KURUMLAR VERGİSİ KANUNU UYGULAMASINDA ÖZELLİKLİ KONULAR İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI KURUMLAR VERGİSİ KANUNU UYGULAMASINDA ÖZELLİKLİ KONULAR Rıza BİLGİÇ Grup Müdürü

6824 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesiyle Gelir Vergisi 6824 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesiyle Gelir Vergisi Kanunu’nun mülga mükerrer 121’inci maddesi «Vergiye Uyumlu Mükelleflere Vergi İndirimi» başlığı ile yeniden düzenlenmiştir.

Söz konusu değişiklik ile; 01/01/2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinden itibaren uygulanmak üzere vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi teşviki getirilmiştir.

Vergi indirimine ilişkin şartları haiz mükellefler, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinin %5'i oranında vergi indirimi tutarı hesaplayacaktır.  Anılan indirim uygulaması 01/01/2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinden itibaren uygulanmak üzere 08/03/2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

GELİR VERGİSİ KURUMLAR VERGİSİ VERGİ İNDİRİMİ MÜESSESESİNDEN YARARLANABİLECEK OLAN MÜKELLEFLER GELİR VERGİSİ KURUMLAR VERGİSİ Finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere kurumlar vergisi mükellefleridir. Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar

VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANMANIN/UYUMLU MÜKELLEF OLABİLMENİN ŞARTLARI-1 Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin 4. Vergi indiriminden yararlanma şartları Tebliğin 3 üncü bölümünde belirtilen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin vergi indiriminden yararlanabilmeleri için; a) İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması, b) İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması, c) Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dâhil) 1.000 Türk lirasının üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması, ç) Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiillerin işlenmemiş olması şarttır. 4.1. İlgili dönem beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması İndirimden yararlanılabilmesi için mükelleflerin, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu beyannamenin ait olduğu yıldan önceki son iki yıla ilişkin olarak Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken gelir veya kurumlar vergisi, katma değer vergisi, muhtasar gibi tüm vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerini de kanuni süresi içerisinde ödemiş olmaları gerekmektedir. Öte yandan, kanuni süresi içerisinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak, kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler vergi indiriminden yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir. Ancak, indirimden yararlanılabilmesi için bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması gerekmektedir. Ayrıca, her bir beyanname itibarıyla 10.- TL’ye kadar yapılan eksik ödemeler, söz konusu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması şartının ihlali anlamına gelmez. Örnek 1: (A) A.Ş.’nin 2017 hesap dönemine ilişkin olarak 25/4/2018 tarihinde vermiş olduğu kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden 2.400.000.-TL kurumlar vergisi hesaplanmıştır. 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin tüm vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve tahakkuk eden vergileri de kanuni süresi içerisinde ödemiş olan (A) A.Ş., 2/5/2017 tarihinde Aralık 2015 dönemine ait KDV beyannamesine ilişkin pişmanlıkla beyanname vermiş ve bu beyanname üzerine tahakkuk eden vergileri de kanuni süresi içinde ödemiştir. Buna göre, (A) A.Ş. tarafından, 2017 yılı hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden tahakkuk eden vergilerin kanuni süresi içerisinde ödenmesi şartı da dahil olmak üzere, diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla, Aralık 2015 dönemine ait KDV beyannamesine ilişkin pişmanlıkla beyanname verilmiş olması, vergi indiriminden yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir. Örnek 2: (B) A.Ş.’ye başvurusuna istinaden Maliye Bakanlığı tarafından 1/6/2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 1 Haziran – 31 Mayıs özel hesap dönemi tayin edilmiştir. (B) A.Ş.’nin indirimden yararlanması açısından “indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmesi ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmesi” şartının sağlanıp sağlanmadığının tespitinde 1/1/2016 – 31/12/2016, 1/1/2017-31/5/2017 ve 1/6/2017 – 31/5/2018 dönemleri dikkate alınacaktır. (B) A.Ş., bu dönemlere ilişkin vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve tahakkuk eden vergileri kanuni süresi içerisinde ödemiş olması ve diğer şartları da sağlaması kaydıyla vergi indiriminden yararlanabilecektir. Örnek 3: Özel eğitim kurumu işletmecisi olan gelir vergisi mükellefi Bay (C)’ye başvurusu üzerine 1/7/2016tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 1 Temmuz - 30 Haziran özel hesap dönemi tayin edilmiştir. Bay (C)’nin indirimden yararlanması açısından “indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmesi ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmesi” şartının sağlanıp sağlanmadığının tespitinde 2015, 2016 ve 2017 takvim yılları dikkate alınacaktır. Bay (C), bu yıllara ilişkin vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve tahakkuk eden vergileri kanuni süresi içerisinde ödemiş olması ve diğer şartları da sağlaması kaydıyla vergi indiriminden yararlanabilecektir. kanuni süresinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş olması gerekir.

VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANMANIN/UYUMLU MÜKELLEF OLABİLMENİN ŞARTLARI-1 Madde metninde geçen;  Vergi beyannamesi  Vergi ibareleri Maliye Bakanlığı’na bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken gelir veya kurumlar vergisi, katma değer vergisi, muhtasar gibi tüm vergi beyannameleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri ifade eder.

Kanuni süresi içerisinde verilen bir beyannameye VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANMANIN/UYUMLU MÜKELLEF OLABİLMENİN ŞARTLARI-1 Kanuni süresi içerisinde verilen bir beyannameye Kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla beyannameler verilmesi vergi indiriminden yararlanılmasına engel teşkil etmemektedir.

VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANMANIN/UYUMLU MÜKELLEF OLABİLMENİN ŞARTLARI-2 İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait süre içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla;  İkmalen  Re’sen veya  İdarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması gerekir. 4.2. İlgili dönemlere ilişkin olarak beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması Mükelleflerin vergi indiriminden yararlanabilmeleri için, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması gerekmektedir. Söz konusu dönemler için haklarında ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunan mükellefler, tarhiyatın kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın, indirimden yararlanamayacaktır. Öte yandan, söz konusu dönemlere ilişkin olarak ikmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyatların indirimin hesaplanacağı gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken süreden önce kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya Vergi Usul Kanununun uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmış olması ve diğer şartların da sağlanması kaydıyla vergi indiriminden yararlanılması mümkün olacaktır. Ancak, yapılan tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararları, uzlaşma veya düzeltme hükümleri ile kısmen ortadan kaldırılması durumunda ise indirimden yararlanılamayacaktır. Örnek: (Ç) Ltd. Şti., 2015, 2016 ve 2017 hesap dönemlerine ilişkin tüm vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri kanuni süresi içerisinde ödemiştir. (Ç) Ltd. Şti. adına Ağustos 2014 vergilendirme dönemi için katma değer vergisi yönünden 2016 yılında vergi inceleme raporu düzenlenmiş ve 120.000.- TL ikmalen KDV tarhiyatı yapılmıştır. Ancak, söz konusu tarhiyata karşı mükellef tarafından dava açılmış ve 13/4/2018 tarihi itibarıyla kesinleşen yargı kararıyla tarhiyat tamamen kaldırılmıştır. (Ç) Ltd. Şti. hakkında yapılan ve indirimin hesaplanacağı 2017 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken süreden önce kesinleşmiş mahkeme kararıyla tamamen kaldırılan bu tarhiyat, diğer şartların da sağlanması kaydıyla, anılan şirketin vergi indiriminden yararlanmasına engel teşkil etmeyecektir. Öte yandan, (Ç) Ltd. Şti., hakkında yapılan söz konusu tarhiyatın indirimin hesaplanacağı 2017 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken süreden sonraki bir tarihte (örneğin 4/6/2018 tarihinde) kesinleşen yargı kararıyla tamamen kaldırılmış olması halinde 2017 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarih itibarıyla indirim şartlarını sağlayamadığından bu hesap dönemine ilişkin olarak söz konusu indirimden yararlanması mümkün bulunmamaktadır. Ancak, (Ç) Ltd. Şti. hakkında yapılan tarhiyatın 2017 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken süreden sonraki bir tarihte kesinleşen yargı kararıyla tamamen kaldırılmış olması nedeniyle, söz konusu tarhiyat 2018 hesap dönemine ilişkin olarak verilecek kurumlar vergisi beyannamesinde indirimden yararlanılmasını etkilemeyecektir.

VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANMANIN/UYUMLU MÜKELLEF OLABİLMENİN ŞARTLARI-2 Söz konusu tarhiyatların indirimin hesaplanacağı gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verilmesi gereken süreden önce kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya Vergi Usul Kanunu’nun uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmış olması ve diğer şartların da sağlanması kaydıyla vergi indiriminden yararlanılması mümkündür.

VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANMANIN/UYUMLU MÜKELLEF OLABİLMENİN ŞARTLARI-3 İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla 1.000 Türk Lirasının üzerinde vadesi geçmiş vergi aslı ve vergi cezası borcunun bulunmaması gerekir. 4.3. Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dâhil) 1.000 Türk Lirasının üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması Mükelleflerin, vergi indiriminden yararlanabilmeleri için, indirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dahil) 1.000.- TL’nin üzerinde vadesi geçmiş borçlarının bulunmaması gerekmektedir. Söz konusu 1.000.- TL’lik borcun hesabında Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken vergi beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergi asılları ile vergi cezalarının (vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları) toplamı dikkate alınacaktır. Söz konusu 1.000.- TL’lik borcun hangi döneme ait olduğunun önemi bulunmamaktadır. Örnek 1: (D) A.Ş. 2015, 2016 ve 2017 hesap dönemlerine ilişkin tüm vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri de kanuni süresi içerisinde ödemiştir. Ancak, 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken sürenin son günü itibarıyla beyannamesini veren ve bu tarih itibarıyla Şubat 2018 vergilendirme dönemine ilişkin 18.500.-TL vadesi geçmiş katma değer vergisi borcu bulunan (D) A.Ş., diğer şartları sağlamış olsa da 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde vergi indiriminden yararlanamayacaktır. Örnek 2: 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini 18/4/2018 tarihinde veren (E) Ltd.Şti.’nin bu tarih itibarıyla Kasım 2014 vergilendirme dönemine ait vadesi geçmiş 850.- TL gelir stopaj vergisi borcu ile vadesi geçmiş 2.600.- TL motorlu taşıtlar vergisi borcu bulunmaktadır. Buna göre, (E) Ltd. Şti.’nin her ne kadar toplamda 3.450.- TL vadesi geçmiş vergi borcu bulunsa da vergi indirimi uygulamasında 1.000.- TL’lik sınırın aşılıp aşılmadığının tespitinde sadece beyanname üzerine tahakkuk eden vergiler dikkate alınacağından, 2.600.- TL motorlu taşıtlar vergisi borcu dikkate alınmayacak ve 850.- TL’lik gelir stopaj vergisi borcu (E) Ltd. Şti.’nin vergi indiriminden yararlanmasına engel teşkil etmeyecektir. Örnek 3: 2/1/2018 tarihi itibarıyla vadesi geçmiş ve 2017 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken sürenin son günü itibarıyla ödenmemiş 2.000.- TL özel usulsüzlük cezası borcu bulunan (F) Ltd. Şti.,2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde vergi indiriminden yararlanamayacaktır.

VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANMANIN/UYUMLU MÜKELLEF OLABİLMENİN ŞARTLARI-3 Söz konusu 1.000-TL’lik borcun hesabında hangi döneme ait olduğunun önemi bulunmaksızın Maliye Bakanlığı’na bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken vergi beyannameleri üzerine tahakkuk eden;  Vergi asılları ile  Vergi cezalarının (vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları) toplamı dikkate alınmalıdır.

VERGİ İNDİRİMİNDEN YARARLANMANIN/UYUMLU MÜKELLEF OLABİLMENİN ŞARTLARI-4 Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun «Kaçakçılık Suçları ve Cezaları» başlıklı 359’uncu maddesinde sayılan kaçakçılık suçu teşkil eden fiillerin işlenmemiş olması gerekir. 4.4. Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiillerin işlenmemiş olması Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında Vergi Usul Kanununun kaçakçılık suçlarını düzenleyen 359 uncu maddesinde sayılan fiilleri işlediği tespit edilen mükellefler vergi indiriminden yararlanamayacaklardır. Örnek: Serbest meslek erbabı Bay (G) 2015, 2016 ve 2017 takvim yıllarına ilişkin tüm vergi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerini de kanuni süresinde ödemiştir. 2017 takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesini verdiği tarih itibarıyla hakkında 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarında Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiillerden herhangi birini işlediğine ilişkin bir tespit bulunmaması ve diğer şartları da sağlaması kaydıyla, Bay (G) bu takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesinde vergi indiriminden yararlanabilecektir.

vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir.  Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, öngörülen şartları taşımadığının sonradan tespiti hâlinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler,  İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanın gerçek durumu yansıtmadığının, indirimden yararlanıldıktan sonra tespiti üzerine, beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, resen veya idarece tarhiyat yapılması ve bu tarhiyatların kesinleşmesi halinde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler 7.1. Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, şartları taşımadığının sonradan tespiti halinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Örnek 1: Serbest meslek erbabı Bay (J), 2017 takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesinde 12.000.-TL vergi indirimi tutarı hesaplamış ve bu indirim tutarının tamamından yararlanarak 20.000. -TL gelir vergisi ödemiştir. Ancak, Bay (J), 2017 takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesi üzerine tahakkuk eden gelir vergisinin ilk taksitini 31/3/2018 tarihinde ödemiş olmasına rağmen Temmuz ayında ödenmesi gereken ikinci taksiti kanuni süresi içerisinde ödememiştir. Bu durumda, Bay (J) 2017 takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesini kanuni süresi içerisinde vermiş olsa da bu beyanname üzerine tahakkuk eden gelir vergisinin ikinci taksitini kanuni süresi içerisinde ödemediğinden, vergi indirimi dolayısıyla ödemediği vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir. 7.2. İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanın gerçek durumu yansıtmadığının, indirimden yararlanıldıktan sonra tespiti üzerine, yapılan tarhiyatların kesinleşmesi halinde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Dolayısıyla, indirimin hesaplandığı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanın gerçek durumu yansıtmadığının, vergi indiriminden yararlanıldıktan sonra tespit edilmesi nedeniyle beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, resen veya idarece tarhiyat yapılması ve bu tarhiyatların kesinleşmesi durumunda, indirim nedeniyle ödenmeyen vergiler vergi ziyaı uygulanmaksızın tarh edilecektir. Vergi indirimi uygulamasında kesinleşmeden maksat, tarh edilen vergi ile kesilen cezaların idari yargı mercileri nezdinde dava konusu yapılmaması veya dava konusu edilmesi neticesinde tüm olağan kanun yollarının tüketilmesiyle uygun bulunmak suretiyle kesinleşmesidir. Bu takdirde, indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler açısından zamanaşımı, yapılan tarhiyatın kesinleştiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlayacaktır. Örnek 2: (K) Ltd. Şti., 25/4/2018 tarihinde vermiş olduğu 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde vergi indiriminden yararlanmış ve bu beyanname üzerine tahakkuk eden vergileri 30/4/2018 tarihinde ödemiştir. Ancak, Ağustos 2016 vergilendirme dönemi için katma değer vergisi yönünden 26/10/2018 tarihinde (K) Ltd. Şti. adına vergi inceleme raporu düzenlenmiş ve 200.000.- TL ikmalen KDV tarhiyatı yapılmıştır. (K) Ltd. Şti. vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatı dava konusu etmiş ve dava mükellef aleyhine sonuçlanarak 5/3/2020 tarihinde kesinleşmiştir. Buna göre, (K) Ltd. Şti.’nin 2017 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannamesinde yararlanmış olduğu vergi indirimi tutarı dolayısıyla ödemediği kurumlar vergisi tutarı, tarhiyatın kesinleştiği tarih itibarıyla (5/3/2020 tarihinde) vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir. vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir.

Vergi indirimi tutarı her hâlükârda 1 milyon Türk Lirasını geçemez. Vergi indirimine ilişkin şartları haiz mükellefler, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinin %5'i oranında vergi indirimi tutarını hesaplayacaktır. Vergi indirimi tutarı, her hal ve takdirde 1 milyon Türk lirasından fazla olamayacaktır. Bu suretle hesaplanan vergi indirimi tutarı, öncelikle bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilebilecektir. Vergi indirimi tutarının ödenmesi gereken vergiden fazla olması halinde ise kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecektir. Bu süre içerisinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmeyecektir. Örnek 1: Vergi indiriminden yararlanma şartlarının tamamını sağlayan ve 2017 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde hesaplanan kurumlar vergisi 22.000.000.- TL olan (H) A.Ş.’nin bu hesap dönemine ilişkin olarak yurtiçinde kesinti suretiyle ödemiş olduğu kurumlar vergisi tutarı 400.000.- TL’dir. (H) A.Ş. aynı döneme ilişkin olarak ayrıca 20.000.000.- TL geçici vergi ödemiştir. Vergi indirimi tutarı   = Hesaplanan kurumlar vergisi x İndirim oranı                                    = 22.000.000.- TL x 0,05                                    = 1.100.000.- TL olarak hesaplanmış olsa da (H) A.Ş.’nin yararlanabileceği vergi indirimi tutarı 1.000.000.- TL olarak dikkate alınacaktır. Buna göre, (H) A.Ş. vergi indiriminden aşağıdaki şekilde yararlanacaktır.   A. Hesaplanan Kurumlar Vergisi 22.000.000.- TL B. Hesaplanan Vergi İndirimi Tutarı 1.000.000.- TL C. Mahsup Edilecek Vergiler Toplamı Kesinti Suretiyle Ödenen Vergi      400.000.-TL Ödenen Geçici Vergi                 20.000.000.-TL 20.400.000.- TL Ç. Ödenmesi Gereken Kurumlar Vergisi (A-C) 1.600.000.- TL D. Mahsup Edilen Vergi İndirimi Tutarı E. Ödenecek Kurumlar Vergisi (Ç-D) 600.000.- TL Örnek 2: (I) A.Ş. 2017 hesap dönemine ilişkin olarak kanuni süresinde verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde beyan ettiği matrah üzerinden 100.000.-TL kurumlar vergisi hesaplanmıştır. Vergi indiriminden yararlanma şartlarının tamamını taşıyan (I) A.Ş.’nin 2017 hesap dönemine ait ödemiş olduğu geçici vergi tutarı 98.000.- TL’dir. Vergi indirim tutarı    = Hesaplanan kurumlar vergisi x İndirim oranı                                   = 100.000.- TL x 0,05                                   = 5.000.- TL olarak hesaplanmıştır. Buna göre, (I) A.Ş. vergi indiriminden aşağıdaki şekilde yararlanacaktır. 100.000.- TL 5.000.- TL Ödenen Geçici Vergi     98.000.-TL 98.000.- TL 2.000.- TL 0.- TL F. Devreden Vergi İndirimi Tutarı (B-D) 3.000.- TL Kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden indirilemeyen 3.000.- TL’lik vergi indirimi tutarı, 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içerisinde (25/4/2019tarihine kadar), mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecektir. (I) A.Ş. tarafından bu süre içerisinde mahsup edilemeyen vergi indirimi tutarları ise red ve iade olunmayacaktır. 1 milyon Türk Lirasını geçemez.

Hesaplanan vergi indirimi tutarı, öncelikle yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri  üzerinden ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilecektir. Hesaplanan vergi indirimi tutarının ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutarın, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilmesi mümkündür. Bu süre içerisinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmeyecektir.

Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı vergi indirimi tutarı, Ticari, zirai veya mesleki kazancın diğer gelir unsurlarıyla birlikte beyan edilmesi durumunda, Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı vergi indirimi tutarı,  Ticari  Zirai veya  Mesleki 6. Ticari, zirai veya mesleki kazancın diğer gelir unsurlarıyla birlikte beyan edilmesi durumunda mükelleflerin yararlanabileceği vergi indirim tutarının tespiti Ticari, zirai veya mesleki kazancın diğer gelir unsurlarıyla birlikte beyan edilmesi durumunda, gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı vergi indirimi tutarı, ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit edilecektir. Örnek: Vergi indiriminden yararlanma şartlarının tamamını taşıyan Bayan (İ), 2017 takvim yılında; 280.000.- TL ticari kazanç, 70.000.- TL de alacak faizi elde etmiştir. Bayan (İ) bu dönemde 42.000.- TL geçici vergi ödemiştir. Buna göre, Bayan (İ) vergi indiriminden aşağıdaki şekilde yararlanacaktır. A. Ticari Kazanç 280.000- TL B. Menkul Sermaye İradı 70.000- TL C. Gelir Vergisi Matrahı (A+B) 350.000- TL Ç. Hesaplanan Gelir Vergisi 114.150- TL D. Ticari Kazanç / Gelir Vergisi Matrahı (A/C)         0,80 E. Hesaplanan Gelir Vergisinin Ticari Kazanca İsabet Eden Kısmı (Ç x D) 91.320- TL F. Hesaplanan Vergi İndirimi Tutarı (E x % 5) 4.566- TL G. Mahsup Edilecek Vergiler Toplamı Ödenen Geçici Vergi      42.000.-TL 42.000- TL Ğ. Ödenmesi Gereken Gelir Vergisi (Ç - G) 72.150- TL H. Vergi İndirimi Tutarı I. Ödenecek Gelir Vergisi (Ğ - H) 67.584.-TL faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit edilecektir.

ÖZELLİKLİ DURUMLAR

Yurt dışı mukim bir şirkete çifte vergileme anlaşmasına göre vergi alma hakkı verilmediği halde elde edilen gelir üzerinden söz konusu şirketçe tevkifat yapılması durumunda yurt dışında ödenen verginin kurumlar vergisinden mahsubu mümkün müdür? 2012-1847

Yurt dışı mukimi şirkete vergi alma hakkının verilmediği durumda, kesinti yoluyla ödenen söz konusu verginin Türkiye’de muaf tutulması ve/veya mahsup edilmesi imkânı bulunmamaktadır. Bu durumda şirketin, Anlaşma hükümlerine aykırı bir şekilde yurt dışında ödediği verginin ilgili ülke Vergi İdaresi’nden iadesi talep edebilecektir. Bu talebin uygun bulunmaması durumunda ise, ihtilaflı konu ilgili ülke yetkili mahkemeleri nezdinde dava konusu yapılabileceği gibi Anlaşmanın “Karşılıklı Anlaşma Usulü”ne ilişkin hükümleri çerçevesinde Başkanlığımıza da iletilebilmektedir.

Yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanmaması durumunda geriye dönük düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle yararlanılması mümkün müdür? 2015-1015

Yatırım teşvik belgesine konu tevsi yatırımlarda "yatırım dönemi"nde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlar için indirimli kurumlar vergisinden faydalanılması mümkün olup, diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlarla ilgili olarak indirimli kurumlar vergisinden yararlanılmayan hesap dönemlerine ilişkin olarak düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle teşvik belgesi kapsamında yatırım döneminde indirimli kurumlar vergisinden yararlanılması mümkündür.

Nev’i değişikliği halinde devam etmekte olan yıllara sari inşaat işine ilişkin kazanç hangi hesap döneminde beyan edilmelidir? 2016-925

Nev’i değişikliği halinde tür değiştiren şirket tarafından taahhüt edilmiş olan ve yapımı devam eden yıllara sari inşaat işleri nedeniyle oluşan maliyet ve hak ediş hesapları da devredildiğinden, söz konusu inşaat işlerine ilişkin kazancın işin bittiği dönem kurum kazancına dahil edilerek vergilendirilmesi ve bu işe ilişkin kesinti suretiyle ödenen vergilerin de aynı dönemde dikkate alınması gerekmektedir.

Sermaye şirketinin ferdi işletmeye dönüşmesi halinde söz konusu tür değişikliğinin devir hükmünde değerlendirilmesi mümkün müdür? 2018-77

Sermaye şirketinin tür değiştirerek şahıs işletmesine dönüşmesi Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20’nci maddeleri kapsamında “devir” olarak değerlendirilemeyeceğinden, söz konusu tür değişikliğinden doğan kârların vergiye tabi tutulması ve sermaye şirketinin tasfiyeye tabi tutularak hükmi şahsiyetine son verilmesi; şahıs işletmesinin de yeni kuruluş merasimine tabi tutularak mükellefiyetinin tesisi gerekmektedir.

Yatırım teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilen yatırımların finansmanı amacıyla şirkete ortaklar tarafından nakden yatırılan tutarın nakdi sermaye indiriminden yararlanması mümkün müdür? 2018-49

Bilanço içi kalemlerin birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleşen sermaye artışları dolayısıyla Kurumlar Vergisi Kanununun 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde düzenlenen indirim uygulamasından faydalanılması mümkün bulunmamakta olup ortaklar cari hesabında izlenen tutarlar kullanılmak suretiyle gerçekleştirmiş sermaye artırımı işlemi nedeniyle anılan indirim uygulamasından yararlanılması mümkün değildir.

Yurt dışındaki şubenin iflası nedeniyle tahsil edilemeyen alacağın kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün müdür? 2017-764

Şubenin bütün hak ve borçlarının gerçekte merkeze ait bulunması hususu dikkate alındığında, merkezle şube arasında ticari mahiyette olup olmamasına bakılmaksızın ortaya çıkan alacak ve borç ilişkileri nedeniyle şüpheli alacak veya değersiz alacak hükümlerinin uygulanması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, şubeden tahsil edilemeyen ve ticari alacak niteliğinde olmayan alacağın kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.

04/11/2010 tarihinde fatura karşılığı fiilen teslim alınan, 26/02/2010 tarihinde Başbakanlık Toplu Konut İdaresi ile satış sözleşmesi imzalanan, 04/11/2010 tarihinde fatura karşılığı fiilen teslim alınan, 2011 yılından itibaren şube işyeri olarak kullanılan, 26/03/2015 tarihinde tapuda firma adına tescil edilen,   taşınmazın satışında Kurumlar Vergisi istisnasından yararlanılabilmesi için iki tam yıl süreyle şirket aktifinde bulundurulmasına ilişkin hangi tarihin baz alınması gerekmektedir? 2017-966

Söz konusu satışta Kurumlar Vergisi Kanununun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan istisnanın uygulanması açısından aktifte bulundurma süresinin tespitinde, doğruluğu teyit edilebilir belgelerle (teslim tutanağı, elektrik, su veya doğalgaz aboneliği vb. belgeler) tevsik edilmek kaydı ile söz konusu taşınmazın Başbakanlık Toplu Konut İdaresi tarafından kullanıma bırakıldığı tarih veya taşınmazın iki tam yıl kullanıldığının vergi dairesi tespiti veya resmi kurum kayıtlarından birisi ile tevsik edilmesi şartıyla taşınmazın fiilen işyeri olarak kullanılmaya başlandığı tarihin esas alınması gerekmektedir.

Yurt dışında gerçekleştirilen maden tesisine ait imalat ve montaj işlerinden elde edilen kazançların Kurumlar Vergisi Kanununun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde yer alan istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün müdür? 2018-152

İşin inşaat ve montaj işi kapsamında olan kısımlarının yurt dışında bulunan işyeri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması halinde bu işler dolayısıyla elde edilerek Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. Diğer taraftan; - Yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan inşaat ve montaj işlerinden elde edilen kazançların, -Taahhüt edilen bu işte kullanılmak üzere Türkiye'den malzeme gönderilmesi durumunda bu malzemelerin ihracından sağlanan kazançların, -Sözleşme kapsamındaki iş için demonte vaziyette ihraç edilen veya imal edilerek müşterinin göstereceği yerde monte edilmesi gereken ürünler olması halinde bu ürünlerin yurt dışında monte edilmesi işi bu ürünlerin ihracından ayrı düşünülemeyeceğinden ve yurt dışında yapılan ayrı bir montaj işi olarak kabul edilemeyeceğinden, bu tür faaliyetler dolayısıyla elde edilen kazançların, söz konusu istisnaya konu edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Şirket genel kurul kararı ile dağıtılabilecek net karın azami %10'unun bağış ve yardım olarak dağıtılmasına karar verilmesi üzerine şirket kurum kazancı ile ilişkilendirilmeksizin "570. Geçmiş Yıl Karları" hesabında takip edilen geçmiş yıl karından bağış ve yardım olarak dağıtılacak tutarlar üzerinden vergi tevkifatı yapılması gerekir mi? 2018-183

“570. Geçmiş Yıl Karları” hesabında takip edilen kar paylarının, bağış yoluyla veya her ne adla olursa olsun işletmeden çekilmesi halinde, kar dağıtımının yapıldığı tarihteki ortakların hukuki kişiliğine göre kar payı dağıtımına bağlı stopaja tabi tutulması gerekmektedir. Ayrıca bu tutarların, kurum kazancının tespitinde gider veya indirim olarak dikkate alınamayacağı da tabiidir.

Şirketin; geliştirilen inşaat projeleri için banka kredisi kullanılarak arsa almasından sonraki bir tarihte nakdi sermaye artırımında bulunması durumunda Kurumlar Vergisi Kanununun 10’uncu maddesinin (ı) bendi kapsamında faiz indiriminden faydalanılabilir mi? 2018-92

Geliştirilen inşaat projeleri için banka kredisi kullanılarak arsa satın alınmasından daha sonraki bir tarihte nakdi sermaye artırımında bulunulması halinde nakden artırılan sermayenin bu kredinin kapatılmasında kullanılan kısmına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere anılan Kanunun 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin uygulanmasında indirim oranının %0 olarak uygulanması gerekmektedir.

Yurt dışında yabancı bir firma tarafından yapılmakta olan inşaat işinde çalışmak amacıyla yurt dışına personel gönderilmesi işleminden elde edilen kazanç için Kurumlar Vergisi Kanununun 5-1/h istisnasından yararlanılması mümkün müdür? 2016-475

Yurt dışında yabancı bir firma tarafından yapılmakta olan inşaat işinde çalışmak amacıyla yurt dışına personel gönderilmesi işleminden elde edilen kazancın, Kurumlar Vergisi Kanununun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde düzenlenen istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

Şirket ortağının eşi ve çocuğu ile çalışan kişilerin eş ve çocuklarına ait sağlık sigorta poliçe ödemeleri gider olarak kaydedilebilir mi? 2016-889

Şirkette çalışan personelin eş ve çocuklarına ait sağlık sigorta primi ödemeleri ücret olarak değerlendirilmeli ve personel ücretinin brüt tutarına dahil edilmelidir, ayrıca ödemeler ücret gideri olarak kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilir. Şirket ortaklarının eş ve çocuklarının sağlık sigortası poliçelerine ilişkin ödemeler ise kurum kazancının tespitinde indirim olarak dikkate alınamaz ve bu tutarların kar payı dağıtımı olarak dikkate alınması gerekmektedir.

Kurumun aktifinde yer alan iştirak hisselerinin vadeli satışının zararla sonuçlanması durumunda zarar indirim konusu yapılabilir mi? 2017-692

En az iki tam yıl süreyle aktifinde yer alan iştirak hisselerinin satışının zararla sonuçlanması halinde, bu satışa ilişkin zararların (giderlerin) %75'inin kanunen kabul edilmeyen gider sayılarak kurumun istisna dışı diğer faaliyetlerinden doğan kazançlardan indirilmesi mümkün olmayıp, bu satışa ilişkin zararların (giderlerin) kalan %25'inin ise gider olarak matrahın tespitinde dikkate alınması mümkündür. Vadeli satışlarda satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi, istisnadan yararlanacak tutarın belirlenmesi açısından önem arz etmekte olup zararlı satışlarda satış bedelinin iki yıldan uzun bir sürede tahsil edilmesi bu zararın %75'lik kısmının kurum kazancının tespitinde kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınmasına engel teşkil etmemektedir.

Yurt dışında mukim kurumlara verilen ürün testi, ürün analizi ile ürünlerin uygunluğuna yönelik raporlama ve sertifikasyon hizmetleri karşılığında elde edilen kazanç Kurumlar Vergisi Kanununun 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde sayılan ürün testi ve sertifikasyon hizmetleri arasında değerlendirilebilir mi? 2017-411

Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan ürün testi ve sertifikasyon hizmetlerinden elde edilen kazançların %50'sinin, şartların sağlanması kaydıyla, Kurumlar Vergisi Kanununun 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi kapsamında kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurum kazancından indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. Ancak, Türkiye'den ihraç edilecek ürünlere ilişkin olarak yurt dışındaki müşterilere veya Türkiye'ye ithal edilecek ürünlere ilişkin olarak yurt dışındaki satıcılara verilen ürün testi ve sertifikasyon hizmetleri, Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi kapsamında münhasıran yurt dışında yararlanılan hizmetler olarak değerlendirilemeyeceğinden, bu faaliyetlerden elde edilen kazancın söz konusu indirime konu edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Belediyeye ait arsa üzerine okul inşa edilerek belediyeye bağışlanması halinde söz konusu okul inşaatı ile ilgili yapılan harcamalar Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre indirim konusu yapılabilir mi? 2017-649

Belediyeye ait arsa üzerine inşa edilerek belediyeye bağışlanacak okulun inşaatı ile ilgili olarak yapılan harcamaların, harcamanın yapıldığı yıla ilişkin kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkün bulunmaktadır. Bağışın yapıldığı dönemde faaliyetin zararla sonuçlanmış olması veya kurum kazancının yetersiz olması durumunda indirilemeyen bağış tutarının daha sonraki yıllarda indirim konusu yapılması veya zarar olarak devredilmesi mümkün değildir.

Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyette bulunan mükellefin teknoparktan çıkarak faaliyetine devam etmesi durumunda istisnadan faydalanmaya devam etmesi mümkün müdür? 2017-782

Teknopark bünyesinde başlatılan proje ile ilgili olarak, söz konusu teknoparktan ayrıldıktan sonra vergisel teşviklerden yararlanılamayacağından, yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilmiş olsa dahi daha önce bölgede geliştirilen yazılımdan Teknoparktan ayrıldıktan sonra elde edilecek kazançlar ile ilgili olarak anılan istisnadan yararlanılması mümkün değildir.

Teşekkürler Rıza BİLGİÇ Grup Müdürü