Buzağı İshalleri ve Koruma Yöntemleri Veteriner Hekim Tahir Selçuk Yavuz

Buzağılar Sürünün Geleceğidir. Buzağı yetiştiriciliğinde anahtar noktalar! Doğum Kolostrum (Ağız Sütü) Besleme Sistemi Sindirim Sağlık

Doğum ile ilgili anahtar noktalar Boğa seçimi İnek besleme stratejisi Buzağılama Yeri Hijyen-Temizlik Göbek kordonu dezenfeksiyonu Kolostrum (Ağız Sütü)

Enfeksiyonlara Karşı Direnç Anneden gelen (pasif) bağışıklık Elde edilen (aktif) bağışıklık

Enfeksiyonlara Karşı Direnç Kolostrumdaki antikorlar (Ağız Sütünde bulunan Koruyucu maddeler) sadece İLK 24 SAAT içinde emilebilirler.

Doğumdan Sonra ilk 8 saat Antikor Emilimi Doğumdan Sonra ilk 8 saat Abomasum (Şirden) asidifiye olmamıştır. Bağırsak gözenekleri açıktır. En yüksek seviyede antikor emilimi vardır.

Abomasum asit üretmeye başlar. Bağırsak duvarlarında salgı üretilir. Doğumdan 8-24 Saat Sonra Abomasum asit üretmeye başlar. Bağırsak duvarlarında salgı üretilir. Bağırsak gözenekleri küçülür.

Antikor (koruyucu maddeler) emilemez. Doğumdan 24 Saat Sonra Antikor (koruyucu maddeler) emilemez.

Doğumdan hemen sonra Sık sık Tam ölçüsünde Taze verildiğinde Ağız Sütü (Kolostrum) Doğumdan hemen sonra Sık sık Tam ölçüsünde Taze verildiğinde

Daha sağlıklı buzağılar SONUÇ Daha çok antikor Daha iyi gelişim Daha az ishal problemi Daha sağlıklı buzağılar

Buzağı İshallerini Önleme Yolları Tedavi masrafları Düşük Performans Ölümler ile belirgin ekonomik kayıplara neden olurlar.

Dehidrasyona (Su kaybı), Elektrolit dengesizliğine, İshal Dehidrasyona (Su kaybı), Elektrolit dengesizliğine, Asidoz’a ve dolayısıyla, ölüme sebep olur. Kurtulan buzağılar hiçbir zaman potansiyel verimlerini ortaya koyamazlar.

Buzağılarda İshale Neden Olan Başlıca Etkenler E. Coli (K.99-K.88-F41) Salmonella Rotavirus Coronavirus Cryptosporidium Coccidiosis BVD (Virus) Clostridium Perfringens Tip. C. Bağırsak Parazitleri

İshali Hazırlayıcı Faktörler Yetersiz temizlik Yetersiz havalandırma Yetersiz kolostrum (ağız sütü) Annelerin fiziksel kondisyonunun düşüklüğü. Parazitli olması, iyi beslenmemiş olması. Güç doğum Aşırı kalabalık barınaklar

Buzağı ishalleri, Ortam veya beslenme kaynaklı, ya da enfeksiyöz sebeplerle ortaya çıkacağından, ishalleri kontrol etmek için TEK ve BASİT bir çözüm yoktur.

İshal Buzağıları Nasıl Etkiler? Bakteri ya da virüsler buzağının bağırsak duvarına tutunarak tahribata yol açarlar.

Vücuttan bağırsağa doğru su kaybı olur. Tahribat sonucu Vücuttan bağırsağa doğru su kaybı olur. Tahrip olmuş bağırsak hücreleri, bağırsak kanalından geçen, besin maddelerini absorbe edemezler. SU İSHAL BAĞIRSAK BOŞLUĞU SU

Dehidrasyon (Su Kaybı) Ateş Halsizlik İshal Dehidrasyon (Su Kaybı) Ateş Halsizlik İştah azalması ile birlikte şekillenir.

Sıvı kaybı ile birlikte; Kan hacmi azalır. Kan dolaşımı yavaşlar. Kritik mineraller (Sodyum, potasyum, klorür) kayıpları ile sinir uyarımları ve kas fonksiyonları azalır.

Genellikle; Rotavirus ishalleri 1-3 günlük buzağılarda, E. Coli ishalleri 1-7 günlük buzağılarda, Coronavirus ishalleri 7-14 günlük buzağılarda, Clostridium Perfringens Tip C ishalleri 1-28 günlük buzağılarda, Cryptosporidia ile ilgili ishaller 7-21 gün, Coccidia ile ilgili ishaller 7 günden sonra görülür.

BVD’li annelerden doğan buzağılar, Ayakta duramazlar Emme refleksi yoktur Çoğunlukla ishal belirtisi bile görülmeden ölürler.

İshallerden korunma Sağlıklı buzağılar sağlıklı ineklerden doğar. Gebe ineğe doğuma 1 ay kala E. coli aşısı uygulanmalı.

Gebe ineğe selenyum ve E vitamini ihtiva eden yem katkı maddeleri verilerek doğum ve doğum sonrası problemler engellenmeli (doğumda yeterli kas kasılması, doğum sonrası sonun atılamaması) Anneye ve dolayısıyla yavruya iç parazit mücadelesi yapılmalı. Güç doğumlara sebep olabilecek etkenlerden kaçınılmalı. Anneye ve yavruya stres oluşturmamak için doğuma yardımcı olunmalı. Buzağı doğar doğmaz en kısa sürede, mümkünse ilk 4 saat içinde ağız sütü (kolostrum) içirilmeli. En kısa sürede hazır antiserum uygulanmalı (K99) Özellikle düveler için, daha önce doğmuş ineklerin ağız sütünden (dondurulmuş olarak saklanmak suretiyle) yararlanılmalı.

Doğum bölümü kuru, ılık ve temiz tutulmalı, doğumdan sonra dezenfekte edilmeli. Doğumdan sonra anne ve yavru temiz bir bölgeye alınmalı Buzağılar ılık ve temiz ortamda bulunmalı. Rutubet ve soğuk ishali başlatacak etken olabilir. Kalabalık ahırlardan, yetersiz havalandırmadan kaçınılmalı. İshal; buzağılar arasında süratle yayılabilir. Emzirme kovaları, biberonlar, çizmeler v.b. malzeme dezenfekte edilmeli. Malzemeler kuru ve temiz tutulmalı. Hasta havyanlar sağlıklılardan derhal ayrılmalı. İshal görülür görülmez hiç vakit kaybetmeden, ağızdan rehidrasyon tozları (kayıpları önleyici tozlar ) içirilmeli.

16. En kısa sürede Veteriner Hekim’e başvurulmalı, bir yandan tedavi olanakları denenirken, diğer yandan dışkı örnekleri laboratuara gönderilmeli.

www.atafen.com.tr info@atafen.com.tr TEŞEKKÜR EDERİZ.