KALITSAL MADDE PROF. DR. SERKAN YILMAZ.

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
MOLEKÜLER SİSTEMATİK NEDİR ? NEREDE VE NASIL KULLANILIR?
Advertisements

GEN NEDİR ? Sağlık Slaytları
DNA ve Genetİk Kod Sağlık Slaytları
Genetik Bilgi Taşıyan Moleküller DNA’ NIN YAPISI- REPLİKASYONU
ÜNİTE : GENETİK GÜLSEN BAYKAL /A BU ÜNİTE İLE ÖĞRENCİLERİN ;
HAZIRLAYAN MİNE HATİPOĞLU
DNA (Deoksiribo Nükleik Asit)
DNA Kadriye Kestigül Rauf Kutalp
NÜKLEİK ASİTLER DNA RNA.
Genetigin kısa tarihçesi
GENETİK MATERYAL : DNA (NÜKLEİK ASİTLER:YÖNETİCİ MOLEKÜLLER)
Yrd.Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜ TIP FAKÜLTESİ Biyokimya AD
(Polymerase Chain Reaction)
GENETİK MÜHENDİSLİĞİ ve BİYOTEKNOLOJİ
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM
NÜKLEİK ASİTLER NELERDİR? SEDANUR KARAKAYA 9/E 3004.
DNA VE RNA (DEOKSİRİBONÜKLEİKASİT VE RİBONÜKLEİK ASİT) PC KOPAT
BİO 304 Moleküler Genetik Dr. Hatice Mergen.
FEN ve TEKNOLOJİ / DNA ve GENETİK KOD
CANLILAR İÇİN ENERJİNİN DÖNÜŞÜMÜ
CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ
GENETİK (ÜNİTE-3) A) HÜCREDE YAPI VE CANLILIK OLAYLARININ YÖNETİMİ NASIL SAĞLANIR? Hücrede hücre yapısının oluşması ve devamlılığı ile canlılık olaylarının.
FEN VE TEKNOLOJİ 8.SINIF DNA VE GENETİK KOD.
HAZIRLAYAN MİNE HATİPOĞLU
NÜKLEİK ASİTLER.
AYŞE GÜL KEVSER İNCE FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ 2. SINIF 2.ŞUBE.
BİYOLOJİ PERFORMANS ÖDEVİ
DNA.
CANLILARDAKİ ORGANİK BİLEŞİKLER
NÜKLEİK ASİT.
Günümüz genomik çağında modern tıp
NÜKLEİK ASİTLER Yönetici moleküllerdir.Tüm canlılarda bulunurlar
Biyoteknoloji ve Gen Mühendisliği
KALITIM.
BAKTERİ GENETİĞİ. BAKTERİ GENETİĞİ Yaşamın temel maddeleri kabul edilen nükleik asitler (DNA=deoxyribonucleic acid, RNA=ribonucleic acid) dir. Çalışmalar.
NÜKLEİK ASİTLER Nükleik asitler.
Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı
FEN VE TEKNOLOJİ 8.SINIF DNA VE GENETİK KOD.
Serdar SARICI VİRÜSLER Serdar SARICI
Nükleik asitler Yard. Doç. Dr. Ahmet ÇIĞLI.
BAKTERİ VE VİRÜSLER F.CANAN TAŞERİMEZ MİMAR SİNAN ANADOLU LİSESİ.
NÜKLEİK ASİTLER Nükleik asitler ilk olarak hücre çekirdeğinde bulundukları için nükleik asit olarak adlandırılmışlardır. Daha sonraki araştırmalarda hücrenin.
Biyo-teknoloji nedir? Biyo-teknoloji uygulama alanları nelerdir? Biyo-teknoloji olumlu ve olumsuz yönleri? Biyo-teknoloji tarihçesi? Biyo-teknoloji alanında.
MODERN GENETİK UYGULAMALARI. MODERN GENETİK UYGULAMALARI.
DNA.
GENETİK MATERYAL Prof.Dr. Davut ALPTEKİN.
ATP (ADENOZİN TRİFOSFAT)
Kalıtsal madde (kalıtsal molekül, genetik materyal)
NÜKLEİK ASİTLER RNA
Gen Mühendisliği ve Veteriner Hekimlikte Biyoteknoloji-1
KALITSAL MOLEKÜLÜN BİÇİMİ ve ORGANİZASYONU
Rekombinant DNA Teknolojisi ya da Genetik Mühendisiliği
Kalıtsal madde (kalıtsal molekül, genetik materyal)
Prof. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı
1. DERS: DNA RNA GEN KROMOZOM GENETİK VE BİYOTEKNOLOJİ.
DNA (Deoksiribo Nükleik Asit) DNA, deoksiribonükleik asit denilen çok karmaşık bir kimyasal maddenin kısa yazılımıdır. Deoksiribo (D), nükleik (N),
Gen Teknolojilerinin Diğer Uygulama Alanları. GEN KLONLAMASI Gen klonlamasında önemli olan aşamalar kısaca şöyledir (genel prensipler). 1) Gen taşıyan.
GENETİK MATERYAL Prof.Dr. Davut ALPTEKİN. Genetik Materyal  Kromozomlar hem nükleik asit hem protein içerdiklerinden 1944’lü yıllara kadar genetik bilgiyi.
Biyoloji dersi proje ödevi
DNA ve GENETİK KOD. Kromozomların içerisinde DNA’lar yer alır. DNA’nın bölümleri ise, genleri oluşturur.
GENDEN PROTEİNE Nükleik Asitlerin Keşfi ve Önemi
CANLI VE BİYOKİMYA Prof. Dr. Zeliha Büyükbingöl.
BITKI VE HAYVANLARDA KLONLAMA. GEN KLONLAMA Seçilmiş bir genin bir vektör (plazmit veya virüs) içerisine eklenerek bir bakteriye aktarılması ve sonra.
Replikasyon genetik materyalin tamamen kendi benzeri yeni bir molekül oluşturma işlemi
GENOMDA GEN Yakın akraba bakteri türlerinde genom dizilerinin çok benzer olduğunun belirlenmesi ile birlikte, bakteriyal genomlara bakış açımız kökten.
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
DNA ve GENETİK KOD. Kromozomların içerisinde DNA’lar yer alır. DNA’nın bölümleri ise, genleri oluşturur.
DNA 2 Hücrelerdeki yönetici molekül DNA’dır. Hücrelerdeki yönetici molekül DNA’dır. Bir canlıya ait tüm özellikler DNA’da saklanır. Bir canlıya ait tüm.
TEMEL GENETİK KAVRAMLAR-VI
TEMEL GENETİK KAVRAMLAR-V
Sunum transkripti:

KALITSAL MADDE PROF. DR. SERKAN YILMAZ

Kalıtsal madde (kalıtsal molekül, genetik materyal) (1) canlının yapı ve işlevlerinin belirlenmesinden, (2) canlının kendine benzer bir canlıyı meydana getirmesinden, (3) doğada canlılar arasında görülen farklılıklardan, sorumlu olan molekül grubudur. Moleküler Genetik Kalıtsal olayların hücre ve molekül düzeyinde nasıl gerçekleştiğinin anlaşılması amacıyla, kalıtsal maddenin yapı, özellik ve işlevlerini araştırılmasıdır.

Kalıtsal molekül görevini yapan makromolekül grubu Kalıtsal madde (1) Organizma var olduğu sürece sabit kalmalı (2) Hücredeki makromoleküllerin sentezinden sorumlu olmalı (3) Dölden döle miktarı ve temel özellikleri değişmeden geçmeli (4) Farklı bireylerde değişkenlik gösterebilmeli   Kalıtsal molekül görevini yapan makromolekül grubu ( yönetici molekül ! ) NÜKLEİK ASİTLER Canlıların tümüne yakın kısmında deoksiribonükleik asit (DNA) Sadece viroidlerde ve bazı viruslarda ribonükleik asit (RNA)

1.2. Tarihçe ve Nükleik Asitlerin Kalıtsal Molekül Olduğunu Kanıtlayan Deneysel Bulgular Nükleik Asitlerin Bulunması ve Kimyasal Yapılarının Açıklanması ( 1869-1944 ) Miescher'nin hücrelerin özellikle nukleuslarında bulunan bir kimyasal maddeyi ortaya koyması (nüklein) [yüksek molekül ağırlıklı bir organik fosfat bileşiği] Nüklein  Nükleik asit Nükleik asitlerin yapıtaşları beş karbonlu şeker, fosforik asit ve azotlu bazlar Nükleik asitlerin iki türü: Deoksiribonükleik asit (DNA) ve ribonükleik asit (RNA)

Feulgen (1937), hücrelerdeki DNA içeriğinin büyük kısmının nukleusta bulunduğunu sitolojik olarak göstermiştir.

Griffith (1928). Kalıtsal madde kavramına ilişkin ilk önemli çalışma: Pnömokok tipi bakterilerin (Streptococcus pneumoniae) (hastalık yapma ile ilgili) bazı özelliklerinin bu özellikleri taşımayanlara geçebildiğinin gösterilmesi (transformasyon) Farelerde pnömoniye yol açan ve polisakkarit kapsülle çevrili S ırkı ile hastalık yapmayan ve kapsülsüz R ırkı

canlı R ırkı  fare  canlı canlı S ırkı  fare  hastalık ve ölüm yüksek sıcaklık etkisiyle öldürülmüş S ırkı  fare  canlı  ölü S ırkı + canlı R ırkı  fare  hastalık ve ölüm !!!!

Kalıtsal Molekül Olarak Nükleik Asitler ve Moleküler Genetiğin Gelişmesi (1944-1973) Avery ve ark. (1944) Transformasyon deneyinin S tipi pnömokoklara ait saf DNA kullanılarak tekrarlanması Transformasyona neden olan (kalıtsal molekül) madde kesin olarak D N A 1944 yılı moleküler genetiğin başlangıcı

Hershey ve Chase (1952) nin çalışmaları DNA’nın kalıtsal molekül görevini yaptığını ve virusların kalıtsal molekülünün de nükleik asitler olduğunu gösteren deneysel bir kanıtdır. Escherichia coli'nin T2 bakteriyofajıyla bulaştığında bakteri içine giren ve çoğalarak yeni fajları meydana getiren kısmın DNA olduğunun gösterilmesi. DNA’nın kalıtsal molekül olduğunu kesin biçimde kanıtlayan önemli aşama

T2 fajının morfolojik yapısı Fajın konak bakteri içerisinde çoğalması

E. coli hücrelerinin P32 ve S35 içeren besi ortamlarında üretimi ve T2 fajıyla bulaştırılması  Fajların çoğalması ve bakteri ölümünden (lizis) sonra P32 ve S35 işaretli T2 stokları elde edilmesi  Farklı radyoaktif işaret taşıyan fajlarla işaretsiz E. coli'lerin ayrı ayrı bulaştırılması  P32 işaretinin faj döllerinde devam etmesi, S35 işaretinin hemen hemen hiç bulunmaması.

Watson ve Crick (1953) tarafından DNA’nın molekül yapısının (çift sarmal yapısının) açıklanması. DNA’nın çift sarmal yapı modeli, molekülün yapısal özelliklerinin ve işlevlerinin açıklanmasında çok önemli bir temel taşı ! ! ! ! ! ! (1) DNA hücrenin fenotipine ait genetik bilgiyi taşır. DNA’daki bilgilerin önce RNA biçiminde kopyası çıkarılır ve bu kopya daha sonra protein biçimine çevrilir. Genetik bilginin akış yönü ana kural (sentral dogma) (2) DNA kendine benzerini yaparak çoğalabilir, hücrenin kalıtsal molekül miktarının iki katına yükselmesinde kalıp görevi yapar.

Watson&Crick, DNA’nın ikili sarmal yapı modeli

Moleküler Genetikte Ana Kural

RNA viruslarındaki çalışmalarla, RNA’nın da kalıtsal molekül görevini yüklenebildiğini Gierer ve Schramm (1956) göstermiştir.  Tütün mozaik virusu (TMV)nin protein kılıfıyla RNA kısmının birbirinden ayırılması  Saflaştırılmış RNA ile tütün yapraklarının bulaştırılması  Yapraklarda hastalıklı bölgelerden aldıkları örneklerde TMV partiküllerinin saptanması RNA viruslarında kalıtsal molekül  RNA

Fraenkel-Conrat ve Singer (1957)  TMV’nin iki farklı ırkında virusların RNA ve protein kısmının ayırılması  Bir ırkın proteini ile diğer ırkın RNA’sını taşıyan melez virus partikülleri elde edilmesi  Melez viruslarla tütün yapraklarının bulaştırılması  Virus dölünün RNA’nın alındığı virus ırkının tipinde olduğunun gözlenmesi

Moleküler genetiğin özellikle 1960’lı yılların başından itibaren hızlı gelişimi: Moleküler Genetiğin Altın Çağı (1973- ) Genetik mühendisliği ( rekombinant DNA teknolojisi ) Cohen ve ark. (1973) Teknolojinin temeli: bir organizmadaki istenilen bir genin diğer kısımlardan ayrılması ve bir taşıyıcı molekül yardımıyla uygun bir konak organizmanın hücreleri içinde çoğaltılabilmesi ( gen klonlaması )

Gen klonlaması Þ     bir genin çok sayıda kopyasının çıkarılması Þ   çok sayıda gen kopyalarıyla gerçekleştirilen araştırmalar yardımıyla moleküler genetikte bilinmeyen bir çok konu hakkında kesin ve güvenilir bilgiler elde edilebilmesi   Genetik mühendisliği (a)  Bilimsel katkı : moleküler genetiğin (geniş anlamda biyolojinin) gelişiminin hızlanması (b) Uygulama alanlarına katkı : genlerin çok sayıda kopyalarından kolay, bol ve saf olarak elde edilen protein ürünlerden endüstri, tıp, tarım, hayvancılık gibi alanlarda yararlanılması