KUŞLAR (AVES) Ön üyeleri değişerek kanat şeklini aldığından uçabilmektedir. Bu nedenle latince aves adı verilmiştir.

KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ Kuşlar sıcakkanlı omurgalıların ilk sınıfını oluştururlar. Sıcağa büyük gereksinim duymalarına karşın uçma özelliklerinden dolayı embriyolarını canlı doğuramayıp yumurtayla çoğalırlar. Üyeleri iki çifttir. Ön üyeler uçmayı sağlamak amacıyla kanat şeklini almıştır.Arka üyeleri ise yürüme ye, yüzmeye, tırmanmaya, koşmaya ve eşinmeye uyum göstermiştir. Ayaklarında genellikle dört tane parmak bulunur. Kuşların vücut yapısı uçmaya elverişli olduğu için vücutlarının kemik ve yumuşak kısımları hava kesecikleriyle bezenmiştir.

Derilerinde salgı bezi yoktur Derilerinde salgı bezi yoktur. Yalnız kuyruk kökünde yağ bezleri bulunur. Ağız keratin bir gaganın ucunda yer almıştır. Gaga besinin alınması yanında uçma sırasında dengeyi sağlamada da görev yapar. Beslenme biçimine bağlı olarak gaga şekilleri değişiklik göstermektedir. İskelet tam anlamıyla kemikleşmiştir. Kaburgalar oldukça küçüktür. Kalpleri iki kulakçık ve iki karıncıktan oluşur. Solunum akciğerlerle olur. Trake ve bronşların bağlandığı yere yakın bir bölgede syrinx (ses çıkarma kutusu) bulunur. Beyin sinirleri 12 çifttir.

Ayrı eşeylidirler. İç döllenme görülür Ayrı eşeylidirler. İç döllenme görülür. Tümü ovipardır ve kuluçkaya yatarlar. Boşaltım sistemleri metonefroz tiptedir. Sidik keseleri yoktur Kuş tüyü iki kısımdan oluşur. Calomus denilen ve deriye gömülen kısım ile serbest olan charhis kısmıdır. Kuşlar yerli gezgici ve göçmen olabilir. Kuşların besin aradıkları, dinlendikleri ve kuluçkaya yattıkları yer biyotoptur.

KUŞLARIN SINIFLANDIRILMASI Kuşlar aşağı yukarı 25 ordo halinde bulunurlar. Uçamayan kuşlar ve uçan kuşlar diye iki gruba ayrılırlar.

UÇMAYAN KUŞLAR Kanatları küçük yada kısmen yok olduğu için uçamazlar. A) Kara formları: Bunların arasında önemli ordolar vardır. Struthioniformes ordosu en büyük boyda olanları temsil eden Afrika deve kuşlarını, Rheiformes G. Amerika deve kuşlarını kapsar. B) Deniz formları: yalnız bir ordo (Sphenisciformes) ile temsil edilirler. Bunlarda antartik bölgesinde yaşayan penguenlerdir. Denizde iyi yüzerler karada iki ayakları üzerinde yürürler.

UÇAN KUŞLAR A) Yüzücü ve dalıcı kuşlar: Bunlar ya suyun üstünde yüzerler yada suya dalarlar. Ayakları perdeli, gagaları sivri ve yassıdır. Karabatak, pelikan, kuğu, kaz... B) Su, bataklık ve kuyu kuşları: Bunlar sığ sularda yürümeye, yüzmeye ve bataklıkta dolaşmaya adapte olmuşlardır. Leylek, turna, flamingo, yalıçapkını, martı... C)Etçil kuşlar: Yırtıcıdırlar. Gagaları kuvvetli bacakları uzundur. Baykuş, kartal, atmaca, şahin...

D) Tavuklar ve av kuşları: Kuvvetli bacaklara ve uçlarında toprağı kazmaya yarayan körleşmiş tırnaklara sahip kuşlardır. Hindi, sülün, keklik... E) Papağanlar: Çok renkli kıvrık gagalıdırlar.Bacak- ları ve tırnakları çok iyi gelişmiştir. Yüzleri mimikli sesleri karakteristiktir. F) Güvecin ve kumrular: Vücutları dolgun ve kuvvetlidir.Kanatları gelişmiştir. Bacakları kısa ve narin- dir. Gagaları kısa, uçları genişçedir G) Nektar kuşları: bacakları zayıf kanatları kuvvetlidir. Parlak renkli- dirler. Tropik bölgede yaşarlar.

H) Ağaçkakanlar: Ağaçların gövdelerine tırmanırlar ve kabuklarını gagaları ile delerek içinde saklı böcek veya larvaları yerler. Kuyruk tüyleri serttir; bir ağa-cın gövdesi üzerinde dururken arkaya doğru ağacın gövdesine dayayarak tutunmaya yarar.Dilinin ucun-daki kıllar çeşitli böceklerin yakalanmasını sağlar. I) Ötücü kuşlar: Ormanda, bahçede, çiftliklerde vb. yaşayan bütün türleri içerir. Tohum, kurt ve böceklerle beslenirler. Kanarya, serçe, saka kuşu, karga, saksağan...