ASİTLER VE BAZLAR Asitler ve Bazların Genel Özellikleri ve Günlük Yaşamdan Örnekleri Asitlerin Genel Özellikleri Bazların Genel Özellikleri Günlük Hayatta Karşımıza Çıkan Asitler Günlük Hayatta Karşımıza Çıkan Bazlar
Asitler ve Bazların Genel Özellikleri ve Günlük Yaşamdan Örnekleri Günlük hayatta kullandığımız maddelerin birçok farklı özelliği vardır. Örneğin, limonata içtiğimizde, limonatanın tadını ekşi olduğunu; dişimizi fırçalarken, diş macununun tadının acı olduğunu; sabunlu suya dokunduğumuzda, bu karışımın elimize kayganlık hissi verdiğini hissederiz. Peki, maddelerin özelliklerindeki bu farklılıkların nedenleri neler olabilir, maddeleri bu farklılıklarına göre sınıflandırabilir miyiz?
Çevremizdeki bazı maddeler suda çözündüğünde Hidrojen iyonu oluştururken, bazı maddeler ise Hidroksit iyonu oluşturmaktadır. Maddeleri bu özelliklerinden yararlanarak, asit ve baz olarak sınıflandırabiliriz. Suda çözündüğünde H (+) iyonu oluşturan maddelere ASİT, OH (-) iyonu oluşturan maddelere ise BAZ denir.
ASİT ASİT BAZ BAZ ASİT BAZ H(2)SO(4) = 2 H(+) + SO(4) HNO(3) = H(+) + NO(3) Ca(OH)(2) = Ca (2+) + 2 OH(-) NH(3) + H(2)O = NH(4) + OH(-) HCl = H(+) + Cl(-) NaOH = Na(+) + OH(-) Asitler ve bazların tanımlarından yararlanarak bileşiklerin hangilerinin asit, hangilerinin baz olabileceği hakkında tahminlerde bulunabilir misiniz? ASİT ASİT BAZ BAZ ASİT BAZ
Maddelerin asit ve baz olarak sınıflandırılabileceğini öğrendik Maddelerin asit ve baz olarak sınıflandırılabileceğini öğrendik. Şimdi asitlerin ve bazların genel özelliklerini inceleyelim.
Asitlerin Genel Özellikleri Sulu çözeltilerinde H(+) iyonu oluşturan maddelerin ASİT olduğunu öğrendik. Asitlerin özellikleri ile ilgili genel olarak şunları söyleyebiliriz: Asitlerin tatları ekşidir. Günlük hayatımızda karşılaştığımız limon, elma, erik, sirke, aspirin gibi maddelerin tatlarının ekşi olması yapılarında bulunan asitlerden kaynaklanmaktadır. Asitlerin sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. Asitler suda iyonlar oluşturduğundan, elektrik akımının iletilmesini sağlar. Bazı maddeler asitler ile ve bazlar ile temas ettiklerinde, onlara etki ederek renk değiştirir. Bunlardan biri de Turnusol Kağıdıdır. Asit ve bazlarda ayrı renkler gösteren bu maddelere Ayıraç denir. Turnusol, Fenolfitalein ve Metil Oranj bu tür maddeler örnek gösterilebilir.
Asitler Turnusol ve Metil Oranj ile KIRMIZI renk verirken, Fenolfitalein çözeltisi asitli ortamda renksizdir. Asitlerin kaşındırıcı ve tahriş edici etkisi vardır. Örneğin Kezzap gibi kuvvetli asitler vücudumuza veya bazı eşyalarımıza temas ettiklerinde zarar verirler. Asitler metaller ile tepkimeye girerek, Hidrojen gazı açığa çıkarır. Bu nedenle asitler metal kaplarda da saklanmaz. Asitler, bazlarla tepkimeye girerek tuz ve su oluşturur.
Bazların Genel Özellikleri Sulu çözeltilerinde OH(-) iyonu oluşturan maddelerin BAZ olduğunu öğrendik. Bazların özellikleri ile ilgili genel olarak şunları söyleyebiliriz: Bazların tadı acıdır. Bazlar ele kayganlık hissi verir. Sabun, deterjan, amonyak, çamaşır suyu gibi maddelerin dokunulduğunda ele kayganlık hissi vermeleri, baz özelliği göstermesinden kaynaklanır. Bazların sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. Bazlarında asitler gibi aşındırıcı ve tahriş edici etkisi vardır. Bazlar, KIRMIZI turnusol kağıdını MAVİYE çevirir. Ayrıca bazlar, metil oranj ile SARI, fenolfitalein ile PEMBE renk verir. Bazlar asitlerle tepkimeye girerek tuz ve su oluşturur.
Günlük Hayatta Karşımıza Çıkan Asitler HCl = Hidroklorik Asit = Tuz Ruhu HNO(3) = Nitrik Asit = Kezzap H(2)SO(4) = Sülfürik Asit = Zaç Yağı = Akü Asidi H(2)CO(3) = Karbonik Asit Formik Asit = Karınca Asidi CH(3)COOH = Asetik Asit = Sirke Asidi Malik Asit = Elma Asidi Sitrik Asit = Limon Asidi Tartarik Asit = Üzüm Asidi Laktik Asit = Süt Asidi Folik Asit = Çilek Asidi
Günlük Hayatta Karşımıza Çıkan Bazlar NaOH = Sodyum Hidroksit = Sud-kostik KOH = Potasyum Hidroksit = Potas-kostik (Ca(OH)2) = Kalsiyum Hidroksit = Sönmüş Kireç NH(3) = Amonyak