NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SAYISAL DEVRE TASARIMI 13.HAFTA NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Mühendislik Mimarlık Fakültesi mmf.nisantasi.edu.tr

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Sıralı mantık Sıralı Mantık Kavramı Sıralı mantık kavramı, şimdiye kadar incelediğimiz "birleşik mantık" kavramından oldukça farklıdır. Birleşik mantık devrelerinde, devrenin çıkışları sadece ve sadece devrenin giriş değişkenleri tarafından belirlenmektedir. Sıralı mantık devrelerinin çıkışlarının alacağı değerleri belirlemek için tek başına giriş değişkenleri yeterli değildir. Sıralı mantık devrelerinin çıkışları ; Devrenin giriş değişkenlerinin aldıkları değerlere Çıkış değişkenlerinin geçmiş durumlarına diğer bir ifadeyle çıkış değişkenlerinin bir önceki durumlarına bağlı olarak değer alırlar. Sıralı mantık devrelerinde, çıkışların geçmiş durumlarının da hatırlanması gerekir. Bu nedenle sıralı mantık devrelerini tasarlarken, "bellek" elemanlarının kullanılması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Sıralı mantık devrelerinin en önemli özelliği, geri besleme tekniğinin uygulanmasıdır. Geri besleme tekniğiyle devrenin çıkış durumu diğer bir giriş olarak tekrar devrenin girişine verilir. Sıralı mantık devrelerinde "bellek "özelliği için flip-flop (iki durumlu) elemanlar kullanılır. Sıralı mantık devreleri, bilgisayar işlemlerinde çok önemli rol oynayan devrelerdir. Bellek işlevinin yanı sıra, zamanlama ve sayma işlevi sağlamaları nedeniyle geniş kullanım alanları bulunmaktadır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Sıralı mantık Mandal devresi, olası iki durumdan birinde olabilen bir mantık devresidir. Bu olası iki durum şunlardır: Sıfırla (RESET) durumu Kur (SET) durumu Sıfırla (RESET) durumunda mandalın çıkışı mantık 0 ve Kur (SET) durumunda ise mandalın çıkışı mantık 1 durumunda olur. Bu nedenle devreye SET-RESET (S-R)mandalı adı verililr. S-R mandalı etkin-düşük mantık seviyesine göre de tasarlanabilir (Mantık 0 seviyesi). Aşağıdaki şekilde S-R VEYADEĞİL mandalı mantık sembolü ve mantık devresi gösterilmektedir. Şekilden görüldüğü üzere, mandalın S (SET) ve R (RESET) ile gösterilen iki girişi ve Q ve Q’ ile gösterilen her zaman birbirinin tamamlayanı olan iki de çıkışı bulunmaktadır. Bir mandalın durumu her zaman Q çıkışının değerleriyle belirlenir. Bunun anlamı ise, Q=1 olduğunda mandalın "Kurulu (SET)" ve Q=0 olduğunda mandalın "Sıfırlanmış (RESET)" olması demektir. Bir S-R mandalını kurmak için S girişine mantık 1 seviyesi uygulanır. Aynı anda S ve R girişlerinden sadece biri etkin olmalıdır, bu nedenle S=1 olduğunda R girişi mantık 0 seviyesinde etkisiz olmalıdır. Bu nedenle bir S-R mandalı kurmak istenirse, R girişine mantık 1 uygularken, aynı anda S girişine ise mantık 0 uygulanmalıdır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © SIRALI MANTIK S R FLİP FLOP NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © FLİP FLOPLAR J K FLİP FLOP NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © FLİP FLOPLAR D TİPİ FLİP FLOP NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © FLİP FLOPLAR T TİPİ FLİP FLOP NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©