaklar bütünüdür. Bu görüş her türlü gerekircili ğ in yani nedenselli ğ i dışlar. Varoluş her zaman dünyada var olmadır. Bir başka deyişle seçimini sınırlayan ve koşullandıran somut tarihsel bir durum içindedir. Yani insanı içinde bulundu ğ u şartlar belirler.
SORULAR 1.Varoluşçuluk Nedir? 2. Varoluşçulu ğ u ortaya çıkaran sebepler kaç tanedir birini söyleyiniz. 3. Varoluşçulu ğ un önemli temsilcilerinden birini söyleyiniz. 4. Ateist varoluşçular kaç tanedir? 5. Varoluşçuluk felsefesinin en büyük temsilcisinin adı nedir? 6. Korkarak yaşarsan yalnızca hayatı seyredersin sözü kime aittir? 7. Varoluşçu felsefe herkesi aynı gören bütünsel ve sistematik bakış açılarına karşı çıkar. (Do ğ rumu yanlış mı?) 8. Henri Bergson Teist varoluşçulardan mıdır? 9. Varoluşçulu ğ un dört temel fikrinden birini söyleyiniz. 10. Varoluşçuluk ilk nerede ortaya çıkmıştır?