KAYNAR SULU ISITMA SİSTEMLERİ ESM-315 ISITMA SİSTEMLERİ KAYNAR SULU ISITMA SİSTEMLERİ YRD. DOÇ. DR. H. İBRAHİM VARİYENLİ
Kızgın (Kaynar) Sulu Isıtma Sistemi 110 °C ile 180 °C’ye kadar ısıtılmış yüksek basınçlı sıcak su sistemlerine kaynar sulu (kızgın sulu) sistemler denir. Alman standartlarına göre ise kaynar su sınıfı için limit 120C’dir. Suyun buharlaşmasını önlemek için devamlı bir karşı basınç meydana getirilir. Bundan ötürü tesisatın dış atmosferle bağlantısı yoktur. Sistemde kapalı genleşme deposu (tankı) kullanılır. Kızgın su sanayide, fan-coilli bina ısıtma sistemlerinde, proses ısıtmasında ve klima santrallerinde kullanılabilen bir ısıtıcı akışkandır.
Kızgın (Kaynar) Sulu Isıtma Sistemi
Kızgın (Kaynar) Sulu Isıtma Sistemi Kızgın sulu ısıtma sisteminde kızgın su kazanı tamamen su ile doludur ve istenen derecede kızgın su elde edilir. Kızgın su ısıtıcıları dolaşarak ısısını bırakır ve soğumuş halde kazana geri döner. Genleşme deposu tesisatın en yüksek noktasına veya kazan dairesinde görülebilecek bir yere konmalıdır. Kapalı genleşme deposunda belli bir seviyeye kadar su bulunur. Tesisat çalışmaya başlayınca, ısınan suyun hacmi genişleyeceğinden, depo içerisindeki su seviyesi yükselir ve havayı üstte sıkıştırır. Havanın su üzerine yaptığı basınç artınca da kaynama noktası yükselir. Genleşme deposu basınca dayanıklı olmalı ve üzerinde bir emniyet supabı bulunmalıdır. Depodaki su seviyesi, bir su seviye şamandırası yardımıyla kontrol edilir.
Kızgın (Kaynar) Sulu Isıtma Sistemi Kızgın su büyük kapasiteli bölge ve şehir ısıtması amacı ile kullanılacaksa, su gidiş sıcaklığı 180 °C’ye kadar çıkabilir. Sıcaklığın yüksek olması nedeniyle kızgın sulu tesislerde kullanılacak vana ve armatürler en az PN 16 serisi olmalıdır. Gidiş ve dönüş suyu arasındaki fark ise 80 °C’ye kadar büyütülebilir. Kullanılan sıcaklıklar arasında 160/80 °C, 150/90 °C, 150/70 °C gibi örnekler verilebilir. Primer kızgın su şebekesinin döşenmesinde en üst noktalarda havalandırma ve en alt noktalarda da boşaltma olanağı bulunmalıdır.
Kaynar Sulu Sistemin Buharlı Sisteme Göre Avantajları Kazanlar, buharlı sisteme göre %15-20 nispetinde daha küçük olabilir. Isı depolama ve şebeke kayıpları daha azdır. Basınç düşürme donanımı (Kandenstoplar, kondens pompaları) kalkacağından sistem basitleşir. Buhara göre boru çapları daha küçük çıkar. Kaynar sulu sistemin verimi daha yüksektir. İşletme yönünde %10-30 nispetinde ucuzluk sağlanır. Buharlı sistemde şebeke ve sistem kayıpları, % 15 iletme pahalılığı getirmemektedir. Kapalı kondens sistemi yapılması halinde bu kayıplar %5,10'a kadar indirilebilir. Buharlı sistemdeki kondenstop ve basınç düşürme teçhizatı devamlı kontrol etmek ister aynı zamanda bakım gereklidir. Kaynar suda bu durum yoktur. Kondens borularında açık sistemlerde korozyon ve kazan taşı olur. Kazanlarda kazan taşı olur ve dikkatsiz işletmede ömrü kısalır.
Kaynar Sulu Sistemde Basınç ve Sıcaklık (Bar) Yoğunluk (kg/m3) 120 1,1 943 130 1,9 934 140 2,8 920 150 4,0 916 160 5,5 907 170 7,1 898 180 9,1 887 190 12, 875 200 15,0 865
Kaynar su veya buharın denge basıncı t=100x4/p(ata) t=elde edilecek sıcaklık P(ata)=p(atü)+1 P(atü)=manometrik basınç değeri
Kaynar Suyun Elde Edilmesi Buharlı dengeleme sistemi Azotlu dengeleme sistemi Pompalı dengeleme sistemi Kaskad sistemi