NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ BİLİM TARİHİ YTRH104 NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Hafta 1: Bilgi nedir? Öznenin amaçlı yönelimi sonucunda, özne ile nesne arasında kurulan ilişkinin ürünü olan şeydir. Nesnelere yönelen özne onlar üzerine düşünerek, zihinsel bir etkinlik geliştirir. Bu etkinlik sonucu kavramlara ve kavramlardan da önerme ve çıkarımlara varılır. Bilgi aktı, özneden objeye bilinç etkinliğidir. Bilgi aktları algılama, anlama ve açıklama şeklinde olabilir. Algılama aktı, somut nesneler üzerinde yapılan duyu deneyleri sonucunda elde edilir. Anlama aktı, doğruyu bütünüyle sezgisel yada zihinsel anlamadır. Açıklama aktı, bir şey hakkındaki ilk bilgiden yola çıkarak son bilgiye ulaşma çabasıdır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
Bilgi Kuramının Temel Kavramları DOĞRULUK- GERÇEKLİK a. Doğruluk Bir düşünceyi dile getiren yargının gerçek ile uyuşmasıdır. Bilginin nesnesiyle çakışmasıdır.Ankara başkenttir yargısı doğru, İstanbul başkenttir yargısı doğru değildir. Bu yargılardan birincisi gerçeği dile getirir, diğeri getirmez. b. Gerçeklik Gerçeklik, varlığın insan zihninden bağımsız olarak var oluşunu temsil eder. Su, Dünya, Güneş, çiçek varolan birer gerçeklik örneğidir. Kaf Dağı’nın, devlerin, yedi başlı ejderhanın gerçekliği yoktur. Gerçeklik, bir şeyin varoluşuyla ilgili, doğruluk ise bilginin bir özelliğidir. Yargının gerçekliği dile getirip getirmemesine bağlıdır. Buna göre Dünya gerçek, Dünya dönüyor yargısı ise doğrudur. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © c. Temellendirme Bir iddiayı savunmaya yönelik olarak mantıksal gerekçelerin tutarlılık içinde ortaya konulmasıdır. Filozofların yaptıkları, iddialarını savunmak için temel dayanaklarını ortaya koyarak görüşlerini temellendirmektir. Bilginin insan zihninde doğuştan yer aldığını savunan bir filozof, bu görüşünü temellendirmek durumundadır. Benim kanaatlerim öyle olduğunu bildiriyor şeklinde kestirme cevaplarla görüşünü savunamaz. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
BİLİMSEL YÖNTEMİN YAPISI NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar 1- Prof. Dr. Cemal Yıldırım; Bilim Tarihi, Remzi Kitapevi, İstanbul, 2016 EK KAYNAKLAR 1- Colin A. Ronan; Bilim Tarihi, TÜBİTAK Yayınları, Akademik Dizi I, Ankara, 2003. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©