Kısa süreli hatırlama
Atkinson ve Shiffrin; çoklu depo modeli Bu modelde kısa süreli bellek sınırlı kapasite, tekrar, USB’ye aktarım ve üst biliş ile birlikte betimlenir
Baddley ve Hitch; Çalışma belleği Çalışma belleğinin sözel ve uzamsal (Görsel mekansal) bilgi için ayrı depoları vardır. Dikkatin kontrolü ve yönlendirmesini de merkezi yönetici gerçekleştirir.
Kısa süreli bellek görevleri Kısa süreli bellekte hatırlama iki test ile ölçülmektedir; Brown-Peterson oyalama görevi ve Bellek uzamı Oyalama görevi, kısa bir gecikme aralığından sonra, anlık bellekte kalma süresini nicel olarak gösterir. Tekrarlama yokluğu yaratır
Katılımcıya üç tane harf ya da kelimeden oluşan maddeler verilir ve kelimeleri hatırlayacağı sırada da bir oyalama görevi verilir. Hatırlanan madde sayısı, oyalama görevinin süresi 9 saniye olduğunda bile belirgin bir biçimde düşüş göstermektedir
Deneme aralıkları ve önceden gelen materyal (ileriye ket vurma) KSB kapasitesini etkilemektedir
İleriye dönük bozucu etki Deneme sayısı arttıkça Maddeler birbirine benzedikçe artmaktadır
Bellek uzamı Kısa süreli bellek uzamı; tek bir sunumdan sonra doğru sırada hatırlanabilen en uzun ardışık madde listesidir. Arada herhangi bir oyalama yoktur. Sihirli sayı
Bellek uzamını etkileyen faktörler Uyak Uzunluk-sözelleştirme oranı (beş adet tek heceli mi, beş adet beş heceli mi?, Galce mi İngilizce mi) Rakam/kelime Yazılı isim/çizili resim
Bellek kapasitesi ve dünya bilgisi arasındaki ilişki; SAT sınavı
Kısa Süreli Hatırlamanın Özellikleri İşitsel kodlama, Sınırlı kapasite Sınırlı süre Unutmaya yatkınlık USBye aktarım
İşitsel kodlama Kelimeler, normalde tınlandıkları şekilde hatırlanırlar Ancak, USB anlamsal kodlama içermektedir, hatırlanması gereken kelimelerin ta kendisini ya da nasıl tınlandığını değil anlamı/yorumu hatırlanır
Sachs (1967),katılımcılara bazı paragraflar dinletmiş ve bazen paragrafı keserek katılımcıların belleklerini test etmiştir. Soru en son cümle ise kelimesi kelimesine, 30 saniyeden daha fazla bir süre önce geçen cümle ise cümlenin kelimesi kelimesine ve anlamdaş versiyonları karıştırılmaktadır
Sözel /anlamsal ayırımı görev talebinin, hatırlanması istenen maddelerin ve hatırlama stratejilerinin çeşitli kombinasyonlarını yansıtmaktadır. Eğer görev kelime ve rakamlardan oluşan kısa listeleri sadece kısa bir süre için hatırlamaktan ve bunu değişik listeler için art arda tekrar etmekten ibaret ise katılımcı konuşma tabanlı kodlar seçebilir ve pasif tekrar stratejisi kullanabilir.
Anlam ifade eden bir materyal kullanıldığında; materyal uzun süre hatırlanmak zorunda olduğunda katılımcı anlamsal kodlama seçer ve özümseyerek tekrar stratejisini kullanır
Sınırlı kapasite Gerçekten 5-9 mudur? KSB kapasitesi uzun süreli bellekten destek almaksızın ve içten tekrarlamanın mümkün olmadığı durumlarda ölçülmelidir çünkü “madde” zaten USB’de yer alan bir birimdir
Uno Due Tre Quattro Cinque Sei Sette Otto Nove
KSB gerçekten sınırlı bir kapasiteye sahiptir ve kapasitesindeki artışın kaynağı USB ve ondan yardım alarak yaptığı düzenlemelerdir (TRTBJKLGS/ TRT BJK LGS)
UNUTMA VE ENGELLEYİCİLER KSB’te unutma bellek izinde silikleşme ve karışma ile açıklanmakta idi. Ancak KSB’İ engelleyen başka faktörler de vardır Eklenti etkisi Hatırlanması gereken bir listenin sonuna hatırlanması gerekmeyen sabit bir madde eklendiğinde (Tamam, şimdi hatırlayın) en son veya son birkaç maddenin hatırlanma oranı düşer
Eğer bu madde aynı modaliteden ise (listenin sonuna eklenen «sıfır» ve «zil sesi»)
Ardalan etkisi Bir bilgiyi kısa süreli bellekte saklamaya çalışırken arka fondan gelen sesler bunu olumsuz etkileyebilir. Ancak değişken gürültü beyaz gürültüden daha fazla dikkat dağıtır (bip biiip/ biiip buuup)
USB’e aktarım Tekrar tamam ama?? Bilgi mutlaka KSB’te tutularak mı USB’e aktarılır? Kısa süreli belleğinde işitsel bilgi tutamayan KF kendisine 4-7 rakamları okunduğunda sadece 1 rakamı aklında tutabilmektedir. 10 maddelik listeyi USB’inde tutabilir mi?
On kelimelik listenin tamamını ezberleyene kadar tekrar edildiğinde o da listeyi kontrol grubundaki katılımcılar kadar hızlı ezberlemektedir.
Öğrenilmesi gereken materyal ile uzun süre yüzyüze kalmak onun USB’e aktarılmasını sağlar mı?