1.1.3. Akis diyagramı Örnekleri Bu bölümde, sözlü veya yazılı olarak oluşturduğumuz algoritmanın programa dönüştürülmesi sırasında programın çalışma sırasını da gösteren akis diyagramlarıyla ilgili örnekler aşağıda verilmiştir. Örnek : Dışardan girilen bir sayıyı okuyup bu sayıyı tekrar yazdıran programın akış şemasını çiziniz.

Örnek 2: Dışardan girilen iki sayıyı toplayıp sonucu ekrana yazdıran programın akış şemasını çiziniz.

Örnek 3: Dışardan girilen iki sayıyı toplayıp bunların ortalamasını bulup toplam ve ortalama sonucunu ekrana yazdıran programın akış şemasını çiziniz.

Örnek 4: 1'den 100'e kadar olan sayıların toplamlarını ve ortalamalarını veren programın akış diyagramını çiziniz.

Örnek 5: Dışardan girilen N sayısının faktöriyelini hesaplayan programın akış diyagramını çiziniz.

Temel Pascal Komutları Begin komutu: Program veya program blokları bu komutla başlar. End Komutu: Program veya program içindeki bloklar end komutu ile sonlandırılır. Write komutu: Bir mesajı yada değişkeni yazdırmak için kullanılır. Read komutu: Değer okumak için kullanılır. Var komutu: Program içinde kullanılacak değişkenleri tanımlamak için kullanılır. Var bölümünde tanımlanan her değişkenin bir tipi olmak zorundadır. Tamsayı (integer), ondalıklı sayı (real) gibi.

Örnek 1: Bir sayı okuyup bu sayıyı tekrar ekrana yazdıran pascal programı Var x:integer; Begin write(‘Sayı Girin’); read(x); write(x); End.

2 PASCAL PROGRAMLAMA DİLİ YAPISI 2.1. Giriş Bir Pascal programı en genel anlamda üç ayrı kısımdan oluşmuştur. Bu kısımlar bulunmaları gereken sıraya göre aşağıda verilmiştir. Program Başlığı; {İsteğe bağlı} Tanımlama Bloğu; {Değişken sabit varsa} Begin İcra Bloğu; {Yapılacak İşlemler} End. Programların asıl icra bölümü son bölümüdür. Yukarıda icra bloğu olarak gösterilen bu bölüm, Pascal komut cümlelerinden oluşur. ICRA bloğu, "BEGIN" ile başlar "END." ile sona erer. Her program bloğu birden fazla "END" içerebilir. Ancak bu end deyimleri program içinde bulunan değişik blokların sonunu göstermek için kullanılır ve hiç birinin sonunda "." işareti bulunmaz. "." işareti sadece ana programın sonunu göstermek amacıyla kullanılabilir. Ana programın sonu haricindeki diğer "END" deyimlerinin sonunda ";" işareti kullanılır.

Program Başlığı: Bir Pascal programının ilk kısmı, kullanılması programcının seçimine bağlı olan "program başlığı'dır. Program başlığı, programa bir isim vermek için kullanılır ve program isimlerinde İngiliz alfabesinde bulunmayan Türkçe karakterler kullanılmamalıdır. Programa uzun isimler verilebilir ancak sözcükler arasında boşluk bulunmamalıdır. Tanımlama Bloğu: Pascal programının bu bölümünde program icra bloğunda kullanılan sabitler ve değişkenlerin isimleri ve bunların ne tür sabit/değişken olduğu bildirilir. Bu blok Pascal programı içerisinde mutlaka belirtilmelidir. Örnek olarak, aşağıda değişik veri tiplerindeki değişkenlerin bir tanımlama bloğunda nasıl tanımlanabileceği gösterilmiştir.